'Eerst even dit,' zei Teddy Bragg tegen Dart. Ze zaten in zijn kleine kamertje op de forensische dienst. 'Dit is allemaal erg ingewikkeld, dus als je me niet kunt volgen, moet je het meteen zeggen, want ik heb geen zin het allemaal nog een keer uit te leggen.'

Dart voelde zich niet op zijn gemak. Bragg had opwinding in zijn bloeddoorlopen ogen en hij glimlachte zo breed dat Dart alle kronen in zijn mond kon zien. Nog maar kort geleden had Bragg nergens om kunnen lachen. Zijn huid had nu ook een beetje meer kleur. Hij was persoonlijk naar Dart toe gekomen, iets wat voor Bragg ongehoord was. Hij was eerst een beetje tekeergegaan. Dart zou hem dankbaar moeten zijn omdat hij al het noodzakelijke onderzoek had gedaan, had hij gezegd, want anders zou hij niet hebben geweten wat hij nu wist, en nu hij wist wat hij wist, wist hij dat het belangrijk was. 'Van kritiek belang,' had hij gezegd.

Dart was hem met bonzend hart door de gang gevolgd. Hij had Bragg nog nooit zo meegemaakt.

'Je ziet er beter uit,' zei Dart.

'Ik voel me ook beter.' Hij wees op een cilinder die tussen allemaal andere rommel in de hoek van de kamer stond. Dart had hem nog niet opgemerkt. 'O-twee,' zei Bragg. 'Die goeie ouwe zuurstof - of beter gezegd, nieuwe zuurstof.' Hij glimlachte weer en Dart kon al zijn kronen weer zien.

'Even voor alle duidelijkheid,' zei Dart, die een geopend pakje sigaretten op het bureau van de man zag liggen. 'Je rookt nog steeds, maar je neemt er nu ook zuurstof bij.'

'Geneesheer, genees uzelf.'

'Maar jij bent geen arts, Buzz.'

'Bemoei je met je eigen zaken. Het werkt. Kam het niet af. Let je op? Ja?'

'Ja.'

Hij gaf Dart een fotokopie van een bladzijde met te veel vakjes, die allemaal gevuld waren met cijfertjes. 'Het complete bloedonderzoek waar je om had gevraagd. Harold Payne.'

'Wat vertelt dit ons?' vroeg Dart.

'Het vertelt mij iets. Ik vertel het jou,' antwoordde hij arrogant.

'Wat het mij vertelt, is dat je vriend een kwart te weinig androgenen had. Verder was er niets bijzonders aan zijn bloed.'

'Androgenen?'

'Mannelijke hormonen. Testosteron en zo. Waar je een stijve van krijgt.'

'Rustig aan, Buzz.'

'We zijn nog niet eens begonnen. Neem maar van mij aan dat dit een wolf in schaapskleren is. Iemand als ik lééft voor dit soort dingen. Jij hebt het meegemaakt. Jij weet ervan.'

'Androgenen,' herhaalde Dart. Hij haalde zijn notitieboekje te voorschijn.

Toen Bragg dat zag, zei hij: 'Goed zo. Nu begrijp je waar het om gaat.'

'Waar gaat het dan om? Of moet ik eerst een jaar medicijnenstudie doen?'

'Niet grappig worden,' waarschuwde Bragg. 'De meeste hormonen vallen in de categorieën peptiden en lipiden. Peptiden zijn ketens van aminozuren; lipiden zijn vetten en oliën. Steroïden zijn een voorbeeld van een lipide. Hoor je? Steroïden. Heb ik nu je aandacht? Zowel mannen als vrouwen bezitten endocriene systemen die oestrogenen afleveren, dus wat we als vrouwelijke hormonen beschouwen, en androgenen, de mannelijke hormonen. Ze doen dat in wisselende hoeveelheden. Die hoeveelheden bepalen de ontwikkeling en rijpheid van de geslachtsdelen, het lichaamshaar, de borsten, de stem - de menselijke seksualiteit.' Hij boog zich naar voren. 'Let op! Sommigen zeggen: ook de psychologie van de seks, want veel peptiden hebben iets met psychologische activiteit te maken. Het is een delicaat evenwicht, dat verantwoordelijk is voor de voortplanting van alle soorten. Een peptide is een keten van aminozuren - maak hem langer en je krijgt een proteïne. In zijn kortere versie fungeert hij als hormoon. Op atomisch niveau gebeuren er een paar fascinerende dingen - maar dat zal ik je besparen, tenzij je geïnteresseerd bent.'

'Geef me de kortere versie maar.'

Bragg waarschuwde hem: 'Als je dit ooit wilt begrijpen, zul je wat moeten studeren. Het is geen gemakkelijke materie, Ivy. Het is geen kwestie van ballistiek of DNA-vingerafdrukken. Dit is taaie kost. Dit zou ons zijn ontgaan als jij niet op dat bloedonderzoek had aangedrongen, maar dat deed je wel, en ik moet je zeggen, ik vind dit prachtig!'

'Maar wat is het waard?' herhaalde Dart.

'We hebben het over enorm verlaagde androgeenniveaus, Ivy. Radicaal verlaagde niveaus, als je me kunt volgen.'

'Ik wil je volgen. Ik doe mijn best,' zei Dart.

'weet je, op grond van dit bloedonderzoek had ik er alles onder durven verwedden dat Payne geslachtloos was. Geen testikels. Maar ik ben het nagegaan.' Toen hij Dart verbaasd zag kijken, zei hij: 'Verdomd nog aan toe, ik heb het aan Doe Ray gevraagd: Paynes ballen waren intact. Dat betekent dat er geen medische verklaring voor die tekorten is. En ik kan je verzekeren dat er in de medische wereld al tientallen jaren onderzoek wordt gedaan naar hormoontekorten, en dat ik erg goed op de hoogte ben van de wetenschap als geheel en van bepaalde behandelingen in het bijzonder.'

'Heeft dit iets te maken met...?'

'Het feit dat hij zijn vrouw sloeg? Dat zou heel goed kunnen. Reken maar. En als je het mij vraagt, is het inderdaad zo. Maar daar zit hem de kneep: lagere niveaus zouden deze knaap passief maken; bij een zedendelinquent zou je abnormaal hoge androgeenniveaus verwachten. En zo komen we op het onderzoek waar ik het over had.' Hij wees op een stapel boeken. Hij sprak zo opgewonden dat Dart hem nauwelijks kon verstaan. 'Een deel hiervan heb ik gisteravond on-line gekregen. Het komt voor een deel uit standaardbronnen. Ik heb een paar emails verzonden. Morgen of vrijdag weet ik waarschijnlijk meer. Fascinerend materiaal,' zei hij.

'Even voor alle duidelijkheid: Paynes niveaus waren lager dan normaal. En gezien zijn abnormale gedrag tegenover zijn vrouw zouden we juist een hoger niveau verwachten.'

'Zou ik verwachten,' verbeterde Bragg. 'Ja. En dat is het grootste probleem: uit het bloedonderzoek is niet gebleken dat Payne medicijnen gebruikte, dus ook niet de synthetische of dierlijke hormonen die we in het geval van chemische castratie zouden verwachten.'

'Castratie?'

'Laat me je wat achtergrondinformatie geven.' Hij wees naar de stapel boeken en krantenartikelen op de tafel.'Ten eerste moetje niet vergeten dat we het over zedendelinquenten hebben, Ivy. Dat is erg belangrijk! We hebben het over mannen die tienjarige meisjes achter schuurtjes trekken en hen dan dwingen seks met ze te hebben. Volledige penetratie. Orale seks. Anale seks. Noem maar op. Het is niet fraai. In sommige gevallen breken ze ook nog een paar armen of benen. Slaan ze haar in elkaar. Of als het een Harold Payne is, gaat het ze juist om dat in elkaar slaan. Kneuzingen. Hersenschuddingen. Snijwonden. Breuken. Die kerels zijn beesten.'

'Als je me vraagt of we het erg vinden dat die kerels doodgaan, kan ik alleen maar zeggen...'

'Dat vraag ik niet! Neem maar van mij aan dat ik me niet druk maak om de dood van Harold Payne - niet als hij zelfmoord heeft gepleegd. Maar dat trekken wij allebei juist in twijfel, nietwaar? Natuurlijk doen we dat, anders zou je hier niet zijn. Luister. Een jaar of wat geleden, eind jaren tachtig, begonnen ze in Finland met een project van vrijwillige castratie van zedendelinquenten. Ze gaven die mannen de vrijheid in ruil voor castratie. De groep werd gedurende een periode van vier jaar gevolgd en bestudeerd. De resultaten waren indrukwekkend: twee tot vier procent recidivisme tegen tachtig procent in de controlegroep - een vermindering van de seksuele delicten met achtennegentig procent. En zelfs die cijfers geven een vertekend beeld. Die twee tot vier procent recidivisten werden opgepakt voor delicten als voyeurisme en exhibitionisme. Niet één van de gecastreerde delinquenten beging een gewelddadige seksuele daad. Niet één.

Vergeet niet: die castraties waren vrijwillig,' ging Bragg verder. 'Het is een betrekkelijk eenvoudige procedure: de testikels worden verwijderd en vervangen door protheses. En je hoeft niet al te veel medelijden te hebben: een percentage van de groep meldde ongeveer eens per maand seksuele gemeenschap te hebben. Maar het afschuwelijke gedrag, veroorzaakt door hetzij een "gebrekkige" hormoonproductie - als je het zo wilt noemen - of juist een overproductie, was helemaal geëlimineerd. Om het in gewone taal te zeggen: castratie werkt.'

'Maar Paynes instrumentarium was intact,' merkte Dart op.

'Wetenschappers en onderzoekers in dit land hebben toegegeven aan religieus rechts en zeggen dat castratie barbaars is. Ondanks de duidelijke successen. Maar het heeft wel tot andere pogingen geleid. Hier in Amerika vonden we het een minder barbaarse oplossing om hoge doses oestrogeen toe te dienen. In theorie gebeurt dat om de negatieve effecten van de overproductie van testosteron tegen te gaan. Dat noemen we chemische castratie. In enkele van onze gevangenissen is dat op basis van vrijwilligheid uitgeprobeerd. Dat is om twee redenen mislukt. Ten eerste vanwege de sociale problemen die aan die methode verbonden zijn: ontwikkeling van borsten, verlies van baardhaar, verandering van stem. Ten tweede werkte het gewoon niet. De financiering werd stopgezet en het project werd beëindigd. Uiteindelijk kozen we ervoor om zedendelinquenten gewoon op te sluiten, maar dan veel te kort.'

'Teddy...'

'Waar ik heen wil?' vroeg hij retorisch. 'Dat zal ik je vertellen.' Hij draaide zijn stoel om en pakte een van de grijze kartonnen dozen die hij had staan. De doos had het formaat en de vorm van een schoenendoos. Hij nam het deksel eraf en haalde er een plastic zak uit. In die zak zat een kleinere plastic zak en daarin zaten de glazen buisjes die ze in Hamilton Court 11 hadden gevonden.

'Kom me nu niet aan boord met de ontoelaatbaarheid van dit bewijsmateriaal, want daar weet ik alles van. En trouwens, dat is jouw probleem. Mij kan het geen moer schelen. Het is mijn taak om iets met het materiaal te doen. En jongen, wat kan ik hier een boel mee doen!'

'Vertel eens.'

'Dode virussen,' zei hij, wijzend naar de buisjes. 'Zegt dat je iets?'

'Vaccin?'

'Goed zo,' zei Bragg, die zichtbaar onder de indruk was. 'Alleen zit je er in dit geval naast. Je zit er dichtbij, maar je hebt nog geen sigaar verdiend.'

Bij het woord 'sigaar' moest Dart aan Zeller denken, en hij keek aandachtig naar Bragg om te zien of de man misschien meer wist dan hij wilde loslaten. Hij dacht van niet. 'Nou?'

'Er zijn momenteel drie systemen die in brede kring worden gebruikt voor gentherapie.'

'Gentherapie,' zei Dart hem na.

'DNA. De bouwstenen van het leven.'

'Dat begrijp ik,' zei Dart gespannen.

'Ik denk dat onze meneer Payne aan een project van gentherapie deelnam.'

Dart zag nu eindelijk waar Bragg op aanstuurde. Hij schreeuwde het bijna uit: 'Een project voor zedendelinquenten en mannen die hun vrouw mishandelen?'

Bragg knikte. 'Bij gentherapie komt het erop aan dat je uitzoekt welk gen een negatieve werking heeft en dat je vervolgens DNA-materiaal aan dat gen toevoegt om een ander gedrag te krijgen. Dat werkt in gevallen van de ziekte van Huntington en bij mensen met een hoge cholesterolwaarde. Het is een nieuw terrein. De overheid is al sinds de jaren tachtig bezig het menselijk DNA in kaart te brengen. Dat is het Human Genome Project. Iedereen is erbij betrokken, zelfs Bill Gates van Microsoft.'

'We hebben injectiesporen gevonden,' stamelde Dart. 'We dachten dat hij misschien bloed- of plasmadonor was.'

Bragg maakte het gebaar van iemand die een injectie in zijn arm gaf. 'Je injecteert dode virussen in combinatie met verse genen. Het is de uiteindelijke oplossing,' zei hij. 'Er is niets barbaars aan. Je repareert het gen, corrigeert de verstoring van het hormonale evenwicht, verbetert het gedrag. Je snijdt als het ware de ballen weg zonder een mes te gebruiken. Je verbreekt de keten. Ik zeg niet dat het in dit geval is gebeurd. Maar het is mogelijk.'

'Hoe mogelijk?'

'Heel goed mogelijk.' Bragg wees naar de buisjes. 'Als dat is wat ik denk dat het is, dan weten we het.'