Index

…Voorwoord

…Inleiding

…A – E
Wie a zegt, moet ook b zeggen ♦ Al draagt een aap een gouden ring, het is en blijft een lelijk ding ♦ Als apen hoger klimmen willen, dan ziet men juist hun blote billen ♦ Het zijn niet allen apostelen die wandelstokken dragen ♦ De appel valt niet ver van de boom ♦ Een rotte appel in de mand maakt al het gave fruit te schand ♦ Wie appelen vaart, die appelen eet ♦ Arbeid adelt ♦ As is verbrande turf ♦ Hoe later op de avond, hoe schoner het volk ♦ Wie kaatst, moet de bal verwachten ♦ Het zijn sterke benen die de weelde kunnen dragen ♦ Een goed begin is het halve werk ♦ Alle begin is moeilijk ♦ Belofte maakt schuld ♦ Als de berg niet naar mohammed komt, moet mohammed naar de berg komen ♦ Berouw komt na de zonde ♦ Wie wat bewaart, die heeft wat ♦ Nieuwe bezems vegen schoon ♦ Bezint eer ge begint ♦ Wie zijn billen brandt, moet op de blaren zitten ♦ Het bloed kruipt waar het niet gaan kan ♦ Wat de boer niet kent, dat vreet hij niet ♦ Een oude bok lust nog wel een groen blaadje ♦ Ruwe bolster, blanke pit ♦ De boog kan niet altijd gespannen staan ♦ Hoge bomen vangen veel wind ♦ Boontje komt om zijn loontje ♦ Wie het breed heeft, laat het breed hangen ♦ Wiens brood men eet, diens woord men spreekt ♦ De brutalen hebben de halve wereld ♦ Een goede buur is beter dan een verre vriend ♦ Al te goed is buurmans gek ♦ Elke dag een draadje is een hemdsmouw in het jaar ♦ Je moet de dag niet prijzen voor het avond is ♦ Eens gestolen, altijd een dief ♦ Al doende leert men ♦ De een zijn dood is de ander zijn brood ♦ Dromen zijn bedrog ♦ Wie voor een dubbeltje geboren is, zal nooit een kwartje worden ♦ Een dubbeltje kan raar rollen ♦ De duivel schijt altijd op de grootste hoop ♦ Als je het over de duvel hebt, trapje hem op zijn staart ♦ Eendracht maakt macht ♦ Eenvoud is het kenmerk van het ware ♦ Ere wie ere toekomt ♦ Eerlijk duurt het langst ♦ Vele eersten zullen de laatsten zijn ♦ Een half ei is beter dan een lege dop ♦ Eind goed, al goed ♦ Een ezel stoot zich in ‘t gemeen geen tweemaal aan dezelfde steen

…F – J
Van je familie moet je het maar hebben ♦ Gasten en vis blijven maar drie dagen fris ♦ Geduld is een schone zaak ♦ De geest is gewillig, maar het vlees is zwak ♦ Één gek kan meer vragen dan tien wijzen kunnen beantwoorden ♦ Geld maakt niet gelukkig ♦ Geld moet rollen ♦ Geld stinkt niet ♦ De gelegenheid maakt de dief ♦ Twee geloven op één kussen, daar slaapt de duivel tussen ♦ Het geluk is met de dommen ♦ Zonder geluk vaart niemand wel ♦ Gemak dient de mens ♦ Het eerste gewin is kattengespin ♦ Gezelligheid kent geen tijd ♦ Gestolen goed gedijt niet ♦ Goedkoop is duurkoop ♦ Het is niet alles goud wat er blinkt ♦ Eigen haard is goud waard ♦ Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald ♦ Vele handen maken licht werk ♦ Hardlopers zijn doodlopers ♦ Waar het hart vol van is, loopt de mond van over ♦ Zachte heelmeesters maken stinkende wonden ♦ Het hemd is nader dan de rok ♦ De hemel geeft, wie vangt die heeft ♦ Als twee honden vechten om een been, loopt de derde ermee heen ♦ Blaffende honden bijten niet ♦ Je moet geen slapende honden wakker maken ♦ Honger maakt rauwe bonen zoet ♦ Wie zijn hoofd niet gebruikt, moet zijn benen gebruiken ♦ Wie niet horen wil, moet maar voelen ♦ Van dik hout zaagt men planken ♦ Je moet de huid niet verkopen voor de beer geschoten is ♦ Je kunt geen ijzer met handen breken ♦ Je moet het ijzer smeden als het heet is ♦ Jong geleerd, oud gedaan

…K – O
Als het kalf verdronken is, dempt men de put ♦ Als de kat van huis is, dansen de muizen op tafel ♦ Als de katjes muizen, mauwen ze niet ♦ Een kat in het nauw maakt rare sprongen ♦ Keulen en aken zijn niet op één dag gebouwd ♦ Kinderen en dronkaards zeggen de waarheid ♦ Een kinderhand is gauw gevuld ♦ Van een kale kip kun je geen veren plukken ♦ Wie het kleine niet eert, is het grote niet weert ♦ Kleren maken de man ♦ Zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens ♦ Je kunt nooit weten hoe een koe een haas vangt ♦ Men noemt geen koe bont of er is wel een vlekje aan ♦ Het zijn niet allen koks die lange messen dragen ♦ Wie het eerst komt, het eerst maalt ♦ De kost gaat voor de baat uit ♦ De kruik gaat zolang te water tot ze barst ♦ Wie een kuil graaft voor een ander, valt er zelf in ♦ Beter laat dan nooit ♦ Wie het laatst lacht, lacht het best ♦ Vele laatsten zullen de eersten zijn ♦ In het land der blinden is eenoog koning ♦ Ledigheid is des duivels oorkussen ♦ Eerst gedaan en dan gedacht heeft menigeen veel leed gebracht ♦ Het moet uit de lengte of uit de breedte komen ♦ Lest best ♦ Al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt haar wel ♦ Wie dan leeft, die dan zorgt ♦ De liefde van de man gaat door de maag ♦ Liefde is blind ♦ Oude liefde roest niet ♦ De laatste loodjes wegen het zwaarst ♦ Een gewaarschuwd man telt voor twee ♦ Een man een man, een woord een woord ♦ Bij het scheiden van de markt, leert men de kooplui kennen ♦ De meester in zijn wijsheid gist, de leerling in zijn waan beslist ♦ De mens lijdt het meest van het lijden dat hij vreest ♦ De mens wikt, god beschikt ♦ Ieder zijn meug ♦ Het middel is soms erger dan de kwaal ♦ Beter hard geblazen dan de mond gebrand ♦ Gelijke monniken, gelijke kappen ♦ Het zijn niet allen monniken die zwarte kappen dragen ♦ De morgenstond heeft goud in de mond ♦ Bij nacht zijn alle katjes grauw ♦ Wie zijn neus schendt, schendt zijn aangezicht ♦ Geen nieuws is goed nieuws ♦ Als de nood het hoogst is, is de redding nabij ♦ In nood leert men zijn ware vrienden kennen ♦ Nood breekt wet ♦ Oefening baart kunst ♦ Onbekend maakt onbemind ♦ Wie het onderste uit de kan wil, krijgt het deksel op de neus ♦ Een ongeluk komt zelden alleen ♦ Een ongeluk zit in een klein hoekje ♦ Onkruid vergaat niet ♦ Het oog van de meester maakt het paard vet ♦ Het oog wil ook wat ♦ Oog om oog, tand om tand ♦ Uit het oog, uit het hart ♦ Vreemde ogen dwingen ♦ Oost west, thuis best ♦ Zoals de ouden zongen, piepen de jongen ♦ Ouderdom komt met gebreken ♦ Overdaad schaadt

…P – T
Je moet een gegeven paard niet in de bek kijken ♦ Wie met pek omgaat, wordt ermee besmet ♦ Wie mooi wil zijn, moet pijn lijden ♦ De pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet ♦ Op ieder potje past een dekseltje ♦ Kleine potjes hebben grote oren ♦ Praatjes vullen geen gaatjes ♦ Goede raad is duur ♦ Na regen komt zonneschijn ♦ Je moet roeien met de riemen die je hebt ♦ Waar rook is, is vuur ♦ Rust roest ♦ Als er één schaap over de dam is, volgen er meer ♦ Er gaan veel makke schapen in een hok ♦ Driemaal is scheepsrecht ♦ Een schip op het strand is een baken in zee ♦ Wie de schoen past, trekke hem aan ♦ Schoenmaker blijf bij je leest ♦ Gedeelde smart is halve smart ♦ Omwille van de smeer likt de kat de kandeleer ♦ De soep wordt nooit zo heet gegeten als zij wordt opgediend ♦ Waar gehakt wordt, vallen spaanders ♦ Haastige spoed is zelden goed ♦ Een spreekwoord is een waar woord ♦ Wie niet sterk is, moet slim zijn ♦ De beste stuurlui staan aan wal ♦ De tijd heelt alle wonden ♦ Komt tijd, komt raad ♦ Tijd is geld ♦ Zo de tronk zo het jonk ♦ Wie zijn eigen tuintje wiedt, ziet ‘t onkruid bij een ander niet

…U – Z
Elk meent zijn uil een valk te zijn ♦ Van uitstel komt afstel ♦ Al regent het varkens, jan salie krijgt er geen borsteis van ♦ Veel varkens maken de spoeling dun ♦ Vieze varkens worden niet vet ♦ Holle vaten klinken het hardst ♦ Wat in het vat zit, verzuurt niet ♦ Verandering van spijs doet eten ♦ Je vangt meer vliegen met stroop dan met azijn ♦ Beter één vogel in de hand, dan tien in de lucht ♦ Ieder vogeltje zingt zoals het gebekt is ♦ Voorkomen is beter dan genezen ♦ Voorzichtigheid is de moeder van de porseleinwinkel ♦ Een vos verliest wel zijn haren, maar niet zijn streken ♦ Gedeelde vreugd is dubbele vreugd ♦ Een vrouw zonder man is als een vis zonder fiets ♦ Zo de waard is, vertrouwt hij zijn gasten ♦ Wie niet waagt, die niet wint ♦ Stille wateren hebben diepe gronden ♦ De weg naar de hel is geplaveid met goede voornemens ♦ De wens is de vader van de gedachte ♦ Als de wijn is in de man, is de wijsheid in de kan ♦ Goede wijn behoeft geen krans ♦ Waar een wil is, is een weg ♦ Wie wind zaait, zal storm oogsten ♦ Zo de wind waait, waait zijn jasje ♦ Gedane zaken nemen geen keer ♦ Hoe meer zielen, hoe meer vreugd ♦ Spreken is zilver, zwijgen is goud ♦ Voor niets gaat de zon op ♦ Zuinigheid met vlijt bouwt huizen als kastelen ♦ Één zwaluw maakt nog geen zomer ♦ Wie zwijgt, stemt toe