8 De vergeten schat in Haagse Beemden

Het verhaal gaat dat er in de Bredase wijk Haagse Beemden een schat verborgen ligt in een poel vlak naast de dijk. Tegenwoordig bevindt het watertje zich aan het einde van de Burgstsedreef, net achter sociaal-cultureel centrum ’t Kraaienest, in de bocht van het fietspad.

Het zou gaan om een grote kist met de rijkdommen van meerdere kerken uit de buurt, die er in de tijd van de geloofsvervolgingen ter veiligheid ooit verborgen was. Maar de priesters waren de schat vergeten, of zijn in ieder geval nooit meer teruggekomen om hun schat te halen.

Hoe het kwam dat de lokale boertjes wisten dat er op die plaats een schat verborgen lag, dat is onbekend. Misschien hadden ze de priesters nog helpen graven, of hebben ze na de mis een keer meer gehoord dan de bedoeling was... Feit is dat de boeren van Haagse Beemden de schat wisten te vinden. Hij lag in ‘de Heksenwiel’, want zo noemden ze die poel.

Op een winteravond, toen de boeren zich in het donker moesten vermaken, ontstond het idee om de schat boven water te halen. De priesters zouden toch niet meer terugkomen om hun schat te halen, en de boertjes konden wel wat geld gebruiken. Het leven was hard in die tijd – vooral op het platteland – en ze hadden vrouwen en kinderen te voeden. Dus zo gezegd, zo gedaan.

Omdat ze op de andere dagen allemaal hard moesten werken, kwamen ze samen op zondagochtend. Ze zochten lang in het water en na een halve dag zoeken (ze hadden zelfs de zondagse mis moeten overslaan) wierp hun gezamenlijke inspanning eindelijk vruchten af. Het was een enorme kist! Ze hadden zelfs een takel moeten bouwen om het gevaarte uit het water omhoog te krijgen. En toen, juist op het moment dat ze de loodzware kist naar de kant wilden trekken, kwam een grote, roodgevlamde haan aanvliegen. De haan ging bovenop de takel zitten en kraaide: ‘De kist zal vergaan, omdat ge niet naar de kerk zijt gegaan.’ Op dat moment braken de touwen, knapten de balken en de kist donderde met geweld terug in het water van de Heksenwiel.

Van de schat is daarna niets meer vernomen.

Ook op andere plaatsen in Brabant zouden schatten gevonden zijn en soms nog verborgen liggen. In Oss is er het zogenaamde ‘vorstengraf’ waarin ook veel goud is gevonden en in de gewelven van de oude bogenkelder van kasteel Zwijnbergen ligt de schat van kasteel Zwijnbergen: het kapitaal van de jonker die daar ooit woonde. De zware ijzeren ring die er nog uit de vloer steekt, wijst de plaats aan. Het is alleen nog niemand gelukt om de tegel te lichten.