Epiloog

20 oktober 2007

zaterdag 11:30 uur

Raxaul, India

De sfeer in de Toyota Land Cruiser was wisselend gedurende de rit. Ze waren die ochtend vroeg bijna in paniek uit New Delhi vertrokken. Vooral Santana was opvallend gespannen geweest en had de anderen zenuwachtig aangespoord om zich te haasten. Ze wilde behalve Samira, die bij Durell geslapen had, geen andere verpleegsters wakker maken.

Nadat ze drie uur in de auto hadden gezeten was iedereen een stuk kalmer, ook Santana. Cal begon zich zelfs af te vragen of ze niet overdreven gereageerd hadden. Veena zou zichzelf toch nooit in moeilijkheden brengen?

‘Ik zit liever in Kathmandu omdat we overdreven gereageerd hebben dan in New Delhi om erachter te komen dat we te laat gereageerd hebben,’ zei Petra.

Ze hadden geluncht in Lucknow, waar ze hadden geprobeerd erachter te komen of er die ochtend ook nieuws was over Nurses International. Maar er was niets geweest: ze werden helemaal niet genoemd, wat hen weer op de vraag bracht waar Veena naartoe was gegaan, en of ze met Jennifer Hernandez mee was gegaan nadat ze haar had bevrijd of dat ze in haar eentje was vertrokken. Ze hadden het er zelfs even over gehad wat die griet van Hernandez aan de autoriteiten kon vertellen. Ze wist in elk geval nauwelijks waar ze vast had gezeten, omdat ze midden in de nacht ontsnapt was, tenzij Veena het haar had verteld. Samira betwijfelde dat en benadrukte nog eens dat Veena een teamspeler was.

Uiteindelijk waren ze het erover eens dat ze de juiste beslissing hadden genomen door de stad en India te verlaten tot het stof weer was neergedaald en ze rationeel de schade konden overzien die was te verwachten na Veena’s vlucht en Hernandez’ ontsnapping.

‘Ik heb altijd al een beetje mijn twijfels gehad over Veena,’ gaf Cal toe vanaf de derde rij. ‘Achteraf bezien denk ik dat we haar hadden moeten laten vallen toen we haar verhaal hoorden. Man, zestien jaar op die manier leven, daardoor heeft ze ze vast niet meer op een rijtje.’

‘Wat denk je dat SuperiorCare Hospital Corporation en directeur Raymond Housman zullen zeggen als Nurses International ophoudt te bestaan?’ riep Petra vanaf haar plaats achter het stuur.

‘Ik denk dat ze heel teleurgesteld zullen zijn,’ zei Cal. ‘Het programma heeft een fantastische impact gehad op het medisch toerisme deze week. Het moet een tragedie voor hen zijn dat ze niet meer waar voor hun geld krijgen. Helaas hebben we een flink bedrag uitgegeven om dit te bereiken.’

‘Het is maar goed dat je dit ontsnappingsplan hebt geregeld, Durell,’ zei Santana, ‘anders zouden we nu nog in New Delhi zitten.’

‘Het was Cals idee,’ zei Durell.

‘Maar jij hebt het werk gedaan,’ zei Cal.

‘We naderen Raxaul,’ zei Santana.

Durell tuurde in het donker naar buiten. ‘Het is hartstikke plat en tropisch, het tegenovergestelde van wat ik verwacht had toen ik het uitkoos als de plek waar we de grens over zouden kunnen gaan.’

‘Hoe groot is de kans dat we hier problemen krijgen, denk je?’ vroeg Petra. Het was de vraag die niemand uit had durven spreken, maar die steeds moeilijker te negeren was nu ze de plaats naderden.

‘Minuscuul,’ zei Cal ten slotte. ‘Het is zo’n gat, mensen hebben zelfs geen visum nodig om het land in en uit te gaan. Dat zei je toch, Durell?’

‘Het is een grensplaats, hoofdzakelijk voor vrachtverkeer,’ zei Durell.

‘Hoe lang moeten we in Kathmandu blijven, denk je?’ vroeg Petra.

‘Laten we eerst maar eens kijken hoe we ons voelen,’ zei Cal.

‘We zijn nu officieel in Raxaul,’ riep Santana. Ze wees op een naambordje dat voorbij vloog.

Er viel een stilte in de SUV. Petra ging geleidelijk langzamer rijden. Er waren een heleboel bordjes. Overal stonden vrachtwagens geparkeerd. De stad zelf leek verwaarloosd en smerig. De enige mensen die op de donkere straten liepen, waren prostituees.

‘Prachtige stad,’ zei Durell, de stilte verbrekend.

‘We naderen de douanepost,’ zei Santana. Voor hen, midden op de straat, was een onopvallend gebouwtje met aan weerszijden ruimte voor voertuigen om te stoppen. Een paar geüniformeerde grensbeambten zaten op lege kisten onder een kaal peertje. Een politieman zat in zijn eentje aan de zijkant. Zijn geweer leunde tegen het gebouw. Honderd meter achter het douanegebouwtje was een grote boog die de straat overspande en de grens markeerde. Een stuk of vijf mensen liepen ongehinderd beide kanten op. Toen de Land Cruiser naderde stond een van de geüniformeerde beambten op en gaf met opgeheven hand aan dat Petra moest stoppen. Ze liet het raampje zakken.

‘Autopapieren,’ zei de man verveeld, ‘en paspoorten.’

Iedereen overhandigde zijn paspoort aan Petra. Santana pakte de autopapieren uit het handschoenenkastje. Petra gaf alles aan door het raampje. Zonder een woord te zeggen verdween de man in het gebouw. Een minuut ging voorbij, toen twee. Vijf minuten later deed Santana haar mond open. ‘Denk je dat alles in orde is?’

Niemand zei iets. Met de minuut werd iedereen nerveuzer. Het aanvankelijke optimisme over een soepele grensovergang spoelde snel weg. Petra was de eerste die de politiejeeps zag in het achteruitkijkspiegeltje. Het waren er vier en ze reden heel snel. In een oogwenk hadden ze de Toyota omsingeld.

Uit elke jeep sprongen vier politieagenten. Op twee na hadden ze hun pistool getrokken. De laatste twee hadden een geweer.

‘Uit de auto!’ blafte degene die kennelijk de leiding had. Zijn linkerborst was behangen met lintjes. ‘Handen omhoog! Jullie staan allemaal onder arrest.’

1 november 2007

donderdag 6:15 uur

New York City, VS

Vanuit Lauries perspectief was het ergste van de hele onvruchtbaarheids-nachtmerrie het wachten. In het eerste deel van de cyclus was je druk met het innemen van de pillen of het krijgen van de injecties en het controleren van de vooruitgang met de echo. Je was, hoe dan ook, bezig en had minder tijd om na te denken. Maar in de tweede helft van de cyclus was het anders. Het enige wat je kon doen was je afvragen: word ik tijdens deze cyclus zwanger, of is het mijn lot om onvruchtbaar te zijn? Zelfs de klank van het woord ‘onvruchtbaar’ was vreselijk, alsof er iets mis met je was, iets ontbrak.

Toen Laurie die novemberochtend vroeg wakker werd door het gekletter van de regen op het raam, vroeg ze zich af of ze zwanger was. Net als de ongeveer tien voorgaande cycli was ze zeer hoopvol. De hormooninjecties die ze zichzelf die maand gegeven had, hadden een geweldige oogst aan follikels opgeleverd. Tegelijkertijd voelde Laurie zich terneergeslagen. Ze was tijdens al die andere cycli die er even veelbelovend hadden uitgezien niet zwanger geworden. Waarom zou het nu anders zijn? Was het niet beter om de hoop en de verwachting wat te temperen? De vorige maand toen ze weer ongesteld was geworden, was ze bereid geweest om het helemaal op te geven. Ze was bang dat een zwangerschap er gewoon niet in zat voor Laurie Montgomery Stapleton van veertig plus.

Terwijl ze in haar warme bed lag kon ze Jack horen zingen onder de douche. Zijn zorgeloosheid maakte het nog moeilijker voor haar om vol te houden. ‘Barst toch,’ riep Laurie ten slotte uit. Ze had er genoeg van. Ze gooide de dekens van zich af en haastte zich naar de badkamer, waar het warm en nevelig was. Proberend haar hoofd leeg te houden en geen verwachtingen te koesteren pakte Laurie een van de verafschuwde zwangerschapstesten. Hurkend boven het toilet bevochtigde ze het staafje volgens de aanwijzingen. Ze zette de timer en legde het staafje op de porseleinen achterkant van het toilet.

Toen ze weer terugkwam in de badkamer nadat ze in de keuken het koffiezetapparaat had aangezet en een paar Engelse muffins in het broodrooster had gedaan, pakte Laurie het staafje weer op maar vermeed doelbewust ernaar te kijken, zodat ze meer aandacht kon besteden aan het afzetten van de irritant zoemende timer.

Nadat ze zichzelf ervan overtuigd had dat het negatief was, wierp Laurie een snelle blik op het afleesvenstertje. Ze moest een tweede keer kijken voor het tot haar doordrong dat het positief was. Voor de eerste keer was er, overduidelijk, een tweede streep te zien. Laurie slaakte een kreet. Intuïtief wist ze wanneer de conceptie had plaatsgevonden. In India, direct nadat Jennifer weer boven water was gekomen in het hotel, hadden Laurie en Jack de liefde bedreven, en ook al had ze later die dag de intra-uteriene inseminatie uitgevoerd, Laurie wist zeker dat het die vrijpartij was geweest die voor dit gelukkige resultaat had gezorgd.

Ze draaide zich om en rukte de douchedeur open. Toen sprong ze, in pyjama, bij een totaal verraste Jack naar binnen. ‘Het is ons gelukt!’ gilde ze. ‘Ik ben zwanger!’

20 maart 2008

donderdag 11:45 uur

Los Angeles, VS

Jennifer nam haar envelop in ontvangst maar weerstond de sterke drang om hem ter plekke open te scheuren. De inhoud zou immers van grote invloed zijn op de rest van haar leven. Op de voorkant stond alleen maar JENNIFER M. HERNANDEZ, UCLA DAVID GEFFEN SCHOOL OF MEDICINE. In de envelop zat het resultaat van de match: het proces waarbij de wensen van de vierdejaars medisch studenten en die van de academische medische centra naast elkaar werden gelegd om voor beide partijen tot de meest bevredigende combinatie te komen.

De reden dat de match zo belangrijk was voor de studenten was omdat de plaats van de opleiding vaak bepaalde waar je de rest van je professionele leven zou doorbrengen.

Een paar van Jennifers vrienden, die al wisten waar ze naartoe gingen, probeerden haar over te halen de envelop te openen, maar ze weigerde. Ondanks alle smeekbeden maakte ze zich los uit de groep en liep snel het auditorium uit. Uit bijgelovigheid was ze vastbesloten om het openen van de uitslag te delen met haar beste vriend, Neil McCulgan.

Na hun terugkeer uit India was hun vriendschap opgebloeid. Jennifer had niet veel vrije tijd door haar verantwoordelijkheden als medisch student in combinatie met haar bijbaantjes, en de weinige tijd die ze had wilde ze doorbrengen met Neil, mits hij niet op de een of andere exotische plek aan het surfen was.

Terwijl de envelop een gat in haar hand leek te branden ging Jennifer op weg naar de SEH. Daar wist ze Neil op te sporen in een kamertje, waar hij een paar assistenten op een pas overleden patiënt liet oefenen hoe ze moesten intuberen. Omdat hij zich concentreerde op zijn studenten zag hij haar niet direct, maar zodra hij opkeek hield ze de envelop omhoog en zwaaide er verlegen mee. Hij wist wat het was en voelde een steek van spijt. Hij genoot van hun groeiende vriendschap, ook al was er op het fysieke vlak nog veel werk te verzetten. Hij wist dat vooruitgang en verandering noodzakelijk waren, maar hij was er niet blij mee dat ze terugging naar de oostkust. Maar hij wist dat ze daar al sinds haar eerste jaar in LA haar zinnen op had gezet.

De gedachte om het eens aan de oostkust te proberen was wel bij hem opgekomen, maar hij vocht ertegen. Zoveel als zij van New York hield, hield hij van LA, vooral vanwege zijn intense liefde voor het surfen. Hij wist dat ze de match zou krijgen die ze wilde. Ze was een veel te goede student en had het heel goed gedaan tijdens de vierdejaars coassistentschappen bij chirurgie, die ze na hun terugkeer uit India had gelopen.

Achter zijn hand formuleerde hij geluidloos: ‘Ga naar mijn kamer.’

Jennifer gebaarde dat ze het begrepen had. Ze verliet het kamertje en liep terug naar zijn kamer. Ze ging in een stoel zitten en hield de envelop tegen het licht om te zien of ze kon lezen wat er op de brief stond. Ze wist dat ze daarmee eigenlijk vals speelde, maar ze kon het niet helpen.

Neil kwam al na een paar minuten aanlopen. ‘Nou, heb je Columbia gekregen?’ vroeg hij.

‘Ik heb hem nog niet opengemaakt. Ik ben bijgelovig. Ik wilde het doen waar jij bij was.’

‘Raar mens! Je krijgt toch wel wat je wilt.’

‘Ik wilde dat ik er net zoveel vertrouwen in had als jij.’

‘Nou, maak open!’

Jennifer haalde diep adem en viel op de envelop aan. Ruw rukte ze het briefje eruit, vouwde het open en begon te juichen. Ze gooide het briefje in de lucht en liet het weer naar de grond zweven.

‘Zie je wel!’ zei Neil. ‘Columbia mag blij zijn dat ze jou krijgen.’ Hij bukte zich en raapt het briefje op, terwijl hij er tegelijk een blik op wierp. Geschokt moest hij nog een tweede keer kijken. UCLA MEDICAL CENTER, AFDELING CHIRURGIE stond er.

Neil keek verward van het briefje naar Jennifer. ‘Wat is dit?’ sputterde hij.

‘O, ja, dat was ik vergeten je te vertellen. Ik heb de volgorde van mijn voorkeur veranderd. Ik besefte dat ik niet wilde vertrekken nu we elkaar net leren kennen, maar maak je geen zorgen, er is geen druk.’

Neil stak zijn handen uit, greep Jennifer in een enorme omhelzing en tilde haar van de grond. ‘Ik ben ongelooflijk blij,’ zei hij. ‘Je zult er nooit spijt van krijgen.’

5 augustus 2008

woensdag 18:20 uur

Los Angeles, VS

Jennifer was zo opgewonden dat ze moeite had om stil te blijven staan. Ze liep heen en weer voor de douane in de aankomsthal van Los Angeles International Airport. Over een paar minuten zou ze het resultaat zien van maanden hard werk van haar kant, samen met de hulp van een aantal andere mensen.

‘Het is moeilijk voor te stellen dat Veena straks door die deur zal komen,’ zei Neil. Hij had Jennifer naar het vliegveld gereden.

‘Er waren momenten dat ik ervan overtuigd was dat het niet ging lukken,’ stemde Jennifer in. Bijna vanaf de dag dat ze waren teruggekeerd uit India was Jennifer een kruistocht begonnen om UCLA ervan te overtuigen Veena een beurs te geven voor een medische opleiding, en de Amerikaanse regering om haar een studentenvisum te verstrekken. Het was niet makkelijk geweest omdat beide instellingen in eerste instantie weigerden haar aanvraag in overweging te nemen.

De grootste horde was Veena’s betrokkenheid bij het proces tegen Nurses International geweest, maar dat was uiteindelijk opgelost toen Veena en de andere verpleegsters immuniteit hadden gekregen door als getuige à charge op te treden tegen Cal Morgan, Durell Williams, Santana Ramos en Petra Danderoff.

Het volgende probleem was het regelen van het MCAT-examen dat Veena moest afleggen. Maar dat was beslist de moeite waard geweest, want Veena haalde de tests met vlag en wimpel. De bijna perfecte score had haar zaak extra goed gedaan en zodra de universiteit gunstig over haar aanvraag oordeelde was ook de regering bereid een andere toon aan te slaan.

Tot slot was er het probleem geweest om voldoende geld bijeen te brengen voor haar ticket en andere uitgaven. Een belangrijk deel van al deze dingen moest, ongelooflijk genoeg, worden geregeld terwijl Jennifer het razenddruk had met haar chirurgische coschappen.

‘Daar is ze!’ riep Neil opgewonden, wijzend in de richting waar Veena was verschenen. Ze droeg twee kleine tassen met al haar aardse bezittingen en was gekleed in een slecht passende spijkerbroek en een eenvoudige katoenen blouse. Maar ondanks dat zag ze er stralend uit.

Jennifer zwaaide woest om Veena’s aandacht te trekken. Toen ze met een brede glimlach dichterbij kwam probeerde Jennifer zich voor te stellen wat er door haar heen moest gaan. Ze was eindelijk helemaal vrij van haar zelfzuchtige, weerzinwekkende en verdorven vader en kreeg de fantastische kans om geneeskunde te studeren, wat haar vader haar altijd had verboden. Daarvoor accepteerde ze een leven in een totaal verschillende, individualistische cultuur en gaf ze alles op wat ze had gekend sinds ze een kind was.

Er was weliswaar een kleine overeenkomst met Jennifers vertrek uit New York City om naar de westkust te verhuizen, maar Veena’s beslissing was nog veel ingrijpender. Veena verhuisde van een sterke groepscultuur naar een cultuur die hoofdzakelijk gebaseerd was op het individu. Dat probleem had Jennifer niet gehad en ze was waarschijnlijk ook niet in staat om daarbij te helpen. Waar ze wel bij kon helpen waren hun vergelijkbare, afschuwelijke ervaringen met misbruik. Jennifer wist maar al te goed wat voor handicap dit betekende en ze hoopte dat ze in staat zou zijn om Veena wat van de overlevingsstrategieën bij te brengen die zij met vallen en opstaan had geleerd. Ze hoopte dat Veena daar open voor zou staan. Veena had haar tenslotte ook een paar belangrijke levenslessen geleerd. Hoewel de risico’s heel hoog waren geweest, had Veena Jennifer iets geleerd over bevrijding en vergeving, iets wat ze anders misschien nooit zou hebben geleerd.