14

Zaterdag 8 maart – maandag 17 maart

Lisbeth Salander bracht de week door in bed, met pijn in haar onderlichaam, bloedingen uit haar endeldarm en andere, minder zichtbare verwondingen die langere tijd nodig zouden hebben om te genezen. Wat ze ervaren had, was iets heel anders dan de eerste aanranding op zijn kantoor; er was niet langer sprake van dwang en vernedering, maar van systematische gewelddadigheid.

Ze had veel te laat ingezien dat ze Bjurman totaal verkeerd had ingeschat.

Ze had hem ervaren als een machtspersoon die ervan hield te domineren, niet als een volleerd sadist. Hij had haar de hele nacht in de handboeien gehouden. Ze had meerdere malen gedacht dat hij haar zou vermoorden. Eenmaal had hij een kussen over haar gezicht geduwd tot ze was weggezakt en bijna het bewustzijn verloren had.

Ze huilde niet.

Afgezien van de tranen die waren veroorzaakt door de zuiver fysieke pijn tijdens de aanranding, liet ze geen tranen vloeien. Nadat ze Bjurmans appartement verlaten had, was ze naar de taxistandplaats op het Odenplan gestrompeld, had ze een taxi naar huis genomen en was ze moeizaam de trappen naar haar flat opgeklommen. Ze had gedoucht en het bloed van haar onderlichaam gewassen. Daarna had ze een halve liter water gedronken, twee slaaptabletten genomen, was ze naar haar bed geschuifeld en had het dekbed over haar hoofd getrokken.

Ze werd zondag tegen lunchtijd wakker, leeg qua gedachten en met aanhoudende pijn in haar hoofd, spieren en onderlichaam. Ze stond op, dronk twee glazen melk en at een appel. Daarna nam ze nog twee slaaptabletten en kroop ze weer in bed.

Pas op dinsdag kon ze echt uit bed komen. Ze ging naar buiten en kocht een grootverpakking Billys Pan Pizza, zette twee pizza’s in de magnetron en vulde een thermoskan met koffie. Daarna bracht ze de nacht door op internet en las ze artikelen, scripties en proefschriften over de psychopathologie van het sadisme.

Ze kwam bij een artikel terecht dat was gepubliceerd door een vrouwengroep in de VS, waarbij de auteur beweerde dat de sadist zijn ‘relaties’ met haast intuïtieve precisie kiest; het beste slachtoffer van de sadist was degene die hem vrijwillig tegemoet kwam omdat ze dacht dat ze geen keuze had. De sadist richtte zich op onzelfstandige mensen in een afhankelijke positie en had een griezelig vermogen om geschikte slachtoffers te identificeren.

Advocaat Bjurman had haar als slachtoffer gekozen.

Dat maakte haar behoedzaam.

Het zei iets over hoe ze door haar omgeving werd gezien.

Op vrijdag, een week na de tweede verkrachting, liep Lisbeth Salander van haar woning naar een tatoeëerder bij Hornstull. Ze had gebeld en een afspraak gemaakt, en er waren geen andere klanten in de winkel. De eigenaar herkende haar en knikte.

Ze koos een eenvoudige, kleine tatoeage, een dunne slinger, en wilde hem op haar enkel hebben. Ze wees de plek aan.

‘Daar is de huid dun. Het doet daar ontzettend pijn,’ zei de tatoeëerder.

‘Het is goed,’ zei Lisbeth Salander, ze trok haar broek uit en deed haar been omhoog.

‘Oké, een slinger. Je hebt al een hoop tatoeages. Weet je zeker dat je er nog een wilt hebben?’

‘Het is een herinnering,’ antwoordde ze.

Mikael Blomkvist verliet Susannes Brugcafé zaterdagmiddag om twee uur, toen ze dichtging. Hij had de dag doorgebracht met het uitschrijven van zijn aantekeningen op zijn iBook, en wandelde naar de Konsum om boodschappen te doen en sigaretten te kopen voordat hij naar huis ging. Hij had gebakken pölsa ontdekt, een gerecht van orgaanvlees en graan, dat hij at met aardappels en bietjes. Hij had pölsa nooit lekker gevonden, maar om de een of andere reden kwam het in een huisje op het platteland tot zijn recht.

Tegen zevenen ’s avonds stond hij bij het keukenraam na te denken. Cecilia Vanger had niet gebeld. Hij was haar ’s middags tegengekomen toen ze brood had gekocht, maar ze was in gedachten geweest. Hij had niet het idee dat ze deze zaterdagavond zou bellen. Hij gluurde naar de kleine tv, die hij bijna nooit gebruikte. Toen nestelde hij zich met een detective van Sue Grafton op de bank in de keuken.

Lisbeth Salander keerde op zaterdagavond op de afgesproken tijd terug naar het appartement van Nils Bjurman aan het Odenplan. Hij liet haar met een vriendelijke, verwelkomende glimlach binnen.

‘En hoe is het met je, vandaag, lieve Lisbeth?’ groette hij.

Ze gaf geen antwoord. Hij legde een arm om haar schouder.

‘Het ging er vorige keer misschien wat hard aan toe,’ zei hij. ‘Je zag er een beetje onderdanig uit.’

Ze keek hem met een scheef lachje aan en hij voelde plotseling een steek van onzekerheid. Die meid is gestoord. Dat moet ik niet vergeten. Hij vroeg zich af of ze zich zou aanpassen.

‘Zullen we naar de slaapkamer gaan?’ vroeg Lisbeth Salander.

Aan de andere kant speelt ze het spelletje misschien mee ... Hij leidde haar er met een arm om haar schouders heen, precies als bij de vorige ontmoeting. Vandaag zal ik voorzichtig met haar zijn. Het vertrouwen opbouwen. Op de ladekast lagen de handboeien al klaar. Pas toen ze bij het bed waren, zag advocaat Bjurman in dat er iets niet klopte.

Zij was degene die hem naar het bed leidde, niet andersom. Hij bleef staan en keek haar verbaasd aan, terwijl ze iets uit de zak van haar jas haalde, wat hij eerst meende te herkennen als een mobiele telefoon. Vervolgens zag hij haar blik.

‘Zeg maar welterusten,’ zei ze.

Ze drukte het elektrische pistool in zijn linkeroksel en vuurde 75.000 volt af. Toen zijn benen onder hem vandaan leken te glijden, ondersteunde ze hem met haar schouder en had ze al haar kracht nodig om hem op het bed te krijgen.

Cecilia Vanger voelde zich lichtelijk aangeschoten. Ze had besloten Mikael Blomkvist niet te bellen. Hun verhouding had zich ontwikkeld tot een bespottelijke slaapkamerfarce, waarbij Mikael via allerlei omwegen naar haar huis moest sluipen om niet gezien te worden. Ze gedroeg zich als een verliefde tiener, die haar wellust niet kon beheersen. Haar gedrag van de laatste weken was belachelijk geweest.

Het probleem is dat ik hem veel te aardig vind , dacht ze. Hij zal me pijn doen . Ze zat een tijdlang te filosoferen en wenste dat Mikael Blomkvist nooit naar Hedeby gekomen was.

Ze had een fles wijn opengemaakt en in haar eenzaamheid twee glazen gedronken. Ze zette het journaal aan en probeerde de toestand van de wereld te volgen, maar had onmiddellijk genoeg van de slimme commentaren waarom president Bush Irak kapot moest bombarderen. Ze ging in plaats daarvan op de bank in de kamer zitten en pakte Gellert Tamas’ boek over de Laserman. Ze las maar een paar bladzijden en moest het boek toen wegleggen. Het onderwerp deed haar onmiddellijk aan haar vader denken. Ze vroeg zich af waarover hij fantaseerde.

De laatste keer dat ze elkaar echt ontmoet hadden, was in 1984 geweest, toen ze met hem en haar broer Birger mee was geweest op hazenjacht ten noorden van Hedestad en Birger een nieuwe jachthond wilde testen, een Hamilton Stövare, een populair Zweeds jachthondenras, die hij onlangs had aangeschaft. Harald Vanger was toen drieënzeventig geweest en ze had haar best gedaan om zijn gekte, die haar jeugd tot een nachtmerrie had gemaakt en die haar hele volwassen leven had gekenmerkt, te accepteren.

Cecilia was nooit in haar leven zo fragiel geweest als toen. Drie maanden eerder was haar huwelijk geëindigd. Vrouwenmishandeling – het woord was zo banaal. Voor haar had deze de vorm aangenomen van een milde, maar voortdurende mishandeling. Er was sprake geweest van slaan, gewelddadig duwen, grillige dreigingen en worstelingen op de keukenvloer. Zijn uitbarstingen waren altijd onverklaarbaar maar de gewelddadigheden zelden zo grof dat ze er fysiek letsel aan overhield. Hij sloeg haar nooit met dichte vuisten. Ze had zich aangepast.

Tot de dag waarop ze plotseling terug had geslagen en hij de controle over zichzelf volledig had verloren. Het was ermee geëindigd dat hij zonder na te denken een schaar naar haar toe had gegooid, die in haar schouderblad was blijven steken.

Hij was berouwvol geweest en in paniek, en had haar naar het ziekenhuis gebracht. Daar had hij een verhaal verzonnen over een bizar ongeval dat al het personeel op de eerstehulppost al had doorzien op het moment dat hij de woorden uitsprak. Ze had zich geschaamd. Ze kreeg twaalf hechtingen en moest twee dagen in het ziekenhuis blijven. Daarna had Henrik Vanger haar opgehaald en haar naar zijn huis gebracht. Ze had sindsdien niet meer met haar man gesproken.

Deze zonnige herfstdag, drie maanden na het opbreken van haar huwelijk, was Harald Vanger in een goed humeur geweest, haast vriendelijk. Maar opeens, midden in het bos, begon hij zijn dochter te bestoken met vernederende scheldwoorden en grove opmerkingen over haar handel en wandel en haar seksuele gewoontes, en had hij zich laten ontvallen dat het ‘vanzelfsprekend was dat zo’n hoer geen vent kon vasthouden’.

Haar broer had niet eens gemerkt dat elk woord van hun vader haar als een zweepslag had getroffen. Birger Vanger had daarentegen plotseling gelachen en zijn arm om zijn vader heen geslagen, en op zijn eigen wijze de situatie gered door te zeggen dat hij toch wist hoe de vrouwtjes zijn . Hij had zorgeloos naar Cecilia geknipoogd en voorgesteld dat Harald Vanger op een kleine heuvelrug op wacht zou gaan staan.

Er was een seconde geweest, een bevroren moment, dat Cecilia Vanger haar vader en haar broer had aangekeken en zich er plotseling van bewust was geweest dat ze een geladen dubbelloops hagelgeweer in haar hand had gehad. Ze had haar ogen dichtgedaan. Dat was op dat moment het enige alternatief geweest voor het opheffen van het geweer en het afvuren van beide lopen. Ze had hen beiden willen doodschieten. Maar ze had het wapen voor haar voeten op de grond laten vallen, had zich omgekeerd en was teruggegaan naar de plaats waar ze de auto hadden geparkeerd. Ze had hen achtergelaten en was alleen naar huis gereden. Sinds die dag had ze slechts een paar keer met haar vader gesproken, als het echt niet anders kon. Ze had geweigerd hem binnen te laten en had hem bij hem thuis ook nooit opgezocht.

Je hebt mijn leven verpest , dacht Cecilia Vanger. Je hebt mijn leven al verpest toen ik nog een kind was.

Om halfnegen ’s avonds pakte Cecilia Vanger de telefoon en belde ze Mikael Blomkvist, en vroeg hem te komen.

Advocaat Nils Bjurman ervoer pijn. Zijn spieren waren onbruikbaar. Zijn lichaam leek verlamd. Hij wist niet zeker of hij het bewustzijn verloren had, maar hij was gedesoriënteerd en wist niet meer precies wat er gebeurd was. Toen hij langzaamaan zijn lichaam weer onder controle kreeg, lag hij naakt op zijn rug op bed, met zijn polsen in de handboeien en zijn benen pijnlijk gespreid. Waar de elektroden in contact waren gekomen met zijn lichaam had hij schrijnende brandwonden.

Lisbeth Salander had de rotanstoel naar de rand van het bed getrokken en zat geduldig met haar laarzen op het bed een sigaret te roken. Toen Bjurman probeerde te spreken, merkte hij dat zijn mond met breed isolatieband was dichtgeplakt. Hij draaide zijn hoofd om. Ze had alle lades van de ladekast overhoopgehaald.

‘Ik heb je speeltjes gevonden,’ zei Salander. Ze hield een rijzweep omhoog en wees naar een verzameling dildo’s, hoofdstellen en rubbermaskers op de grond. ‘Waar moet deze voor worden gebruikt?’ Ze hield een grove anaalplug omhoog. ‘Nee, probeer niet te praten, ik hoor toch niet wat je zegt. Heb je die vorige week bij mij gebruikt? Het is voldoende als je knikt.’ Ze boog zich verwachtingsvol naar hem toe.

Nils Bjurman voelde plotseling hoe de schrik hem om het hart sloeg en hij verloor zijn zelfbeheersing. Hij rukte aan de handboeien. Zij had de controle overgenomen. Onmogelijk . Hij kon niets doen toen Lisbeth Salander vooroverboog, zijn benen optrok en de anaalplug tussen zijn billen plaatste. ‘Dus jij bent een sadist,’ constateerde ze. ‘Je vindt het lekker om dingen in mensen te duwen, hè?’ Ze keek hem aan. Haar gezicht was een uitdrukkingsloos masker. ‘Zonder glijmiddel, nietwaar?’

Bjurman slaakte een luide kreet door de tape heen, toen Lisbeth Salander ruw zijn billen uit elkaar duwde en de plug op de daarvoor bedoelde plaats aanbracht.

‘Stop met schreeuwen,’ zei Lisbeth Salander, terwijl ze zijn stem imiteerde. ‘Als je moeilijk doet, moet ik je bestraffen.’

Ze stond op en liep om het bed heen. Hij volgde haar hulpeloos met zijn blik ... Wat gebeurde er in godsnaam ? Lisbeth Salander had zijn 32 inch-tv uit de woonkamer naar de slaapkamer gerold. Zijn dvd-speler stond op de vloer. Ze keek hem aan, nog steeds met de zweep in haar hand.

‘Heb ik je volledige aandacht?’ vroeg ze. ‘Probeer niet te praten, het is voldoende als je knikt. Hoor je wat ik zeg?’ Hij knikte.

‘Mooi.’ Ze boog voorover en pakte haar rugzak. ‘Ken je deze nog?’ Hij knikte. ‘Deze rugzak had ik bij me toen ik vorige week bij je was. Praktisch dingetje. Ik had hem geleend van Milton Security.’ Ze deed een rits aan de onderkant open. ‘Het is een digitale videocamera. Kijk je weleens naar Candid Camera op TV3? Die valse verslaggevers gebruiken ook zo’n rugzak als ze iets met de verborgen camera opnemen.’ Ze deed de rits weer dicht.

‘Het objectief, vraag je je af? Dat is de finesse. Groothoek met glasvezeloptiek. Het oog ziet eruit als een knoop en zit in de gesp van de schouderriem. Je kunt je misschien nog herinneren dat ik de rugzak hier op tafel heb gezet voordat je met je poten aan me begon te zitten? Ik heb er goed op gelet dat het objectief op het bed gericht was.’

Ze hield een cd omhoog en stopte hem in de dvd-speler. Daarna draaide ze de rotanstoel, zodat ze het tv-scherm kon zien. Ze stak een nieuwe sigaret op en drukte op de afstandsbediening. Advocaat Bjurman zag zichzelf de deur voor Lisbeth Salander openmaken.

‘Kun je niet eens klokkijken?’ snauwde hij.

Ze speelde de hele film voor hem af. De film eindigde na negentig minuten, midden in een scène waarin een naakte advocaat Bjurman tegen het bedeinde geleund een glas wijn zat te drinken terwijl hij naar Lisbeth Salander keek, die ineengekrompen lag, met haar handen vastgebonden op haar rug.

Ze deed de tv uit en zat ruim tien minuten in de rotanstoel zonder hem aan te kijken. Bjurman durfde zich niet te verroeren. Toen stond ze op en liep ze naar de badkamer. Toen ze terugkwam, ging ze weer in de rotanstoel zitten. Haar stem was als schuurpapier.

‘Ik heb vorige week een verkeerde inschatting gemaakt,’ zei ze. ‘Ik dacht dat ik je weer zou moeten afzuigen, wat in jouw geval ongelofelijk weerzinwekkend is, maar niet weerzinwekkender dan ik aankan. Ik dacht dat ik op eenvoudige wijze voldoende documentatie zou kunnen verzamelen om te kunnen aantonen dat je een vieze, oude man bent. Ik had je verkeerd beoordeeld. Ik had niet begrepen hoe ziek je bent.’

‘Ik zal duidelijk zijn,’ zei ze. ‘Deze film toont aan hoe jij een verstandelijk gehandicapt vierentwintigjarig meisje, voor wie jij bent aangesteld als curator, verkracht. En je weet niet hoe verstandelijk gehandicapt ik kan zijn als het moet. Ieder mens die deze film ziet, zal ontdekken dat je niet alleen een klootzak bent, maar ook een gestoorde sadist. Dit is de tweede en hopelijk de laatste keer dat ik deze film bekijk. Hij is vrij instructief, nietwaar? Ik heb het idee dat jij, en niet ik, in een inrichting opgenomen zal worden. Ben je het met me eens?’

Ze wachtte. Hij reageerde niet, maar ze kon hem zien beven. Ze greep de zweep en sloeg hem ermee, precies op zijn geslachtsorgaan.

‘Ben je het met me eens?’ herhaalde ze met aanzienlijk luidere stem. Hij knikte.

‘Goed. Dan is dat afgehandeld.’

Ze trok de rotanstoel naar voren en ging zo zitten dat ze zijn ogen kon zien.

‘Dus, wat gaan we hieraan doen?’ Hij kon geen antwoord geven. ‘Heb je een paar goede ideeën?’ Toen hij niet reageerde, strekte ze haar hand uit, greep ze hem bij zijn balzak en trok eraan tot zijn gezicht verwrong van de pijn. ‘Heb je een paar goede ideeën?’ herhaalde ze. Hij schudde zijn hoofd.

‘Mooi. Het lijkt me namelijk een slecht plan als jij in de toekomst ooit nog goede ideeën krijgt.’

Ze leunde achterover en stak een nieuwe sigaret op. ‘Dit gaat er gebeuren. Volgende week, zo gauw je die dikke rubberen stop uit je reet hebt geperst, ga je mijn bank instrueren dat ik, en ik als enige, de beschikking krijg over mijn rekening. Begrijp je wat ik zeg?’

Advocaat Bjurman knikte.

‘Goed zo. Je neemt nooit meer contact met mij op. In de toekomst zien we elkaar alleen als ik dat wil. Je krijgt dus een bezoekverbod opgelegd.’ Hij knikte meerdere malen en ademde plotseling uit. Ze is niet van plan me te vermoorden.

‘Als je ooit nog eens contact met me opneemt, gaan er kopieën van deze cd naar alle krantenredacties in Stockholm. Heb je dat begrepen?’

Hij knikte een paar keer. Ik moet die film te pakken zien te krijgen.

‘Eenmaal per jaar moet je verslag uitbrengen aan de Raad van Toezicht. Je rapporteert dat mijn bestaan volstrekt normaal is, dat ik vast werk heb, dat ik goed voor mezelf zorg en dat je van mening bent dat er niets abnormaals op mijn gedrag is aan te merken. Oké?’

Hij knikte.

‘Elke maand formuleer je een schriftelijk, maar fakerapport over je ontmoetingen met mij. Je vertelt uitvoerig hoe positief ik ben en hoe goed het met me gaat. Je stuurt mij ook een kopie. Begrepen?’ Hij knikte weer. Lisbeth Salander merkte afwezig de zweetdruppeltjes op zijn voorhoofd op.

‘Over een jaar of twee ga je met de rechtbank onderhandelen om mijn ondertoezichtstelling op te heffen. Je gebruikt je rapporten van onze zogenaamde maandelijkse bijeenkomsten als basis. Je zorgt dat je een psychiater regelt die een eed aflegt dat ik volledig normaal ben. Je moet je best doen. Je moet alles doen wat in je macht ligt om te zorgen dat ik mondig verklaard word.’ Hij knikte.

‘Weet je waarom je je uiterste best gaat doen? Omdat je een verdomd goede aanleiding hebt. Als je faalt, zal ik deze film namelijk openbaar maken.’

Hij luisterde naar elke lettergreep die Lisbeth Salander uitsprak. Zijn ogen brandden plotseling van haat. Hij besloot dat ze een grote vergissing maakte door hem te laten leven. Je zult hier vroeg of laat je eigen verdomde kut voor op moeten eten. Ik zal je kapotmaken. Maar hij bleef enthousiast knikken als antwoord op elke vraag.

‘Hetzelfde geldt als je contact met mij opneemt.’ Ze streek met haar hand over zijn keel. ‘Zeg maar dag tegen dit appartement, en je mooie titel, en je miljoenen op die buitenlandse rekening.’

Zijn ogen verwijdden zich toen ze over dat geld begon. Hoe wist ze dat, verdomme ...?

Ze glimlachte en inhaleerde de rook. Vervolgens maakte ze haar sigaret uit door hem op de vaste vloerbedekking te gooien en hem te verpulveren met haar hak.

‘Ik wil de reservesleutels van je huis en van je kantoor.’ Hij trok zijn wenkbrauwen op. Ze leunde voorover en glimlachte zalig.

‘Ik ga jouw leven in het vervolg onder controle houden. Als je het het minst verwacht, misschien als je ligt te slapen, sta ik hier plotseling in de kamer met dit in mijn hand.’ Ze hield het elektrische pistool omhoog. ‘Ik zal je in de gaten houden. Als ik je ooit weer vind met een meisje, het maakt niet uit of ze hier vrijwillig is of niet, als ik je überhaupt weer met een vrouw aantref ...’ Lisbeth Salander streek weer met haar vingers over zijn keel.

‘En als ik zou sterven ... als mij een ongeluk zou overkomen en ik zou worden overreden door een auto of iets dergelijks ... zullen kopieën van de film naar de kranten worden gestuurd. Plus een uitvoerig verhaal waarin ik vertel hoe het is om jou als curator te hebben. En dan nog één ding.’ Ze leunde voorover zodat haar gezicht maar een paar centimeter van dat van hem verwijderd was. ‘Als je me ooit nog aanraakt, zal ik je vermoorden. Geloof me maar op mijn woord.’

Advocaat Bjurman geloofde haar plotseling. Er was geen ruimte voor bluf in haar ogen.

‘Vergeet niet dat ik gestoord ben.’

Hij knikte.

Ze keek hem nadenkend aan.

‘Ik denk niet dat jij en ik goede vrienden zullen worden,’ zei Lisbeth Salander op serieuze toon. ‘Je zult jezelf nu wel in gedachten liggen te feliciteren dat ik zo stom ben om je te laten leven. Je voelt dat je de controle hebt hoewel je mijn gevangene bent, omdat je denkt dat het enige wat ik kan doen als ik je niet vermoord, is je vrij te laten. Je bent dus vervuld van hoop dat je spoedig weer de macht over mij kunt overnemen. Ja, toch?’

Hij schudde zijn hoofd, plotseling vol bange vermoedens.

‘Je krijgt een cadeautje van mij zodat je je onze overeenkomst altijd zult herinneren.’

Ze lachte een scheef lachje, klom op het bed en ging op haar knieën tussen zijn benen zitten. Advocaat Bjurman begreep niet wat ze bedoelde, maar werd door een plotselinge angst overvallen.

Toen zag hij de naald in haar hand.

Hij schudde heen en weer met zijn hoofd en probeerde zijn lichaam te draaien totdat ze een knie in zijn kruis drukte als waarschuwing.

‘Lig stil. Het is de eerste keer dat ik deze apparatuur gebruik.’

Ze zat twee uur lang geconcentreerd te werken. Toen ze klaar was, was hij gestopt met jammeren. Hij leek zich eerder in een toestand van apathie te bevinden.

Ze stapte van het bed, hield haar hoofd scheef en bekeek haar handwerk met kritische ogen. Haar kunstzinnige talent was beperkt. De letters slingerden heen en weer en het zag er impressionistisch uit. Ze had rood en blauw gebruikt bij het tatoeëren van haar boodschap; deze besloeg vijf regels met hoofdletters en bedekte zijn hele buik, vanaf zijn tepels tot iets boven zijn geslachtsorgaan: ik ben een sadistisch varken, een klootzak en een verkrachter .

Ze verzamelde de naalden en stopte de verfpatronen in haar rugzak. Daarna ging ze naar de badkamer om haar handen te wassen. Ze merkte dat ze zich een stuk beter voelde toen ze de slaapkamer weer binnenkwam.

‘Slaap lekker,’ zei ze.

Ze maakte de ene handboei open en legde de sleutel op zijn buik voordat ze vertrok. Ze nam haar film en zijn sleutelbos mee.

Even na middernacht, toen ze een sigaret deelden, vertelde Mikael dat ze elkaar een tijdje niet zouden kunnen zien. Cecilia draaide haar gezicht ontsteld naar hem toe.

‘Hoe bedoel je?’ vroeg ze.

Hij keek beschaamd.

‘Maandag moet ik voor drie maanden de gevangenis in.’

Een verdere verklaring was niet nodig. Cecilia bleef een tijdje liggen zonder wat te zeggen. Het huilen stond haar plotseling nader dan het lachen.

Dragan Armanskij had de moed al bijna opgegeven toen Lisbeth Salander maandagmiddag plotseling voor zijn deur stond. Hij had haar niet meer gezien sinds hij begin januari het onderzoek naar de Wennerström-affaire had moeten afblazen, en elke keer dat hij geprobeerd had haar te bellen had ze óf niet opgenomen óf had ze opgehangen met de verklaring dat ze het druk had.

‘Heb je een klus voor me?’ vroeg ze, zonder verdere begroeting.

‘Hé, wat leuk je weer te zien. Ik dacht dat je van de aardbodem verdwenen was.’

‘Ik moest een paar dingen uitzoeken.’

‘Je hebt heel vaak dingen die je moet uitzoeken.’

‘Dit was acuut. Ik ben terug. Heb je werk voor me?’

Armanskij schudde zijn hoofd.

‘Sorry, momenteel niet.’

Lisbeth Salander keek hem met rustige ogen aan. Na een tijdje nam hij het woord.

‘Lisbeth, je weet dat ik je graag mag en dat ik je met alle liefde klussen geef. Maar je bent twee maanden weg geweest en ik heb een heleboel klussen gehad. Ik kan gewoon niet van je op aan. Ik heb klussen bij anderen moeten onderbrengen omdat jij er niet was, en op dit moment heb ik niets.’

‘Mag het wat harder?’

‘Pardon?’

‘De radio.’

‘... tijdschrift Millennium . Het bericht dat industrieveteraan Henrik Vanger mede-eigenaar wordt en plaatsneemt in het bestuur van Millennium komt op dezelfde dag dat de voormalige verantwoordelijk uitgever, Mikael Blomkvist, zijn gevangenisstraf gaat uitzitten wegens smaad jegens zakenman Hans-Erik Wennerström. De hoofdredacteur van Millennium , Erika Berger, verklaarde tijdens de persconferentie dat Mikael Blomkvist het uitgeverschap weer zal overnemen zodra zijn gevangenisstraf erop zit.’

‘Jezus,’ zei Lisbeth Salander zó zacht dat Armanskij alleen haar lippen zag bewegen. Ze stond plotseling op en liep naar de deur.

‘Wacht. Waar ga je heen?’

‘Naar huis. Ik moet een paar dingen nakijken. Bel me als je wat hebt.’

Het nieuws dat Millennium versterking had gekregen van Henrik Vanger was een aanzienlijk grotere gebeurtenis dan Lisbeth Salander had verwacht. De internetversie van Aftonbladet was al in de lucht met een langer bericht van het persbureau, waarin Henrik Vangers carrière werd samengevat en waarin werd geconstateerd dat het de eerste keer in ruim twintig jaar was dat de oude industriemagnaat in het openbaar verscheen. Het bericht dat hij mede-eigenaar werd van Millennium leek net zo onvoorstelbaar als het feit dat de industrieel Peter Wallenberg of financieel expert Erik Penser plotseling zou verschijnen als mede-eigenaar van het socialistisch en feministisch getinte etc of als sponsor van het opinieblad Ordfront Magasin .

De gebeurtenis was zó groot dat het nieuws van halfacht het als derde item behandelde en er drie minuten aan wijdde. Erika Berger werd geïnterviewd aan een vergadertafel op de redactie van Millennium . Plotseling was de Wennerström-affaire weer nieuws geworden.

‘We hebben vorig jaar een grote fout gemaakt, die ertoe heeft geleid dat het magazine veroordeeld is wegens smaad. Dat spijt ons uiteraard ... en we zullen dat verhaal op een geschikt moment een vervolg geven.’

‘Wat bedoelt u met het verhaal een vervolg geven?’ vroeg de verslaggever.

‘Ik bedoel dat we geleidelijk aan onze versie van de gebeurtenis zullen vertellen, wat we tot op heden nog niet hebben gedaan.’

‘Maar dat hadden jullie tijdens de rechtszaak toch kunnen doen!’

‘We hebben ervoor gekozen dat niet te doen. Maar we zullen uiteraard blijven doorgaan met onze kritische journalistiek.’

‘Betekent dat dat jullie nog steeds vasthouden aan het verhaal waarvoor jullie veroordeeld zijn?’

‘Daar geef ik vandaag geen commentaar op.’

‘U hebt Mikael Blomkvist na het vonnis ontslagen.’

‘Dat is een misverstand. Lees ons persbericht. Hij had een timeout nodig. Hij keert later dit jaar terug als verantwoordelijk uitgever.’

De camera gaf een overzicht van de redactie terwijl de verslaggever snel wat achtergrondinformatie gaf over het stormachtige verleden van Millennium als een wat zonderling en brutaal tijdschrift. Mikael Blomkvist was niet beschikbaar voor commentaar. Hij was net gevangengenomen in Rullåker, de gevangenis aan een klein bosmeer zo’n 10 kilometer van Östersund in de provincie Jämtland.

Daarentegen zag Lisbeth Salander Dirch Frode plotseling in een deuropening van de redactie voorbijflitsen, aan de buitenkant van het tv-beeld. Ze trok haar wenkbrauwen op en beet nadenkend op haar onderlip.

Er was die maandag weinig nieuws te melden en er werden in de uitzending van negen uur maar liefst vier hele minuten aan Henrik Vanger besteed. Hij werd geïnterviewd in een studio van de lokale tv in Hedestad. De reporter begon met de constatering dat na twee decennia stilte de industrielegende Henrik Vanger weer voor het voetlicht was getreden. De reportage werd ingeleid met een presentatie van Henrik Vangers leven in zwart-witte tv-beelden. Je zag hem in de jaren zestig met premier Tage Erlander aan zijn zijde de fabriek inwijden. De camera richtte zich vervolgens op de bank in de studio waar Henrik Vanger kalm achterovergeleund zat, zijn benen over elkaar geslagen. Hij was gekleed in een geel overhemd, een smalle groene stropdas en een informeel donkerbruin colbert. Dat hij een magere en ouder wordende vogelverschrikker was, kon niemand ontgaan, maar hij sprak met duidelijke en vaste stem. Bovendien was hij openhartig. De verslaggever begon met de vraag wat hem ertoe bewogen had mede-eigenaar van Millennium te worden.

‘ Millennium is een goed blad dat ik al jarenlang met grote belangstelling volg. Momenteel wordt het blad aangevallen. Het heeft machtige vijanden, die een advertentieboycot hebben georganiseerd met als doel het magazine om zeep te helpen.’

De reporter was blijkbaar niet op een dergelijk antwoord voorbereid, maar vermoedde onmiddellijk dat het reeds zonderlinge verhaal onverwachte afmetingen had.

‘Wie zitten er achter deze boycot?’

‘Dat is een van de dingen die Millennium uitvoerig zal uitzoeken. Maar laat mij van de gelegenheid gebruikmaken te verklaren dat Millennium zich niet meteen met de grond gelijk zal laten maken.’

‘Is dat de reden dat u mede-eigenaar van het blad bent geworden?’

‘Het zou zeer slecht zijn voor de vrijheid van meningsuiting wanneer specifieke belangen bij machte zouden zijn om de luizen in de pels tot zwijgen te brengen.’

Henrik Vanger klonk alsof hij zijn hele leven al een radicale strijder voor de vrijheid van meningsuiting was geweest. Mikael Blomkvist barstte plotseling in lachen uit toen hij zijn eerste avond in de tv-ruimte van de gevangenis doorbracht. Zijn medegevangenen keken hem bezorgd aan.

Later die avond, toen hij op bed lag in zijn cel, die hem deed denken aan een krappe motelkamer met een tafeltje, een stoel en een wandplank, moest hij toegeven dat Henrik en Erika gelijk hadden gehad over de manier waarop het nieuws op de markt moest worden gebracht. Zonder dat hij met iemand over de zaak gesproken had, wist hij dat er iets in de houding ten aanzien van Millennium veranderd was.

Henrik Vangers optreden was niets anders dan een oorlogsverklaring aan het adres van Hans-Erik Wennerström. De boodschap was glashelder: in het vervolg vecht je niet tegen een blad met zes medewerkers en een jaarbudget dat overeenkomt met een zakenlunch van de Wennerstroem Group . Nu vecht je ook tegen het Vanger-concern, dat weliswaar nog maar een schaduw is van zijn voormalige grootte, maar toch een aanzienlijk grotere uitdaging is. Wennerström kon nu een keuze maken: óf zich terugtrekken uit het conflict, óf de taak op zich nemen om ook het Vanger-concern te verpulveren.

De mededeling die Henrik Vanger op tv had gedaan was dat hij bereid was te vechten. Hij was misschien kansloos tegen Wennerström, maar de oorlog zou prijzig worden.

Erika had haar woorden met zorg gekozen. Ze had eigenlijk niets gezegd, maar haar bewering dat het blad ‘zijn versie van de gebeurtenis nog zou vertellen’ wekte de indruk dat er inderdaad iets te vertellen viel. Hoewel Mikael aangeklaagd en veroordeeld was en nu zelfs gevangenzat, was ze naar buiten getreden en had ze gezegd – zonder het letterlijk onder woorden te brengen – dat hij eigenlijk onschuldig was en dat er een andere waarheid bestond.

Juist door niet openlijk het woord ‘onschuldig’ te gebruiken, was zijn onschuld nog aannemelijker. De vanzelfsprekende manier waarop hij weer terug zou keren als verantwoordelijk uitgever onderstreepte dat Millennium niets had om zich voor te schamen. In de ogen van het publiek was de geloofwaardigheid geen probleem – iedereen is gek op een complottheorie en in de keuze
tussen een steenrijke zakenman en een brutale en knappe hoofdredacteur was het niet moeilijk te beoordelen waarin de sympathieën geïnvesteerd zouden worden. De media zouden het verhaal niet zo makkelijk slikken, maar Erika had mogelijk een aantal critici ontwapend die hun nek niet zouden durven uitsteken.

Geen van de gebeurtenissen van die dag had de situatie fundamenteel veranderd, maar ze hadden tijd gekocht en hadden het strategische evenwicht enigszins hersteld. Mikael kon zich indenken dat Wennerström een onaangename avond had gehad. Wennerström kon niet weten hoe veel – of hoe weinig – ze wisten en voordat hij zijn volgende zet deed, zou hij dat eerst moeten uitzoeken.

Met een verbeten uitdrukking op haar gezicht zette Erika de tv en de video uit, nadat ze eerst naar haar eigen optreden en daarna naar dat van Henrik Vanger had gekeken. Ze keek op haar horloge, kwart voor drie ’s nachts, en onderdrukte een impuls om Mikael te bellen. Hij zat opgesloten en het was onwaarschijnlijk dat hij zijn mobiel in zijn cel had. Ze was zo laat thuisgekomen in Saltsjöbaden dat haar man al sliep. Ze stond op en liep naar het barmeubel, schonk een verdedigbare hoeveelheid Aberlour in – ze dronk ongeveer eenmaal per jaar sterkedrank – en ging voor het raam staan dat uitzicht had over het water van Saltsjön en op de knipperende vuurtoren bij de ingang naar Skurusundet.

Mikael en zij hadden een heftige woordenwisseling gehad toen ze weer alleen waren nadat zij het contract met Henrik Vanger gesloten had. Door de jaren heen hadden ze uitvoerig geruzied over hoe teksten gewend en gekeerd moesten worden, lay-outs eruit moesten zien, de geloofwaardigheid van bronnen beoordeeld moest worden en over duizend andere dingen die bij het maken van een blad horen. Maar de ruzie in Henrik Vangers gastenverblijf was over principes gegaan waarvan ze wist dat ze zich op onzeker terrein bevond.

‘Ik weet niet wat ik nu moet doen,’ had Mikael gezegd. ‘Henrik heeft me in de arm genomen om zijn autobiografie te schrijven. Tot nu toe kon ik opstaan en vertrekken zo gauw hij mij dwong iets op te schrijven wat niet waar is, of mij probeerde te bewegen het verhaal net iets anders te brengen. Nu is hij een van de mede-eigenaren van ons blad ... en bovendien de enige met voldoende geld om het blad te redden. Ik heb opeens twee petten op, een positie die beroepsethisch gezien niet gewaardeerd zou worden.’

‘Heb je een beter idee?’ had Erika geantwoord. ‘Dan is het tijd om er nu mee te komen, voordat we het definitieve contract ondertekenen.’

‘Ricky, Vanger gebruikt ons in een soort persoonlijke vendetta met Wennerström.’

‘So what? Wij hebben toch ook een persoonlijke vendetta met Wennerström?’

Mikael had zich van haar afgekeerd en geïrriteerd een sigaret opgestoken.

De woordenwisseling was nog een hele tijd doorgegaan, totdat Erika naar de slaapkamer was gegaan, zich had uitgekleed en in bed was gekropen. Ze had gedaan alsof ze sliep toen Mikael twee uur later naast haar kwam liggen.

Die avond had een reporter van Dagens Nyheter haar dezelfde vraag gesteld: ‘Hoe zal Millennium op geloofwaardige wijze kunnen vasthouden aan zijn onafhankelijkheid?’

‘Wat bedoelt u?’

De verslaggever had zijn wenkbrauwen opgetrokken. Hij vond dat de vraag duidelijk genoeg was geweest, maar verduidelijkte hem toch maar.

‘Het is onder andere de taak van Millennium om bedrijven onder de loep te nemen. Hoe kan het blad nu op geloofwaardige wijze beweren dat het het Vanger-concern onder de loep neemt?’

Erika had hem met een verschrikt gezicht aangekeken, alsof die vraag volstrekt onverwacht was.

‘Beweert u dat de geloofwaardigheid van Millennium vermindert doordat een bekende, vermogende financier het podium heeft beklommen?’

‘Ja, het is toch vrij duidelijk dat jullie niet op geloofwaardige wijze het Vanger-concern kunnen screenen.’

‘Is dat een regel die specifiek voor Millennium geldt?’

‘Pardon?’

‘Ik bedoel, u werkt voor een krant die in de allerhoogste mate eigendom is van aanzienlijke economische belangen. Betekent dat, dat geen van de kranten die door het Bonnier-concern worden uitgegeven geloofwaardig is? Aftonbladet is eigendom van een groot Noors concern, dat op zijn beurt weer een belangrijke actor is
binnen de data- en communicatiebranche; betekent dat dat de bewaking van Aftonbladet van de elektronica-industrie niet geloofwaardig is? Metro is eigendom van het Stenbeck-concern. Bedoelt u dat geen enkele krant in Zweden die aanzienlijke economische belangen in de rug heeft geloofwaardig is?’

‘Nee, natuurlijk niet.’

‘Waarom insinueert u dan dat in dat geval de geloofwaardigheid van Millennium zou verminderen omdat wij ook financiers hebben?’

De reporter had zijn hand opgeheven.

‘Oké, ik neem de vraag terug.’

‘Nee. Dat hoeft niet. Ik wil dat u exact weergeeft wat ik heb gezegd. En u kunt eraan toevoegen dat als Dagens Nyheter belooft zich wat meer op het Vanger-concern te richten, wij Bonniers wat beter in de gaten zullen houden.’

Maar het wás een ethisch dilemma.

Mikael werkte voor Henrik Vanger, die zich op zijn beurt in een positie bevond vanwaaruit hij Millennium met één pennenstreek om zeep kon helpen. Wat zou er gebeuren als Mikael en Henrik Vanger ergens ruzie over kregen?

En in het bijzonder: welk prijskaartje hing er aan haar eigen geloofwaardigheid, en wanneer veranderde ze van een onafhankelijke redactrice in een corrupte? Ze hield niet van de vragen en evenmin van de antwoorden.

Lisbeth Salander verbrak de verbinding met internet en sloot haar PowerBook. Ze was werkloos en ze had trek. Het eerstgenoemde baarde haar niet direct zorgen, sinds ze de controle over haar bankrekening weer terug had gekregen en advocaat Bjurman inmiddels de status had van een vaag ongerief uit haar verleden. Om de trek te verhelpen liep ze naar de keuken waar ze het koffiezetapparaat aanzette. Ze smeerde drie grote bruine boterhammen met kaas, kaviaar en een stukgekookt ei, wat het eerste was dat ze sinds vele uren at. Ze nuttigde haar nachtelijke boterhammen op de bank in de woonkamer terwijl ze de informatie bewerkte die ze had binnengehaald.

Dirch Frode uit Hedestad had haar in de arm genomen om een persoonsonderzoek te doen naar Mikael Blomkvist, die veroordeeld was tot gevangenisstraf wegens smaad ten aanzien van financieel expert Hans-Erik Wennerström. Een paar maanden later stapt Henrik Vanger, eveneens uit Hedestad, het bestuur van Millennium binnen en beweert dat er een samenzwering bestaat om het blad om zeep te helpen. Dat alles op dezelfde dag dat Mikael Blomkvist de gevangenis in gaat. Het meest fascinerende van alles: een twee jaar oud achtergrondartikel – met twee lege handen – over Hans-Erik Wennerström, dat ze in de internetversie van Finansmagasinet Monopol had gevonden. Daarin stond dat hij zijn financiële opmars eind jaren zestig bij het Vanger-concern begonnen was!

Je hoefde niet hoogbegaafd te zijn om de conclusie te trekken dat de gebeurtenissen op de een of andere manier met elkaar verband hielden. Er zat ergens een adder onder het gras, en Lisbeth Salander was gek op het opsporen van slangen. Bovendien had ze toch niets beters te doen.