11

Sabrina zat voorover geleund in de stoel, het gezicht in haar handen en haar ogen strak op de telefoon gericht. Het was al meer dan twee uur geleden dat ze op de boerderij waren teruggekeerd en nog steeds hadden ze niets over Graham gehoord. Ze wist van Tambese dat hij niet een van de slachtoffers in de gevangenis was geweest, maar waar was hij dan? En hoe had hij uit de gevangenis weten te ontkomen voor die gebombardeerd werd? De vragen leken irrelevant, het enige dat ze wilde was nieuws. Moredi en Laidlaw zaten bij haar in de woonkamer. Geen van hen had het afgelopen halfuur een woord gezegd en ieder was met zijn eigen gedachten bezig. Ze liet zich achterover zakken en sloeg met haar vuist op de armleuning. Laidlaw keek even naar haar. Ze zag er bleek en afgetrokken uit en hij zag de bezorgdheid in haar ogen. Ze keek van Laidlaw naar Moredi. Die zat patience te spelen toen ze terugkeerde op de boerderij en dat deed hij nog steeds. Hij voelde dat ze naar hem keek en sloeg zijn ogen op. Een glimlach gleed over zijn gezicht maar ze reageerde niet. Hij wilde juist weer verder spelen toen de telefoon ging. Ze sprong meteen op en beet nerveus op haar lip terwijl Moredi de hoorn naar zijn oor bracht. Hij luisterde even en gaf de hoorn toen aan haar. ‘Gaat het over Mike?’vroeg ze ongerust. ‘Het is Mike,’antwoordde Moredi met een geruststellende glimlach. Ze nam de hoorn van hem over. ‘Mike?’ ‘Ja,’antwoordde Graham. ‘Leuk dat je belt,’zei ze. ‘Waar zit je? En waar heb je de afgelopen twee uur uitgehangen?’ ‘Met mij is alles goed, Sabrina, wat attent dat je daarnaar informeert,’kwam het scherpe antwoord. Ze zuchtte diep en wreef vermoeid over haar slapen. ‘Het spijt me, Mike, maar het is een lange nacht geweest.’ ‘Vertel eens.’ ‘Waar bel je vandaan?’ ‘Het ziekenhuis.’ ‘Ben je gewond?’ ‘Nee, alleen doodop. Met jou alles goed?’ ‘Prima. Wat is er gebeurd? Hoe ben je uit die gevangenis ontkomen?’ ‘Dat is een lang verhaal. Ik vertelt het wel als ik je zie. Tambese is hier ook. Hij heeft net Mobuto uitgehoord. We komen er zo aan.’ ‘Mooi. En Mike, ik ben blij je stem te horen.’ ‘Hé, niet sentimenteel worden.’ Ze grinnikte schaapachtig. ‘Tot straks.’ ‘Ja,’zei Graham en hing op. Ze legde de hoorn neer en keek naar Laidlaw en Moredi. ‘Het is goed met hem. Hij komt straks terug met David.’Moredi legde een hand op haar schouder. ‘Nu je weet dat hem niets mankeert, zou je dan niet even een paar uur gaan liggen? Je ziet er uitgeput uit.’ ‘Ik zou niet eens kunnen slapen, al zou ik het willen. Er zitten hier te veel vragen die om een antwoord schreeuwen,’antwoordde ze en ze tikte tegen haar hoofd. ‘Wat dacht je dan van een kop koffie terwijl we op hem wachten?’ ‘Dat lijkt me lekker, ja,’antwoordde ze. ‘Ik zit buiten.’Moredi knikte en verliet de woonkamer. Ze duwde de deur open en liep de veranda op. De zon begon juist boven de horizon uit te kruipen in een orgie van oranje en goud - de ongeëvenaarde schoonheid van een Afrikaanse zonsopgang. ‘Fantastisch, hè?’ Ze keek om en zag Laidlaw op de veranda staan, een kop koffie in elke hand. ‘Sorry, ik wilde je niet aan het schrikken maken,’zei hij en gaf haar een kop. ‘Dank je,’zei ze. Ze liep naar het trapje en ging op de bovenste tree zitten. ‘Mag ik even bij je komen zitten?’ ‘Zimbala is tegenwoordig een vrij land,’antwoordde ze zonder om te kijken. Laidlaw ging in de rieten stoel bij de deur zitten. ‘Kunnen we praten?’ Ze zette de kop koffie neer en keek naar hem om, een uitdrukking van irritatie op haar gezicht. ‘Praten? Waarover?’ ‘Luister, ik weet dat wij het tot nu toe niet erg met elkaar hebben kunnen vinden. En dat is voor een groot deel mijn fout, realiseer ik me nu. Ik weet zeker dat ik niet de eerste man ben die aan jouw kunnen twijfelt omdat je een vrouw bent.’ ‘En je zult ook wel niet de laatste zijn,’antwoordde ze. Ze leunde met haar rug tegen de reling en trok haar knieën op naar haar borst. ‘Maar ik verwacht tegenwoordig niet meer anders. Dat hoort erbij wanneer je als vrouw in een zogenaamd mannelijk beroep werkt. Niet dat ik ermee zit. Ik heb mijn werk te doen en dat doe ik zo goed mogelijk. En als jullie mannen dat niet kunnen accepteren, is dat jullie probleem, niet het mijne.’ ‘Nou, je kunt mij na de afgelopen nacht in elk geval tot de bekeerlingen rekenen.’ ‘Halleluja,’kaatste ze terug. ‘Ik had beter moeten weten. Met jou valt niet te praten,’snauwde hij en stond op. ‘Praten wel, maar aan dat paternalistische gezeik heb ik geen boodschap,’zei ze met een woedende blik in haar ogen. Hij zuchtte diep en liep naar de balustrade, ik wilde niet paternalistisch doen. Het spijt me. Zoals je al zei, jij bent een vrouw in een mannenberoep. Ik denk dat ik daar gewoon niet aan gewend ben.’ ‘Je bent in ieder geval eerlijk. De meeste van mijn collega’s zouden dat niet hebben toegegeven.’ ‘Jij en Mike kunnen wel goed met elkaar opschieten, hè?’zei hij. ‘Ja, tot op zekere hoogte wel, ja.’Ze glimlachte peinzend. ‘Maar het ging niet altijd zo vriendschappelijk. We werken sinds twee jaar samen, maar dat we met elkaar overweg kunnen is iets van de laatste paar maanden. Het eerste jaar was een nachtmerrie, een absolute nachtmerrie. Het enige waar we aan toe leken te komen was kibbelen en ruziën over elk klein dingetje. Het ging zover dat het ons werk in de weg begon te staan. Toen kwam het tot een crisis. We moesten beslissen of we de samenwerking gingen voortzetten of dat we misschien beter af zouden zijn met andere partners. Maar eigenlijk was het al wel duidelijk: we vormen een uitstekend team. Altijd al. Dus besloten we de strijdbijl te begraven en ons op ons werk te storten. We hebben nog onze meningsverschillen, vooral omdat we allebei heel onafhankelijk zijn, maar daar hebben we mee leren leven.’ ‘Je geeft veel om hem, of niet?’ ‘Ik denk het wel,’antwoordde ze met een nonchalant schouderophalen. ‘Hij is mijn partner.’ Het ontwijkende antwoord viel Laidlaw op, maar hij besloot er verder niet op door te gaan. Hij leunde tegen de balustrade en vouwde zijn armen over zijn borst, ik vind het nog steeds ongelooflijk hoe hij veranderd is. Het is moeilijk te geloven dat hij dezelfde Mike Graham is die ik van Delta ken. Je zei dat hij zo onafhankelijk was. Als ik het niet met eigen ogen gezien had, zou ik je nooit geloofd hebben.’ Ze draaide zich om tot ze hem kon aankijken. Dit was de eerste keer dat ze iemand hoorde praten over de Mike Graham die zij nooit gekend had en het fascineerde haar. ‘Hoe bedoel je?’drong ze aan in een poging het gesprek gaande te houden. ‘Mike moedigde in Delta altijd juist onze teamgeest aan. We gingen overal op af als eenheid, niet als individuen. En hij was de ergste poetsenbakker die ik ooit heb meegemaakt. Je moest altijd op je hoede zijn als Mike in de buurt was. Je wist nooit wat je kon verwachten.’ ‘O nee?’vroeg Sabrina met een grijns. Laidlaw schudde langzaam zijn hoofd. ‘Het is niet te geloven dat hij dezelfde Mike is, echt waar.’ ‘Maar onder de gegeven omstandigheden wel begrijpelijk,’voegde ze er met een ernstig gezicht aan toe. ‘Naar wat ik van hem gehoord heb, krijg ik de indruk dat hij stapelgek was op Carrie en Mikey.’ ‘Ja, dat was hij ook,’antwoordde Laidlaw en hij verviel in stilzwijgen. Een jeep kwam de weg naar de boerderij oprijden. Ze ging staan toen de wagen de oprijlaan insloeg. Er zaten twee mensen voorin, maar pas toen de jeep het erf opreed realiseerde ze zich dat het Graham en Tambese waren. De jeep stopte voor de veranda en Tambese schakelde de motor uit. Graham was de eerste die uitstapte. ‘Leuk pakje,’zei Sabrina grijnzend. Ze wees naar de witte tuniek en broek die Graham van het ziekenhuis geleend had. ‘Chic, hè?’antwoordde hij, terwijl hij het trapje naar de veranda opliep. ‘Je hebt een paar lelijke plekken op je gezicht, maatje,’zei Laidlaw. ‘Ngune heeft me een paar gemene tikken gegeven.’ ‘Heb je hem te pakken gekregen?’vroeg Sabrina. ‘Niet persoonlijk. Hij ligt onder dat kleed achter in de jeep. Het leger gaat zijn lichaam publiekelijk tentoonstellen in Habane.’Hij liep naar de deur. ‘Ik ga me omkleden. Ik ben zo weer beneden.’Graham verdween naar binnen en Sabrina keek naar Tambese. ‘Wat is er met Ngune gebeurd?’ ‘Ik leg alles binnen wel uit,’antwoordde Tambese. Hij hield de deur voor hen open. Moredi en Okoye zaten in de woonkamer op Tambese te wachten. Ze schudden hem de hand en spraken een tijdje met hun drieën tot Graham in een verbleekte spijkerbroek en een zwart T-shirt de woonkamer binnenkwam. ‘Alsjeblieft, ga zitten,’zei Okoye in het algemeen. Graham en Sabrina namen plaats op de bank en Okoye, Laidlaw en Moredi streken in de leunstoelen neer. Laidlaw zette zijn kop op de vloer en streek daarbij met zijn hand langs de Uzi van Sabrina, die tegen de muur stond. Meteen pakte hij zijn kop weer op en zette hem aan de andere kant van zijn stoel neer. Zo voelde hij zich een stuk beter. ‘Hoe gaat het met Remy Mobuto?’vroeg Sabrina. Ze keek op naar Tambese, die als enige was blijven staan. ‘Hij voelt zich suf, maar verder gaat het prima. De dokter die hem heeft onderzocht zei dat de drugs geen bijeffecten hebben. Morgenochtend wordt hij weer ontslagen.’ ‘Ik begrijp nog steeds niet waarom Ngune hem niet vermoord heeft als hij zo’n bedreiging vormde,’zei Laidlaw. ‘Ngune had hem levend nodig voor het geval zijn coup mislukte. Dan had hij hem als gijzelaar kunnen gebruiken om het land uit te komen. Jamel en Remy zijn heel erg aan elkaar gehecht. Die band heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld doordat ze allebei een afkeer hadden van het regime van hun vader. Jamel weigerde iedere militaire actie tegen Ngune tot hij zeker wist dat Remy in veiligheid was.’ ‘Waarom is hij eigenlijk gekidnapt?’vroeg Moredi. ‘Wat had hij tegen Ngune?’ ‘Heel veel. Zijn mysterieuze informant was de persoonlijke secretaris van Ngune.’ Moredi floot zacht tussen zijn tanden. ‘Geen wonder dat Remy zo gesloten over hem was. Hij moet een schat aan informatie via die man hebben gekregen.’ ‘O, zeker. Die vent wist van de coup, hij wist van het complot tegen Jamel en hij gaf alles wat hij wist aan Remy door. Toen Ngune ontdekte wat er gebeurd was, moest hij Remy ervan weerhouden het verhaal te publiceren, dus liet hij hem ontvoeren.’ ‘Heeft de secretaris van Ngune ook verteld wie de derde man was?’vroeg Sabrina. ‘Dat is Bernard,’antwoordde Tambese. ‘Maar wat mij vooral interesseerde was het feit dat het plan om Jamel uit de weg te ruimen niet hier in Zimbala is ontstaan, zoals onze inlichtingendienst is wijsgemaakt. Het is van het begin af aan een CIA-operatie geweest. Ngune was hun man. Hij heeft de afgelopen vierentwintig jaar voor de CIA gewerkt.’ ‘Ngune voor de CIA?’vroeg Moredi stomverbaasd. ‘Waarom zou hij voor de CIA werken?’ Tambese haalde zijn schouders op. ‘Dat zou ik je niet kunnen vertellen. Het enige dat ik weet is dat het een van de best bewaarde geheimen van de CIA van de afgelopen jaren was. Zijn secretaris kwam er toevallig achter.’ ‘Wist hij ook wie van de CIA achter deze operatie zat?’vroeg Sabrina. ‘Nee.’ ‘Het zou Bailey kunnen zijn,’zei Sabrina met een blik op Graham. ‘Zou kunnen,’beaamde Graham. ‘Maar op dit moment hebben we belangrijker dingen aan ons hoofd.’ ‘Hoe bedoel je?’vroeg ze achterdochtig. Graham keek Tambese aan. ‘Vertel het maar.’ ‘Je weet dat Jamel later vanmiddag een handelsbeurs in New York zal bijwonen. Dat is zijn laatste openbare optreden voor hij vanavond terugvliegt.’ ‘Ja,’zei ze aarzelend. ‘Bernard is er ook, gewapend met een geweer. Ngune kreeg te horen dat, als Jamel op de laatste dag van zijn bezoek aan Amerika nog leefde, op die beurs nog een laatste aanslag op zijn leven zou worden gepleegd.’ Sabrina keek op haar horloge, in New York is het zeven uur later. Dat betekent dat het daar bijna halftwaalf ‘s avonds is.’Ze keek Graham aan. ‘Ik bel Sergei en vertel het hem over Bernard.’ ‘Wat kan hij doen zonder de CIA te waarschuwen?’vroeg Graham. Hij keek haar strak aan. ‘Hij zou het aan de politie moeten doorgeven als hij het gebouw wil laten doorzoeken. En daar zitten natuurlijk tot op het hoogste niveau mollen van de CIA. Het zou niet lang duren of de CIA kreeg te horen dat de zaak was uitgelekt en dan zouden ze Bernard alleen maar van tevoren waarschuwen. En dan zijn we weer terug bij af.’ ‘De CIA zal de hele operatie toch wel afblazen als ze horen dat de coup mislukt is en dat Ngune het niet heeft overleefd?’vroeg Okoye. Hij keek van Graham naar Sabrina. ‘Maar dat weten ze niet,’vertelde Tambese hem. ‘Het enige dat ze weten is dat de Branco en het garnizoen van de rebellen zijn vernietigd door troepen die loyaal zijn aan de regering. We hebben nog geen gewondencijfers vrijgegeven. Mike heeft voorgesteld dat we het bericht verspreiden dat Ngune en zo’n tweehonderd van zijn manschappen zich aan de grens met Tsjaad hebben verzameld en dat ze ergens in de komende twaalf uur gaan proberen Kondese te heroveren - zodat de CIA nog steeds gelooft dat ze Jamel en de regering omver kunnen werpen.’ ‘Ik wil je graag even onder vier ogen spreken,’zei Sabrina tegen Graham. Ze keek naar de anderen. ‘Willen jullie ons alsjeblieft even excuseren?’ Graham volgde haar naar de veranda. ‘Jij hebt voorgesteld om valse informatie over Ngune te verspreiden? Waarom, Mike?’Ze stak haar hand op voor hij iets kon zeggen. ‘Nee, laat me raden. Om jou genoeg tijd te geven om naar New York terug te keren en zelf met Bernard af te rekenen.’ ‘Niet mij, ons,’zei hij. ‘Het is een obsessie geworden, of niet? Je wilt geen kans onbenut laten om Bernard zelf te pakken en je bent zelfs bereid zover te gaan dat je het leven van een onschuldige daarvoor in gevaar brengt. Dat maakt je niets uit, of wel?’ Graham leunde op de balustrade en knikte langzaam bij zichzelf. ‘Ik geef toe dat het verkeerd was om achter Bernard aan te gaan. In het begin was het inderdaad een obsessie. Maar nu niet meer. Ik heb gezien wat Mobuto voor dit land betekent. De mensen hebben hem nodig.’Hij keek haar aan. ‘Begrijp me goed, ik wil nog steeds dat Bernard voor de rechter komt. Maar op dit moment is het belangrijkste hem tegen te houden voor hij Mobuto vermoordt.’Ze liet zich langzaam in de rieten stoel bij de deur zakken. Binnen een paar seconden had haar kwaadheid plaatsgemaakt voor schuldgevoelens. En het was niet de eerste keer dat dat gebeurde. Ze wist dat ze weerloos stond tegenover deze kalme, zachte kant van hem, een kant die maar zelden naar voren kwam. Maar hij was degene die haar in Beiroet een ultimatum had gegeven om met hem op zoek te gaan naar Bernard, ongeacht het gevaar voor Jamel Mobuto. Hoe kon zij weten dat hij van gedachten was veranderd? Ze kon geen gedachten lezen. Dus waarom voelde ze zich dan schuldig? ‘Ik weet dat we Sergei zouden moeten vertellen wat er aan de hand is, maar wat kan hij doen? Laat die politie nu maar buiten beschouwing, dat zei ik alleen maar om binnen een rookgordijn op te hangen. Wat dacht je van die CIA-mensen die met C.W. werken? Dat zijn mensen van Bailey. En als hij achter deze hele operatie zit, waar ik absoluut zeker van ben, zou hij meteen weten dat Bernard erbij is. Hoe kan Sergei een signalement van Bernard onder de veiligheidsmensen op die handelsbeurs laten circuleren zonder dat de mannen van Bailey daar achterkomen? Dat kan niet eens. Daarom moeten we Bernard ook zelf zien tegen te houden. We moeten het in het diepste geheim doen, zodat het tegen de tijd dat wij er zijn, te laat is voor Bernard om zich nog terug te trekken. Dan zit hij in de val en kunnen we hem pakken en deze hele zaak in de openbaarheid brengen.’ Ze knikte berustend. ‘Maar hoe kunnen we op tijd terug zijn in New York?’ ‘Tambese heeft geregeld dat een van de presidentiële vliegtuigen voor ons klaarstaat in Habane. De Cessna is alweer volgetankt. Het enige waar we nu op wachten is een piloot. Tambese had ons graag naar Habane teruggevlogen, maar hij heeft hier nog een hoop werk te doen. Hij zei dat we een paar uur voor de geplande aanslag in New York kunnen zijn.’ ‘En als we het niet halen?’ ‘Dan zullen we het onderweg aan Sergei moeten doorseinen en de situatie aan hem uitleggen. Hij kan nog altijd zorgen dat Mobuto niet naar die beurs gaat, maar dan zal Bernard vrijwel zeker ontkomen. Maar zover hoeft het niet te komen. We hebben nog even de tijd.’Hij zuchtte. ‘Ik hoop bij God dat het lukt,’zei ze. Ze wreef haar handen over haar gezicht. ‘Als er iets met Mobuto gebeurt is C.W. de pineut en vliegen wij er ook uit.’ ‘Er zal Mobuto niets gebeuren,’zei Graham. De deur ging open en Tambese verscheen in de deuropening. ‘Het spijt me dat ik jullie stoor, maar ik dacht dat jullie wel zouden willen horen dat de piloot onderweg is. Hij kan hier over een minuut of tien zijn.’ ‘Mooi,’zei Graham en hij keek langzaam om zich heen. ‘Het gaat me wel aan het hart om hier weg te moeten. Het lijkt zo vredig.’Tambese kwam ook op de veranda staan. ‘Dat is het ook, geloof mij maar. Ik kom hier al tien jaar met mijn vrouw. Het is perfect hier als je even wilt bijkomen van de drukte van Habane.’ ‘Ik wist niet dat je getrouwd was,’zei Sabrina. ‘Twaalf jaar alweer. Matthew Okoye is mijn zwager. Daarom komen we hier ook zo vaak. We zijn altijd heel close geweest. Er waren tenslotte niet veel mensen die kritiek op Alphonse Mobuto konden hebben zonder daarvoor te moeten boeten. Jamel, Remy en Matthew waren zijn grootste critici, Joseph Moredi en ik in iets mindere mate omdat wij niet dezelfde macht hadden als zij. Dat is ook wat ons aaneen smeedde: onze afkeer van Alphonse Mobuto en zijn marionetten, zoals Ngune en zijn hulpje Thomas Massenga. We waren vastbesloten nog tijdens ons leven vrede in Zimbala te brengen.’ ‘En dat hebben jullie,’zei Graham. ‘Ik hoop het,’zei Tambese hoopvol. ‘Nog iets over Massenga gehoord trouwens?’vroeg Graham. ‘Nog niet. We hebben een beloning uitgeloofd voor degene die hem vindt. Het kan nooit lang duren voor we hem te pakken hebben.’ ‘Je hebt me nog steeds niet verteld wat er gebeurd is nadat ze je in de Branco te pakken hadden,’zei Sabrina tegen Graham. Graham vertelde wat hem was overkomen tot op het moment dat Ngune op straat werd geëxecuteerd. ‘Is de officier die hem heeft doodgeschoten al gevonden?’vroeg ze aan Tambese. ‘Die wordt niet gezocht,’antwoordde Tambese. ik weet wie het is, maar ik neem verder geen stappen. Dat soort dingen gebeurt in het vuur van het moment.’ ‘Dus je ziet een moord door de vingers?’vroeg ze vol afgrijzen. ‘Dan verlaag je jezelf tot het niveau van Ngune.’ ‘Nee, hoor, om op zijn niveau te komen moet ik nog een heel stuk lager zinken.’Tambese liep naar de balustrade en keek naar het kleed dat over het lijk van Ngune was gedrapeerd. Toen draaide hij zich naar haar om. ‘Ngune is dood, de staatsgreep is mislukt. Voor het eerst in vijfenveertig jaar is er vrede in Zimbala. De betreffende officier heeft alleen maar gedaan wat twaalf miljoen andere Zimbalezen ook gedaan zouden hebben als ze in zijn schoenen stonden. Het volk zou in opstand komen als ik hem daarvoor vervolgde. Begrijp me goed. Ik keur niet goed wat er gebeurd is, maar ik ben ook niet van plan de prille vrede op het spel te zetten alleen om de moord op Ngune te wreken. We zijn hier in Afrika, Sabrina, niet in Amerika. Staatsgrepen zijn hier heel gewoon. De ene corrupte regering vervangt de andere. En het is altijd het volk dat eronder lijdt. Als het niet de volwassenen zijn die worden afgeslacht omdat ze toevallig tot een andere stam behoren dan degene die de macht heeft, of degene die de macht wil grijpen, dan zijn het wel de kinderen die omkomen van de honger omdat hun ouders de onvruchtbare grond niet in cultuur kunnen brengen. De Afrikaan is de dood als een deel van het leven gaan accepteren. Wij kennen het leven een andere waarde toe dan, zeg, de Amerikanen of de Europeanen. In Europa en Amerika zeg je dat je leeft om te leven, in Afrika zeg je dat je leeft om te overleven. En als de dood van een beul als Ngune betekent dat de kansen om te overleven groter worden, dan juichen de mensen rond zijn lijk. Ik weet dat het cynisch klinkt, maar zo is het leven in Afrika geworden.’ ‘Oké, ik begrijp het,’antwoordde Sabrina. ‘Onze waarden verschillen inderdaad, maar ik begrijp wat je bedoelt.’Ze keek naar het kleed met het lijk eronder. ‘Je hebt nog steeds niet verteld hoe je de aanval op Kondese hebt uitgevoerd,’zei Graham. ‘Hoe hebben je troepen al die patrouilles kunnen uitschakelen zonder dat er een schot gelost is?’ ‘Er zijn heus wel schoten gelost, maar dat was minimaal. We hebben niets gehoord omdat wij op dat moment in de riolering zaten. Alle regeringstroepen hadden een geluiddemper op hun wapen. Ze hebben de stad in de tang genomen en hadden opdracht te schieten om te doden. De radiofrequenties werden gestoord vlak voordat onze troepen de stad in trokken en werden weer geopend toen ze de stad bevrijd hadden. Daarom kon niemand de troepen in de Branco waarschuwen dat we aanvielen. Als ze het geweten hadden was Ngune gevlucht. Dat was onze grootste zorg. Ngune was hun brein en als hij op de vlucht was geslagen, zou de dreiging van een nieuwe coup nooit helemaal van de baan geweest zijn. We moesten hem te pakken krijgen, dood of levend.’ ‘En dat garnizoen?’vroeg Sabrina. ‘Ngune beschikte over radar in de Branco, maar het garnizoen had geen radar. Dat was zijn fout. Hij dacht dat een luchtaanval alleen vanuit Habane zou kunnen komen en dat zijn spionnen hem zouden waarschuwen zodra er gevechtsvliegtuigen opstegen, zodat hij tot een tegenaanval zou kunnen overgaan met de toestellen die hij in Tsjaad achter de hand had. Maar wat hij niet kon weten was dat Jamel in New York een afspraak had gemaakt met de regering van Niger. Zij wilden niet dat bekend werd dat ze erbij betrokken waren wanneer wc er niet in mochten slagen Ngune van de macht af te houden. Ze hebben altijd nauwe banden met Zimbala gehad en dat wilden ze graag zo houden, ongeacht wie er aan de macht kwam. Opnieuw hebben we de radiofrequenties gestoord vlak voordat onze gevechtsvliegtuigen opstegen. Binnen een paar minuten hadden we het hele garnizoen vernietigd. En we hadden een divisie klaarstaan om er meteen na de luchtaanval op af te gaan en eventuele overlevende rebellen gevangen te nemen. Toen het garnizoen vernietigd was hebben we de radiofrequenties weer met rust gelaten.’ ‘Hoeveel rebellen hebben het overleefd?’vroeg Sabrina. ‘Zeventien van de bijna vierhonderd. Ze krijgen allemaal een proces zodra hun verwondingen zijn genezen.’Tambese keek Sabrina aan. ‘Ze krijgen een eerlijk proces, dat garandeer ik je. En als ze schuldig worden bevonden, gaan ze voor de rest van hun leven achter de tralies. En dat bedoel ik letterlijk. We zijn vastbesloten het verleden uit te roeien. De dictatuur is dood en mag nooit weer tot leven worden gewekt.’ ‘Wanneer zijn jullie dit precies overeengekomen?’vroeg Graham. ‘Jamel heeft het met zijn gevolg in New York uitgedacht en wij hebben in de afgelopen twee dagen telefonisch de puntjes op de i gezet.’ ‘En maakten wij ook deel uit van het plan?’vroeg Sabrina. Tambese glimlachte. ‘Pas toen we wisten dat je naar Zimbala kwam. Daarom heb ik Joseph ook gevraagd je vanaf het vliegveld te volgen. We moesten contact met je zien te krijgen, alleen we wisten niet hoe je zou reageren. En het is maar goed ook dat hij je gevolgd heeft, anders zou je hier nu niet zitten. Massenga mist niet van zo’n afstandje.’ ‘Dus het was niet Massenga die hij volgde. Hij volgde mij.’ ‘We hebben Massenga in de gaten gehouden vanaf het moment dat hij in Habane aankwam. Nee, Joseph was op het vliegveld om op jou te wachten. We wisten alleen niet wanneer je zou aankomen.’ ‘Hoe wisten jullie eigenlijk dat we naar Zimbala kwamen?’vroeg Graham argwanend. ‘We hebben onze bronnen.’ ‘Vertel eens?’drong Graham aan. ‘We hebben alle communicatie tussen Ngune en de buitenwereld gevolgd sinds hij de Branco had heroverd. Jullie tweeën vormden regelmatig het onderwerp van gesprek wanneer Massenga contact met hem opnam. Massenga was namelijk tussenpersoon tussen Ngune en Bernard, dus alles wat Bernard tegen Massenga zei werd aan Ngune doorgegeven. Bernard heeft een heel hoge dunk van je, Mike. Hij bewondert je bijna knarsetandend.’ ‘Ik ben niet gevleid,’zei Graham. ‘Je hebt ons van het begin af aan gebruikt,’zei Sabrina hoofdschuddend. ‘Nee,’zei Tambese fel, de kwaadheid hoorbaar in zijn stem. ‘Daarvoor respecteer ik jullie te veel. We hebben aan dezelfde zaak gewerkt, alleen vanuit verschillende invalshoeken. Daarom dacht ik ook dat we veel meer konden bereiken door de koppen bij elkaar te steken. En ik had gelijk. Ik weet dat ik het voor jullie geheim heb gehouden en dat spijt me. Ik wilde jullie graag vertellen wat er gaande was, maar Jamel wilde daar niets van weten. Wat kon ik doen? Ik weet dat ik jullie heel goed in vertrouwen had kunnen nemen, maar ik zou nooit iets achter Jamels rug om doen. Daarvoor zijn we te lang vrienden geweest. Ik denk dat het een beetje lijkt op jullie samenwerking. Jullie houden elkaar op de hoogte en doen nooit iets zonder dat aan de ander te laten weten.’ ‘Grapjas,’zei Sabrina. Ze keek naar Graham, die de glimlach probeerde te verbergen die rond zijn mondhoeken dreigde. Ze grinnikte en schudde een beschuldigende wijsvinger naar hem. Tambese keek van Sabrina naar Graham en glimlachte. ‘Oké, ik begrijp het. Maar toch vormen jullie een verdomd goed team.’ ‘We doen ons best,’antwoordde Graham met een halve glimlach. Tambese ging weer naar binnen. Bij de deur bleef Sabrina even staan en keerde zich om naar Graham. ‘Kom je ook?’ Graham knikte en volgde haar naar binnen. Hij trok de deur achter zich dicht.

*** 

Thomas Massenga, die tweehonderd meter van het huis achter een boom gehurkt zat, wachtte tot Graham de deur had dichtgedaan alvorens op te staan. Hij zette zijn AK-47 tegen de boomstam en veegde het zweet van zijn voorhoofd. Een paar minuten voor de regeringstroepen hun aanval op Kondese hadden ingezet was hij in de stad aangekomen. Tegen een dergelijke overmacht kon hij niets beginnen. Hij was met zijn chauffeur Gubene uit de auto gestapt en te voet verder gelopen naar een veilig huis in de stad. Hoewel er nauwelijks schoten waren gevallen, bleek al snel uit de activiteiten op straat dat de stad in handen van regeringstroepen was gevallen. Toen waren de gevechtsvliegtuigen gekomen, snel en dodelijk. Vanuit een raam op de eerste verdieping had hij toegekeken hoe ze de Branco binnen een paar minuten met de grond gelijk hadden gemaakt. Daarna waren de tanks naar binnen gerold om het laatste restant dappere tegenstand te breken. Hij was verbijsterd geweest. Via een radio op zolder had hij contact gezocht met het garnizoen. Stilte. Hij kon alleen maar aannemen dat ook dat gevallen was. Toen kwam het bericht dat Ngune dood was, op straat geëxecuteerd door een jonge luitenant. En daarmee stond Massenga automatisch aan het hoofd. Maar aan het hoofd waarvan? Hij beschikte over de mannen noch de wapens om een tegenaanval te beginnen, wat betekende dat voor hem nog maar één optie open stond: wraak. En aangezien Tambese de leiding had over de regeringstroepen, zou hij zijn eerste slachtoffer worden. Ze hadden een legerjeep gevorderd en van de twee inzittenden, een officier en zijn chauffeur, gehoord dat Tambese bezig was Remy Mobuto te ondervragen in het ziekenhuis. Nadat ze de soldaten vermoord hadden, hadden ze zich in hun uniformen gehesen en waren naar het ziekenhuis gereden, waar ze te horen kregen dat Tambese net een paar minuten geleden vertrokken was. Hij had de dienstdoende zuster meegedeeld dat hij op de boerderij van Okoye te bereiken was. Ze reden naar de boerderij en parkeerden de wagen een meter of honderd van de oprijlaan. Massenga had Gubene in de jeep achtergelaten en had lopend het laatste stuk naar de boerderij afgelegd. Op het terrein was hij twee soldaten tegen het lijf gelopen, maar die had hij met zijn mes afgemaakt toen ze de fout maakten in de houding te springen en te salueren. Vlak voor Graham en Sabrina op de veranda verschenen was hij bij de boom aangekomen. Vervolgens had Tambese zich bij hen gevoegd, maar hij had hem niet één keer goed in het vizier gekregen. Uiteraard had hij de veranda met een spervuur kunnen bekogelen, maar hij had geen garanties dat Tambese daarmee aan zijn einde zou komen. En Tambese moest dood... Hij pakte de AK-47 en sloop voorzichtig naar het huis, steeds op zijn qui vive voor mogelijke andere soldaten die er patrouilleerden. Hij bukte zich achter de jeep en pakte de zijkant beet, waarna hij er voorzichtig bovenuit keek om de situatie te bekijken. Aan de kant van de veranda zat één enkel raam. Hij schatte de afstand naar het trapje. Opeens voelde hij iets kleverigs aan zijn vingers. Hij gluurde in de jeep, maar toen hij een hoekje van het kleed optilde keek hij recht in de opengesperde, levenloze ogen van Ngune. Hij liet het kleed vallen alsof hij door een horzel gestoken was, ging op zijn hurken zitten en sloeg zijn handen voor zijn gezicht. Het duurde een paar seconden voor hij zichzelf weer onder controle had. Hij haalde een paar keer diep adem, kwam van achter de jeep te voorschijn en rende gebukt naar de veranda. Geruisloos beklom hij het trapje en liep naar het raam, waar hij zich tegen de muur drukte en behoedzaam door de vitrage naar binnen keek. Okoye en Moredi zaten op de sofa, Laidlaw en Graham in de leunstoelen ertegenover en Sabrina en Tambese stonden voor de schoorsteenmantel. En geen van hen was gewapend. Hij kon Tambese zo neerleggen. Maar nee, hij kon ze met één magazijn ook allemaal neerleggen. En dan had hij nog altijd twee reservemagazijnen in zijn zak voor het geval hij op de terugweg naar de jeep op tegenstand mocht stuiten. Hij bleef dicht bij de muur staan, liep de paar meter van het raam naar de deur en stak zijn hand uit naar de deurkruk. Nog één keer haalde hij diep adem, toen drukte hij de kruk naar beneden, gooide de deur open en begon te schieten. Tambese duwde Sabrina tegen de grond en een fractie van een seconde later boorde zich een regen van kogels in de muur boven hen. Het was puur instinctief dat Laidlaw de Uzi naast zijn stoel greep en, nog tijdens zijn duik op de grond, een salvo op de deuropening afschoot. Massenga werd verscheidene malen in de borst getroffen en hij vuurde wild in de lucht terwijl hij achterover tegen de balustrade wankelde. Hij voelde het bloed in zijn keel opborrelen en een straaltje liep langs zijn kin naar beneden. Hij grimaste van de pijn en wist dat zijn laatste uur geslagen had, maar hij was nog altijd vastbesloten zoveel mogelijk van de aanwezigen mee te nemen de dood in. Onvast liep hij weer naar de deuren richtte zijn AK-47, maar Laidlaw vuurde opnieuw. De kogels raakten hem overal en de AK-47 vloog uit zijn handen, terwijl hij dwars door de balustrade viel en op de grond voor de veranda terecht kwam. Laidlaw rende het trapje af en voelde zijn pols. Massenga was dood. Pas toen keek hij naar de Uzi in zijn hand. Het was bijna alsof hij wakker werd uit een droom. Langzaam keek hij op naar de anderen, die zich inmiddels op de veranda verzameld hadden, tot hij Graham aankeek. ‘Ik kan niet geloven dat ik dat was,’zei Laidlaw. Langzaam schudde hij zijn hoofd. Graham glimlachte. ‘Maar je was het wel, maatje. Daar ligt het bewijs.’ Vier soldaten, gealarmeerd door het geweervuur, kwamen om het huis heen lopen, hun M16’s in de aanslag. Tambese gaf hen opdracht te kijken of er nog meer rebellen in de buurt waren. Ze splitsten zich op en haastten zich weg. ‘We hebben ons leven aan u te danken, meneer Laidlaw,’verbrak Moredi de stilte. ‘Dank u.’ ‘Graag gedaan,’antwoordde Laidlaw met een veelbetekenende glimlach naar Graham. ‘Wie was die man eigenlijk?’ ‘Massenga, de rechterhand van Ngune,’antwoordde Tambese. Hij wees naar de deur. ‘We kunnen beter weer naar binnen gaan tot de omgeving is uitgekamd.’ Graham en Sabrina gingen naar boven om hun tassen te pakken en toen ze terugkwamen, stond Tambese in de deuropening met een man te praten. Tambese stelde hem voor als de piloot. ‘Hij spreekt geen Engels,’voegde hij er met een verontschuldigende glimlach aan toe. ‘Wat maakt het uit? Als hij ons maar naar Habane kan vliegen,’antwoordde Graham. Tambese vertaalde de woorden van Graham en de piloot stak zijn duim naar hem op. Een jeep kwam het erf oprijden en bleef voor de veranda staan. Een sergeant sprong eruit en haastte zich het trapje op. Tambese beantwoordde zijn groet en wenkte hem naar binnen. Ze spraken kort met elkaar, waarna de sergeant opnieuw salueerde en naar de jeep terugliep. De chauffeur keerde de wagen en reed weer weg. ‘De kust is veilig,’zei Tambese tegen Graham en Sabrina. ‘Ze hebben de lichamen van twee van onze soldaten op het terrein gevonden. Ze zijn waarschijnlijk door Massenga vermoord toen hij hiernaar toe kwam. Zijn chauffeur is gearresteerd. Hij zat in een jeep op Massenga te wachten, een meter of vijfhonderd hier vandaan.’ ‘Dus we kunnen weg?’vroeg Graham. Tambese knikte en vroeg Okoye de piloot naar de Cessna op de landingsstrip te brengen. Moredi liep met de twee mannen mee. ik moet terug naar de stad,’zei Tambese. ‘Er staat vanmorgen een persconferentie op het programma en ik moet mijn officieren raadplegen voor ik iets kan zeggen. Ik zal het bericht verspreiden dat Ngune nog in leven is. Zorgen jullie er nu voor dat je Bernard tegenhoudt. Als Jamel nu vermoord wordt, zou het een chaos in Zimbala kunnen worden. Mike, ik weet hoe graag je Bernard in handen wilt krijgen -’ ‘De veiligheid van de president gaat voor alles,’onderbrak Graham hem en hij legde een geruststellende hand op de arm van Tambese. ‘Je kunt me op mijn woord geloven.’ ‘Dank je.’Tambese schudde hen beiden de hand en vertrok. ‘En wat ga jij nu doen?’vroeg Graham aan Laidlaw. Laidlaw haalde zijn schouders op. ik denk dat ik terugga naar Beiroet en daar eens goed ga nadenken. En daarna, wie weet? Misschien ga ik wel weer terug naar de States.’Sabrina stak haar hand naar hem uit. ‘Succes, Russell, wat je ook gaat doen.’ ‘Dank je,’antwoordde Laidlaw. Ze schudden elkaar de hand. ‘Mike, ik zie je in het vliegtuig.’Sabrina pakte haar tas en vertrok. Laidlaw staarde naar de deur. ‘Ze is een goed kind, Mike,’zei hij. ‘Kind? Ze is achtentwintig, Russ.’ ‘Je weet wel wat ik bedoel.’Laidlaw keek weer ernstig, ik zou nog steeds in zelfmedelijden zitten zwelgen in een of andere bar in Beiroet, als jij me niet op sleeptouw had genomen. Jij hebt me mijn waardigheid teruggegeven, Mike. Daar kan ik je nooit genoeg voor bedanken.’ ‘Als je nu eerst eens ophield sentimenteel te doen,’zei Graham. ‘Ik heb niets gedaan. Jij hebt de trekker overgehaald, niet ik. En het is maar goed ook dat je dat gedaan hebt.’Laidlaw schudde Graham de hand. ‘Pas goed op jezelf, maatje.’ ‘En jij ook. Ik moet weg, Russ.’ Laidlaw keek Graham na en glimlachte triest. Hij wist dat hij Graham nooit weer zou zien. Hij vertegenwoordigde het verleden dat Graham zo wanhopig probeerde uit te wissen. Maar hij had zijn herinneringen en dat was genoeg.