Hoofdstuk 18
En zo was ik in minder dan geen tijd weer even ver met het probleem, waarvan ik meende dat ik de oplossing had gevonden.
- Heb jij Aliette dan niet vermoord? drong ik nog eens aan, eigenlijk meer voor de vorm, want aan de manier waarop Lily sprak kon ik opmaken dat ze me niet bedroog.
De verrassing was zo groot geweest, dat we allebei waren gaan staan en Lily moest zich aan mijn arm vasthouden, omdat ze door het lange geknield liggen, en ook ten gevolge van de doorstane emoties, wat wankel op haar benen stond.
- Ik, mevrouw? Maar waarom zou ik haar gedood hebben? Ze heeft mij nog nooit iets gedaan... Ze heeft nooit geprobeerd Mario weer van me af te nemen, alleen hijzelf... Daarom hebben ze me die ochtend dus verteld dat ze zich niet erg lekker voelde en Cannes moest verlaten. Werd zij vermoord?
Ik knikte van ja.
- Doodgestoken met een hoedenspeld die de moordenaar of moordenares van mij gestolen had. In verband met het festival hebben ze de zaak in de doofpot gestopt...
- Oh!... En u dacht dat ik ook?... Maar ja, dat zou ook eigenlijk wel logisch zijn... Maar hoe zou ik ooit nog eens... Ik, die er alles voor over zou hebben, als ik die avond niet naar de pier was gegaan... Trouwens, toen hij niet meer leefde, welk motief had ik nog?...
Dat alles werd ook mij steeds duidelijker; ik liet me weer in mijn stoel vallen en probeerde een beetje orde te brengen in mijn ideeën, die weer eens op niets bleken te zijn uitgelopen. Mevrouw Fournier bleef staan, met gebogen hoofd steunde ze haar beide handen op de rugleuning van de stoel. De stilte tussen ons duurde enige seconden, toen zei ik:
- Kindlief...
Ze keek me aan en in haar blik las ik verdriet en berusting.
- Kindlief, ik ben zo blij dat je alles bekend hebt, in plaats van te proberen mij te misleiden. Had je dat niet gedaan, dan zou ik misschien niet geloofd hebben datje onschuldig bent aan de moord op Aliette...
- Waarom zou ik tegen u liegen, nu ik de moord op Mario bekend heb?
Ze zou tegen me hebben kunnen liegen omdat de moord op Aliette haar zaak ernstig zou hebben geschaad. Maar ik geloofde niet dat zij loog. Als je zo oud bent als ik, heb je mensen leren kennen en ik was ervan overtuigd dat een zo gevoelig type als Lily Fournier onder deze omstandigheden niet een gedeelte van de waarheid zou achterhouden: zij zou of alles hebben ontkend of alles hebben bekend.
- Mevrouw, hervatte ze met een door tranen verstikte stem, zou u naar Jean willen gaan... zou u net zo goed voor hem willen zorgen als u toen voor mij heeft gedaan, toen...
- Nee, viel ik haar in de rede.
- Oh, mevrouw... Het zal hem zo'n verdriet doen. Als hij er niet geweest was, geloof ik dat ik me meteen zou hebben aangegeven, want...
- Dat weet ik, en daarom weiger ik juist. Je zult er zelf voor moeten zorgen, dat hij door jouw schuld niet ongelukkig wordt.
- Ikzelf? stamelde ze.
- Ja. De politie zoekt naar de moordenaar van Aliette, niet naar die van Mario. Niemand is erbij gebaat dat de toedracht van de eerste zaak aan het licht komt, maar je man zou er veel verdriet van hebben, en dat verdient hij niet. Het is daarom beter dat dit geheim tussen ons tweeën blijft. Je lijkt me al genoeg gestraft door je wroeging over watje gedaan hebt, ik wil je geen verdere straf opleggen.
Lily Fournier staarde me aan alsof de betekenis van de woorden nog niet helemaal tot haar was doorgedrongen; daarna stond een totaal andere Lily voor me. En een ogenblik later wist ik niet goed waar ik kijken moest, want zij kuste mijn beide handen.
En daarmee waren mijn mogelijkheden uitgeput. Hoe vaak ik ook de rij van verdachten één voor één mijn geest liet passeren, ik vond geen enkele aanwijzing die de een meer verdacht maakte dan de ander. Commissaris Martin was trouwens niet veel gelukkiger:
- Toch laat ik Banks zowel als Cray goed in het oog houden, en zelfs Hilda Jong, en nu hoop ik maar dat een van hen iets doet dat ons op het goede spoor moet brengen.
- Als het kalf verdronken is, dempt men de put, merkte ik op. Dat placht mijn man altijd te zeggen.
- Natuurlijk, antwoordde hij bits, 't zou voor iedereen veel beter zijn, als de mensen ons waarschuwden voor de misdaad werd gepleegd, maar dat gebeurt ongelukkig genoeg maar zelden!
Zo verliepen achtenveertig uur, waarin men zijn tijd verdeelde tussen het gaan zien van films, het drinken van cocktails en, wat mij betreft, het bedenken van nieuwe theorieën, die zonder enig resultaat bleven. En toen brak de laatste dag van het festival aan, de dag waarop we zouden 'afzwaaien', zoals sommige journalisten uit het hotel het noemden, daarbij terugdenkend aan hun diensttijd.
- U zult morgen wel merken wat een trieste vertoning dat is, zei een elegante blonde vrouw tegen me, toen we samen de trap afliepen.
Ze nam het leven bijzonder kalm op en was belast met de goede zorgen voor de producers. Ik ontmoette haar voor het eerst op het bureau van Touzet, waar de telefoon bij wijze van spreken al weer begon te rinkelen voor je de hoorn op de haak had gelegd. Ze was daar kaartjes komen halen voor haar 'schaapjes' die de gala-avond wilden bijwonen.
- ... De verdieping met de verschillende stands ziet er dan uit of hij bezocht is door een zwerm sprinkhanen, ging ze verder, op de muren is geen affiche meer te bekennen en de bibliotheek zal zijn verdwenen, evenals trouwens de horde fotoverkopers. In de hal zult u alleen nog maar een aantal somber kijkende mannen met bezems aantreffen.
- Ja, de dag na het feest is nooit de vrolijkste, antwoordde ik.
- Toch ligt de zaak hier anders. Dit feest heeft twee weken geduurd, en tenslotte weetje niet beter, of het hoort zo. En dan opeens: afgelopen! Dan sta je plotseling midden in een verlaten Palais, in plaats van op die vrolijke kermis waar je al helemaal aan gewend was. Van de aanplakbiljetten zijn alleen nog wat flarden over en de planten zijn geel geworden tengevolge van de hitte die de projectoren hebben uitgestraald.
In weerwil van de luidruchtige vrolijkheid die zo karakteristiek is voor de laatste dag van het festival, de dag waarop de namen van de prijswinnaars worden bekend gemaakt, was mijn humeur veel meer in overeenstemming met de sombere droefgeestigheid van de dag die er op zou volgen. Ik had namelijk bedacht dat als alle mensen eenmaal vertrokken waren, dit het falen van mij zowel als van Martin betekende. Zeker, ik had klaarheid gebracht in de zaak Mario, maar dat was maar een schrale troost; liever had ik de waarheid niet gekend. Want nu wist ik ook, door welke wroeging Lily Fournier werd gekweld wanneer zij in de armen van haar man lag.
Toen ik voorbij het terras van het Palais liep, zag ik daar Alise zitten in gezelschap van Thérèse Moussel en haar trouwe schaduw, die daar een aperitief gebruikten. Voor het geval ik niet meer in de gelegenheid zou zijn haar vóór mijn vertrek nog te spreken, besloot ik even bij hen te gaan zitten om afscheid te nemen van Thérèse. Ze nodigde me uit voor een afscheidsdronk. Na twee weken champagne-whisky nipte ik weer met smaak aan mijn Cinzano, terwijl Berneron aan me vroeg:
- Blijft u hier nog een paar dagen, mevrouw Prentice?
- Nee. Een week geleden heb ik al mijn plaatsje in de Mistral van morgen besproken.
- Maar dan mist u juist de mooiste tijd van het jaar in Cannes, verzekerde de arts mij. Die paar weken tussen het festival en de zomer met zijn massale invasie van badgasten, dat is nu juist de tijd dat Thérèse en ik hier het liefste zijn. U had net als mevrouw Davidsen moeten doen, en hier tot eind mei moeten blijven logeren...
De barones keek naar de overkant van de weg, waar de trap van Gigi op uitkwam, en ik kon wel ongeveer raden, waarom ze in Cannes bleef.
- Ja maar, liet ik me spijtig ontvallen, ik ben te oud om nog in zee te gaan, en dus...
- Alise knikte totaal afwezig met het hoofd:
- Precies. U heeft gelijk dat u niet doet als die dwaze oude vrouwen, die zich maar in hun badpak blijven vertonen. 't Is geen gezicht!
- Ik ga ook niet meer in zee, onderbrak Thérèse Moussel, maar daarom kan je nog best genieten van al het heerlijks dat Cannes te bieden heeft, dat verzeker ik je. Juist wilde ik haar antwoorden, toen Parker, die wij in gezelschap van zijn vrouw en Banks voorbij hadden zien gaan, alleen op zijn schreden terugkeerde en naar ons tafeltje kwam toelopen. Na ons vluchtig te hebben begroet, richtte hij zich meteen tot de barones:
- Bent u op het ogenblik de impresario van Aliette Austin?
Alise schraapte zenuwachtig haar keel:
- Eh... Ja, inderdaad...
- Dan kunt u me dus ook zeggen wat er in de verklaring staat waarmee ze ons vereerde voor ze verdween.
- Wat er in... ? stamelde de barones, totaal overrompeld, en ik wisselde een blik van verstandhouding met Thérèse en de dokter.
VIP BEWOOG MET EEN KORT GEBAAR ZIJN HAND:
- Teak, ik wil weten of het een publiciteitsstunt is of niet, want als Aliette ziek is ben ik bereid haar film ook zonder haar te maken.
De barones veranderde op slag, vond haar stem weer en kirde:
- Ach! Wat ik zo in u waardeer, meneer Parker, is dat u niet op allerlei kleinigheden let. U bent een man naar mijn hart!
Dit leek me eigenlijk niet eens zo'n erg vleiend compliment voor de producer, die verder alleen nog maar vroeg:
- Well?
- Hemeltje, meneer Parker, u begrijpt toch wel dat ik, als haar impresario, niet zo maar een besluit kan nemen... Maar, strikt onder ons, ik vrees dat de gezondheidstoestand van Mlle Austin van dien aard is, dat zij voorlopig niet in staat zal blijken naar de studio's te komen en als u denkt dat we ook zonder haar...
- Sure. Op aanwijzingen van Banks heeft Aliette kunnen spelen als mevrouw Moussel. Ieder ander meisje dat ook maar een klein beetje hersens heeft, kan hetzelfde. De enige die we werkelijk niet kunnen missen bent u, besloot hij, en daarbij boog hij naar mevrouw Moussel, die hem met een stralende glimlach voor dit compliment bedankte.
Maar Alise liet zich niet van haar stuk brengen:
- Ik heb al hard aan het scenario gewerkt, zei ze zonder blikken of blozen, en...
- Yeah, ik heb daar iets over gelezen en ik geloof dat u op de goede weg bent. Er moet een komische gelijkenis zijn tussen de avonturen van moeder en dochter. Ik veronderstel dat mevrouw Moussel het daar mee eens is?
- Oh, maar natuurlijk, antwoordde Thérèse opgewekt. Ze leek me in die paar minuten jaren jonger geworden.
- O.K. resumeerde vip toen voor Alise. Als u zich dan losmaakt van Magropoulos, komt u morgenochtend tegen een uur of tien naar Carlton en dan tekenen we daar het contract.
Met een nonchalant gebaar van zijn hand groette hij ons en liep toen weer naar zijn vrouw en Banks, die met hun gezicht naar ons toe, voor het Palais op hem stonden te wachten.
De barones zwol van trots - Jayne Mansfield mag wel oppassen, dacht ik nog - en riep triomfantelijk:
- Nou! Hoe vinden jullie dat ik dat er heb afgebracht? Ze leek er beslist van overtuigd dat zij onze vip om de tuin had geleid. Tot haar grote vreugde was Thérèse Moussel deze mening ook toegedaan, want die greep met beide handen de mollige pols van Alise en riep:
- Mevrouw, u bent beslist een wonder! Iedere keer als alles verloren lijkt, brengt u weer uitkomst, en steeds is dat een verbetering!
Alleen Berneron zag het ongewone van de toestand niet in en was dan ook niet zo erg enthousiast:
- Ik vind dat die man niet goed weet wat hij wil. Eerst ziet hij ervan af de film te maken, en dan wil hij er de rechten plotseling toch weer van kopen...
- Hij weet in ieder geval wel, wat hij niet wil, onderbrak Alise hem, hij wil Aliette Austin niet! Dat is de reden van zijn gedrag, meneer, daar kunt u van overtuigd zijn! Ach, mannen... Ik word ervoor betaald ze te leren kennen, zuchtte ze, voor ze haar glas Cinzano leegdronk.
Ik kon een glimlach niet onderdrukken toen ik bedacht dat ze daar eerder voor betaalde dan voor betaald werd.
- Ik krijg de indruk dat er bij dit onverwachte aanbod een addertje onder het gras schuilt. En ik geloof dat Thérèse er verstandig aan zou doen als ze ook andere aanbiedingen... hield Berneron koppig vol.
- Tuttuttut! Eén vogel in de hand is beter dan tien in de lucht! kwam Alise tussenbeide, terwijl ze me een blik toewierp, die ik eenvoudig niet verkeerd kon begrijpen. Ze zou nu heel snel beginnen over de financiële aspecten van een en ander, en ik stond onmiddellijk op, terwijl ik Thérèse Moussel nog beloofde dat ik op de première van de fameuze film aanwezig zou zijn.
Hilda Jong had me eens verteld dat Parker, wanneer hij iets gekocht had, zich daar altijd een beetje de eigenaar van bleef voelen, ook als hij het later aan iemand weggaf of het, op zijn beurt, weer verkocht. Zo zou het ook wel zijn met films die hij niet van plan was te maken, want het was geen moment bij hem opgekomen dat Alise en Thérèse de Griekse producer in plaats van hem zouden nemen. Enfin, dat probleem was tenminste op een bevredigende wijze opgelost, terwijl het er aanvankelijk zo somber uitzag.
Het grote aantal fans voor Carlton, dat zich daar had verzameld om nog een laatste glimp op te vangen van hun favoriete sterren, leek nog wel te zijn toegenomen. Nauwelijks was ik daar aangekomen of ik dacht al niet meer aan de plezierige afloop van de problemen van Alise, maar hield me alleen nog maar bezig met mijn eigen moeilijkheden. En weer liet ik alle namen de revue passeren: Banks, Cray, Hilda... steeds zonder enig resultaat. Toch was er een kleinigheid veranderd: één moment kreeg ik de indruk dat ik iets of iemand vergat. Banks, Cray, Hilda, en... Wie van de anderen had een motief voor de moord op Aliette, nu Lily Fournier daar niet meer voor in aanmerking kwam?
Toen ik langs de Plage des Murènes liep - een vreemde naam, maar de baders lieten zich er niet door afschrikken - haalde ik mijn schouders maar eens op over mijn hardnekkige pogingen om het probleem op te lossen, pogingen die overigens zonder enig resultaat waren gebleven. Een ogenblikje bleef ik staan en leunde tegen de balustrade. Op het strand zag ik Cocteau, die met wapperende haren en omringd door mensen van het filmjournaal het woord 'Einde' in het zand schreef.
In de rue Pasteur kwam een bediende uit de stomerij. Hij droeg aan een hangertje een witte smoking die zojuist gestoomd was. Ik deed mijn best verder alleen maar aan de gala-avond te denken, en aan het souper waarmee dit festival zou besluiten - voor dat souper had ik ook een uitnodiging, dank zij Charlotte Janpy, die daar al haar invloed voor had moeten aanwenden - en Murènes: sidderalen
dat zou dan meteen het einde betekenen van mijn verblijf in Ma Mie Rosette. In afwachting van dit etentje besloot ik niet te dineren en nestelde me tevreden met een broodje ham in een van de gemakkelijke fauteuils. Banks, Cray, Hilda of...
Aan de tafel voor de journalisten zat Charles Torden in zijn eentje een grapefruit uit te lepelen. Buiten viel de nacht als een regen van fijne as.
Banks, Cray, Hilda of...
Ik vroeg me af, of Aliette al begraven zou zijn, of dat ze nog in een of andere lade van de morgue zou liggen... Misschien werd commissaris Martin door dezelfde zorgen gekweld, of zou hij alleen maar belangstelling hebben voor zijn bewakingsdienst, zodat deze nog beter 'ongelukken' zou kunnen voorkomen?...
Nadat ik gevraagd had of ik de volgende dag mijn rekening kon krijgen ging ik naar boven om me te verkleden. De zwart-met-roze jurk die ik speciaal voor de apotheose van dit festival bewaard had, lag al op mijn bed, en ik keek in 'Film Frangais' nog even na hoe laat ze precies zouden beginnen.
Op de omslag stond een affiche van de film die zou worden gedraaid: de vierde - of vijfde - die Ernst Marisch-ka aan die arme Sissi wijdde. Deze Sissi, van wie een zuster levend verbrand is en die betrokken was bij het drama van Mayerling, leek me overigens niet iemand die je a priori tot zoveel sentimentele onzin zou inspireren. Op de afbeelding tilde Karl-Heinz Böhm haar in zijn beide armen op. Zij zag er verrukkelijk uit en scheen het verrukkelijk te vinden ook. 'Nog sprookjesachtiger dan de vorige!' meldde de affiche, en daar maakte ik dan weer uit op, dat ook in deze film de ongelukkige keizerin niet naar Genève zou gaan, waar ze zou worden doodgestoken...
Banks, Cray, Hil...
Ik keek strak naar Franz-Joseph, hier nog zonder baard, die in zijn armen zijn stralende bruid droeg, en zó plotseling werd alles me duidelijk, dat ik me aan mijn bed moest vasthouden, anders was ik gevallen. Zó werd Aliette weggedragen toen ze was flauwgevallen en slechts twee mannen konden haar dus met mijn hoedenpen hebben doodgestoken. Twee mannen tegen wie Martin noch ik ook maar één ogenblik enige verdenking hadden gekoesterd. Trouwens, ook nu kon ik nog steeds niet begrijpen wat een van hen ertoe gebracht had de moord te plegen... Eén had misschien wel een motief gehad om Aliette te doden, maar op het moment dat de moord gepleegd werd bestond dat motief niet meer... De ander kende het slachtoffer nauwelijks... hij had zonder enige twijfel nooit de gelegenheid gehad meer dan een paar woorden met haar te wisselen. Koesterde hij daarna zulke sterke gevoelens van haat tegen haar, dat de dood van het sterretje er het gevolg van was? Er bestond tussen hen toch niets, absoluut niets, tenzij...
Heel langzaam ging ik zitten, alsof ik bang was dat ik door een te plotselinge beweging de oplossing die ik zojuist had gevonden weer zou kwijt raken, en ik steunde mijn hoofd tussen mijn handen.
Mijn herinnering raadplegend probeerde ik me verschillende gebeurtenissen weer voor de geest te halen... Van het ene beeld kwam het andere en bepaalde dingen die gezegd waren verduidelijkten op hun beurt bepaalde gebaren en, vanuit dit nieuwe gezichtspunt de zaak overziende, begreep ik langzamerhand alles, zowel de moord op Aliette als het onvrijwillige bad van Alise... Ook werd me nu duidelijk, hoe ongelooflijk de waarheid was: niet uit haat, maar uit liefde werd Aliette vermoord.
Op dat zelfde moment drong het tot me door dat, als ik gelijk had, de moordenaar ieder ogenblik opnieuw toe kon slaan, en opnieuw uit liefde... Ik ging met een ruk weer staan en stormde toen naar de telefoon, de hemel smekend dat het nog niet te laat zou zijn.