4
Opnieuw beginnen

ONREDELIJK EN ONDUBBELZINNIG ZIJN

‘Zou je me kunnen zeggen welke kant ik op moet?’

‘Dat hangt er nogal van af waar je naartoe wilt,’ zei de Kat.

‘Dat kan me eigenlijk niet zo veel schelen…’ zei Alice.

‘Dan maakt het niet uit welke kant je op gaat,’ zei de Kat.

– LEWIS CARROLL, Alice in Wonderland

De redelijke mens past zich aan de wereld aan; de onredelijke mens blijft maar proberen om de wereld aan te passen aan zichzelf. Daarom wordt alle vooruitgang bepaald door onredelijke mensen.

– GEORGE BERNHARD SHAW, Maxims for Revolutionists

Voorjaar 2005, Princeton, New Jersey

Ik moest ze wel omkopen. Ik had geen keus.

Ze stonden in een kringetje om me heen en uit verschillende monden kwam een en dezelfde vraag: ‘Wat is de uitdaging?’ Alle ogen waren op mij gericht.

Ik had mijn college aan Princeton University net afgesloten en er heerste een sfeer van opwinding en enthousiasme. Maar ik wist ook dat de meeste studenten zodra ze weg waren onmiddellijk het tegenovergestelde zouden doen van wat ik ze had voorgehouden. De meesten zouden kiezen voor een tachtigurige werkweek als overbetaalde koffiehalers tenzij ik kon aantonen dat de principes uit mijn colleges ook daadwerkelijk in de praktijk konden worden toegepast.

Vandaar de uitdaging.

Ik bood een retourticket aan naar een zelf te kiezen bestemming, waar ook ter wereld, aan degene die een nog onbekende ‘uitdaging’ op de meest indrukwekkende manier kon volbrengen. Resultaat maar ook stijl. Ik zei dat ze na de les bij me konden langskomen als ze geïnteresseerd waren. En daar waren ze dan, bijna twintig van de zestig studenten.

De taak was opgezet om hun comfortzones op de proef te stellen en ze te dwingen een aantal van de tactieken toe te passen die ik ze had geleerd. Het was de eenvoud zelve: neem contact op met drie schijnbaar onmogelijk te bereiken mensen – J. Lo, Bill Clinton, J.D. Salinger, maakt niet uit wie – en krijg ten minste één van hen zo ver dat hij of zij drie vragen beantwoordt. Hoeveel van de twintig studenten, die allemaal kwijlden bij de gedachte aan een gratis reis naar de andere kant van de wereld, volbrachten de uitdaging?

Om precies te zijn… geen. Niet één.

Er waren veel excuses: ‘Het is niet gemakkelijk iemand zo ver te krijgen…’ ‘Ik moet nog een belangrijke scriptie schrijven en…’ ‘Ik zou het heel graag doen, maar ik kan absoluut niet…’ Maar er was maar één echte reden, die steeds weer in andere woorden terugkwam: ‘Het was een moeilijke uitdaging, misschien wel onmogelijk, en de andere studenten zouden het vast beter doen.’ Omdat ze allemaal hun concurrenten overschatten, kwam er niemand opdagen.

Volgens de regels die ik zelf had opgesteld, had ik degene die één enkele leesbare paragraaf had ingeleverd de prijs moeten geven. Het resultaat fascineerde en deprimeerde me.

Het daaropvolgende jaar was het resultaat heel anders.

Ik vertelde bovenstaand verhaal als waarschuwing en zes van de zeventien volbrachten de uitdaging in minder dan 48 uur. Was de tweede groep beter? Nee, eerlijk gezegd zaten er meer capabele studenten in het eerste jaar, maar ze deden niets. Enorme vuurkracht, maar geen vinger aan de trekker.

De tweede groep bracht gewoon in praktijk wat ik ze voor aanvang had verteld, en dat was…

Onrealistische dingen doen is gemakkelijker dan realistische dingen doen.

Contact maken met miljardairs en onderonsjes houden met beroemdheden – de tweede groep studenten deed het allebei – is net zo gemakkelijk als je denkt dat het is.

Het is eenzaam aan de top. 99 Procent van de mensen is ervan overtuigd dat ze niet in staat zijn grootse dingen te verrichten, daarom streven ze naar middelmaat. De concurrentie is daarom het grootst bij ‘realistische’ doelen, waardoor deze paradoxaal genoeg het meest tijd- en energieverslindend zijn. Het is gemakkelijker om 10 miljoen dollar op te halen dan 1 miljoen. Het is gemakkelijker om in het café die ene perfecte tien tegen te komen dan vijf achten.

Dus je bent onzeker, nou en? De rest van de mensheid is dat ook. Overschat de concurrentie niet en onderschat jezelf niet. Je bent beter dan je denkt.

Onredelijke en onrealistische doelstellingen zijn ook om een andere reden gemakkelijker te realiseren.

Als je een bijzonder hoog doel hebt, zorgt dat voor een adrenalinetoevoer die je het uithoudingsvermogen geeft om de onvermijdelijke tegenslagen te overwinnen die gepaard gaan met ieder doel. Realistische doelstellingen, doelstellingen die beperkt blijven tot het gemiddelde ambitieniveau, inspireren niet en geven je voldoende brandstof om tot voorbij het eerste of tweede probleem te komen, waarna je de handdoek in de ring gooit. Als de potentiële winst matig of gemiddeld is, zal je inzet dat ook zijn. Ik zou bergen verzetten voor een catamaranreis langs de Griekse eilanden, maar ik zou misschien nog niet van merk muesli veranderen voor een weekendje naar Columbus, Ohio. Als ik toch voor het laatste kies omdat dat ‘realistisch’ is, zal ik niet enthousiast genoeg zijn om zelfs maar de kleinste horde te nemen om het te realiseren. Met prachtige, kristalheldere Griekse wateren en heerlijke wijnen op mijn netvlies, ben ik bereid om te vechten voor een droom die de moeite waard is. Hoewel de moeilijkheidsgraad op een schaal van 1 tot 10 respectievelijk 10 en 2 lijkt te zijn, is de kans groter dat Columbus het niet haalt.

Je kunt het beste vissen waar de minste vissers zitten en de collectieve onzekerheid van de mensen maakt het gemakkelijker om homeruns te slaan terwijl iedereen op honkslagen mikt. Er is gewoon minder concurrentie voor grotere doelstellingen.

Grote dingen doen begint met netjes vragen.

Wat wil je? Om te beginnen: een betere vraag

De meeste mensen zullen nooit weten wat ze willen. Ik weet ook niet wat ik wil. Als je me daarentegen vraagt wat ik de komende vijf maanden wil doen op het gebied van talen leren, weet ik het wel. Het is een kwestie van specifiek zijn. ‘Wat wil je?’ is te vaag om een zinvol en bruikbaar antwoord op te roepen. Vergeet het maar.

‘Wat zijn je doelstellingen?’ is al even gedoemd tot verwarring en giswerk. Om de vraag te herformuleren moeten we een stap terug doen en naar het totaalplaatje kijken.

Laten we ervan uitgaan dat we tien doelstellingen hebben en dat we die realiseren – wat is dan het gewenste resultaat dat alle inspanningen de moeite waard maakt? Het meest gangbare antwoord is wat ik vijf jaar geleden ook zou hebben gegeven: gelukkig zijn. Ik geloof niet langer dat dit een goed antwoord is. Geluk is als gevolg van overmatig gebruik dubbelzinnig geworden, en er is een preciezer alternatief dat weergeeft wat volgens mij het eigenlijke doel is.

Houd nog even vol. Wat is het tegenovergestelde van geluk? Verdriet? Nee. Net zoals liefde en haat twee kanten van dezelfde medaille zijn, zo geldt dat ook voor geluk en verdriet. Huilen van geluk is hier een perfecte illustratie van. Het tegenovergestelde van liefde is onverschilligheid en het tegenovergestelde van geluk is – en nu komt de clou – verveling.

Opwinding is een praktischer synoniem voor geluk en het is precies wat je zou moeten nastreven. Het is de remedie voor alles. Als mensen zeggen dat je je passie of je hart moet volgen, denk ik dat ze in feite naar hetzelfde ondubbelzinnige concept verwijzen: opwinding.

Dit brengt ons terug bij het begin. De vraag die je je zou moeten stellen is niet: ‘Wat wil ik?’ of ‘Wat zijn mijn doelstellingen?’ maar ‘Waar zou ik opgewonden van raken?’

Een volwassen variant van ADD:
Adventure Deficit Disorder

Ergens tussen je afstuderen en je tweede baan mengt er zich een achtergrondkoortje in je monologue intérieur: wees realistisch en houd op met spelen. Het leven is niet als in de film.

Als je vijf jaar oud bent en je zegt dat je astronaut wilt worden, zeggen je ouders dat je alles kunt worden wat je wilt. Het is onschuldig, zoals je tegen een kind zegt dat de Kerstman bestaat. Als je 25 bent en je kondigt aan dat je een nieuw circus wilt beginnen, zal de reactie anders zijn: wees realistisch; word advocaat of accountant of dokter, krijg kinderen en voed ze op zodat zij de cyclus kunnen herhalen.

Als het je lukt om de twijfelaars te negeren en je begint bijvoorbeeld je eigen bedrijf, ben je nog niet van je ADD af. Hij neemt gewoon een andere vorm aan.

Toen ik in 2001 met BrainQUICKEN LLC begon, had ik een duidelijk doel voor ogen: 1000 dollar per dag verdienen of ik nou met mijn hoofd op mijn laptop sloeg of mijn teennagels zat te knippen op het strand. Het moest een geautomatiseerde bron van inkomsten worden. Als je naar mijn biografie kijkt, is het duidelijk dat dit, ondanks dat ik wel het vereiste inkomen had, niet lukte totdat een totale ineenstorting me ertoe dwong. Het doel was gewoon niet specifiek genoeg. Ik had niet vastgesteld wat ik zou gaan doen na het vele werk dat ik in de beginperiode moest verrichten. Daarom bleef ik maar werken, hoewel de financiële noodzaak niet langer bestond. Ik wilde me productief voelen en had daar geen andere middelen voor.

Zo werken mensen door tot aan hun dood: ‘Ik werk gewoon totdat ik X dollar heb verdiend en dan ga ik doen wat ik wil.’ Als je ‘wat ik wil’ niet duidelijk definieert, blijft het getal X eindeloos groeien om de angstaanjagende onzekerheid van het zwarte gat te vermijden.

Dat is het moment waarop zowel werknemers als ondernemers dikke mannen in rode BMW's worden.

De dikke man in de rode BMW Convertible

Er zijn verschillende momenten in mijn leven geweest – onder andere vlak voordat ik bij TrueSAN werd ontslagen én vlak voordat ik de VS ontvluchtte om te voorkomen dat ik met een uzi een McDonald's zou binnenstormen – waarop ik mijn toekomstbeeld zag als dat van een van die vele dikke mannen in zo'n midlifecrisis-BMW. Ik keek gewoon naar mensen in een vergelijkbare situatie die vijftien tot twintig jaar op me voor lagen – of het nu verkoopdirecteuren waren of ondernemers in dezelfde branche – en het joeg me de stuipen op het lijf.

De fobie was zo acuut en de metafoor zo perfect dat het voor mijzelf en collega-levensstijlontwerper en ondernemer Douglas Price een symbool werd. Doug en ik legden bijna vijf jaar lang dezelfde weg af, met dezelfde uitdagingen en zelftwijfel, en dus hielden we elkaar psychologisch gezien scherp in de gaten. We hadden om beurten onze slechte perioden en vormden dus een goed team.

Als een van ons zijn doelen naar beneden bijstelde, zijn zelfvertrouwen verloor of dreigde over te gaan tot het ‘accepteren van de realiteit’, kwam de ander via telefoon of e-mail tussenbeide als een soort AA-sponsor: ‘Hé, vriend, je bent toch niet bezig een dikke, kale man in een rode BMW Convertible te worden?’ Het vooruitzicht was zo angstaanjagend dat we onszelf en onze prioriteiten altijd weer op het spoor kregen. Het ergste wat ons kon gebeuren, was niet zozeer een ongeluk waarbij we in de vlammen omkwamen, maar het accepteren van levenslange verveling als een aanvaardbare status-quo.

Denk erom – verveling is de vijand, niet een of ander abstract ‘falen’.

Je koers bijstellen: word onrealistisch

Er is een proces dat ik heb gebruikt en dat ik nog steeds gebruik om mezelf nieuw leven in te blazen als de dikke man in de BMW zijn lelijke kop opsteekt. Het is min of meer het proces dat ook wordt gebruikt door de indrukwekkendste nieuwe rijke die ik ooit ben tegengekomen, en het heet droomlijnen. Droomlijnen wordt zo genoemd omdat het gaat om het toepassen van tijdlijnen op wat de meeste mensen als dromen beschouwen.

Het lijkt op doelstellingen formuleren maar wijkt er in een aantal fundamentele opzichten van af:

1. De doelen veranderen van vage wensen in vastomlijnde stappen.
2. De doelen moeten onrealistisch zijn om doeltreffend te zijn.
3. Het is gericht op activiteiten die het vacuüm vullen dat ontstaat als werken niet meer hoeft. Om te leven als een miljonair moet je interessante dingen doen en niet alleen maar benijdenswaardige dingen bezitten.

Nu is het jouw beurt om groot te denken.

V&O: VRAGEN EN OPDRACHTEN

De existentiële leegte manifesteert zich alleen maar in een toestand van verveling.

– VIKTOR FRANKL, Auschwitz-overlevende en grondlegger van Logotherapy, Man's Search for Meaning

Het leven is te kort om klein te zijn.

– BENJAMIN DISRAELI

Droomlijnen is leuk en het is moeilijk. Hoe moeilijker het is, hoe harder je het nodig hebt. Om tijd te besparen raad ik je aan om de automatische berekeningen en formulieren op www.fourhourworkweek.com te gebruiken. Raadpleeg het modelwerkblad (model worksheet) bij het doorlopen van de volgende stappen.

1. Wat zou je doen als je onmogelijk kon falen? Als je tien keer slimmer was dan de rest van de mensheid?

   Creëer twee tijdlijnen – een van zes maanden en een van twaalf maanden – en noem vijf dingen die je graag wilt hebben (waaronder, maar niet uitsluitend, materiële zaken: huis, auto, kleren enz.), die je wilt zijn (een geweldige kok, vloeiend Chinees sprekend enz.) en die je wilt doen (naar Thailand gaan, in het buitenland op zoek gaan naar je voorouders, struisvogels fokken enz), in die volgorde. Als het je moeite kost om te bedenken wat je in bepaalde categorieën wilt, zoals de meeste mensen, bedenk dan wat je in elk van die categorieën haat of vreest en schrijf het tegenovergestelde op. Leg jezelf geen beperkingen op en houd je niet bezig met de vraag of het wel uitvoerbaar is. Op dit moment is dat onbelangrijk. Het is een oefening in het terugvinden van onderdrukte gevoelens.

   Denk erom dat je niet over jezelf oordeelt en dat je jezelf niet voor de gek houdt. Als je echt een Ferrari wilt, schrijf dan niet uit schuldgevoel op dat je de honger in de wereld wilt oplossen. Sommigen dromen van roem, anderen van rijkdom of prestige. Iedereen heeft zijn gebreken en onzekerheden. Als iets je gevoel van eigenwaarde kan vergroten, schrijf het dan op. Ik heb zelf een racemotor, en afgezien van het feit dat ik gek ben op snelheid, geeft het me gewoon het gevoel dat ik een coole gast ben. Daar is niks mis mee. Schrijf het allemaal maar op.

2. Bot gevangen?

   Het kost de meeste mensen heel veel moeite om met vastomlijnde dromen te komen, ondanks hun gezeur over wat hen ervan weerhoudt om ze te realiseren. Dit geldt vooral in de categorie ‘doen’. Kijk in dat geval eens naar de volgende vragen:

   1. Wat zou je van dag tot dag doen als je 100 miljoen dollar op de bank had staan?
   2. Waarvoor zou je 's morgens graag uit bed komen?

   Haast je niet – denk er een paar minuten over na. Als je dan nog vastzit, vul dan de vijf ‘doen’-opties als volgt in:

   •    één plek om te bezoeken
   •    één ding om te doen voordat je doodgaat (een herinnering voor de rest van je leven)
   •    één ding om dagelijks te doen
   •    één ding om wekelijks te doen
   •    één ding dat je altijd al hebt willen leren
3. Wat moet je kunnen doen om iets te zijn?

   Om dit uitvoerbaar te maken, zet je ieder ‘zijn’ om in ‘doen’. Stel een handeling vast die de betreffende staat van zijn karakteriseert, of een resultaat dat zou betekenen dat je die staat hebt bereikt. Mensen vinden het gemakkelijker om eerst over ‘zijn’ te brainstormen, maar deze kolom is slechts een eerste stap op weg naar ‘doen’. Hier volgen een aantal voorbeelden:

   Een geweldige kok zijn → zonder hulp een kerstdiner bereiden Vloeiend Chineessprekend zijn → een gesprek van vijf minuten kunnen voeren met een Chinese collega

4. Wat zijn de vier dromen die alles zouden veranderen?

   Gebruik de zesmaandentijdlijn en omcirkel of markeer de vier opwindendste en/of belangrijkste dromen uit alle kolommen. Herhaal, indien gewenst, het proces met de twaalfmaandentijdlijn.

5. Bepaal de kosten van deze dromen en bereken je streefinkomen per maand (SIM) voor beide tijdlijnen.

   Als het te financieren is, wat zijn dan de kosten per maand voor elk van de vier dromen (huur, hypotheek, aflossingen enz.) Probeer aan inkomsten en uitgaven te denken in termen van maandelijkse cashflow – geld dat binnenkomt en er weer uit gaat – in plaats van aan totaalbedragen. Dingen zijn vaak veel en veel goedkoper dan mensen denken. Een Lamborghini Gallardo Spyder, zo uit de showroom, met een prijs van 260.000 dollar, kun je al krijgen voor 2897,80 dollar per maand. Ik heb mijn persoonlijke favoriet, een Aston Martin DB9 met 1600 kilmeter op de teller op eBay gevonden voor 136.000 dollar – 2003,10 dollar per maand. Wat dacht je van een wereldreis (Los Angeles, Tokio, Singapore, Bangkok, Delhi of Bombay, Londen, Frankfurt, Los Angeles) voor 1399 dollar? Bij sommige van deze kosten kunnen de Hulpmiddelen en trucs aan het eind van het hoofdstuk ‘Minipensioen: de mobiele levensstijl’ helpen.

   Bereken, ten slotte, voor iedere tijdlijn het streefinkomen per dag (SID) voor het realiseren van je droomlijnen. Dat doe je als volgt: tel eerst de afzonderlijke kolommen A, B en C bij elkaar op, waarbij je alleen de vier geselecteerde dromen meeneemt in je berekening. Sommige van deze kolomtotalen komen op nul uit, dat maakt niets uit. Voeg daar vervolgens je totale maandelijkse uitgaven maal 1,3 aan toe (de 1,3 is voor je uitgaven plus een buffer van 30 procent als reserve of spaargeld). Het totaal dat hier uit komt is je SIM, het streefbedrag dat je gedurende de rest van dit boek in gedachten moet houden. Ik vind het prettig om het door dertig te delen om mijn SID – mijn streefinkomen per dag – te bepalen. Ik werk graag met een doel per dag. Onlinecalculators op onze website doen al het werk voor je en maken deze stap een makkie.

   
   

   Voorbeeld droomlijn

   

   
   

   Voorbeeld droomlijn

   

   De kans bestaat dat het bedrag lager is dan je dacht en het wordt in de loop van de tijd vaak nog lager als je steeds meer ‘hebben’ inruilt voor dingen die je ten minste één keer in je leven wilt ‘doen’. Mobiliteit bevordert deze trend. Zelfs als het totaalbedrag intimiderend is, hoef je je absoluut geen zorgen te maken. Ik heb studenten geholpen om binnen drie maanden meer dan 10.000 dollar per maand aan extra inkomen te genereren.

6. Stel voor elk van de vier dromen in de zesmaandentijdlijn drie stappen vast en zet de eerste stap nu.

   Ik geloof niet erg in langetermijnplanning en doelen in de verre toekomst. Dit kon je al afleiden uit het feit dat ik alleen met werkbladen voor zes en twaalf maanden werk. De variabelen veranderen te snel en een grote afstand in tijd wordt een excuus om dingen uit te stellen. Het doel van deze oefening is dus niet om iedere stap van begin tot eind in kaart te brengen, maar om het einddoel en de vereiste middelen om dit te bereiken (SIM en SID) te definiëren, en om een belangrijke impuls te geven voor de cruciale eerste stappen. Vanaf dat moment wordt het een kwestie van tijd vrijmaken en SID genereren, onderwerpen die in de volgende hoofdstukken verder aan bod komen.

   Laten we ons om te beginnen concentreren op die cruciale eerste stappen. Stel voor iedere droom drie stappen vast die je dichter bij het uitkomen van je droom zullen brengen. Omschrijf taken – simpele, duidelijk omlijnde taken – voor vandaag, morgen (vóór 11.00 uur uitgevoerd) en overmorgen (ook vóór 11.00 uur uitgevoerd). Wanneer je voor elk van de vier doelen drie stappen hebt geformuleerd, vul dan de drie taken in de kolom ‘vandaag’ in. En voer ze meteen uit. Ze moeten simpel genoeg zijn om in hooguit vijf minuten per taak te worden gedaan. Zo niet, perk ze dan in. Als het diep in de nacht is en je kunt niet bellen, doe dan nu iets anders, zoals een email versturen, en plan het telefoontje morgenochtend als eerste.

   Als de volgende fase er een van onderzoek is, zoek dan contact met iemand die het antwoord weet in plaats van veel tijd in boeken of op internet door te brengen. Dat leidt maar tot verlammende analyses. De beste eerste stap, de stap die ik je aanraad, is iemand zoeken die het al eens gedaan heeft. Vraag hem of haar advies over de beste aanpak. Dat is niet zo moeilijk.

   Andere opties zijn het plannen van een bespreking of een telefoongesprek met een trainer, mentor of verkoper om de boel vaart te geven. Kun je hiervoor een privésessie regelen of een bestaande afspraak gebruiken?

   Van uitstel komt afstel. Hoe klein de taak ook is, zet nu de eerste stap!

UITDAGING

De belangrijkste taken zijn nooit de gemakkelijkste.

Gelukkig kun je je instellen op dit ongemak en het overwinnen. Ik heb mezelf getraind om oplossingen voor te stellen in plaats van erom te vragen, de gewenste reacties uit te lokken en assertief te zijn zonder al mijn schepen achter me te verbranden. Om een ongebruikelijke levensstijl te hebben, moet je de ongebruikelijke gewoonte ontwikkelen om besluiten te nemen, zowel voor jezelf als voor anderen.

Vanaf dit hoofdstuk zal ik je oefeningen opgeven die steeds ongemakkelijker worden, maar die overzichtelijk en eenvoudig zijn. Sommige zullen zelfs misleidend gemakkelijk en irrelevant lijken (zoals de nu volgende) totdat je ze uitprobeert. Zie het als een spel en reken op wat nervositeit en zweetdruppels – daar draait het nu juist om. De meeste van deze oefeningen duren twee dagen. Schrijf de oefening van de dag in je agenda, zodat je haar niet vergeet en probeer niet meer dan één uitdaging tegelijk aan te pakken.

Denk erom: er is een directe correlatie tussen je steeds minder ongemakkelijk voelen en krijgen wat je wilt.

Daar gaat ie dan.

Leer te staren (twee dagen)

Mijn vriend Michael Ellsberg bedacht een singlesactiviteit die hij ‘Elkaar in de ogen staren’ noemde. Het is vergelijkbaar met speeddaten, maar verschilt daar in één opzicht wezenlijk van: praten is niet toegestaan. Het gaat erom dat je drie minuten lang in de ogen van je respectievelijke partners kijkt. Als je zoiets probeert, wordt al snel duidelijk hoe ongemakkelijk mensen zich voelen als ze dit doen. Oefen de komende twee dagen in het aanstaren van mensen die je op straat passeert, of gesprekspartners, totdat zij het oogcontact verbreken. Tips:

1. Concentreer je op één oog en zorg dat je af en toe knippert, zodat je er niet uitziet als een psychopaat of in elkaar geslagen wordt.
2. Houd oogcontact terwijl je aan het woord bent, dat is moeilijker dan wanneer je luistert.
3. Oefen dit met mensen die groter zijn of die meer zelfvertrouwen hebben dan jij. Als een voorbijganger je vraagt of hij wat van je aanheeft, lach dan gewoon en zeg: ‘Sorry. Ik dacht dat je iemand was die ik van vroeger kende.’