40

Deze straten. De eerste keer dat hij hier kwam. De bus vanaf de kust was te laat en hij was vanaf het station in zuidelijke richting gelopen en het was nacht geweest, een warme nacht.

Hij had zich een paar keer omgedraaid, maar niemand had hem gevolgd.

Hij was een ander.

De straat zag er net zo uit als toen. Hij rook als toen, een lucht die nog niet zo lang geleden zwaar was geweest.

Was het dezelfde kamer? Het uitzicht was hetzelfde. Logeerkamers verwisselden van plaats. Mensen kwamen en gingen. Oorlogen kwamen en gingen. Er hing een foto van Jezus aan de muur, en die had er toen ook gehangen, de eerste keer. Hij had geknield en geprobeerd iets tegen Jezus te zeggen. Hij had geen antwoord gekregen. Hij wist waarom.

Jezus!

De vrouw had hem aangekeken, had hem bestudeerd. Hij had zijn brief overhandigd.

De tijd was rijp.

Jezus had geantwoord. Nee. Het was iemand anders.

Hij liep heen en weer over de bruggen. Wachtte. Hij probeerde te luisteren, wachtte weer. In een pub in een chique hotel had hij naar zijn handen gekeken toen de barkeeper ernaar keek.

Het had geleken alsof hij het wist. Zijn handen om het touw.

Om de nek.

Hij had zijn ale gekregen en zag die helder worden.

De zee was die nacht waanzinnig geweest, het was w-a-a-n-z-i-n-n-i-g geweest. Ze waren allemaal waanzinnig geweest. Waanzinnig.

Het ging niet alleen om het geld. Of de vrouwen.

Of God.

De laatste nacht nam hij de bus naar de zuidelijke punt van het meer.

Hij liep de bergen in.

Hij vond een plek die een vredige plek kon zijn. Als de wind uit de goede hoek kwam. Als het licht maar wilde verdwijnen.

Die avond wachtte hij. Iemand had een vuurtje gemaakt op het strand. De gezichten zagen eruit als vlekken. Iemand speelde op een gitaar, een gebroken geluid dat over het water wegdreef. Hij dacht dat hij iets zag bewegen.

Die nacht huilde hij. Hij probeerde een nieuwe brief te schrijven, in de oude taal. Hij probeerde zijn herinneringen in verschillende stapels te sorteren, die ver van elkaar lagen. Hij was van plan een paar van die rotstapels naar buiten te brengen voordat het licht was en ze op de gloeiende as te gooien zodat ze verbrandden. Hij hoorde zijn gedachten, de sterke woorden die hij nooit had uitgesproken, maar die hij nu dacht.

Woorden waren niets vergeleken met daden. Woorden konden schade toebrengen, maar niet zó, nooit zó.

Er was een herinnering die hij op afstand hield.

Hij had gezegd dat het niets voor hem was: dit is niets voor jou.

Het was een goede dag.

Blijf aan land, had hij gezegd. Blijf hier.

Ik wil niet. Waarom zou ik dat doen?

Blijf.

Nee.

Blíjf.

Maar …

Je gaat niet aan boord. Je gaat níét aan boord. Je gaat níét mee.

Zo was het niet gegaan.

De auto was groen als de algen die hij drie dagen eerder in zijn handen had gehouden.

Jezus! Haal mij hiervandaan!