14
Minipensioenen:

DE MOBIELE LEVENSSTIJL

Voordat het toerisme ontstond werd reizen gezien als iets wat vergelijkbaar is met studeren, en de vruchten ervan werden beschouwd als vormend en geestverrijkend.

– PAUL FUSSEL, Abroad

De simpele bereidheid tot improviseren is op de lange termijn belangrijker dan onderzoek vooraf.

– ROLF POTTS, Vagabonding

Na Sherwoods terugkeer van het Okoberfeest, nog versuft door de afgestorven hersencellen maar gelukkiger dan hij in jaren was geweest, wordt het werken op afstand van proef tot beleid gemaakt en wordt Sherwood opgenomen in de wereld van de nieuwe rijken. Het enige wat hij nu nog nodig heeft, is een idee voor het benutten van deze vrijheid en de middelen om zijn eindige financiën om te zetten in een vrijwel oneindige opbrengst in termen van levensstijl.

Als je de vorige stappen – elimineren, automatiseren en het verbreken van de banden die je aan een bepaalde locatie gebonden houden, hebt doorlopen, wordt het tijd om je over te geven aan je fantasieën en de wereld te gaan ontdekken.

Zelfs als je niet verlangt naar verre reizen of denkt dat het onmogelijk is – vanwege huwelijk, hypotheek of zoiets kleins als een kind – blijft dit hoofdstuk toch de volgende stap. Er zijn fundamentele veranderingen die de meeste mensen (onder wie ikzelf) uitstellen totdat hun afwezigheid (of de voorbereiding daarop) ze afdwingt. Dit hoofdstuk is je eindexamen in het ontwerpen van je muze.

De transformatie begint in een klein Mexicaans dorp.

Fabels en gelukszoekers

Een Amerikaanse zakenman ging op doktersadvies op vakantie naar een dorpje aan de Mexicaanse kust. Omdat hij niet kon slapen na een urgent telefoontje van kantoor de eerste ochtend, liep hij 's nachts naar de pier om tot rust te komen. Een klein bootje met één visser aan boord had aangelegd en in de boot lagen verschillende grote geelvintonijnen. De Amerikaan complimenteerde de Mexicaan met de kwaliteit van zijn vissen.

‘Hoe lang heb je erover gedaan om ze te vangen?’ vroeg de Amerikaan.

‘Maar heel even,’ antwoordde de Mexicaan in verbazingwekkend goed Engels.

‘Waarom blijf je dan niet langer op zee om meer vis te vangen? vroeg de Amerikaan vervolgens.

‘Ik heb genoeg om mijn gezin te onderhouden en er een paar aan mijn vrienden te geven,’ zei de Mexicaan terwijl hij de vissen in een mand deed.

‘Maar wat doe je dan met de rest van je tijd?’

De Mexicaan keek hem aan en lachte. ‘Ik slaap uit, vis wat, speel met mijn kinderen, houd siësta met mijn vrouw Julia en wandel iedere avond naar het dorp waar ik wijn drink en gitaar speel met mijn vrienden. Ik heb een druk en gevuld leven, señor.’

De Amerikaan lachte. ‘Ik heb aan Harvard gestudeerd en ik kan je helpen. Als je langer vist, kun je met de opbrengst daarvan een grotere boot kopen. Met de grotere vangst die daaruit volgt kun je er dan in korte tijd verschillende boten bij kopen. Uiteindelijk zou je dan een vloot met vissersschepen hebben.’

Hij vervolgde zijn verhaal: ‘In plaats van je vangst aan een tussenpersoon te verkopen, zou je direct aan de consument kunnen verkopen en uiteindelijk je eigen fabriek voor visconserven kunnen openen. Je zou het product, de verwerking en de distributie helemaal in eigen hand hebben. Je zou natuurlijk weg moeten uit dit kleine vissersdorp en naar Mexico-Stad moeten verhuizen, vervolgens naar Los Angeles en uiteindelijk naar New York, waar je met het juiste management een grote onderneming zou kunnen runnen.’

De Mexicaanse visser vroeg: ‘Maar hoe lang zou dat allemaal duren?’

Waarop de Amerikaan antwoordde: ‘15 tot 20 jaar, maximaal 25.’

‘Maar wat dan, señor?’

De Amerikaan lachte en zei: ‘Dat is het mooiste van alles. Op het juiste moment zou je een beursgang aankondigen en de aandelen in je bedrijf verkopen en schatrijk worden. Je zou miljoenen verdienen.’

‘Miljoenen, señor? En dan?’

‘Dan zou je je terugtrekken en in een klein vissersdorp gaan wonen, waar je zou uitslapen, wat vissen, spelen met je kleinkinderen, een siësta houden met je vrouw en 's avonds naar het dorp wandelen om wijn te drinken en gitaar te spelen met je amigo's…’

Ik lunchte pas in San Francisco met een goede vriend en voormalige kamergenoot uit mijn studententijd. Hij studeert binnenkort af aan een topbedrijfskundeopleiding en keert terug naar zijn werk als investeringsbankier. Hij vindt het vreselijk om om twaalf uur 's nachts thuis te komen van zijn werk, maar hij legde me uit dat hij algemeen directeur zou worden met een salaris van 3 tot 10 miljoen dollar per jaar, als hij gedurende negen jaar 80 uur per week zou werken. Dan zou hij succesvol zijn.

‘Man, wat moet je in vredesnaam met 3 tot 10 miljoen dollar per jaar?’ vroeg ik.

Zijn antwoord was: ‘Daarmee zou ik op reis gaan naar Thailand.’

Dat vat wel zo'n beetje een van de grootste misverstanden van onze moderne tijd samen: dat verre reizen het domein van de ultrarijken zijn.

Ook het volgende heb ik wel eens gehoord.

‘Ik werk gewoon nog 15 jaar bij dit bedrijf. Dan word ik partner en kan ik mijn aantal uren terugbrengen. Als ik dan een miljoen op de bank heb staan, zet ik het vast, ontvang 80.000 dollar per jaar aan rente en stop met werken om in de Cariben te gaan varen.’

‘Ik hoef maar tot mijn 35e in de consultancy te werken, dan stop ik ermee en ga ik per motor dwars door China reizen.’

Als je droom, de pot met goud aan het einde van de carrièreregenboog, bestaat uit een groots verblijf in Thailand, rondvaren in de Cariben of per motor China doorkruisen, heb ik een verrassing voor je. Je kunt dit allemaal doen voor nog geen 3000 dollar. Ik heb het alle drie gedaan. Hier volgen slechts twee voorbeelden van wat je met weinig geld zoal kunt doen.⁶⁴

250 dollar: een verblijf van vijf dagen op een particulier tropisch onderzoekseiland in de Smithsonians met drie plaatselijke vissers die al mijn eten voor me vingen en klaarmaakten en me bovendien meenamen op excursies naar de beste onontdekte duikplekken in Panama.

150 dollar: drie dagen een privévliegtuig charteren in Mendoza, de hoofdstad van de Argentijnse wijnstreek, en met je eigen gids over de mooiste wijngaarden en de met sneeuw bedekte toppen van de Andes vliegen.

Vraag: waar heb je je laatste 400 dollar aan besteed? Twee of drie weekenden met allerlei nonsens om de werkweek te vergeten. 400 dollar is niets voor een hele week vol levensveranderende ervaringen. Maar een week is absoluut niet wat ik je zou aanraden. Voor mij waren dit slechts intermezzo's in een veel langere episode. Ik stel voor dat je er veel meer van maakt.

De opkomst van het minipensioen en de ondergang van de vakantie

Het leven bestaat uit meer dan alleen maar het opvoeren van de snelheid waarmee het voorbijgaat.

– MOHANDAS GANDHI

In februari 2004 voelde ik me ellendig en overwerkt.

Mijn reisfantasie begon als een plan om in maart van dat jaar naar Costa Rica te gaan om vier weken Spaans te leren en te relaxen. Ik moest mijn batterijen opladen en vier weken leek me ‘redelijk’ aan de hand van welke idiote maatstaf dan ook, die je in dergelijke gevallen nu eenmaal gebruikt.

Een vriend van me die Centraal-Amerika goed kende, was zo goed me erop te wijzen dat het nooit wat zou worden, want het regenseizoen zou weldra aanbreken in Costa Rica. Tropische stortbuien waren niet het soort verkwikking dat ik nodig had, dus veranderde ik mijn doel in vier weken Spanje. Maar het is een lange trans-Atlantische reis en Spanje lag dicht bij andere landen die ik altijd al had willen bezoeken. Ik liet de kwalificatie ‘redelijk’ al snel varen en besloot dat ik wel een reis van drie maanden had verdiend, en wilde na een verblijf van vier weken in Spanje op zoek gaan naar mijn wortels in Scandinavië.

Als er al sprake zou zijn van explosieve situaties of onafwendbare rampen, zouden die zeker tijdens de eerste vier weken van mijn afwezigheid plaatsvinden. Het risico van mijn reis zou dus niet groter worden als ik er drie maanden van zou maken. Drie maanden zou geweldig zijn.

Die drie maanden werden er vijftien en ik begon me af te vragen: ‘Kan ik niet de gebruikelijke 20 tot 30 jaar pensioen nemen en die over de loop van mijn leven uitsmeren in plaats van alles op te sparen tot het einde?’

Het alternatief voor georganiseerde reizen

Dankzij het systeem van snelwegen in de VS kun je nu van kust tot kust het hele land doorkruisen zonder iets te zien.

– CHARLES KURALT, verslaggever CBS

Als je gewend bent om vijftig weken per jaar te werken, zul je geneigd zijn om als een razende tekeer te gaan en tien landen in twee weken te doen om vervolgens als een wrak weer thuis te komen, zelfs als je mobiel genoeg bent om lange reizen te maken. Alsof je een uitgehongerde hond meeneemt naar een buffet waarvan hij onbeperkt mag eten. Hij zal zich dood eten.

Ook ik deed dat de eerste drie maanden van mijn vijftien maanden durende zoektocht naar visie. Ik bezocht zeven landen en checkte zeker twintig keer in en uit. De reis was een adrenaline-explosie, alsof het leven versneld aan ons voorbij raasde. Het viel niet mee om te reconstrueren wat waar gebeurd was (behalve in Amsterdam⁶⁵). We waren allebei het grootste deel van de tijd ziek en we vonden het vervelend om sommige plaatsen weer te moeten verlaten omdat onze van tevoren geboekte vlucht ons daartoe dwong.

Ik raad je aan om precies het tegenovergestelde te doen.

Het alternatief voor een georganiseerde reis – het minipensioen – houdt in dat je voor een periode van een tot zes maanden naar een andere plek verhuist. Het is een antivakantie in de meest positieve zin van het woord. Hoewel het ook ontspannend kan zijn, is het minipensioen niet bedoeld om aan je leven te ontsnappen, maar om het te herevalueren – om daarna met een schone lei verder te gaan. Waar zou je nog aan moeten ontsnappen als je eenmaal hebt geëlimineerd en geautomatiseerd? In plaats van de wereld door de lens van een camera te bekijken, op weg van het ene buitenlandse maar vertrouwde hotel naar het andere, ervaar je het in een tempo waarin het de kans krijgt om je te veranderen.

Het is ook anders dan een sabbatical. Sabbaticals worden meestal als een eenmalige gebeurtenis gezien, zoals een pensioen. Geniet ervan nu het nog kan. Het minipensioen is een terugkerend fenomeen. Ik neem momenteel drie of vier minipensioenen per jaar en ik ken tientallen andere mensen die dat ook doen.

De demonen uitdrijven: emotionele vrijheid

De mens is pas echt volmaakt als hij zijn eigen onvolmaaktheid heeft leren kennen.

– AUGUSTINUS (354-430 NCHR.)

Echte vrijheid is veel meer dan voldoende inkomsten en tijd hebben om te doen wat je wilt. Het is heel goed mogelijk – het is eerlijk gezegd eerder regel dan uitzondering – dat je geen gebrek aan tijd en geld hebt, maar dat je toch blijft worstelen met de ratrace. Je kunt niet vrij zijn van de spanningen van een met snelheid en grootte geobsedeerde cultuur als je niet vrij bent van de materialistische verslavingen, het idee dat tijd een schaars artikel is en de neiging tot vergelijken, die aan die cultuur ten grondslag liggen.

Dit kost tijd. Het effect is niet cumulatief en alle toeristische reisjes van twee weken⁶⁶ bij elkaar kunnen een echte tocht door de wildernis niet vervangen.⁶⁷

Volgens de mensen die ik heb geïnterviewd, duurt het twee tot drie maanden voordat je alleen al loskomt van oude routines en je beseft hoezeer je jezelf afleidt door voortdurend in beweging te zijn. Kun je twee uur met Spaanse vrienden aan tafel zitten zonder onrustig te worden? Zou je kunnen wennen aan een klein stadje waar alle winkels en bedrijven een siësta van minimaal twee uur houden? Zo niet, dan moet je jezelf eens afvragen waarom.

Leer gas terug te nemen. Verdwaal opzettelijk. Observeer hoe je jezelf en anderen beoordeelt. De kans is groot dat het al een tijdje geleden is dat je dat gedaan hebt. Trek ten minste twee maanden uit om je te bevrijden van oude gewoonten en ontdek je nieuwe zelf zonder aan een ophanden zijnde terugvlucht te hoeven denken.

De financiële realiteit: het wordt alleen maar beter

De financiële argumenten voor minipensioenen vormen de slagroom op de taart.

Vier dagen in een fatsoenlijk hotel of een week met zijn tweeën in een leuk pension kosten hetzelfde als een maand in een mooi, chic appartement. Als je elders een vaste locatie hebt, compenseren de rekeningen die je thuis niet meer hoeft te betalen de kosten die je in het buitenland maakt en die vaak veel lager zijn.

Hier volgen een aantal feitelijke maandelijkse cijfers die betrekking hebben op reizen die ik recentelijk gemaakt heb.

Hoogtepunten van Zuid-Amerika en Europa zij aan zij om te bewijzen dat luxe slechts beperkt wordt door je eigen creativiteit en bekendheid met de plaatselijke nettogeldontwaarding in derdewereldlanden. Het mag duidelijk zijn dat ik niet op water en brood heb geleefd – eerder als een popster – en je zou beide reizen kunnen maken voor minder dan de helft van wat ik heb uitgegeven. Mijn doel was plezier maken, niet sober overleven.

Vliegen

• GRATIS AMEX gold card en Chase Continental Airlines Mastercard⁶⁸

Huisvesting

• Penthouse op het equivalent van Fifth Avenue in Buenos Aires, inclusief schoonmakers, persoonlijke veiligheidsmensen, telefoon, elektra en snelle internetverbinding: 550 dollar per maand.
• Enorm appartement in de trendy wijk Prenzlauerberg in Berlijn, inclusief telefoon en elektra: 300 dollar per maand.

Eten

• Twee maal per dag een maaltijd in een vier- of vijfsterrenrestaurant in Buenos Aires: 10 dollar per dag (300 dollar per maand).
• Berlijn: 18 dollar per dag (540 dollar per maand).

Uitgaan

• Vip-tafel en onbeperkt champagne voor acht mensen in Opera Bay, de meest trendy club in Buenos Aires: 150 dollar (18,75 dollar p.p. × 4 bezoeken per maand = 75 dollar per maand).
• Couvert, drankjes en dansen in de meest trendy clubs in het westen van Berlijn: 20 dollar per persoon per avond × 4 = 80 dollar per maand.

Onderwijs

• Vijf keer per week twee uur per dag privéles Spaans in Buenos Aires: 5 dollar per uur × 40 uur per maand = 200 dollar per maand.
• Twee uur per dag privétangoles met twee professionele dansers van wereldniveau: 8,33 dollar per uur × 40 uur per maand = 333,20 dollar per maand.
• Vier uur per dag Duitse les bij een goed instituut op de Nollen -dorfplatz in Berlijn: 175 dollar per maand. De lessen zouden zichzelf ook hebben terugbetaald als ik ze niet had bijgewoond, omdat het me een studentenkaart opleverde waarmee ik tot meer dan 40 procent korting kreeg op alle openbaar vervoer.
• Zes uur per week training in gemengde oosterse vechtsporten aan de beste school in Berlijn: gratis in ruil voor twee uur Engelse les per week.

Vervoer

• Maandpas voor de metro en dagelijkse taxiritten van en naar tangolessen in Buenos Aires: 75 dollar per maand
• Maandpas voor metro, tram en bus in Berlijn met studentenkorting: 85 dollar per maand.

Totaalbedrag voor vier weken leven in luxe

• Buenos Aires: 1533,20 dollar inclusief retourticket vanaf New York, met de mogelijkheid om een maand te onderbreken in Panama. Bijna een derde van dit bedrag ging op aan dagelijkse Spaanse en tangolessen van topdocenten.
• Berlijn: 1180 dollar, inclusief retourticket vanaf New York en de mogelijkheid om de reis een week te onderbreken in Londen.

Hoe verhouden deze cijfers zich tot je huidige maandelijkse uitgaven, inclusief huur, autoverzekering, gas, licht en telefoon, uitgaan/vrije tijd, openbaar vervoer, lidmaatschappen, abonnementen, eten en de rest? Tel alles bij elkaar op en je zult misschien net als ik tot de ontdekking komen dat verre reizen maken en fantastische dingen ervaren je een aanzienlijke besparing kunnen opleveren.

Angstfactoren: excuses om niet te reizen overwinnen

Reizen maakt een einde aan alle geluk! Hoe kun je hier nog naar een gebouw kijken als je Italië hebt gezien?

– FANNY BURNEY (1752-1840), Engelse romanschrijfster

Maar ik heb een huis en kinderen. Ik kan niet weg! Hoe moet dat met mijn ziektekostenverzekering? Wat als er iets gebeurt? Is reizen niet gevaarlijk? Wat als ik ontvoerd word of overvallen? Maar ik ben een vrouw – alleen reizen is gevaarlijk.

De meeste excuses om niet te reizen zijn niet meer dan dat, excuses. Ik weet het uit eigen ervaring. We kunnen veel beter met onszelf leven als we een externe reden aanvoeren om iets niet te doen.

Sindsdien heb ik gedeeltelijk verlamden, dove senioren, alleenstaande moeders, huiseigenaren en mensen zonder geld ontmoet die allemaal uitstekende levensveranderende redenen hebben gevonden om verre reizen te maken in plaats van te blijven hangen in de duizenden kleine redenen om het niet te doen.

De meeste bezwaren worden in de V&O behandeld, maar één bezwaar in het bijzonder vereist wat kalmerende woorden vooraf.

Het is 22.00 uur. Weet jij waar je kinderen zijn?

De primaire angst van alle ouders voordat ze aan hun eerste grote reis beginnen, is dat ze ergens in de chaos een kind zullen kwijtraken.

Maar als je er geen problemen mee hebt om je kind mee te nemen naar de grote steden in je eigen land, hoef je je ook geen zorgen te maken in de steden die ik in de V&A aanbeveel; dat is dus goed nieuws. Deze steden hebben minder problemen met wapens en geweldsmisdrijven dan de grote steden in de VS. De kans op risicovolle situaties neemt ook af naarmate je minder tussen allemaal vreemden van vliegveld naar vliegveld en van hotel naar hotel trekt. De opzet van het minipensioen, een tijdelijk verblijf op een andere plek, is wat dat betreft veiliger.

Maar evengoed, wat dan nog?

Jan Errico, een alleenstaande moeder die haar twee kinderen meenam op een wereldreis van vijf maanden, had een andere meer acute angst dan de meeste mensen, een angst waarvan ze vaak midden in de nacht, badend in het zweet, wakker schrok: wat als er iets met mij gebeurt?

Ze wilde haar kinderen voorbereiden op een nachtmerriescenario, maar wilde ze ook niet de stuipen op het lijf jagen, dus deed ze wat alle goede moeders doen, ze maakte er een spelletje van: wie kan het beste de route, de hoteladressen en mama's telefoonnummer onthouden? Ze had van ieder land alarmnummers onder de sneltoetsen van haar mobiele telefoon opgeslagen, die wereldwijd bruikbaar was. Uiteindelijk gebeurde er niets. Nu is ze van plan om naar een skichalet in Europa te vertrekken en haar kinderen naar een meertalige Franse school te sturen. Succes brengt succes voort.

Ze was het bangst in Singapore en achteraf gezien was het de plek waar ze de minste reden tot zorg had (ze nam haar kinderen bijvoorbeeld ook mee naar Zuid-Afrika). Ze was bang omdat het de eerste stop was en ze nog niet gewend was om met haar kinderen te reizen. Het was de perceptie, niet de realiteit.

Robin Malinsky-Rummell die een jaar door Zuid-Amerika heeft gereisd met haar man en haar zevenjarige zoon, was door vrienden en familie gewaarschuwd dat ze na de devaluatierellen van 2001 beter niet naar Argentinië kon gaan. Ze deed haar huiswerk, besloot dat de angst ongegrond was en had een fantastische tijd in Patagonië. Als ze de mensen daar vertelde dat ze oorspronkelijk uit New York kwam, viel hun mond open van schrik: ‘Ik zag die gebouwen instorten op tv! Ik zou nooit naar zo'n gevaarlijke plek gaan!’ Ga er niet zomaar van uit dat plaatsen in het buitenland gevaarlijker zijn dan de plek waar je woont. Meestal is dat niet het geval.

Robin is er, net als ik, van overtuigd dat mensen kinderen als een excuus gebruiken om in hun comfortzone te blijven hangen. Het is een excuus om niets avontuurlijks te doen. Hoe kom je over die angst heen? Robin geeft twee adviezen.

1. Ga eerst een paar weken op proef, voordat je met je kinderen een lange buitenlandse reis gaat maken.
2. Regel voor iedere plek waar je langer verblijft direct na aankomst een week taallessen en maak zo mogelijk gebruik van de transferservice van de school om vanaf het vliegveld op je plaats van bestemming te komen. Medewerkers van de school kunnen vaak een appartement voor je regelen en je kunt via de school vrienden maken en de omgeving leren kennen voordat je zelf op pad gaat.

Maar wat als je grootste zorg niet zozeer is dat je je kinderen kwijtraakt, maar dat je dankzij je kinderen je goede humeur kwijtraakt?

Verschillende gezinnen die we voor dit boek spraken, raden het oudste overredingsmiddel aan dat er bestaat. Omkoping: ieder kind krijgt een bedrag aan virtueel vakantiegeld, 25 tot 50 cent voor ieder uur van goed gedrag. Hetzelfde bedrag wordt weer afgetrokken als ze de regels overtreden. Alle plezieraankopen – souvenirs, ijsjes en dergelijke – worden uit hun eigen, afzonderlijke vakantiepot betaald. Geen saldo, geen ijsjes. Dit vraagt vaak meer zelfbeheersing van de ouders dan van hun kinderen.

Als meer minder is: weg met overtollige zaken

Mensen hebben het vermogen om vrijwel ieder denkbaar materieel object te leren begeren. Gezien de opkomst van de moderne industriele cultuur die in staat is om vrijwel alles te produceren, is de tijd rijp om de doos van Pandora te openen en haar plagen los te laten op de wereld.

– JULES HENRY

Vrij zijn, gelukkig en productief zijn, kan alleen worden bereikt door allerlei gewone maar overschatte dingen op te offeren.

– ROBERT HENRI

Ik ken de zoon van een multimiljonair, een persoonlijke vriend van Bill Gates, die nu particuliere investeringen en ranches beheert. Hij heeft gedurende de afgelopen tien jaar een collectie prachtige huizen verzameld, allemaal met fulltimekoks, dienstmeisjes, schoonmakers en andere hulp. Hoe vindt hij het om in iedere tijdzone een huis te hebben? Het is waardeloos! Hij heeft het gevoel dat hij voor zijn personeel werkt, dat bovendien meer in zijn huizen verblijft dan hij.

Verre reizen zijn het perfecte excuus om de schade van jarenlang zo veel consumeren als je kunt terug te draaien. Het wordt tijd om afscheid te nemen van overbodige rommel vermomd als eerste levensbehoeften, anders ga je nog met een vijfdelige kofferset op wereldreis. Dat is pas echt de hel op aarde.

Ik zal nooit zeggen dat je op pad moet in een oude kaftan en sandalen, terwijl je boze blikken werpt op mensen die bijvoorbeeld televisie hebben. Ik heb een hekel aan dat soort roomser dan de paus-toestanden. Het is niet mijn bedoeling om een bezitloze schriftgeleerde van je te maken. Maar wees eerlijk: er zijn duizenden dingen in je huis en in je leven die je niet gebruikt, niet nodig hebt, en zelfs niet eens echt wilt. Ze zijn gewoon je leven binnengedreven, als aangespoeld wrakhout, en zijn er nooit meer uit verdwenen. Of je het nu beseft of niet, deze rommel zorgt voor besluiteloosheid en afleiding; het vraagt aandacht en maakt onbeteugeld geluk een lastige opgave. Je kunt je onmogelijk voorstellen hoezeer je wordt afgeleid door al die spullen – of het nu gaat om porseleinen poppen, sportwagens of oude T-shirts – totdat je ze kwijt bent.

Voordat ik aan mijn reis van achttien maanden begon, maakte ik me zorgen over de vraag hoe ik al mijn bezittingen in een gehuurde opslag van 4,5 × 3 meter moest krijgen. Toen besefte ik een paar dingen: ik zou de managementtijdschriften die ik had bewaard nooit opnieuw lezen, ik droeg 90 procent van de tijd dezelfde vijf shirts en vier broeken, het was toch tijd voor nieuwe meubels en de buitengrill en de tuinstoelen gebruikte ik nooit.

Zelfs het wegdoen van dingen die ik nooit gebruikte, bleek een soort kapitalistische kortsluiting te veroorzaken. Het was moeilijk om dingen weg te gooien waarvan ik ooit had gedacht dat ze waardevol genoeg waren om geld aan uit te geven. De eerste tien minuten van het uitzoeken van kledingstukken was het alsof ik moest kiezen welk van mijn kinderen mocht blijven leven en welk niet. Mijn weggooitechniek was roestig geworden. Het was moeilijk om mooie kerstkleding die ik nooit had gedragen op de stapel ‘weggooien’ te leggen, maar dat gold ook voor oude, versleten kleren die ik om sentimentele redenen bewaarde. Maar toen ik de eerste paar moeilijke beslissingen had genomen, kreeg ik de slag te pakken en werd het een eitje. Ik schonk alle bijna niet gedragen kleding aan een liefdadigheidsinstelling. Het kostte me nog geen tien uur om de meubels in het tweedehandscircuit kwijt te raken; ik kreeg er minder dan 50 procent van de nieuwwaarde voor en soms zelfs helemaal niets, maar wat maakte het uit? Ik had ze vijf jaar lang gebruikt en misbruikt en zou nieuwe kopen als ik weer terug was in de VS. Ik gaf de buitengrill en de tuinstoelen aan een vriend, die er dolblij mee was. Zijn maand was weer goed. Het voelde geweldig en ik had 300 dollar extra waarvan ik in het buitenland ten minste een paar weken huur kon betalen.

Ik creëerde 40 procent meer ruimte in mijn appartement en had nog niet eens de helft weggedaan. Maar het was niet eens de fysieke ruimte die ik het meest voelde, het was de mentale ruimte. Het was alsof ik voor die tijd twintig mentale programma's had lopen en nu nog maar een of twee. Ik kon helderder denken en ik was veel gelukkiger.

Ik vroeg alle mensen die ik voor dit boek heb geïnterviewd en die veel hebben rondgezworven wat hun belangrijkste tip was voor mensen die voor het eerst echt op reis gingen. Het antwoord was unaniem: neem minder mee.

De impuls om veel in te pakken is moeilijk te weerstaan. De oplossing is om wat extra geld mee te nemen. In plaats van op alle situaties voorbereid te zijn, pak je het absolute minimum in en trek je 100 tot 300 dollar uit om onderweg of na aankomst dingen te kopen. Ik neem geen toiletartikelen mee en alleen kleding voor de eerste week. Dat is een verademing. In het buitenland op zoek gaan naar scheerschuim of een net overhemd kan op zichzelf al een avontuur zijn.

Pak in alsof je maar een week wegblijft. Dit zijn de basisdingen, gerangschikt in volgorde van belangrijkheid.

1. Voor één week kleding voor het betreffende seizoen, waaronder één semi-net overhemd met broek of rok voor de douane. Denk verder in termen van T-shirts, een korte broek en een spijkerbroek voor verschillende gelegenheden.
2. Fotokopieën of gescande kopieën van alle belangrijke papieren: ziektekostenverzekering, paspoort/visa, creditcards, bankpasjes enz.
3. Bankpasjes, creditcards en voor 200 dollar aan plaatselijke valuta in kleine coupures (reischeques worden op de meeste plaatsen niet geaccepteerd en zijn veel gedoe).
4. Een klein kabelfietsslot voor de veiligheid van je bagage tijdens overstappen of in hostels; zo nodig een klein hangslot voor kastjes.
5. Elektronische woordenboeken voor de talen van de landen waar je naartoe gaat (boekversies zijn te langzaam om tijdens een gesprek te gebruiken) en kleine grammaticaboekjes of -teksten.
6. Eén allesomvattende reisgids.

Dat is alles. Wel of geen laptop? Tenzij je een professionele schrijver bent, zou ik zeggen ‘nee’. Veel te hinderlijk. Je kunt GoToMyPC gebruiken om vanuit internetcafés toegang te krijgen tot je computer thuis, zo oefen je de gewoonte die we willen aanmoedigen: je tijd goed gebruiken in plaats van hem te doden.

V&O: VRAGEN EN OPDRACHTEN

Het is fataal om te veel over je reisdoel te weten: verveling slaat net zo snel toe bij de reiziger die zijn route al kent als bij de schrijver die te zeker is van zijn plot.

– PAUL THEROUX, To the Ends of the Earth

Als dit de eerste keer is dat je overweegt de mobiele levensstijl in praktijk te brengen en je in een langdurig avontuur te storten, benijd ik je! De sprong wagen en nieuwe werelden ontdekken is zoiets als je positie in het leven upgraden van die van passagier naar die van piloot.

Deze V&A concentreert zich vooral op de te zetten stappen – en het te gebruiken tijdpad – bij de voorbereiding op je eerste minipensioen. De meeste stappen kunnen worden geschrapt of samengevoegd nadat je je eerste lange reis hebt gemaakt. Sommige stappen zijn eenmalig; volgende minipensioenen vragen maximaal twee tot drie weken voorbereiding. Het kost me nu nog maar drie middagen. Pak een pen en papier – dit wordt leuk.

1. Maak een overzicht van je huidige bezittingen en contanten.

   Leg twee vellen papier op tafel. Schrijf op één daarvan al je bezittingen en de waarde die ze vertegenwoordigen, zoals bankrekeningen, pensioenfondsen, aandelen, obligaties of huis. Trek op het tweede vel een verticale lijn door het midden en noteer aan de ene kant alle inkomende cashflow (salaris, inkomsten uit muze, inkomsten uit investeringen enz.) en aan de andere kant je uitgaven (hypotheek, huur, kosten auto enz.). Wat gebruik je zelden, of zorgt voor stress of afleiding zonder veel waarde toe te voegen, en kun je dus schrappen?

2. Waar ben je bang voor als je een minipensioen van een jaar op een droomlocatie overweegt?

   Gebruik de vragen uit hoofdstuk 3 om de angsten uit je nachtmerriescenario's te beoordelen en kijk wat de echte potentiële gevolgen zijn. Afgezien van uitzonderlijke gevallen, kun je de meeste vermijden en de rest repareren.

3. Kies een locatie voor je minipensioen. Waar begin je?

   Dit is de grote vraag. Er zijn twee opties waar ik achter sta.

   1. Kies een beginpunt en zwerf rond totdat je je tweede huis gevonden hebt. Dit heb ik gedaan met een enkele reis naar Londen, rondzwervend door Europa, totdat ik verliefd werd op Berlijn, waar ik drie maanden bleef.
   2. Onderzoek een bepaald gebied en vestig je op je favoriete plek. Dit heb ik gedaan tijdens mijn rondreis door Centraal- en Zuid-Amerika, waar ik in allerlei steden een tot vier weken verbleven heb, waarna ik voor zes maanden terugkeerde naar mijn favoriet – Buenos Aires.

   Je kunt ook een minipensioen houden in je eigen land, maar het transformerende effect wordt ondermijnd als je mensen met dezelfde maatschappelijk bepaalde bagage om je heen hebt.

   Ik raad een buitenlandse locatie aan die anders is dan je gewend bent, maar ongevaarlijk. Ik boks, doe aan motorraces en allerlei andere machodingen, maar voor mij ligt de grens bij favelas⁷¹, burgers met machinegeweren, voetgangers met machetes en sociale conflicten. Goedkoop is fijn, maar kogelgaten is andere koek. Raadpleeg het ministerie van Buitenlandse Zaken in verband met eventuele negatieve reisadviezen voordat je een ticket boekt.

   Hier volgen een aantal van mijn favoriete vertrekpunten. Maar aarzel niet om iets anders te kiezen. Ik heb de plaatsen met de meeste levensstijl voor het minste geld onderstreept: Argentinië (Buenos Aires, Córdoba), China (Shanghai, Hong-Kong, Taipei), Japan (Tokio, Osaka), Engeland (Londen), Ierland (Galway), Thailand (Bangkok, Chiang Mai), Duitsland (Berlijn, München), Noorwegen (Oslo), Australië (Sydney), Nieuw-Zeeland (Queenstown), Italië (Rome, Milaan, Florence), Spanje (Madrid, Valencia, Sevilla) en Nederland (Amsterdam). Op al deze plaatsen kun je goed leven zonder al te veel uit te geven. Ik gaf minder uit in Tokio dan in Californië, omdat ik het goed ken. Hippe, kortgeleden in zwang geraakte kunstenaarswijken, een beetje zoals Brooklyn tien jaar geleden, vind je in vrijwel alle steden. De enige plek waar je geen fatsoenlijke maaltijd kunt krijgen voor minder dan 20 dollar is Londen.

   Hier volgen een paar exotische bestemmingen die ik beginnende reizigers niet aanraad: alle landen in Afrika, het Midden-Oosten en Centraal- en Zuid-Amerika (met uitzondering van Costa Rica en Argentinië). Mexico-Stad en het Mexicaanse grensgebied met de VS hebben wat mij betreft ook een te hoog ontvoeringsrisico om op mijn lijstje van favoriete bestemmingen te komen.

4. Bereid je voor op de reis. Het aftellen begint.
   • Drie maanden van tevoren: elimineren

     Probeer voor je vertrek vast te wennen aan minimalisme. Dit zijn de vragen om jezelf te stellen en om naar te handelen, ook al ben je helemaal niet van plan om weg te gaan.

     Welke 20 procent van mijn bezittingen gebruik ik 80 procent van de tijd? Doe de overige 80 procent aan kleren, tijdschriften, boeken, en dergelijke weg. Wees drastisch – dingen die je niet blijkt te kunnen missen, kun je altijd opnieuw kopen.

     Welke bezittingen veroorzaken stress in mijn leven? Dit kan verband houden met onderhoudskosten (geld en energie), verzekeringen, maandelijkse uitgaven, tijdverbruik of gewoon afleiding. Weg. Weg. Weg. Al verkoop je maar een paar dure dingen. Het kan een behoorlijk deel van je minipensioen financieren. Kijk ook eens naar je huis en je auto. Je kunt beide opnieuw kopen als je terugkomt, vaak zonder dat het je extra geld kost.
     Kijk naar je huidige ziektekostendekking tijdens verre reizen. Onderneem actie om je huis te verhuren of te verkopen – doorgewinterde reizigers zijn vooral voorstanders van verhuren – of zeg de huur van je appartement op en sla je bezittingen op.
     Stel jezelf, iedere keer dat er twijfel opduikt, de vraag: ‘Als iemand een geweer tegen mijn hoofd hield en ik moest het doen, hoe zou ik het dan aanpakken?’ Het is niet zo moeilijk als je denkt.

   • Twee maanden van tevoren: automatiseren

     Na het elimineren van alles wat overbodig is, neem je contact op met bedrijven waar je regelmatig rekeningen van krijgt om te proberen automatische betaling te regelen via creditcards die hier punten voor geven. Als je zegt dat je een jaar op wereldreis bent, zullen ze liever creditcardbetalingen accepteren dan je overal achterna te moeten zitten met rekeningen.

     Geef voor de creditcardbedrijven zelf en voor anderen die deze betalingswijze weigeren, opdracht tot automatische overboekingen vanaf je rekening-courant. Open een account voor internetbankieren. Voer alle bedrijven die geen creditcardbetalingen accepteren in als onlinebegunstigden. Stel bij nutsbedrijven en variabele rekeningen de bedragen 15 tot 20 dollar hoger in dan verwacht. Dit dekt eventuele extra kosten en voorkomt tijdrovende factureringsproblemen; bovendien vorm je zo een kleine reserve. Annuleer de ontvangst van papieren bank- en creditcardafschriften. (Vanuit de VS kun je ook een checking account openen, maar buiten de VS is dat niet mogelijk.)

     Geef een vertrouwd familielid en/of je accountant volmacht.⁷² Dit geeft die persoon de bevoegdheid om uit jouw naam documenten te tekenen (belastingaangiften bijvoorbeeld). Niets vergalt het plezier in het reizen zo snel als een origineel document te moeten tekenen dat niet per fax wordt geaccepteerd.

   • Een maand van tevoren

     Laat je post doorsturen naar een vriend, een familielid of een persoonlijke assistent, die je in ruil voor een kleine vergoeding iedere maandag een korte beschrijving van alle post (behalve junkmail) e-mailt. Vanuit Nederland kun je je post ook tegen betaling laten doorsturen naar een vast adres in het buitenland (www.tntpost.nl).

     Zorg dat je alle vereiste en aanbevolen vaccinaties haalt voor het gebied waar je naartoe gaat. Bewijs van vaccinatie kan verplicht zijn om sommige landen binnen te komen.

     Open een proefaccount bij GoToMyPC of soortgelijke software voor PC-toegang op afstand en oefen ermee om te kijken of er zich geen technische problemen voordoen.⁷³

     Als groothandels (of distributeurs) je nog altijd cheques sturen – het fulfillmentbedrijf zou inmiddels cheques van klanten moeten afhandelen – doe dan een van de volgende drie dingen: geef de groothandels directe overschrijvingsinformatie (ideaal), laat het fulfillmentbedrijf deze cheques afhandelen (tweede keus), of laat de groothandels via PayPal betalen of cheques naar je zaakwaarnemer (degene die je hebt gevolmachtigd) sturen (derde, bij lange na niet ideale optie). Geef in het laatste geval degene die volmacht heeft overschrijvingen die hij kan tekenen of stempelen en laat hem de cheques aanleveren. Het is handig om klant te worden bij een grote bank met filialen in de omgeving van degene die je helpt, zodat hij de overschrijvingen tijdens een boodschappenronde kan afgeven. Je hoeft niet al je rekeningen naar deze bank te verhuizen als je dat niet wilt; open gewoon een enkele rekening die alleen wordt gebruikt voor deze betalingen.

   • Twee weken van tevoren

     Scan alle identiteitspapieren, ziektekostenverzekeringspolissen en creditcards en bankpasjes en sla ze op in een computer waarvandaan je meerdere exemplaren kunt afdrukken, een aantal om achter te laten bij familieleden en een aantal om verspreid en gescheiden van je andere bagage mee te nemen. E-mail de gescande bestanden naar jezelf zodat je ze kunt afdrukken terwijl je op reis bent, mocht je de exemplaren die je bij je hebt verliezen. Als je ondernemer bent, zet je mobiele telefoon dan om naar het goedkoopste abonnement en spreek de volgende voicemailtekst in: ‘Ik ben momenteel voor zaken in het buitenland. Laat geen bericht achter want ik zal tijdens mijn afwezigheid geen boodschappen afluisteren. Als het belangrijk is, kunt u mij een e-mail sturen op … Hartelijk dank voor uw begrip.’ Stel vervolgens een automatische e-mailbeantwoorder in die aangeeft dat een reactie, als gevolg van zakelijke beslommeringen in het buitenland, maximaal zeven dagen (of welke frequentie je ook wilt gebruiken) kan duren.

     Als je werknemer bent, overweeg dan om een quad-band of gsm-compatibele telefoon mee te nemen zodat je baas contact met je kan opnemen. Neem alleen een Blackberry mee als je baas via de e-mail gaat controleren of je wel aan het werk bent. Zorg dat je de alles onthullende tekst ‘Verstuurd vanaf een Blackberry’ als ondertekening van uitgaande e-mails uitschakelt! Andere opties zijn het gebruik van een SkypeIn-account waarmee je gesprekken doorschakelt naar je buitenlandse mobiele telefoon (mijn voorkeur) of een Vonage IP-box, waarmee je overal ter wereld gesprekken van vaste telefoons kunt aannemen via een telefoonnummer dat begint met je eigen netnummer.

     Zoek een appartement voor je uiteindelijke minipensioenbestemming, of reserveer een hotel of een hostel voor de eerste drie of vier dagen op je vertrekpunt. Van tevoren een appartement reserveren is riskanter en zal veel duurder uitpakken dan wanneer je de eerste drie of vier dagen gebruikt om een appartement te zoeken. Ik raad je aan om zo mogelijk een hostel te nemen – niet vanwege de kosten – maar omdat medewerkers en medereizigers beter geïnformeerd en behulpzamer zijn als het om huizen zoeken gaat.

     Sluit een reisverzekering met evacuatiedekking af als dat je een rustig gevoel geeft. Als je in een ontwikkeld land bent, is dat meestal overbodig en kun je naast je eigen verzekering een lokale polis afsluiten, iets wat ik zelf doe. Bovendien heeft het geen zin als je op tien uur vliegen van de beschaving bent. Ik had zo'n evacuatiedekking in Panama, omdat dat op slechts twee uur vliegen van Miami ligt, maar naar andere bestemmingen heb ik het niet gedaan. Maak je hier niet te druk over.

   • Een week van tevoren

     Besluit welke planning je zult hanteren voor routinematige taken zoals e-mailen of online bankieren om excuses voor zinloos pseudowerk te elimineren. Ik stel voor de maandagochtenden te gebruiken voor e-mail en onlinebankieren. De eerste en de derde maandag van de maand voor het controleren van creditcards en het verrichten van andere onlinebetalingen, bijvoorbeeld voor partnerprogramma's. Deze beloften aan jezelf zijn het moeilijkst vol te houden. Maak daarom nu al de afspraak en bereid je voor op ernstige ontwenningsverschijnselen.

     Bewaar belangrijke documenten – zoals de scan van je identiteitsbewijs, verzekeringspapieren, creditcards en bankpasjes – op een kleine draagbare dataopslag die in een USB-poort past.

     Breng alle spullen uit je huis of appartement naar de opslag, pak een kleine rugzak en een reistas in en ga voor korte tijd bij een vriend of familielid logeren.

   • Twee dagen van tevoren

     Breng (je) eventuele auto('s) onder in een opslag of in de garage van een vriend. Doe vloeistofstabilisator in de benzinetank, ontkoppel de negatieve accupunten om leeglopen te voorkomen en zet de auto op blokken om banden- en schokschade te voorkomen. Annuleer alle autoverzekeringen behalve die voor diefstal.

   Na aankomst (ervan uitgaande dat je niet van tevoren een appartement hebt geboekt)

   De eerste ochtend en middag nadat je bent ingecheckt
   Neem een hop-on-hop-off-bustour door de stad, gevolgd door een fietstocht door buurten waar je misschien een appartement zou kunnen/willen vinden.

   Eerste namiddag of avond
   Koop een unlocked⁷⁴ mobiele telefoon met simkaart die met simpele prepaidkaarten werkt. Stuur e-mails naar eigenaren van appartementen, of makelaars die je op Craigslist.com of in onlineversies van plaatselijke kranten vindt, voor bezichtigingen tijdens de komende twee dagen.

   Tweede en derde dag
   Zoek en boek een appartement voor een maand. Leg je niet voor een langere periode vast totdat je er ook daadwerkelijk geslapen hebt. Ik heb ooit twee maanden vooruitbetaald om erachter te komen dat de drukste bushalte van de stad zich aan de andere kant van mijn slaapkamermuur bevond.

   Verhuisdag
   Installeer je en sluit eventueel een plaatselijke ziektekostenverzekering af. Vraag eigenaren van hostels en andere autochtonen welke verzekering zij hebben. Neem je voor om tot twee weken voor je vertrek geen souvenirs of andere dingen die je mee naar huis wilt nemen te kopen.

   Een week later
   Ruim alle overbodige spullen die je hebt meegenomen maar die je niet regelmatig zult gebruiken op. Geef ze aan iemand die ze harder nodig heeft, stuur ze terug naar huis of gooi ze weg.

   HULPMIDDELEN EN TRUCS

   Brainstormen over locaties voor minipensioenen

   • Virtual tourist (www.virtualtourist.com)

     Verreweg de grootste bron van onbevooroordeelde, door gebruikers zelf geschreven reiscontent ter wereld. Meer dan 775.000 leden geven tips en waarschuwingen voor meer dan 25.000 locaties. Iedere locatie wordt besproken in dertien afzonderlijke categorieën, zoals: activiteiten, plaatselijke gebruiken, winkelen en valkuilen waar je als toerist in kunt trappen. Dit is het portaal waar je alles vindt voor je minipensioen.

   • Escape Artist (www.escapeartist.com)

     Geïnteresseerd in een tweede paspoort, je eigen land beginnen, bankieren in Zwitserland en al die andere dingen die ik niet in dit boek zou durven opschrijven? Deze site is een fantastische bron. Als onze president de derde wereldoorlog uitroept, heb je een ontsnappingsplan nodig. Stuur me een briefje vanaf de Cayman-eilanden, of vanuit de gevangenis, waar je ook beland bent.

   • Outside Magazine Online Free Archives (http://outside.away.com)

     Het volledige archief van Outside Magazine is gratis online verkrijgbaar. Van meditatiekampen tot adrenalinehotspots overal ter wereld, van droombanen tot fantastische winterbestemmingen in Patagonië, honderden artikelen met prachtige foto's om je de reiskriebels te bezorgen.

   • GridSkipper: The Urban Travel Guide (www.gridskipper.com)

     Dit is de site voor mensen die van een Bladerunnerachtige omgeving houden en graag de trendy plekken van steden overal ter wereld ontdekken. Het is een van de reissites uit de Forbes Top 13, in één adem ‘avant-gardistisch’ en ‘niet-pretentieus’ genoemd (Frommer's). Met andere woorden, veel van de inhoud is ongecensureerd. Als je aanstoot neemt aan drieletterwoorden of de verkiezing van de ‘sletterigste stad’, dan kun je deze site (of Rio de Janeiro) beter niet bezoeken. Zo niet, lees dan de hilarische beschrijvingen en de ‘100 dollar per dag’-beschrijving van steden overal ter wereld.

   • Lonely Planet: The Thorn Tree

     (http://thorntree.lonelyplanet.com)

     Discussieforum voor langharige wereldreizigers gerangschikt naar regio.

   • Family Travel Forum (www.familytravelforum.com)

     Een uitgebreid forum over, je raadt het al, reizen met het gezin. Wil je je kinderen voor veel geld van de hand doen in het Oostblok? Of een paar dollar uitsparen en oma in Thailand laten cremeren? Dan is dit niet je site. Maar als je kinderen hebt en je bereidt een grote reis voor, moet je hier zijn.

   Landenprofielen ministerie van Buitenlandse Zaken

   • World Travel Watch (www.worldtravelwatch.com)

     Larry Habegger en James O'Reilly's wekelijkse onlineverslag van evenementen wereldwijd en vreemde gebeurtenissen die relevant zijn voor reisveiligheid; gerangschikt op onderwerp en geografische regio. Beknopt en goed om te raadplegen voordat je je plannen definitief maakt.

   Reiswaarschuwingen ministerie van Buitenlandse Zaken

   Minipensioen: planning en voorbereiding – basis

   • FAQ voor wereldreizigers (onder andere over reisverzekeringen)

     (www.perpetualtravel.com/rtw)

     Deze vragen en antwoorden kunnen je leven redden. Oorspronkelijk geschreven door Marc Brosius, maar al jarenlang aangevuld door deelnemers aan nieuwsgroepen. Hier wordt alles besproken, van financiële planning tot de cultuurschok na thuiskomst, en alles wat daartussen zit. Hoe lang kun je het je veroorloven om weg te blijven? Heb je een reisverzekering nodig? Onbetaald verlof of ontslag nemen? Dit is een almanak voor wereldreizigers.

   • Vaccinatie-informatie (www.travelclinic.nl of www.lcr.nl)
   • Belastingplanning (www.belastingdienst.nl)
   • Universele valuta omrekenen (www.xe.com)

     Voordat je je laat meeslepen door je enthousiasme en vergeet dat vijf Britse ponden niet hetzelfde waard zijn als vijf euro's of vijf dollars, kun je deze site gebruiken om plaatselijke prijzen om te rekenen in getallen die je wel begrijpt. Probeer pijnlijke confrontaties met de valutarealiteit zo veel mogelijk te vermijden.

   • Universele stopcontactadapter (www.franzus.com)

     Het is vervelend om meters kabel en aansluitingen mee te slepen – koop een Travel Smart® all-in-one adapter met piekbescherming. De adapter heeft het formaat van een dubbelgevouwen pak kaarten en is de enige die ik overal zonder problemen heb gebruikt. Denk er wel om dat het een adapter is (waarmee je ieder formaat stopcontact kunt gebruiken) maar geen transformator. Als een buitenlands stopcontact een voltage heeft dat twee keer zo hoog is als in je eigen land gebruikelijk is, zullen je gadgets het niet overleven. Nog een goede reden om dingen die je nodig hebt onderweg te kopen en niet van huis mee te nemen.

   • Internationale elektriciteitsgids (www.kropla.com)

     Informatie over stopcontacten, voltages, mobiele telefoons, internationale telefoonnummers en allerlei andere dingen die verband houden met slecht op elkaar afgestemde elektra.

   Goedkope tickets

   • Orbitz (www.orbitz.com)

     Met meer dan 400 luchtvaartmaatschappijen wereldwijd is dit het uitgangspunt voor prijsvergelijkingen.

   • Prijslijn (www.priceline.com)

     Begin met bieden op 50 procent van het laagste Orbitz-tarief en verhoog je bod met 50 dollar per keer.

   • CFares (www.cfares.com)

     Samengestelde tarieven met gratis of goedkope lidmaatschappen. Ik vond hier een retourticket van Californië naar Japan voor 500 dollar.

   • Vluchten van de VS naar Europa (www.1800flyeurope.com)

     Ik heb deze site gebruikt om twee uur voor vertrek voor 300 dollar een retourticket van New York naar Londen te kopen.

   • Goedkope luchtvaartmaatschappijen voor vluchten binnen Europa (www.ryanair.com, www.easyjet.com)
   • Gratis wereldwijde huisvesting voor korte periodes
   • Global Freeloaders (www.globalfreeloaders.com)

     Deze onlinegemeenschap brengt mensen bij elkaar om wereldwijd gratis accommodatie uit te wisselen. Bespaar geld en maak nieuwe vrienden terwijl je de wereld door de ogen van een autochtoon ziet.

   • The Couchsurfing Project (www.couchsurfing.com)

     Vergelijkbaar met Global Freeloaders, maar trekt een jonger, meer party-gericht publiek aan.

   • Hospitality Club (www.hospitalityclub.org)

     Ontmoet overal ter wereld autochtonen die gratis rondleidingen of huisvesting aanbieden door middel van dit goedgerunde netwerk met meer dan 200.000 leden in meer dan 200 landen.

   Gratis wereldwijde huisvesting voor langere periodes

   • Home Exchange International (www.homeexchange.com)

     Dit is een huizenruilsite en zoekservice met meer dan 12.000 vermeldingen in meer dan 85 landen. Je e-mailt direct met adverteerders, zet je eigen huis/appartement op de site en je hebt voor een klein bedrag aan lidmaatschap een jaar lang onbeperkt toegang tot de site.

   Betaalde huisvesting voor de eerste dagen en voor de lange termijn

   • Hostels.com (www.hostels.com)

     Op deze site staan niet alleen jeugdherbergen. Ik vond hier een leuk hotel in het centrum van Tokio voor 20 dollar per nacht en heb deze site gebruikt voor soortgelijke accommodaties in acht verschillende landen. Het uitgangspunt is locatie en recensie (zie HotelChatter hieronder) in plaats van luxe. Viersterrenhotels zijn voor toeristen, niet voor reizigers. Deze site biedt echte couleur locale voordat je een appartement of andere huisvesting voor de lange termijn vindt.

   • HotelChatter (www.hotelchatter.com)

     Wees helemaal bij de tijd met dit dagelijkse webjournaal vol eerlijke en gedetailleerde recensies van logies overal ter wereld. Deze site wordt verscheidene keren per dag bijgewerkt en vertelt de verhalen van gefrustreerde gasten en mensen die verborgen juweeltjes hebben gevonden. Online reserveren is mogelijk.

   • Craigslist (www.craigslist.org)

     Afgezien van plaatselijke weekbladen met advertentierubrieken, zoals Bild of Zitty in Berlijn, is Craigslist naar mijn mening verreweg het beste medium voor het vinden van een gemeubileerd appartement voor de lange termijn. Er zijn momenteel al meer dan 50 landen vertegenwoordigd. Dat gezegd hebbende, zullen de prijzen in de plaatselijke bladen 30 tot 70 procent lager liggen. Als je een beperkt budget hebt, vraag dan een medewerker van je hostel of iemand anders die in de betreffende stad woont om je te helpen met een paar telefoontjes om een goede deal te vinden. Vraag de beller om niet te zeggen dat je een buitenlander bent, totdat de prijs is vastgesteld.

   • Interhome International (www.interhome.com)

     Gevestigd in Zürich, met meer dan 20.000 huizen voor verhuur in Europa.

   • Rentvillas.com (www.rentvillas.com)

     Voor unieke huurprojecten – van cottages en boerderijen tot kastelen – in heel Europa, zoals in Frankrijk, Italië, Spanje en Portugal.

   Programma's voor computergebruik op afstand

   • GoToMyPC (www.gotomypc.com)

     Met deze software krijg je snel en gemakkelijk toegang tot bestanden, programma's, e-mail en netwerk op je computer. Je kunt het gebruiken vanaf iedere browser of draadloos medium dat op Windows draait en het werkt realtime. Ik ben al meer dan vijf jaar een fanatieke gebruiker van GoToMyPC om vanuit landen en eilanden overal ter wereld met mijn computers in de VS te werken.

   • WebExPCNow (http://pcnow.webex.com)

     WebEx, toonaangevend in computergebruik op afstand voor bedrijven, biedt nu software aan die zo ongeveer alles doet wat GoToMyPC ook doet, zoals knippen en plakken tussen computers op afstand, plaatselijk afdrukken vanaf een computer op afstand, bestanden overbrengen, en meer.

   • GoldLanternWiFinder (www.goldlantern.com/homepages/wifinder.html)

     Dit piepkleine apparaatje, kleiner dan een lucifersdoosje, hang je aan je sleutelbos en helpt je draadloze internetsignalen te vinden tot op een afstand van duizend meter. Dit bespaart je de ellende van het rondsjouwen van een laptop om signalen te vinden en geeft zelfs de signaalsterkte aan.

   Gratis en goedkope telefoonverbindingen via internet (IP)

   • Skype (www.skype.com)

     Sinds deze gratis software op de markt is, heb ik geen internationaal telefoontje meer gedaan zonder Skype. Je kunt er vaste en mobiele telefoons over de hele wereld mee bellen voor twee tot drie cent per minuut of gratis verbinding krijgen met andere Skype-gebruikers waar ook ter wereld. Voor ongeveer 40 euro per jaar kun je een nationaal nummer met je eigen netnummer krijgen dat telefoontjes doorschakelt naar je buitenlandse mobiele telefoon. Niemand kan zo zien dat je in het buitenland bent. Relax op het strand van Rio en beantwoord telefoontjes die gericht zijn aan je ‘kantoor’ in eigen land. Niet gek.

   • Vonage (www.vonage.com)

     Vonage verkoopt een kleine adapter die je breedbandmodem met een normale telefoon verbindt. Neem hem mee op reis en sluit hem aan in je appartement om telefoontjes aan een nummer in eigen land op afstand te beantwoorden.

   Internationale multi-band en gsm-compatibele telefoons

   • My World Phone (www.myworldphone.com)

     Ik heb zelf een voorkeur voor Nokia-telefoons. Maar welke telefoon je ook koopt, zorg dat hij ‘unlocked’ is, zodat je in verschillende landen verschillende simkaarten kan gebruiken met verschillende providers.

   • World Electronics USA (www.worldelectronicsusa.com)

     Goede uitleg over welke gsm-frequenties en ‘banden’ in welke landen functioneren. Op basis hiervan bepaal je welke telefoon je aanschaft om te reizen (en misschien ook voor thuis).

   Voor als je de wildernis in gaat

   • Satelliettelefoons (www.satphonestore.com)

     Als je in de bergen van Nepal of op een afgelegen eiland bent en je wilt de gemoedsrust (of onrust) van een telefoon binnen handbereik, dan werken deze via een satelliet in plaats van een mast. Iridium wordt genoemd als het merk met de ruimste ontvangst van pool tot pool, GlobalStar komt op drie continenten op de tweede plaats. Je kunt ze huren of kopen.

   • Zonnepanelen op zakformaat (www.solio.com)

     Je hebt weinig aan satelliettelefoons en andere kleine elektronica als hun batterijen leeg zijn. Solio is ongeveer zo groot als twee pakjes kaarten en wordt uitgevouwen tot kleine zonnepanelen. Ik was aangenaam verrast toen hij mijn mobiele telefoon in 15 minuten oplaadde – meer dan twee keer zo snel als via een stopcontact. Er zijn voor bijna alles adapters verkrijgbaar.

   Wat te doen als je er eenmaal bent – loopbaanexperimenten

   • Transitions Abroad (www.transitionsabroad.com)

     Dit is de hoofdmoot. Zie Aanbevolen literatuur voor meer informatie.

   • Meet Up (www.meetup.com)

     Zoek op stad en activiteit om overal ter wereld mensen met vergelijkbare interesses te vinden.

   • Word schrijver van reisverhalen (www.writtenabroad.com)

     Betaald worden om de wereld rond te reizen en je gedachten vast te leggen? Voor miljoenen mensen een droombaan. Op de site van veteraan Jen Leo, auteur van Sand in My Bra and Other Misadventures: Funny Women Write from the Road vind je inside-information over het uitgeven van reisverhalen. Dit blog was een Frommer's Budget Travel Topkeuze en bevat bovendien geweldige, praktische artikelen over reizen zonder gadgets en hightech.

   • Engelse les geven (www.eslcafe.com)

     Dave's ESL Café is een van de oudste en bruikbaarste databases voor leraren, leraren in wording en mensen die Engels willen leren. Bevat discussieboards en vacatures van over de hele wereld.

   • Contact met het thuisfront (www.jiwire.com)

     Reis de wereld rond om instantmessages te kunnen uitwisselen met je vrienden. Deze site vermeldt meer dan 150.000 hotspots waar je je informatieverslaving kunt voeden. Schaam je als dit je hoofdactiviteit wordt. Als je je verveelt, is dat je eigen schuld. Ik weet er alles van, dus ik wil niet preken. Het gebeurt ons allemaal wel eens, maar wees wat creatiever.

   • Probeer parttime of fulltime een nieuwe loopbaan uit (www.workingoverseas.com)

     Deze encyclopedie vormt een uitputtend menu aan opties voor de mondiale geest. Ze wordt samengesteld en bijgewerkt door Jean-Marc Hachey, redacteur internationale carrières voor het tijdschrift Transitions Abroad. Je betaalt 15 dollar voor een lidmaatschap van een jaar.

   • Wereldwijde mogelijkheden op biologische boerderijen (www.wwoof.com)

     Leer of onderwijs duurzame biologische landbouwmethoden in tientallen landen, zoals Turkije, Nieuw-Zeeland, Noorwegen en Frans Polynesië.

   Chatten en e-mailen in een taal die je niet beheerst

   • Free translation (www.freetranslation.com)

     Vertaalt tekst vanuit het Engels in tientallen talen en vice versa. Verbazingwekkend zorgvuldig, hoewel de 10 tot 20 procent die verloren gaat tijdens het vertalen je in problemen kan brengen, maar ook heel grappig kan zijn.

   Leer heel snel een taal spreken

   • Taalverslaving en versneld leren (www.fourhourworkweek.com)

     Ga voor alles wat met taal te maken heeft, van gedetailleerde zelfstudieartikelen (hoe reactiveer je vergeten talen, hoe leer je 1000 woorden per week, hoe leer je tonen enz.) tot ezelsbruggetjes en de beste elektronische snelkoppelingen naar www.fourhourworkweek.com. Talen leren is een van mijn verslavingen en een vaardigheid die ik uitgebreid onder de loep heb genomen om haar te kunnen bespoedigen. Je kunt in 3 tot 6 maanden vloeiende gesprekken leren voeren in welke taal dan ook.

__________________

^64. De in dit hoofdstuk vermelde bedragen in dollars stammen allemaal uit de periode direct na de herverkiezing van president Bush in 2004, die samenviel met de ongunstigste wisselkoers van de dollar in twintig jaar.

^65. Hiermee bedoel ik uiteraard de fantastische fietsmogelijkheden en de beroemde appeltaart.

^66. Ook wel ‘too weak’ genoemd, bedacht door Joel Stein van de LA Times.

^67. Maar je moet natuurlijk vooral doen waar je zin in hebt en een kant-en-klare reis boeken en een paar weken lekker uit je bol gaan. Ik deed dat in ieder geval wel. Op naar Ibiza, olé. Neem een absint en drink een heleboel water. Ga er vervolgens even rustig voor zitten en plan een echt minipensioen.

^68. Muzen vragen weinig onderhoud, maar zijn vaak duur op een of twee tactische gebieden: productie en/of reclame. Ga op zoek naar aanbieders van beide die bereid zijn om creditcardbetalingen te accepteren en onderhandel hierover zo nodig op voorhand door te zeggen: ‘Ik zal niet verder over de prijs onderhandelen. Ik vraag alleen dat je creditcardbetaling accepteert. Als dat mogelijk is, gaan we liever met jou in zee dan met concurrent X.’ Ook dit is een voorbeeld van een ‘stevig aanbod’ (en geen vraag) dat je in een betere onderhandelingspositie brengt. Voor een gedetailleerde uitleg over hoe ik meer punten genereer om te reizen door gebruik te maken van concepten als ‘piggybacking’ en ‘recycling’, ga je naar www.fourhourworkweek.com.

^69. Oprichter van www.nileproject.com

^70.www.usc.edu/hsc/dental/opfs/SC/indexSC.html

^71. Braziliaanse sloppenwijken. Bekijk de film Cidade de Deus om een idee te krijgen van hun ‘charme’.

^72. Dit is een serieuze stap die je niet moet zetten met mensen die je niet vertrouwt. In dit geval helpt het, omdat je boekhouder dan uit jouw naam belastingpapieren of cheques kan ondertekenen in plaats van uren of dagen in de weer te zijn met faxen, scanners en dure internationale koeriers.

^73. Dit kun je gebruiken als je je computer thuis of bij iemand anders achterlaat als je op reis gaat. Deze stap kun je overslaan als je je laptop meeneemt, maar dat is alsof je een afkickende heroïneverslaafde met een zak opium op pad stuurt. Breng jezelf niet in de verleiding om tijd te doden in plaats van te herontdekken.

^74. ‘Unlocked’ betekent dat de telefoon op prepaidkaarten werkt en niet op een abonnement. Dit betekent ook dat je dezelfde telefoon kunt gebruiken met verschillende SIMkaarten in verschillende landen (ervan uitgaande dat de frequentie dezelfde is), in de meeste gevallen voor niet meer dan 10 tot 30 dollar per stuk. Sommige VS-compatibele quad-band telefoons werken eveneens met SIMkaarten.