Hoofdstuk 3
De winkel voor de bruidsjurken was net groot genoeg voor drie naaimachines, drie etalagepoppen, een kleine tafel om materiaal op te knippen en een klein paskamertje. Op het raam stond dat er binnen Engels werd gesproken. Senora Mantanios, de weduwe van middelbare leeftijd die eigenares van de winkel was, had gedacht dat de aankondiging ook niet-Portoricaanse klanten zou aantrekken. Maar in de week dat het op de ruit stond, met mooie gouden letters en groot genoeg om iedereen op te vallen, had ze niet een keer één woord Engels hoeven gebruiken.
Vol walging omdat de mensen zo weinig tolerant waren, was de senora vroeg weggegaan om een bad te nemen en zich te verkleden. Twee vriendinnen - amateur-koppelaarsters - zouden met een man op visite komen, een heer die al een fatsoenlijk aantal jaren weduwnaar was. De avond zou niet koeler worden dan de dag en ze wilde kannen thee, koffie en limonade in haar ijskast zetten, en ook wat wijn en bier.
Ze had lang geaarzeld of ze de winkel wel achter zou laten in handen van Anita Palacio. Anita was een heel goede naaister en gedroeg zich behoorlijk in Portorico, maar ze sloeg een beetje los in New York. Anita had uitgelegd dat ze alleen maar wilde blijven om Maria Nunez te helpen een jurk te veranderen die ze vanavond voor het dansen zou dragen. De dansavond was in het jeugdcentrum dat eerst een kerk was geweest en het klonk allemaal heel fatsoenlijk.
Na veel waarschuwingen, dat de meisjes ervoor moesten zorgen dat beide deuren goed op slot waren en de ijzeren luiken goed voor de winkelruit zaten - om ervoor te zorgen dat de Amerikanen de jurk die op de pop in de etalage stond niet zouden gappen - vertrok de señora.
Ze ging zo vlug mogelijk naar het flatgebouw waar ze woonde, niet omdat ze weinig tijd had, maar om zo weinig mogelijk tijd op straat door te brengen. Veel te vaak was de senora een doelwit geweest voor de scheldpartijen van smerige, vuile jongens. Ze waren blond, rood, sommigen hadden sproeten, ze waren allemaal Iers, Pools en God-weet-wat-verder, en waarom Hij deze landen en hun bevolking geschapen had, was een raadsel dat ze nooit zou kunnen oplossen.
De beide deuren waren stevig op slot en de luiken zaten voor de ramen. Maria kwam uit het kleedkamertje in haar witte jurk. ‘Denk je dat je hem voor vanavond kunt veranderen?’ vroeg ze Anita.
Anita knikte omdat ze haar mondvol spelden had. Anita was bijna achttien, ze had donkere onstuimige ogen die helderder werden in het donker en was een centimeter of zes groter dan Maria. Ze had meer boezem, heupen en billen. Bernardo zwoer dat zijn meisje gesmolten moest worden om in haar jurken gegoten te worden, dat ze haar pasten als een tweede huid – gegoten, man, gegoten.
Anita had lang haar, het was los en wild, en ze maakte haar ogen altijd op. Ze had veel lippenstift op en tekende het over haar lippen heen, zodat haar mond er altijd sensueel uitzag. Overdag droeg ze slippers op haar werk, maar plastic schoenen met hakken van tien centimeter stonden naast de naaimachine.
‘Wil je nu alsjeblieft stil blijven staan?’ waarschuwde Anita in het Spaans.
‘Praat Engels met me,’ antwoordde Maria.
‘Als je Engels wilt spreken, moet je in het Engels denken. Maar ik denk liever in het Spaans.’ Ze rolde veelzeggend met haar ogen. ‘Want dat is de fijnste taal om over liefde te denken. Maar alsjeblieft, ik wil nu dat je je niet meer beweegt.’
Maria deed het bovenste knoopje los en stopte haar kraag naar binnen. Haar communiejurk was van zachte, witte kunstzijde met kant langs de hals, langs de manchetten van haar driekwart mouwen en de zoom. Er had een witte sjerp omheen gezeten en Anita had beloofd dat ze daar een donkerrode of blauwe voor in de plaats zou maken en Maria kon dan een bijpassende band in haar haar dragen.
Maar de halslijn was te hoog en de mouwen te lang; toch wilde ze, als ze moest kiezen, liever iets laten doen aan de hals dan aan de mouwen.
Maria pakte de schaar. ‘Ik wil dat je iets aan de hals doet,’ zei ze. ‘Maak hem dan net zo als in jouw jurken.’
‘Straks slik ik door jou m’n spelden in,’ zei Anita. Ze was met krijt bezig de nieuwe zoom aan te geven die net onder de knie zou vallen. Als Maria iemand anders geweest was, niet Bernardo’s zusje, zou ze een lengte van zes centimeter boven de knie hebben aangeraden, maar dat zou Bernardo razend maken en niet op de manier die ze graag van hem zou zien vanavond.
Man, er waren tijden dat hij zo kwaad werd dat z’n ogen met vuur gevuld werden, dat ze zo gloeiden dat het haar helemaal warm vanbinnen maakte. Dan hielp ze hem om zijn razernij kwijt te raken en ze waren allebei gelukkig als ze uitgeput waren, en Bernardo fluisterde haar de liefste dingen toe.
‘Je moet stil blijven staan,’ zei ze tegen Maria, ‘anders heb je kans dat je een speld in je je-weet-wel krijgt.’
‘Doe je iets aan de hals?’
‘De hals is prima. Alle meisjes die ik ken zouden zulke mooie halzen moeten hebben.’
‘Ik praat over die jurk,’ protesteerde Maria. ‘Vijf, zes centimeter, wat voor verschil maakt dat nou?’
‘Te veel verschil,’ zei Anita kort en draaide met haar ogen om Maria aan het lachen te maken.
‘Je vermaakt deze jurk voor me, zodat ik er in kan gaan dansen,’ zei het jongere meisje beschuldigend. ‘Om in te dansen,’ herhaalde ze. ‘Hij is niet langer nodig om erin voor het altaar te knielen.’
Anita stopte een speld in de zoom. ‘Met die jongens kun je beginnen met dansen en knielend eindigen, terwijl je ze smeekt om je naar het altaar te brengen.’
‘Als het geen vijf of vier centimeter is - dan twee centimeter.’ Maria liet tussen duim en wijsvinger zien hoe weinig dat was.
‘Twee kleine centimetertjes.’
‘Ik heb het aan Bernardo beloofd,’ zuchtte Anita. Vanaf de plaats waar ze op de grond zat, kon ze zien hoe mooi Maria’s benen waren. Een gelukkig meisje... Ze zou nooit haar benen hoeven scheren en daardoor voor altijd gedwongen zijn crèmes en lotions te gebruiken om de huid zacht te houden. ‘Het ligt niet aan mij,’ legde ze aan Maria uit. ‘Bernardo heeft me laten beloven dat ik voor je zou zorgen. En dat houdt ook het veranderen van de jurk in.’
‘Bernardo heeft je laten beloven,’ spotte Maria. ‘Ik ben hier nu een maand en hij brengt me nog steeds iedere morgen naar de winkel. En als Chino me niet af kan halen, komt Bernardo om me naar huis te brengen. De hele dag naaien en de hele avond zitten,’ klaagde ze. ‘Precies hetzelfde wat ik in Portorico deed.’
‘In Portorico was je nog een klein meisje en je bent hier niet veel ouder.’
‘Is dat zo?’ zei Maria. ‘Als ik een klein meisje ben, hoe komt het dan dat al voor me geregeld is dat ik met Chino trouw?’
‘O, dat is niets,’ legde Anita uit. ‘Je bent oud genoeg om te trouwen, maar niet oud genoeg om een jurk met een diep uitgesneden hals te dragen.’
‘Maar ik zal wel oud genoeg zijn om helemaal geen kleren te dragen,’ ging Maria verder, en toen verborg zij haar gezicht omdat ze tegelijkertijd moest blozen en lachen. ‘Je moet tegen niemand zeggen dat ik zoiets gezegd heb, zelfs niet tegen Chino.’
‘Zeker niet tegen Chino,’ zei Anita. ‘Wat voor gevoel is het’ -ze wapperde met haar handen - ‘doet je hart dat wanneer je naar hem kijkt?’
Maria schudde haar hoofd. ‘Wanneer ik naar Chino kijk gebeurt er niets.’
Anita kreunde terwijl ze overeind kwam. ‘Wat verwachtte je dat er zou gebeuren?’
‘Ik weet het niet,’ zei Maria ernstig. ‘Iets, denk ik. Hij is aardig, maar... hij is aardig.’ Ze deed een paar stappen en ging voor de spiegel staan om te zien hoe lang de jurk zou worden. Hij hing een paar centimeter onder haar knieën, maar er was gelukkig genoeg van haar benen te zien. Als ze Anita er alleen maar toe zou kunnen overhalen iets aan de hals te doen en om dat voor elkaar te krijgen moest ze Anita over andere dingen laten praten. ‘Wat gebeurt er als je naar Bernardo kijkt?’
‘Ik kan niet kijken,’ antwoordde Anita. ‘Hij vult mijn ogen met sterren totdat ik blind ben. Dan gebeurt het.’
‘Ik begrijp het,’ zei Maria. ‘Daarom ga je naar de bioscoop en kun je niemand vertellen wat voor film het was. Ja,’ vervolgde ze, ‘nu begrijp ik wat er gebeurt als jij en ’Nardo op het balkon zitten. Ik vraag me af of ik het mijn vader en moeder zou moeten vertellen waarom je niets van de film weet.’
Anita greep met haar vingers de kraag van de jurk. ‘Ik scheur hem aan flarden,’ waarschuwde ze.
‘Als je misschien de hals een beetje lager zou kunnen maken...’ stelde Maria voor en overtuigde Anita met haar ogen ervan dat ze nooit zo’n persoonlijk geheim zou onthullen.
‘Volgend jaar.’ Anita probeerde ernstig te kijken, maar moest glimlachen. ‘Er is nog tijd genoeg.’ Een moment lang waren haar ogen verdrietig. ‘Geloof me maar rustig.’
Maria pruilde en deed de jurk een klein eindje omhoog; zo, nu waren haar knieën te zien, dat zou een betere lengte geweest zijn. ‘Volgend jaar ben ik getrouwd en als ik dan een jurk draag kan het toch niemand schelen hoe lang hij is.’
‘Goed.’ Anita stak bezwerend haar handen in de lucht. ‘Hoe laag wil je die hals hebben?’
‘Tot hier.’ Maria raakte haar borstbeen aan, en fronste daarna haar wenkbrauwen tegen haar spiegelbeeld. ‘Ik haat deze jurk! ’ ‘Draag hem dan niet en ga niet naar de dansavond,’ zei Anita en hoopte dat Maria op de suggestie in zou gaan.
Het was vrij zeker dat hoe ze de jurk ook zou veranderen, ’Nardo er een fout aan zou ontdekken. Anita vroeg zich af waarom ze zich met zoiets bezig moest houden wanneer ze thuis in een schuimbad had kunnen liggen. Ze zou haar armen en benen omhoog hebben gestoken als bij een striptease, ondertussen de meest verrukkelijke en immorele dingen denkend, wat een goeie methode was om het verdriet en de jaloezie op Maria kwijt te raken. Wees eerlijk - zei ze tegen zichzelf – je bent misschien net als ’Nardo’s zusje geweest, maar je hebt er nooit zo uitgezien. Geef Maria een gewaad aan en ze ziet eruit als de Madonna.
‘Niet komen?’ Maria was geschokt. ‘Jij noch iemand anders zal me tegen kunnen houden. Mijn moeder heeft me haar toestemming gegeven. ’ Ze begon weer te pruilen met een vinger tegen haar onderlip gedrukt. ‘Zouden we de jurk niet rood kunnen verven? Jij zag er zo mooi uit in je rode jurk.’
‘Nee, dat zouden we niet kunnen!’ Anita werd flink. ‘Maria, alsjeblieft. Er is genoeg te doen voordat we die jurk afhebben...’
‘Wit is goed voor baby’s,’ klaagde Maria. ‘Ik zal daar de enige zijn die in een witte...’
‘... alsjeerkomt, zal het in een witte jurk zijn,’zei Anita. ‘Dus beslis maar gauw, alsjeblieft.’
‘De witte jurk,’ zei Maria verslagen, ‘met een beetje lagere hals.’ Daar stond ze op. Opeens pakte ze Anita bij haar middel en kuste het oudere meisje op haar wang. Je bent zo goed, Anita en ik hou van je.’
Hard kloppen op de voordeur gaf Anita een excuus om zich los te maken en een beschamende huilbui te voorkomen. Waarschijnlijk had ze, als ze in de badkuip had gelegen, ergens anders aan liggen denken: hoe lang het geleden was dat ze zo was geweest als Maria. Maar dat was ze nooit geweest, niet vanaf het moment dat ze erachter was gekomen dat jongens anders waren.
Ze deed de deur open. Haar glimlach was warm en sensueel toen ze Bernardo zag staan, met Chino achter zich. Het puntje van haar tong schoot tussen haar lippen en Bernardo gaf haar een snel knipoogje voordat hij z’n gezicht in de plooi trok.
Met zijn schouder beduidde hij Chino dat hij binnen moest komen en opzij moest gaan zodat Anita de deur weer op slot kon doen. Met zijn handen schutterig op zijn rug knikte Chino met zijn hoofd en fluisterde bijna terwijl hij de meisjes groette, maar hij keek alleen maar naar Maria, die nog steeds in haar witte jurk stond.
‘Hoe ging het vandaag?’ vroeg Bernardo, nadat hij Anita had toegestaan hem een zoen op zijn wang te geven.
‘Behoorlijk,’ zei Anita. ‘Er zijn een paar klanten geweest. En een van hen zei, dat ze wilde dat haar zoon met een meisje zou trouwen dat net zo knap was als een van ons tweeën.’
‘Zo knap als jij,’ verbeterde Maria Anita.
‘Ik heb het anders verstaan,’ zei Anita. ‘Chino, waarom leun je tegen de deur?’ Ze wees naar een stoel. ‘Ga daar zitten.’
‘Dit is een winkel voor dames,’ legde Chino uit. Zijn vingers plukten aan de boord van zijn overhemd en hij wuifde zich met zijn strooien hoed koelte toe. ‘Wat een dag,’ zei hij. Het weer was het enige waar hij met meisjes over kon praten zonder zich onbehaaglijk te voelen.
‘Vergeet de dag maar,’ commandeerde Maria hem. ‘Deze avond is belangrijk. ’Nardo,’ ze draaide zich naar haar broer om. ‘Het is hoogst belangrijk dat ik een heerlijke avond heb als we vanavond gaan dansen.’
‘Waarom?’ vroeg Bernardo. Hij probeerde Chino’s blik te vangen, om hem ertoe te bewegen iets te zeggen, desnoods een van de dingen die hij op weg naar de winkel voorgesteld had, maar Chino keek alleen maar naar zijn schoenen. ‘Wat is er zo belangrijk aan vanavond?’
Draaiend voor de drievoudige spiegel, zodat haar beeld steeds weerspiegeld werd, tot het voor Anita leek of er een heel ballet in wit gekleed een dans van onschuld uitvoerde, danste Maria met haar broer, die nu glimlachte zoals hij vroeger gedaan had. Vanavond zou het zo heerlijk worden, dacht Maria, dat ze Anita moest nadoen, dus gaf ze Chino een zoen op zijn wang. Zijn huid was erg warm, erg fijn maar verder niets.
‘Omdat mijn werkelijke leven als Amerikaanse jongedame begint!’ zong Maria. ‘Chino’ - ze greep zijn handen - ‘ik wil vanavond dansen. En dansen en dansen! Zelfs wanneer er geen muziek is.’