2

Seldon zei: 'Hoe denk je dat Wanda daaraan komt?'

'Kom nou, Hari. Ze heeft een Salvaniaanse gekko gehad die dood is gegaan, weet je nog? De vader van een van haar vriendinnen is bij een ongeluk omgekomen en ze ziet steeds doden op holovisie. Je kunt een kind onmogelijk zo erg beschermen dat ze zich niet bewust is van de dood. Eigenlijk wilde ik niet dat ze zo beschermd zou worden. De dood maakt een essentieel onderdeel uit van het leven. Dat moet ze leren.'

'Ik bedoel niet de dood in het algemeen, Manella. Ik bedoel mijn dood in het bijzonder. Hoe komt ze daaraan?'

Manella aarzelde. Ze hield echt heel veel van Hari Seldon. Ze dacht: Wie niet? Hoe moet ik dit zeggen?

Maar hoe kon ze het hem onthouden? Dus zei ze: 'Hari, je hebt het haar zelf in het hoofd gepraat.'

'Ik?'

'Natuurlijk. Maandenlang heb je het er al over dat je zestig wordt en klaag je hardop dat je oud wordt. De enige reden waarom de mensen dit feest organiseren, is om je te troosten.'

'Het is niet leuk om zestig te worden,' zei Seldon verontwaardigd. 'Wacht maar! Wacht maar! Daar kom je zelf nog wel achter.'

'Dat zal ik ook... als ik geluk heb. Sommige mensen halen de zestig niet. Maar zestig worden en oud zijn is het enige waar je het nog over hebt. Je maakt een ontvankelijk meisje bang.'

Seldon zuchtte en keek bezorgd. 'Het spijt me, maar het is moeilijk. Kijk naar mijn handen. Er komen vlekken op en binnenkort worden ze knoestig. Twisten kan ik nauwelijks meer. Een kind zou me waarschijnlijk op de knieën krijgen.'

'En in welk opzicht maakt dat je anders dan andere mensen van zestig jaar oud? Je hersenen werken nog steeds even goed als altijd. Hoe vaak heb je niet gezegd dat dat het enige is dat telt?'

'Ik weet het. Maar ik mis mijn lichaam.'

Een beetje plagerig zei Manella: 'Vooral omdat Dors niet ouder schijnt te worden.'

Seldon zei ongemakkelijk: 'Nou ja, ik denk...' Hij keek de andere kant op en wilde er duidelijk niet meer over praten.

Manella keek haar schoonvader ernstig aan. Het probleem was dat hij niets over kinderen wist... of over mensen in het algemeen. Het was moeilijk te begrijpen dat hij onder de oude keizer tien jaar premier was geweest en uiteindelijk toch zo weinig over mensen wist.

Natuurlijk werd hij volkomen in beslag genomen door die psychohistorie van hem, die met kwadriljoenen mensen werkte, maar uiteindelijk helemaal niet met mensen als individuen. En hoe kon hij iets over kinderen weten als hij geen enkel contact met ze had, behalve met Raych, die zijn leven binnen was gekomen toen hij twaalf was? Nu had hij Wanda, die een volslagen mysterie voor hem was en dat waarschijnlijk zou blijven.

Manella dacht op een beminnelijke manier aan dit alles. Ze wilde Hari Seldon vreselijk graag beschermen tegen een wereld die hij niet begreep. Dit was het enige punt waarop zij en haar schoonmoeder, Dors Venabili, elkaar troffen en konden vinden: het verlangen om Hari Seldon te beschermen.

Manella had tien jaar geleden Seldons leven gered. Dors had het op een vreemde manier gezien als een schending van haar rechten en het Manella nooit helemaal vergeven.

Seldon, daarentegen, had daarna Manella's leven gered. Ze sloot kort haar ogen, waarop alle gebeurtenissen weer terugkwamen, bijna alsof alles nu op dit moment met haar gebeurde.