17
Er was, zoals Josella te
verstaan had gegeven, geen reden tot haast. Terwijl wij de zomer
nog in Shirning doorbrachten, kon ik naar een nieuw tehuis op het
eiland voor ons uitzien. Ik maakte verscheidene reizen om de
belangrijkste voorraden en gereedschappen die wij verzameld hadden,
naar het eiland over te brengen. Inmiddels was de houtmijt
vernietigd. We hadden alleen maar brandstof nodig om een paar weken
te kunnen koken. Daarom gingen Susan en ik er de volgende morgen op
uit om kolen te halen. De auto met rupsbanden was voor dat karwei
niet geschikt. We namen dus een zware vrachtauto. Het
dichtstbijzijnde kolendepot van de spoorwegen lag op slechts
vijftien kilometer. Maar er waren verschillende wegen versperd,
terwijl andere in slechte conditie verkeerden, zodat wij een omweg
moesten maken en het ons bijna een hele dag kostte. We hadden geen
noemenswaardige tegenslagen, maar het liep al tegen de avond toen
wij terugkeerden. Toen wij de laatste hoek omsloegen, terwijl
de triffids zoals altijd van opzij onvermoeibaar op de wagen
losbeukten, werden onze ogen groot van verbazing. Achter ons hek,
in onze tuin geparkeerd, stond een monsterachtig voertuig. De
aanblik verbijsterde ons zo, dat we het geval enige ogenblikken
bleven aangapen. Toen zette Susan haar helm op, trok haar
handschoenen aan en stapte uit om het hek te openen. Ik reed
naar binnen en we gingen het voertuig bekijken. Het chassis rustte
op metalen platen, wat deed vermoeden dat het oorspronkelijk een
militaire wagen was geweest. Het geheel maakte de indruk van een
kruising tussen een grote politieauto en een door amateurs gebouwde
camper. Susan en ik keken ernaar en vervolgens naar elkaar, met
opgetrokken wenkbrauwen. We gingen naar binnen om er meer van te
weten te komen. In de woonkamer troffen we, behalve de leden van
ons gezin, vier mannen in grijsgroene skipakken aan. Twee droegen
pistolen in holsters op hun rechter heup; de andere twee hadden hun
machinepistolen op de vloer naast hun stoel geplaatst. Toen
wij binnenkwamen, wendde Josella ons een gezicht toe, waarop geen
enkele uitdrukking stond te lezen. 'Daar is mijn man. Bill,
dit is mijnheer Torrence. Hij zegt dat hij de een of andere
officiële functie heeft. Hij heeft ons een voorstel te doen. ' Ik
had haar nog nooit op zo koele toon horen spreken. Het duurde
een seconde voordat ik kon reageren. De man op wie zij wees,
herkende mij niet, maar ik herinnerde mij hem zeer góed. Een
gezicht dat je op een beslissend moment heeft aangekeken, zet zich
in je geheugen vast bovendien was er dat opvallend rode haar. Ik
wist nog heel goed hoe deze ondernemende jonge man mijn groep in
Hampstead had teruggedreven. Ik knikte naar hen. Terwijl hij mij
aankeek, zei hij: 'Ik hoor dat u hier de leiding hebt, mijnheer
Masen?' 'Het huis is van mijnheer Brent hier, ' antwoordde ik. 'Ik
bedoel dat u de organisator van deze groep bent?' 'Onder de
omstandigheden ja, ' zei ik. 'Goed. ' Hij had een allure van: nu
komen we eindelijk in de goede richting. 'Ik ben commandant van het
gewest Zuid-Oost, ' voegde hij eraan toe. Hij sprak op een toon
alsof ik dit als een belangrijke mededeling moest beschouwen. Ik
deed dit niet en ik zei dat ook. 'Het betekent, ' vulde hij
aan, 'dat ik de hoogste bevelvoerende officier van de Noodraad ben
voor het gewest Zuid-Oost van Brittannië. Als zodanig heb ik onder
meer tot taak toezicht uit te oefenen op de verdeling en toewijzing
van personeel. ' 'Zo, ' zei ik. 'Ik heb nooit van die - eh -
Raad gehoord. ' 'Mogelijk. Wij wisten ook niet van het bestaan van
uw groep tot wij gisteren uw vuur zagen. ' Ik wachtte tot hij
verder zou gaan. 'Als zo'n groep ontdekt wordt, ' sprak hij, 'is
het mijn plicht een onderzoek in te stellen, beslag te leggen en de
nodige regelingen te treffen. Ik ben hier dus in een officiële
functie. ' 'Ten behoeven van een officiële Raad - of
misschien een zelfgekozen raad?' informeerde Dennis. 'Er moet recht
en orde zijn, ' zei de man stroef. Toen vervolgde hij, op andere
toon: 'U hebt hier een goede plaats gevonden, mijnheer Masen.
' 'Mijnheer Brent heeft hem gevonden, ' verbeterde ik. 'We
zullen mijnheer Brent erbuiten laten. Hij is hier alleen doordat u
het hem mogelijk gemaakt hebt hier te blijven. ' Ik keek naar
Dennis. Zijn gezicht stond strak. 'Dat neemt niet weg dat het zijn
eigendom is, ' zei ik. 'Was, naar ik begrijp. Maar de
maatschappijvorm waarop zijn eigendomsrecht steunde, bestaat niet
meer. Eigendomsrechten hebben daarom hun geldigheid verloren.
Bovendien kan mijnheer Brent niet zien, zodat hij in geen geval
bekwaam mag worden geacht om gezag te dragen. ' 'Inderdaad, '
zei ik. Ik had al bij onze eerste ontmoeting èen afkeer gehad
van deze jonge man en zijn besliste manier van optreden. De nadere
kennismaking verzachtte mijn gevoelens niet. Hij vervolgde: 'Het is
een fundamentele kwestie. De noodzakelijke praktische maatregelen
mogen niet worden belemmerd door gevoeligheden. Nu heeft mevrouw
Masen mij verteld dat u in totaal met acht personen bent. Vijf
volwassenen, dit meisje en twee kleine kinderen. U kunt allen zien,
behalve deze drie. ' Hij wees naar Dennis, Mary en Joyce. 'Dat is
zo, ' gaf ik toe. 'Hm. Dat is buiten iedere verhouding, weet
u. Ik vrees dat er hier een paar veranderingen moeten komen. We
moeten in tijden als deze realistisch zijn. ' Josella's blik trof
de mijne. Ik las er een waarschuwing in. Maar in ieder geval was ik
op dat ogenblik niet van plan los te barsten. Ik had de roodharige
man zijn directe methodes in praktijk zien brengen en ik wilde wel
iets nauwkeuriger weten waar ik aan toe was. Blijkbaar begreep hij
mijn bedoeling. 'Misschien is het het beste dat ik u even
nader inlicht, ' zei hij. 'Het komt in het kort hierop neer. Het
gewestelijk hoofdkwartier is in Brighton. Londen werd al gauw te
ongunstig voor ons. Maar in Brighton konden we een deel van de stad
zuiveren en afsluiten en wij zetten er de zaak op poten. Brighton
is een grote plaats. Toen de ziekte over was en we ons vrijer
konden bewegen, hadden we om te beginnen meer dan voldoende
voorraden. Later hebben we konvooien naar andere plaatsen gestuurd.
Maar daar komt nu een eind aan. De wegen worden te slecht voor
vrachtauto's en ze moeten te ver gaan. Dit was natuurlijk
onvermijdelijk. We hadden gedacht dat we het nog verscheidene jaren
langer konden uithouden - maar nu is het zo ver. Misschien hebben
we van 't begin af te veel mensen onder onze hoede genomen. In
ieder geval moeten we ons nu verspreiden. De enige manier om het te
redden is van het land te leven. Daarvoor moeten we ons in kleinere
eenheden groeperen. De standaardeenheid is vastgesteld op één
ziende tegenover tien blinden, plus eventuele kinderen. 'U hebt
hier een goede bezitting die volkomen geschikt is om twee eenheden
te onderhouden. We zullen u zeventien blinde personen toewijzen,
wat met de drie die hier al zijn twintig maakt - alweer natuurlijk
plus hun eventuele kinderen. ' Ik staarde hem verbaasd aan.
'Wilt u werkelijk zeggen dat twintig mensen en hun kinderen
van deze grond kunnen leven?' vroeg ik. 'Dat is volslagen
onmogelijk! Wij hebben ons al afgevraagd of wij onszelf ervan in
leven kunnen houden. ' Hij knikte vastberaden. 'Het is
absoluut mogelijk. En wat ik u persoonlijk aanbied, is het bevel
over de dubbele eenheid die wij hier zullen installeren. Maar mocht
u daar geen prijs op stellen, dan zullen we hier iemand anders
neerzetten. We kunnen ons in deze tijd geen verspilling
veroorloven. ' 'Maar kijkt u dan toch eens naar het land, '
herhaalde ik. 'Het gaat eenvoudig niet!' 'Ik verzeker u dat
het wel gaat, mijnheer Masen. Natuurlijk zult u uw levensstandaard
enigszins moeten verlagen. Dat zullen we de komende jaren allemaal
moeten doen. Maar als de kinderen wat groter worden, krijgt u
werkkrachten om de zaak uit te breiden. Het betekent zes of zeven
jaar zwaar werken voor u persoonlijk, dat geef ik toe - maar daar
is niets aan te doen. Daarna zult u van lieverlee het een en ander
uit handen kunnen geven, tot u nog slechts het toezicht hebt. Dat
is toch geen slechte beloning voor een paar jaar ingespannen
arbeid? Wat voor toekomst zou u onder de tegenwoordige
omstandigheden hebben? Alleen maar hard werken tot u erbij neervalt
- en uw kinderen zouden er niet anders voorstaan. Ze zouden moeten
zwoegen om in leven te blijven. Waar zouden dan de toekomstige
leiders en administrateurs vandaan moeten komen? Op uw manier zou u
over twintig jaar versleten zijn en nog altijd aan het ploeteren.
En al uw kinderen zouden boerenpummels zijn. Op onze manier wordt u
het hoofd van een stam die voor u werkt en bovendien zult u aan uw
zoons een erfenis kunnen overdragen. ' Het begon mij langzaam te
dagen. Verwonderd vroeg ik: 'Begrijp ik het goed dat u mij een
soort feodale heerlijkheid aanbiedt?' 'Aha, ' zei hij. 'Ik
zie dat u het inderdaad begint te begrijpen. Dat is de voor de hand
liggende en meest natuurlijke vorm voor de situatie waarmee wij te
maken hebben. ' Er viel geen moment aan te twijfelen dat de man dit
bedoelde als een volkomen serieus plan. Ik ontweek een reactie door
te herhalen: 'Maar het land kan niet zoveel mensen onderhouden. '
'U zult ze ongetwijfeld een paar jaar hoofdzakelijk met
triffidpuree in leven moeten houden. Ik heb de indruk dat er geen
gebrek aan grondstoffen zal zijn. ' 'Veevoer!' zei ik. 'Maar
voedzaam - rijk aan belangrijke vitamines, heb ik gehoord. En
vragers - speciaal blinde vragers - mogen niet kieskeurig zijn. '
'U meent dus in alle ernst dat ik al die mensen op moet nemen
en met veevoer in leven houden?' 'Luistert u eens, mijnheer Masen.
Als wij er niet waren, zou geen van die blinde mensen meer in leven
zijn en hun kinderen evenmin. Het is aan hen te doen wat wij
zeggen, te nemen wat wij geven en daarvoor dankbaar te zijn. En als
ze weigeren wat wij hun aanbieden - nu ja, dan betekent dat hun
eigen begrafenis. ' Ik vond het onverstandig om nu te zeggen wat ik
van deze filosofie dacht. Ik stapte op een ander onderwerp over.
'Ik begrijp niet - vertelt u me eens: wat is bij dit alles precies
de positie van u en uw Raad?' 'Het hoogste gezag en de wetgevende
macht zijn belichaamd in de Raad. Hij zal regeren. Hij zal ook de
gewapende macht onder zich hebben. ' 'Gewapende macht!' herhaalde
ik perplex. 'Ja zeker. De gewapende macht zal naar gelang de
behoefte worden gerekruteerd uit wat u de heerlijkheden hebt
genoemd. Daartegenover hebt u het recht een beroep op de Raad te
doen bij aanvallen van buiten of inwendige onrust. ' Het begon mij
een beetje te duizelen. 'Een leger! U bedoelt zeker een klein,
mobiel politieleger?' 'Ik merk dat u nog geen volledig begrip
van de situatie hebt, mijnheer Masen. De ramp waardoor wij zijn
getroffen omvat de hele wereld. Overal heerst dezelfde soort chaos.
Dat moet zo zijn, anders zouden we inmiddels wel het tegendeel
hebben gehoord. In ieder land zijn waarschijnlijk een paar
overlevenden. Nu ligt het voor de hand, nietwaar, dat het land dat
het eerst op de been komt en orde op zaken stelt ook het land is
dat de kans heeft om ergens anders orde te scheppen. Zou u willen
dat wij dit. werk aan een ander land overlaten en toestaan dat het
de nieuwe leidende mogendheid in Europa wordt - en misschien ook
daarbuiten? Natuurlijk niet. Het is duidelijk onze nationale plicht
om zo gauw wij kunnen weer op de been te komen en een overheersende
positie in te nemen, zodat wij kunnen voorkomen dat er zich een
gevaarlijke oppositie tegen ons vormt. Daarom, hoe eerder wij een
leger bijeen kunnen brengen dat geschikt is om een mogelijke
agressor af te schrikken, des te beter. ' Er eerste enige
ogenblikken een stilzwijgen in de kamer. Toen lachte Dennis met een
onnatuurlijke klank: 'Allemachtig! We hebben dit alles overleefd en
nu stelt die man voor een oorlog te beginnen!' Torrence zei kortaf:
'Ik schijn me niet duidelijk te hebben uitgedrukt. Het woord oorlog
is een ongerechtvaardigde overdrijving. Het zal louter een kwestie
zijn van het pacificeren en regeren van stammen die tot primitieve
wetteloosheid zijn teruggekeerd. ' 'Tenzij zij natuurlijk op
hetzelfde welwillende idee zijn gekomen, ' opperde Dennis. Ik
merkte dat Josella en Susan me heel strak aankeken. Josella wees op
Susan en ik zag wat de reden daarvan was. 'Laten we de
zaak duidelijk stellen, ' zei ik. 'U verwacht dat wij drieën, die
kunnen zien, de volle verantwoordelijkheid aanvaarden voor twintig
blinde volwassenen en een ongenoemd aantal kinderen. Het komt me
voor -' 'Blinden zijn niet volkomen onbruikbaar. Ze kunnen heel
veel doen, bijvoorbeeld op hun eigen kinderen passen en helpen bij
de bereiding van het eten. 'Als de zaken goed worden geregeld
beperkt uw taak zich grotendeels tot toezicht en leiding. Maar u
zult met uw tweeën zijn, mijnheer Masen - uzelf en uw vrouw, niet
met uw drieën. ' Ik keek naar Susan, die heel rechtop zat in
haar blauw trainingspakje, met een rood lint in haar haar. Er was
een smekende blik in haar ogen, terwijl ze van mij naar Josella
keek. 'Drie, ' zei ik. 'Het spijt, mijnheer Masen. De
toewijzing is tien per eenheid. Het meisje kan naar het
hoofdkwartier gaan. We kunnen daar nuttig werk voor haar vinden tot
ze oud genoeg is geworden om zelfde leiding van een eenheid op zich
te nemen. ' 'Mijn vrouw en ik beschouwen Susan als onze eigen
dochter, ' antwoordde ik kortaf. 'Ik herhaal dat het mij
spijt. Maar zo zijn de regels. ' Ik keek hem enige ogenblikken aan.
Hij beantwoordde mijn blik onbewogen. Ten slotte zei ik: 'We zouden
natuurlijk garanties en stellige beloften omtrent haar moeten
hebben als dat zou gebeuren. ' Ik hoorde enige malen snel
ademhalen. Torrences houding werd iets minder straf.
'Natuurlijk zullen wij u alle waarborgen geven waartoe wij in
staat zijn, ' zei hij. Ik knikte. 'Ik moet tijd hebben om
over alles na te denken. Het is volkomen nieuw voor mij en nogal
ontstellend. Enkele punten zijn mij overigens al te binnen
geschoten. De uitrusting hier is bijna versleten. Het is moeilijk
ergens nog iets te vinden dat niet vergaan is. Het duurt niet lang
meer, of ik zal goede, sterke werkpaarden nodig hebben. '
'Paarden zijn moeilijk. De levende have is zeer klein op 't
ogenblik. U zult waarschijnlijk een tijdlang mankracht moeten
gebruiken. ' 'Dan, ' zei ik, 'is er nog de huisvesting. De
bijgebouwen zijn nu al te klein voor onze behoeften - en zelfs
montagewoningen kan ik niet alleen opzetten. ' 'Ik denk wel dat we
u daarin kunnen helpen. ' We praatten nog een minuut of twintig
over details. Toen had ik hem zover gekregen dat hij iets als
vriendelijkheid toonde. Ik bevrijdde mij van zijn gezelschap door
hem uit te sturen op een inspectietocht van onze bezitting, met
Susan als zijn slechtgehumeurde gids. 'Bill, hoe ter wereld -?'
begon Josella, toen de deur achter Torrence en zijn metgezellen
gesloten werd. Ik vertelde haar wat ik van hem wist en van zijn
methode om met moeilijkheden af te rekenen door meteen te
schieten. 'Dat verwondert me helemaal niet, ' merkte Dennis
op. 'Maar wat me wel verwondert is dat ik opeens een heel
vriendschappelijk gevoel voor de trifflds heb. Als zij er niet
waren, zouden er nu heel wat meer van dat soort lui zijn. Als de
trifflds de enige factor vormen die voorkomen kan dat de slavernij
terugkeert, dan wens ik ze veel geluk. ' 'Het is duidelijk
dat de hele zaak ongerijmd is, ' zei ik. 'Ze hebben geen schijn van
kans. Hoe zouden Josella en ik voor zoveel mensen kunnen zorgen en
bovendien de trif fids buiten houden? Maar -' voegde ik eraan toe,
' we zijn niet in de gelegenheid botweg nee te zeggen op een
voorstel dat door vier gewapende mannen wordt gedaan. ' 'Dus jij
bent niet -?' 'Lieveling, ' zei ik, 'kun jij je mij
voorstellen in de positie van een feodaal heerser die zijn
lijfeigenen en ondergeschikten met een zweep voor zich uitjaagt? -
als de trifflds hem niet eerst tegen de vlakte hebben gelopen?'
'Maar je zei -' 'Luister eens, ' zei ik, 'het wordt donker.
Het is te laat voor hen om nu weg te gaan. Ze zullen vannacht
moeten blijven. Ik vermoed dat het hun bedoeling is Susan morgen
mee te nemen. Ze zou een goede gijzelaar voor ons zijn. En ze
zouden een of twee man kunnen achterlaten, om een oogje op ons te
houden. Ik geloof niet dat we daarmee akkoord gaan, wel?' 'Nee,
maar -' 'Ik hoop dat ik hem er nu van overtuigd heb dat ik op
zijn voorstel inga. Vanavond zullen we een soort souper hebben dat
als een bewijs van instemming kan worden beschouwd. Maak een goede
maaltijd klaar. Iedereen moet overvloedig te eten hebben. Geef ook
de kinderen een behoorlijk maal. Laat onze beste dranken aanrukken.
Zorg ervoor dat Torrence en zijn kerels het er flink van nemen.
Maar wij zullen het kalmpjes aan doen. Tegen het eind van de
maaltijd zal ik even verdwijnen. Jij houdt het gezelschap inmiddels
bezig, zodat ze niets merken. Draai lawaaiige
grammofoonplaten voor ze of zoiets. En iedereen moet zoveel
mogelijk keet maken. Nog iets: niemand moet iets over Michael
Beadley en zijn groep zeggen. Torrence moet van die gemeenschap op
Wight op de hoogte zijn, maar hij denkt dat wij er niets van
afweten. Wat ik nodig heb, is een zak suiker. ' 'Suiker?' zei
josella verbaasd. 'Niet? Nou, dan een grote kan honing. Ik
denk dat het daarmee ook wel zal gaan. ' Iedereen deed aan
het souper heel behoorlijk zijn best. Het gezelschap ontdooide niet
alleen, het begon zelfs warm te lopen. Josella haalde wat van haar
eigen krachtige honingdrank te voorschijn, als aanvulling op de
meer orthodoxe dranken en het ging er gesmeerd in. De bezoekers
verkeerden in een staat van behaaglijke ontspanning toen ik er
ongemerkt tussenuit glipte. Ik greep een bundel lakens en kleren en
een pakket voedsel dat ik klaar had gelegd en snelde ermee de tuin
door naar de schuur, waar de kleine vrachtauto stond. Ik vulde de
benzinetank tot over de rand, met behulp van een slang die ik
aansloot op de tankwagen die onze voornaamste benzinevoorraad
bevatte. Toen wijdde ik mijn aandacht aan het wonderlijke voertuig
van Torrence. Met behulp van een elektrische handdynamo vond ik de
dop van de benzinetank en goot er ongeveer een liter honing in. De
rest van de grote kan honing goot ik in de tankwagen zelf uit.
Ik kon het gezelschap horen zingen. Kennelijk vermaakte men
zich nog uitstekend. Nadat ik nog wat anti-triffidwapens en
verschillende dingen die mij op 't laatste ogenblik te binnen
schoten in onze vrachtauto had geladen, ging ik terug en voegde mij
weer bij de anderen. Wij braken op in een stemming die zelfs een
scherp waarnemer voor een bijna sentimentele verbroedering had
kunnen houden. We gaven ze twee uur om goed in slaap te
komen. De maan was opgekomen en de hof baadde in wit licht. Ik had
vergeten de schuurdeuren te oliën en vervloekte ze iedere
keer dat ze kraakten. De anderen kwamen in optocht naar mij toe. De
Brents en Joyce kenden het terrein goed genoeg en hadden geen
helpende hand nodig. Achter hen liepen Josella en Susan, die de
kinderen droegen. Eenmaal verhief David zijn slaperige stem die
snel werd gesmoord doordat Josella haar hand op zijn mond legde. Ze
ging voorin zitten terwijl ze hem nog steeds vasthield. Ik liet de
anderen in de achterruimte stappen en sloot die. Toen klom ik in de
cabine, ging achter het stuur zitten, kuste Josella en haalde diep
adem. Buiten de hof hadden de triffids zich dichter bij het hek
verzameld, zoals altijd wanneer ze enige uren ongemoeid waren
gelaten. Het was een genadige beschikking dat de motor van de
vrachtwagen meteen aansloeg. Ik schakelde op de eerste versnelling
over, maakte een bocht om Torrences wagen te omzeilen en reed recht
op het hek af. De zware bumper nam het met een hevige slag. We
daverden voort door een warwinkel van gevlochten ijzerdraad en
gebroken hout en reden een dozijn triffids omver, terwijl de rest
woedend naar ons sloeg toen wij langsreden. We waren op weg.
Daar waar een bocht in de stijgende weg ons een blik op
Shirning vergunde, hield ik stil en zette de motor af. Achter
enkele ramen was het licht aan. Wij bleven kijken en zagen dat de
koplampen van de wagen aanflitsten en het huis als met
schijnwerpers belichtten. Een starter begon te zoemen. Ik had even
een onplezierig gevoel toen de motor aansloeg, hoewel ik wist dat
onze wagen verscheidene malen sneller was dan dat hotsende geval.
De machine begon rukkend te draaien om met de kop naar het hek te
komen. Voor hij zijn draaiende beweging had voltooid, sputterde de
motor en sloeg af. De starter begon opnieuw te zoemen. Hij bleef
zoemen, maar zonder resultaat. De triffids hadden ontdekt dat het
hek omlaag was. In een mengeling van maneschijn en weerkaatste
koplampen konden we hun hoge, slanke gedaanten al in een weinig
bevallige processie de hof in zien waggelen, terwijl andere
langs de bermen van de laan kwamen slingeren om hen te volgen...
Ik keek naar Josella. Zij vergoot geen emmers met tranen: zij
huilde helemaal niet. Zij keek van mij naar David die in haar armen
lag te slapen. 'Ik heb alles wat ik werkelijk nodig heb, '
zei ze, 'en eens breng jij ons terug naar de rest, Bill. '
'Vertrouwen is een heel mooie eigenschap in een echtgenote,
lieveling, maar - nee, geen maren - ik zal je terugbrengen, ' zei
ik. Ik stapte uit om de rommel die voor aan de wagen hing te
verwijderen en het vergif van de voorruit te vegen, zodat ik verder
kon rijden over de toppen van de heuvels naar het zuidwesten.
En hier gaat mijn persoonlijke geschiedenis over in die van
de anderen. U zult haar vinden in Elspeth Cary's uitnemende
geschiedenis van de kolonie. Al onze hoop is op deze kolonie
gevestigd. Het is onwaarschijnlijk dat er iets terechtkomt van
Torrences neo-feodale plannen, ofschoon een aantal van zijn
heerlijkheden nog steeds bestaat. Voor zover wij horen, leiden hun
bewoners een armzalig, onwaardig leven achter hun palissaden. Maar
er zijn er niet zoveel meer als eerst. Telkens weer weet Iwan te
vertellen dat er weer een onder de voet is gelopen en dat de
triffids die de nederzetting hadden omsingeld zich verspreid hebben
om zich bij de andere belegeringstroepen aan te sluiten. Daarom
moeten wij de taak die vóór ons ligt uitsluitend als de onze
beschouwen. Wij geloven nu dat wij de weg kunnen zien, maar er zal
nog heel wat werk moeten worden verzet, heel wat wetenschappelijk
onderzoek verricht moeten worden voor de dag aanbreekt waarop wij,
of onze kinderen, of hun kinderen, de nauwe zeestraten zullen
oversteken om de grote kruistocht te beginnen ten einde de triffids
terug te drijven en zonder ophouden te vernietigen, totdat wij de
laatste hebben weggevaagd van het aangezicht van het land dat zij
overweldigd hebben.