Dr. Foster geeft een verklaring

Klenger en Ben Stoper staarden met open monden van verbazing, toen de Hardy's en de ingenieurs de ondergrondse ruimte in gevoerd werden.
'Waar heb je die gevonden?' vroeg Stoper aan de man met de revolver.
De man maakte een beweging met zijn hoofd.
'Net hierbuiten, in de gang,' antwoordde hij.
Klenger's gezicht kreeg een verbeten uitdrukking.
'Hoe hebben jullie die tunnel gevonden, gemene spionnen?' vroeg hij ruw aan de jongens.
'Door een aardverschuiving,' zei Frank.
De man kneep ongelovig zijn ogen half dicht.
'Vertel nou geen smoesjes,' beet hij de jongen toe.
'Het is waar,' zei Joe nu. 'Door die aardverschuiving zijn alle struiken bij de ingang van de tunnel weggerukt.'
Stoper wendde zich tot de vreemdeling, die het groepje aangehouden had.
'Geef me die revolver,' beval hij. Hij richtte het wapen op de vier gevangenen. 'En ga nu maar eens kijken of die knullen de waarheid spreken.'
De man knikte en liep haastig het gewelf uit.
'Dat is tijdverspilling,' zei Klenger tegen Stoper. 'Natuurlijk is het waar, anders zouden ze niet hier zijn. Ze zouden de ingang nooit ontdekt hebben.'
Stoper trok verbitterd met zijn mond.
'Dat is dan het einde,' zei hij tegen de gedrongen loodgieter. 'Nu kan iedereen hier binnenlopen en zien wat we uitvoeren.'
Klenger glimlachte geruststellend.
'Het heeft geen zin je op te winden, Ben,' zei hij. 'Er is hier niemand aan deze kant van de berg behalve die vier daar.' Hij wees met zijn duim naar de gevangenen. 'We zullen de ingang van de tunnel camoufleren met rotsblokken, voor iemand anders de kans krijgt het gat te ontdekken!'
De kleinere man scheen wat gerustgesteld te zijn.
'Hawkins!' riep hij. Hij gaf de oude zeeman de revolver en knikte naar de gevangenen. 'Neem ze mee de nis in en bind hen vast.'
De beide jongens en Bob en Dick werden de kleine ruimte ingebracht, die aan het gewelf grensde. Het was de nis, waar Klenger en Stoper even tevoren uitgekomen waren. De gevangenen kregen het bevel op hun buik op de vochtige vloer te gaan liggen en toen werden ze stevig aan handen en voeten gebonden.
De minuten verstreken langzaam tot uren. De jongens en de ingenieurs hadden direct nadat ze waren vastgebonden iedere mogelijkheid om te kunnen ontsnappen besproken, maar ze waren nu langzamerhand stil geworden en waren ieder verdiept in hun eigen gedachten. Ze durfden er niet aan te denken wat Klenger met hen van plan was. Maar één ding was zeker: hij zou hen niet in de gelegenheid stellen het gewelf te verlaten en de plannen van de bende bekend te maken.
Na wat een eeuwigheid scheen, hoorden ze voetstappen in de richting van het vertrek komen, waar ze gevangen gehouden werden. Een ogenblik later verscheen Hawkins; hij duwde Dr. Foster met een revolver het vertrek binnen! Hij beval de geleerde op de grond te gaan liggen en begon hem aan handen en voeten te binden. Frank rolde zich op zijn zij en keek de grijze man aan, toen Hawkins het vertrek uitliep.
'Wat is er gebeurd?' vroeg hij.
'Ik heb vastgesteld dat er zich geen bauxiet in de klei bevindt,' antwoordde de geleerde met droge humor. 'Dus kunnen ze me niet meer gebruiken.'
Hij rolde zich ook op zijn zij, zodat hij zijn medegevangenen kon zien. 'Jullie vragen je natuurlijk af hoe ik in contact gekomen ben met die gewetenloze boeven,' vervolgde hij. Een aantal jaren geleden, zo vertelde hij, zelfs voor de plannen voor de Tarnackdam op papier waren gezet, had hij op de Schedelberg naar bauxiet gezocht. Hij had wel de theorie van de geoloog gelezen dat er een onderaardse doorgang moest zijn, maar hij had aangenomen dat dit onjuist was, tot hij op zijn speurtocht op de helling bij toeval de ingang van de tunnel gevonden had.
'Heel opgewonden ging ik de tunnel onderzoeken,' zei de geleerde, 'en ik ontdekte lagen kleigrond, die er uitzagen alsof ze inderdaad het mineraal bevatten dat ik zocht. Diep in het hart van de berg vond ik het gewelf en een spleet, die helemaal tot aan de top van de berg reikte! Heren, ik voelde me of ik een van de geologische wonderen uit prehistorische tijden had ontdekt!'
'Hoe komen Klenger en Stoper er nu aan te pas?' vroeg Joe.
Klenger, legde Dr. Foster uit, was hem aangeraden als iemand die het geld om de kleilagen in de tunnel te kunnen ontginnen, wel bij elkaar kon krijgen. Klenger had zich buitengewoon geïnteresseerd getoond voor het project en hij had Dr. Foster overgehaald hem de tunnel te wijzen. Maar de loodgieter had geen kans gezien het geld bij elkaar te krijgen en de plannen om de bauxietlaag te ontginnen liepen op niets uit.
'En toen, ongeveer vijf weken geleden,' vervolgde de geleerde, 'ontving ik een telegram van Klenger. Hij deelde me mee dat een groep mannen, onder leiding van Ben Stoper erin hadden toegestemd het geld voor het project ter beschikking te stellen. Hij drong erop aan dat ik onmiddellijk naar Bayport zou komen.'
Er kwam een bittere klank in de stem van Dr. Foster. 'Ik nam vakantie en voegde me bij Klenger. We kwamen hierheen en begonnen de klei uit te graven. Toen kwam ik tot de ontdekking dat ik geen deelgenoot was in het project maar een gevangene! Het enige waarvoor Klenger en de anderen me nodig hadden was om de proeven te nemen en de aanwezigheid van bauxiet te bevestigen!'
'En om de vallei open te houden om het spul te kunnen ontginnen als het inderdaad bauxiet zou blijken te zijn,' zei Bob, 'moest Klenger ervoor zorgen dat het reservoir niet vol liep met water.'
De geleerde knikte.
'Klenger heeft Hawkins overgehaald om die houten sluis te bouwen. De oude zeeman was woedend bij het vooruitzicht dat hij zijn huis zou moeten verlaten en hij bleek dus een gewillige medewerker voor Klenger bij het uitwerken van de plannen om het water af te voeren naar zee.'
'En welke rol speelt die Aardappel-Annie nu?' vroeg Bob.
Dr. Foster vertelde dat Aardappel-Annie de bende om dezelfde reden had geholpen, ze had gezorgd dat de mannen verse groenten en aardappelen uit haar tuin hadden gekregen.
'En hoe zit het met die oude, verwaarloosde kerel?' vroeg Frank.
'Ja,' zei Joe grimmig. 'Met hem hebben we ook nog een paar dingen af te rekenen!'
Dr. Foster kuchtte even.
'Ik kan me best voorstellen hoe jullie over Tom Darby denken,' zei hij. 'Maar ik hoop dat jullie hem niet al zijn daden zullen aanrekenen. Hij is erg aan me gehecht — en doodsbang voor de anderen. Hij heeft me verteld dat Klenger gedreigd heeft hem te zullen terugsturen naar het armenhuis, als hij niet deed wat hem gezegd word. Ik ben ervan overtuigd dat hij me anders geholpen zou hebben om te ontsnappen.'
'Maar wat is het voor iemand?' wilde Dick weten.
Tom Darby was eigenlijk een kluizenaar, vertelde de geleerde. Hij was weggelopen uit het armenhuis in een naburige staat en hij had zich op de berg verborgen gehouden.
'Ik heb Tom tijdens mijn eerste trip naar de Schedelberg al ontmoet,' zei Dr. Foster. 'Hij was half verhongerd en bijna naakt. Maar toen ik probeerde hem te helpen, dacht hij dat ik hem terug wilde brengen naar het armenhuis en toen is hij weggelopen. Later heb ik zijn vertrouwen kunnen winnen en vanaf dat moment kon Tom gewoon niet genoeg voor me doen. Toen ik deze zomer hier terugkwam herkende hij me nog. Hij woonde in de tunnel en voorzover ik begreep, leefde hij voornamelijk van rauwe groente uit Annie's tuin en van wat hij af en toe van de andere mensen op de berg kreeg. Hij stal ook nogal eens iets uit de voorraden van de bouwers als ze aan de dam aan het werk waren.'
Dr. Foster's ogen glinsterden van pret.
'Het was Tom's idee jullie schrik aan te jagen met die schedels. Klenger had aan Tom verteld dat alles wat hij deed om jullie van de berg weg te jagen een enorme hulp voor mij zou zijn! Maar ik ben bang dat de oude man wel wat te ijverig was met zijn pogingen om jullie uit de buurt te houden,' zei de geleerde. 'Het was Veger die Tom aan dynamiet hielp. En het was Klenger die jullie hut in brand heeft gestoken. Darby zou net zo min een moord plegen als ik.'
Hij hield op met spreken, want op dat moment kwam Klenger de nis in en zette een lantaarn voor hen op de grond neer. Hij keek met een flauwe glimlach om zich heen en genoot kennelijk van de spanning, die zijn binnenkomst teweegbracht. Toen kwam er een harde trek om zijn mond.
'Foster heeft jullie waarschijnlijk verteld dat ons werk hier is afgelopen,' zei hij bars. 'We knijpen er tussenuit. Maar voor we weggaan zal ik ervoor zorgen dat jullie niet in de gelegenheid zullen komen om jullie verhaal aan de politie te vertellen. Eén manier om dat te doen zou zijn, door jullie in het ondergrondse kanaal te gooien en de sluis open te zetten. Misschien zouden jullie lichamen dan eens in de Barmetbaai opduiken en misschien ook niet. Maar ik kan het me niet permitteren risico's te nemen. Dus daarom zal ik Hawkins de ingang van de tunnel door middel van dynamiet dicht laten maken. Op die manier zal niemand ooit weten wat er met jullie gebeurd is. Als de tunnel eenmaal dicht is, zal het stijgen van het water in het reservoir geen moeilijkheden meer opleveren. De mensen in Bayport — op een paar uitzonderingen na — zullen vanaf vandaag genoeg water hebben!'