De kritieken over Othello waren stuk voor stuk extatisch. Hij werd zelfs 'de grootste Shakespeare-acteur van de twintigste eeuw' genoemd. Hij werd overstroomd met aanbiedingen voor rollen. Er gingen geruchten over een ridderorde.

Plotseling kon mijn vader niets verkeerds doen. Ma en Ronnie waren de dag na de première teruggekeerd naar Cornwall om toezicht te houden op de stukadoors. Portia en Jonno gingen terug naar hun cottage die een invasie had van eekhoorns en onderliep na elke fikse regenbui, maar ze zwoeren dat het onbeschrijflijk romantisch was om eenden te zien zwemmen rond de keukentafel. Bron had te veel Moët et Chandon gedronken in Crillons en was door twee charmante Italianen weggedragen en teruggevlogen naar Milaan.

Ophelia en Charles hervatten hun succesvolle carrières en hartstochtelijke liefdesleven. Cordelia ging weer naar school en had haar eigen première vóór het eind van het kwartaal, toen ze de zaal stormachtig veroverde als Viola in Twelfth Night. Ik was zo trots op haar. Ik was geneigd te geloven in Cordelia's voorspelling dat ze een briljante toekomst voor zich had. Zelfs Rupert werd ertoe gebracht commentaar te geven met de woorden dat ze het zeldzame vermogen had het oog te absorberen. Natuurlijk was Cordelia in de wolken over haar eigen succes. Elk lid van mijn familie leek uitzinnig gelukkig.

Behalve ik.

In vorige turbulente periodes had ik vaak gedacht dat als mijn ouders en broer en zussen gelukkig waren, ik niets meer te wensen had. Maar natuurlijk was ik veel egoïstischer dan dat. Ik voelde me niet zo miserabel dat ik elke nacht mijn kussen nat huilde en met angst en beven de dag tegemoet zag. Nee, de oorzaak van mijn knagende verdriet lag diep, en elke keer als ik probeerde het te doorgronden schrok ik zo van wat ik ontdekte, dat ik het onmiddellijk opgaf. Maar één ding zat me zo herhaaldelijk en aanhoudend dwars, dat ik besloot er iets aan te doen.Hoe dichter we bij de première van Un Ballo in Maschera kwamen, hoe verstrooider Rupert werd. Soms moesten we de dingen twee of drie keer herhalen voor hij het hoorde. Hij dwaalde rond, mompelend in zichzelf, en at en sliep bijna niet meer. Hij zag er bleek uit, en na een extra lang telefoontje van een lid van het toneelmanagement sloot hij zich een paar uur op in zijn werkkamer, en zelfs Archie kreeg geen woord uit hem.

'Dat komt omdat hij alles in zich opzout,' klaagde Archie toen we samen in het prieel zaten. 'Als hij maar eens een driftbui kreeg zou hij wat nerveuze spanning kunnen kwijtraken. Of als hij met een vrouw naar bed ging.'

'Dat zou nog meer problemen kunnen scheppen,' zei ik. 'Denk aan Leah.'

'O, ja. En Celia, Beatrice en Pascale. Om Anna, Esther en Hildebrand maar niet te noemen.'

'Dat heb je net gedaan.'

'Wat?'

'Je hebt ze net genoemd. Trouwens, wie zijn dat?'

'De meest recente van Ruperts vrouwen.'

Ik werd me bewust van een misselijk gevoel. Het is niet prettig om je god onttroond te zien. Ik wist dat Rupert soms te veel dronk, dat hij 's morgens een slecht humeur had, dat hij hard en onsympathiek kon zijn, en toch... ik beheerste me. Het was zijn zaak. Ik had er niets mee te maken.

'Ik ben erg blij dat Rupert zoveel vrouwen heeft bij wie hij troost kan zoeken.'

Archie wachtte even met het inschenken van de wijn. 'Oho!'

'Oho wat?' vroeg ik, misschien een beetje snibbig.

'O - niks. We moeten heel voorzichtig zijn met eisen stellen aan Rupert tot de première achter de rug is. Misschien kun je daarover eens een woordje wisselen met Cordelia.'

Dat was zo in overeenstemming met wat mij zo deprimeerde, dat ik bijna onmiddellijk naar binnen ging en het artikel begon te schrijven waarop ik de afgelopen week had zitten broeden. Het was een recensie van pa's Othello. Het eerste klad schreef ik bijna achter elkaar, zonder één keer te pauzeren - ik vond dat de woorden er gemakkelijker uitkwamen dan als ik schreef over bovennatuurlijke gebeurtenissen. Toen ik het stuk doorlas leek het me niet helemaal hopeloos. Ik schaafde het zorgvuldig bij in de paar volgende avonden, typte het uit tijdens een lunchuur en deed die avond kopieën ervan op de post, samen met mijn 'Spookhuizen'-artikelen, geadresseerd aan de drie provinciale kranten waarvan ik het bestaan kende.

De waarheid was dat de last van het bij Rupert in de schuld staan me te zwaar was geworden. Hoewel ik hem mijn bijdrage gaf - driekwart van mijn salaris bij de Brixton Mercury - wist ik dat het een fractie was van wat Cordelia, Dirk, Mark Antony en ik hem moesten kosten. Alleen al mijn kleren kostten een astronomisch bedrag, maar ik had nooit veel benul van geld gehad. Toen Archie me aan het aanrecht in de keuken vond terwijl ik probeerde een blik te vullen met de restjes Camay-zeep die ik uit de wc's op kantoor had meegenomen, was hij verontwaardigd.

'O, dus daarom knabbel je aan de kaaskorsten, eet je de klokhuizen van appels en weiger je een tweede portie. In het begin was ik bang dat je merkwaardige gedrag te wijten was aan het feit dat je enceinte was van een kleine Frensham.'

'Goddank niet, nee! Dat is tenminste iets om dankbaar voor te zijn.'

Archie keek me nadenkend aan. 'Waarom die hopeloze klank in je stem? Ik zou denken dat er voldoende dingen zijn in je jonge leven om je te doen huppelen van vreugde. Trouwens, als je geld wilt sparen stel ik voor dat je Dirk afleert om op alles te kauwen. Hij heeft net mijn gem- zenleren mocassins kapotgemaakt, waar ik erg dol op was.'

'O, hemel. En gisteren heeft hij de ceintuur van Ruperts regenjas opgegeten. Hij heeft niets gezegd toen ik me verontschuldigde, maar ik kon zien dat hij de pest in had toen Dirk de gesp uitkotste op het savonne- rietapijt. Ik heb de vlek er nog niet uit kunnen krijgen. Rupert is het soort man bij wie iedereen om hulp komt. Ik weet niet waarom. Het is niet omdat hij zo vriendelijk is - tenzij hij in de stemming is. Ik heb het gevoel dat ik van hem profiteer.'

'Dat meen je niet serieus, Harriet. Je zult verschrikkelijke rimpels krijgen van al dat fronsen en je zult eruitzien als honderd veertig als je pas drieëntwintig bent,' wis alles wat Archie wilde zeggen.

De provinciale kranten waren tergend langzaam met hun reacties, maar ten slotte, toen er bijna drie weken voorbij waren gegaan, kreeg ik een brief van de Manchester Sentinel om me uit te nodigen voor een gesprek. Ik nam een dag vrij van mijn werk en ging met de trein naar Manchester zonder iemand te vertellen waar ik naartoe ging. Ik was erg nerveus, maar de drie mensen met wie ik sprak bij de Sentinel waren vriendelijk en wilden dolgraag over pa praten. Het was onmiddellijk duidelijk dat het feit dat ik de dochter was van een van Engelands populairste acteurs mijn beste troefkaart was, en ik speelde die zo goed mogelijk uit. Na nog een week wachten kreeg ik een brief waarin ik werd aangesteld tot assistent van de adjunct-kunstredacteur tegen een salaris dat het dubbele was van wat ik bij de Mercury verdiende. Ik was enorm blij. Nou ja, blij in ieder geval. Ik deed mijn best om elke laffe tegenzin die ik had kunnen hebben om uit Londen weg te gaan en een nieuw leven te beginnen te onderdrukken.

Bovendien zou ik niet alleen zijn. Ik was van plan Cordelia mee te nemen. Het zou moeilijk voor haar zijn om weer naar een andere school te gaan nu ze net gesetteld was op de Arthur Brocklebuck-school, maar ik dacht dat het beter zou zijn dan bij Pussyfoot te moeten wonen, die haar heel beslist niet wilde, of bij Ophelia, die er niet erg goed in slaagde net te doen alsof zij het leuk zou vinden. Pussyfoot klaagde voortdurend over de kosten van de inrichting van het nieuwe huis in Hampstead om te proberen alle potentiële eisen van ons kinderen te voorkomen, maar ik was bereid dat te doen ter wille van Cordelia. Pa moest haar een toelage geven tot haar opleiding voltooid was.

Natuurlijk wilde ik voor mezelf niets vragen. In september werd ik drieëntwintig en ik had al jaren geleden mijn eigen brood moeten verdienen. Nu kon ik niet begrijpen hoe ik zo lang in een fantasiewereld had kunnen leven zonder doel of verantwoordelijkheid. Met mijn nieuwe salaris kon ik me waarschijnlijk permitteren een tweepersoonskamer te huren, niet al te ver van het gebouw van de Sentinel. Het was een uitdaging, en ik hield van werken. Ook zouden we dicht bij Portia en Jonno zijn, wat het minder eenzaam zou doen lijken. En Dirk en Mark An- tony zouden de meest trieste kamers op een thuis doen lijken.

Toen ik Cordelia over het plan vertelde, reageerde ze minder optimistisch. 'Manchester! Je bent gek! We doen North and South op school. Ik pieker er niet over!'

Toen ik de alternatieven besprak was ze al even standvastig. 'Ik ga niet bij Ophelia en Charles wonen. Ik zou voortdurend buitengesloten worden. Bovendien heeft Charles' flat maar één slaapkamer. Waar zou ik moeten slapen? Ik zou ze dag en nacht seks met elkaar horen hebben. In minder dan een week zou ik volslagen gek zijn.'

Toen ik pa en Pussyfoot opperde in Hampstead, merkte ze sarcastisch op: 'Na een week van Pussyfoots gemopper dat ik de stoelen verslijt en haar zuurstof verbruik, zou ik me onder de trein gooien.'

'Goed, dus wordt het Manchester.'

'Maar waarom kunnen we niet hier blijven?'

Dat was ook Archies vraag toen ik hem vertelde over de voorgenomen verhuizing terwijl we in de keuken stonden om het eten klaar te maken.

'Omdat ik niet langer kan leven als een parasiet. Ik moet leren onafhankelijk te zijn. Het is ontzettend aardig geweest van jou en Rupert om ons hier te laten wonen. Maar jullie moeten je huis weer eens voor jezelf hebben.'

'Goed.' Ik voelde me teleurgesteld dat hij niet had geprobeerd me mijn plan uit mijn hoofd te praten, al had ik de hele dag argumenten verzameld waarom ik weg moest.

'Ik zal je fantastische diners missen. En al het plezier dat we hebben gehad. En jou.' Het huilen stond me nader dan het lachen.

Archie fronste zijn wenkbrauwen.

'Waar heb je het over? O, dat. Rupert zal die kleine aanval van waanzin wel afhandelen. Alleen moet je hem niet te ver drijven, denk daaraan. Hij staat onder grote druk. Aan de andere kant zal het hem misschien goeddoen eens aan iets anders te denken.'

'Maar ik meen het. Ik moet echt -'

'Sst!' Archie hief zijn hand op. 'Ik moet me concentreren op de soep. Tenzij je iets zinnigs te zeggen hebt!'

Ik ging naar boven om me te verkleden. Toen Rupert thuiskwam was hij te moe om iets te zeggen. We aten in de tuin, en de warmte van de avond, de geur van de bloemen en het gezang van de vogels schenen hem te doen herleven. De kleur kwam terug in zijn gezicht en hij begon te praten over de productie. Ze hadden die middag hun eerste kostuumrepetitie met decor gehad, toen ontdekt werd dat de vrouw die Ulrica, de waarzegster, speelde, te dik was om door de deur van haar waarzeggershut te kunnen. Ulrica had gehuild van vernedering en zich opgesloten in haar kleedkamer. Rupert had haar door de deur heen moeten smeken terug te komen op de repetitie. Eindelijk had ze hem toegestaan binnen te komen en had toen haar ochtendjas uitgetrokken om Rupert te laten zien dat ze niet vet was maar gewoon een zwaar beendergestel had.

'Goeie god, die vrouw was een zee van deinend vlees!' Rupert huiverde. 'Ik kan het niet uit mijn gedachten zetten. Maar ik heb haar ervan overtuigd dat de ontwerper van de set zich vergist had in de maten van de hutdeur. Tijdens onze afwezigheid had de timmerman zo'n centimeter of vijf van de lijsten afgezaagd, en Ulrica kon zich er net doorheen wringen.

'Nauwelijks kunst met een grote K, hè?' zei Archie.

'Het hoort erbij als je een opera opvoert. De kunst - het zingen en acteren - daar hoef je je niet echt zorgen om te maken. De zangers vatten hun carrière heel serieus op en besteden meer tijd aan het vertroetelen en oefenen van hun stem dan je redelijkerwijs zou kunnen verlangen. Trouwens, bijna geen van hen kan acteren. En het orkest is te deskundig om met enige emotionaliteit te spelen. Soms kan de dirigent hen in vuur en vlam zetten, soms gebeurt er iets magisch, maar dat moet je aan het toeval overlaten.'

Ik wist zeker dat Rupert zijn eigen inbreng met opzet afzwakte. Hij had zo hard aan die productie gewerkt dat hij zich nauwelijks van iets anders bewust was geweest. Maar vanavond leek hij opgewekt en mededeelzaam. Hij leunde achterover in zijn stoel, ademde de geur in van de druipende honing van de jasmijn die het prieel bedekte, een glas Chateau-La- fite in de ene hand, een sigaar in de andere, tevreden met de wereld.

'Ik heb een nieuwe baan,' zei ik. 'Als assistente van de plaatsvervangende kunstredacteur bij de Manchester Sentinel. Ik begin volgende maand.'

Langzaam richtte Rupert zijn blik op mijn gezicht en keek me aan alsof ik had gezegd dat ik van plan was mijn brood te verdienen door in Oxford Street op een kam met vloeipapier ertegenaan te gaan spelen. 'Waar héb je het over?'

'Mijn nieuwe baan. In Manchester. Het salaris is niet slecht. Ik zal mijn onderdak en eten ervan kunnen betalen, en ik hoop dat pa Cordelia een toelage zal geven. Helaas zal ze weer van school moeten veranderen, maar ze schijnt gemakkelijk vrienden te maken. Ik zal proberen een kamer te krijgen op een benedenverdieping zodat Mark Antony zelf naar buiten en naar binnen kan. Dirk zal het grootste probleem zijn, maar als de kamer niet te ver weg is, kan ik tussen de middag terugkomen om hem uit te laten -'

'Heb je te lang in de zon gezeten, Harriet?' Ik vond het jammer dat zijn goede humeur weer zo snel verdwenen was. Rupert keek nu bijna kwaad. 'Je schijnt te ijlen. Misschien kun je beter wat gaan liggen.'

'Ik voel me prima. Jullie zijn zo verschrikkelijk goed voor ons geweest, maar het kan niet eeuwig zo doorgaan. We hebben genoten van ons verblijf hier. En al deed ik nog zo mijn best, ik heb je nooit kunnen vertellen hoe dankbaar we zijn

'Alsjeblieft...' Rupert sloot zijn ogen en stak zijn hand op alsof hij me buitensloot. 'Je weet dat ik zoiets haat. Ik ben moe en kan nu niet nadenken. Wat ook de oorzaak is van die sentimentele bevlieging, hou ermee op, wil je? Ik wil niet dat je dankbaar bent. En nog minder dat je me dat vertelt.' Hij zette zijn glas neer en verborg zijn hoofd in zijn handen. 'Kun je niet redelijk zijn en gewoon doorgaan met je leven, althans voorlopig, totdat deze productie achter de rug is?'

'Ik bén redelijk! En dit hoeft je absoluut niet te storen. Cordelia en ik kunnen stilletjes vertrekken en waarschijnlijk zul je niet eens merken dat we er niet meer zijn. Ik denk dat je dolblij zult zijn dat Dirk niet alles meer opkauwt en Mark Antony geen gaten meer graaft in de tuin.'

Even bleef Rupert stil zitten. Hij leek zo ver weg dat ik me afvroeg of hij was opgehouden met luisteren.

'Denk je nu heus,' zei hij ten slotte op kwetsend minachtende toon, 'dat je een hospita zult vinden die bereid is een enorme hond en een grote kat in haar huis te dulden? Werkelijk, Harriet, soms vraag ik me af of je ooit volwassen zult worden.'

'Daar had ik niet aan gedacht.' Mijn stemming werd er niet beter op. 'Maar sommige mensen zijn dol op sint-bernards. Waarschijnlijk zullen ze hem aardiger vinden dan ons. In ieder geval bewijst het hoeveel ik nog moet leren om onafhankelijk te kunnen zijn en voor mezelf te kunnen zorgen. Jij zegt altijd dat ik niet in de reële wereld leef. Ik zal een bepaald bedrag opzijzetten om je alles terug te betalen wat ik je schuldig ben. Het zal lang duren, vrees ik, maar -'

'Ik wil er niets meer over horen!' Rupert stond plotseling op en gooide zijn sigaar in een rozenstruik. Hij keek me aan met een gezicht dat vertrokken was van iets dat op woede leek, bijna haat. 'Ga maar als je zo graag wilt! Loop voor mijn part naar de hel - hoe eerder, hoe liever - maar laat mij met rust!' Hij stond op en liep naar binnen.

Archie kwam de sigarenpeuk weghalen. 'Die mag Dirk niet te pakken krijgen. Dan wordt hij weer misselijk.' Ik kon voelen dat hij me aankeek. Mijn wangen gloeiden. 'Dat ging niet zo best, hè?'

Ik lachte beverig. 'Niet erg, nee.'

'Trek het je niet aan, meisjelief. Hij slaapt slecht. Zodra dit voorbij is, wordt hij weer een normaal mens en zal hij spijt hebben van zijn drift.'

'Ik ben degene die spijt heeft. Omdat ik hem van streek heb gemaakt. Sorry dat we zo lastig zijn geweest - al die tijd eigenlijk al, sinds ik op jullie party kwam toen pa gearresteerd werd. Die arme Rupert is door de hele familie lastiggevallen, maar vooral door mij. Natuurlijk begrijp ik wat hij doormaakt. Hij is bang dat de opera geen succes wordt, ik wil hem helpen, niet alles erger maken.'

'Het is nog maar tweeënhalve week tot de première. Je zult zien dat als de recensies niet al te slecht zijn, hij in een mum van tijd weer normaal is. En ik heb een geweldig idee! We geven daarna een party om het te vieren. Dat zal hem weer op het juiste spoor zetten. Een soort catharsis. Drinken, dansen en seks.'

Ik had altijd gedacht dat Archie meer genoot van party's dan Rupert, maar ik boog voor zijn superieure kennis. 'Wat voor party?'

'Laat eens zien. De voorstelling eindigt om ongeveer halfelf. Ze zullen een paar minuten nodig hebben om op adem te komen. Er zal voor vervoer moeten worden gezorgd. Ze zullen er om een uur of halftwaalf zijn. Perfect! Ze zullen al dronken zijn van de opwinding. We zullen dansen tot het licht wordt.'

'Zullen ze dan niet te moe zijn om de volgende dag op te treden?'

'Een operagebouw is geen schouwburg, waar elke dag hetzelfde stuk wordt gegeven. Ze wisselen twee of drie opera's met elkaar af en vaak ook nog met ballet. Er zal pas over minstens een week een volgende opvoering zijn van Un Ballo in Maschera. Het is het ideale moment voor een bal.'

'Een bal!'

'Ligt voor de hand. Hoeven ze zich niet te verkleden.' Archie zuchtte tevreden en gooide nog een steentje naar Mark Antony, die aan de Japanse anemonen begon. 'We geven een gemaskerd bal!'