26

Voordat ik wegging, belde ik het kantoor van Olivia.

'Sorry, schat, maar de computer is nog steeds defect. Misschien dat hij in de loop van de middag weer in orde is. '

'Oké, bedankt. Ik bel je nog wel. '

'Nog één ding. Die inrichting waarover je het had, in Glendale? Ik heb met een vriendinnetje van me gesproken die een tijdje in Glendale heeft gewerkt. Ze zegt dat er aan Brand een inrichting heeft bestaan die Resthaven Terrace heette en dat die kortgeleden is gesloten. Zij heeft er wel eens voor gewerkt, om betalingen van verzekeringen in orde te maken. '

'Helemaal gesloten?'

'Dat zei Arlene tenminste. '

'Waar kan ik die Arlene bereiken?'

'St. John's, in Santa Monica. Arlene Melamed. '

Ze gaf me het telefoonnummer en zei: 'Je wilt die Shirlee echt heel graag vinden, nietwaar?'

'Olivia, het is een behoorlijk gecompliceerd geval. '

'Dat is het bij jou altijd. '

Ik belde het kantoor van Arlene Melamed en maakte van Olivia's

naam gebruik om te worden doorverbonden met haar secretaresse. Enige seconden later zei een vrouw met een sterke stem en een Slavisch accent: 'Mevrouw Melamed. '

Ik stelde mezelf voor, vertelde haar dat ik een patiënte trachtte te vinden die in Resthaven Terrace opgenomen was geweest.

'Wanneer is ze daar behandeld?'

'Zes jaar geleden. '

'Dat is voor mijn tijd geweest. Ik ben daar pas een jaar geleden gaan werken. '

'Deze patiënte had blijvende verzorging nodig. Het is heel goed mogelijk dat ze er een jaar geleden nog was. '

'Hoe heet ze?'

'Shirlee Ransom, met twee e's. '

'Sorry, maar daardoor gaat er geen belletje bij me rinkelen, al zegt dat dan ook niet veel. Ik heb me nooit met de casussen beziggehouden. Op welke afdeling lag ze?' 'Een van de privé-kamers, achterin het gebouw. '

'Dan kan ik u beslist niet helpen. Ik heb me alleen beziggehouden met patiënten van Medi-Cal. '

Ik dacht even na. 'Ze had een persoonlijke ziekenverzorger. Een man die Elmo heette. Zwart en gespierd. '

'Elmo Castelmaine. '

'Kent u hem?'

'Nadat Resthaven was gesloten, heeft hij bij ons gesolliciteerd. Heel aardige man. Helaas hadden wij budgettaire problemen en moest ik hem laten gaan. Bovendien was zijn opleidingsniveau volgens de afdeling personeelszaken te laag. '

'Heeft u er enig idee van waar hij nu werkt?'

'Hij is destijds gaan werken in een bejaardentehuis in de buurt van Fairfax. Ik heb er geen idee van of hij daar nog altijd is. '

'Kunt u zich de naam van dat tehuis herinneren?'

'Nee, maar wacht u maar even, want dat moet ik kunnen opzoeken. Ik vond hem zo'n aardige man dat ik van plan was hem nog eens te benaderen als ik wel werk voor hem had. Aha, hier heb ik het al. Elmo Castelmaine, King Solomon Manor, Edinburgh Street. '

Ik schreef het adres en telefoonnummer op en vroeg: 'Mevrouw Melamed, wanneer is Resthaven gesloten?'

'Zes maanden geleden. '

'Wat was het voor een inrichting?'

'Ik ben er niet zeker van dat ik begrijp wat u wilt weten. '

'Wie was de eigenaar?'

'Een nationale corporatie, ChroniCare geheten. Ze hadden aan de

westkust nog meer van dergelijke inrichtingen, maar Resthaven is nooit fatsoenlijk van de grond gekomen. '

'In klinisch opzicht?'

'Nee, in administratieve zin. Klinisch functioneerden ze fatsoenlijk. Niet best, maar ook niet echt slecht. Uit zakelijk oogpunt bekeken was het een ramp. Van de administratie klopte niets, declaraties bleven liggen. Ze hadden onbekwaam personeel ingehuurd en hebben nooit ook maar een fatsoenlijk deel teruggekregen van wat de staat moest ophoesten. Ik heb een jaar geleden de opdracht gekregen orde op zaken te stellen, maar dat was onmogelijk. Ik kon met niemand praten. Het hoofdkantoor van de corporatie was gevestigd in El Segundo en niemand reageerde daar ooit op telefoontjes. Het was alsof het niemand iets kon schelen als er geen winst werd gemaakt. '

'Waar zijn de patiënten na de sluiting naartoe gegaan?'

'Naar andere inrichtingen, veronderstel ik. Ik was toen al weer vertrokken. '

'Weet u of die corporatie weer een onderdeel was van een grotere corporatie?'

'Dat zou me niets verbazen. Tegenwoordig is dat bijna altijd zo. '

Ik bedankte haar en belde mijn effectenmakelaar in Oregon, Lou Cestare. Hij bevestigde dat ChroniCare tot de Magna Corporation behoorde.

'Aandelen kopen is echter onmogelijk, Alex. Ze zijn nooit de beurs op gegaan, evenmin als Magna. '

We praatten nog een tijdje met elkaar. Toen hing ik op en belde King Solomon Manor. De receptioniste bevestigde dat Elmo Castelmaine daar nog altijd werkte. Hij was echter bezig met een patiënt en kon dus niet meteen aan de telefoon komen. Ik liet een boodschap achter, met het verzoek mij te bellen over Shirlee Ransom, en vertrok naar de campus.

Om twee uur stond ik voor het kantoor van Milton Frazier. Ik klopte. Er werd niet gereageerd, maar de deur bleek open te zijn. Ik zag de Ratman in een tweedpak en met een leesbril op zijn neus over het bureau gebogen zitten om met een gele viltstift bepaalde passages van een manuscript te onderstrepen. De luiken voor de ramen waren halfgesloten en Frazier leek druk aan zijn baard aan het plukken te zijn geweest.

Mijn 'Hallo, professor' werd gevolgd door een frons en een handgebaar dat zowel verwelkomend als afwerend kon zijn.

Bij het bureau stond een rechte stoel. Ik ging zitten en wachtte tot Frazier klaar was met onderstrepen. Op het bureau lagen nog stapels andere manuscripten. Ik boog me naar voren en las een titel. Een hoofdstuk van een handboek.

Hij redigeerde, ik wachtte. Het kantoor had beige muren, waaraan zo'n twaalftal diploma's en certificaten hingen, metalen boekenplanken, gebarsten zeil op de grond. Geen dure inrichting voor dit faculteitshoofd. Op de planken een reeks glazen potten met dierenhersenen op sterk water. Het rook er naar oude papieren en knaagdieren. Ik wachtte lange tijd. Frazier werkte een manuscript af, pakte een ander van de stapel en ging daarmee aan de slag. Nog meer gele strepen. Hij schudde zijn hoofd, trok aan zijn baard, liet aan niets merken dat hij bereid was zijn werkzaamheden te staken. 'Alex Delaware, ' zei ik. 'Lichting '74. '

Hij schoot overeind, keek me aan, trok zijn jasje recht. Zijn overhemd was te ruim. De handbeschilderde das was afschuwelijk, net oud genoeg om weer in de mode te kunnen zijn.

Hij bekeek me. 'Hmmm. Delaware. Kan me je niet herinneren. '

Een leugen, maar die liet ik passeren.

'Ik dacht dat je een student was, ' zei hij, alsof dat het feit verklaarde dat hij me had genegeerd. Hij keek weer naar het manuscript en zei: 'Als je soms een assistentschap wilt hebben, zul je moeten wachten. Dergelijke gesprekken regel ik alleen op afspraak en dit moet heel snel terug naar de uitgeverij. '

'Nieuw boek?'

Hoofdschudden. 'Herziene editie van Paradigms. ' Streep. Paradigms of Vertebrate Learning. Al dertig jaar zijn aanspraak op roem.

'Tiende druk, ' zei hij.

'Gefeliciteerd. '

'Ja, ik denk dat felicitaties wel op hun plaats zijn. Maar je krijgt er bijna spijt van mee te werken aan een nieuwe uitgave als je eenmaal merkt hoeveel tijd en energie dat kost. Uitgevers zijn tegenwoordig veel commerciëler ingesteld, willen er nieuwe hoofdstukken bij hebben, al is de samenhang met de al bestaande hoofdstukken dan soms ook ver te zoeken. '

Hij sloeg op de stapel papieren. 'Ik ben nu pas gaan beseffen hoever we zijn gezonken. De Amerikaanse psychologen die na 1960 zijn opgeleid, hebben er geen idee meer van hoe een behoorlijk onderzoek moet worden uitgevoerd en kunnen vrijwel geen zin schrijven die grammaticaal klopt. '

Ik knikte. 'Het is verdomd jammer als de maatstaven minder strak worden. Dan gebeuren er opeens allerlei vreemde dingen. ' Hij keek op, geërgerd, maar wel aandachtig.

Ik zei: 'Vreemde dingen, zoals een niet bevoegde aandachtzoeker die wordt benoemd tot faculteitshoofd. '

Hij probeerde me zo strak aan te kijken dat ik mijn ogen zou neerslaan, maar dat lukte hem niet. 'Gegeven de omstandigheden is dat een heel botte opmerking. '

'Verandert echter niets aan de feiten. '

'Doctor, wat heeft u precies op uw lever?'

'Ik zou graag willen weten hoe Kruse met alle regels een loopje heeft kunnen nemen. '

'Dit wordt steeds grover. Waarom maakt u zich zorgen over dat alles?'

'Noemt u me maar een bezorgde alumnus. '

'Als u uw beklag had willen doen, had u het moeten doen voor zijn dood. En als u zich echt zorgen maakt over deze faculteit, moet u mijn tijd, of die van iemand anders, niet in beslag nemen voor onbelangrijke, persoonlijke zaken. We hebben het allemaal ontzettend druk. Door die afschuwelijke gebeurtenis is ons hele schema danig in de war geschopt. '

'Dat zal vast wel. Vooral voor die faculteitsleden die op al dat geld van Blalock hadden gerekend. Veel banen zullen door de dood van Kruse wel op de tocht komen te staan. '

Hij legde de viltstift neer en het kostte hem moeite zijn hand niet te laten trillen.

'Ik kan me voorstellen dat u nu hard aan de slag moet met die tiende editie, nu de loper onder u vandaan is getrokken, ' zei ik.

Hij bewoog zich stijf, als een robot, leunde achterover in zijn stoel, probeerde nonchalant te kijken, maar zag er verslagen uit. 'Je denkt dat je een heel slimme jongen bent, nietwaar? Heb je altijd al gedacht. Je dramde voortdurend door en deed precies waar je zelf zin in had. '

'En ik dacht dat u niet meer wist wie ik was!'

'Door je onbeschofte gedrag herinnerde ik me opeens weer het een en ander. Je had het lef in drie jaar je studie volledig af te ronden, hoewel ik daar tegen was. Ik voelde aan dat je nog wat rijper moest worden. De tijd heeft dat probleem kennelijk niet opgelost. '

Ik ging op het puntje van mijn stoel zitten, pakte de gele viltstift, legde hem weer neer. 'Professor, het gaat niet om mijn rijpheid. Wel om uw krakkemikkige ethiek. De faculteit verkopen aan de hoogste bieder. Hoeveel heeft Kruse u betaald om u terug te trekken, zodat hij het van u kon overnemen? Ging het om een bedrag ineens, of maandelijkse betalingen? Cheque of creditcard? Of heeft hij u het geld gewoon in een onopvallend bruin zakje overhandigd?'

Hij werd bleek, wilde uit zijn stoel overeind komen, liet zich weer zakken en zwaaide met een vinger door de lucht. 'Houd je in! Dit gaat te ver. '

'Te ver, ' zei ik, 'gaat een bandje dat over de post kan worden besteld door geestelijk niet al te begaafde mensen die van het roken af willen komen. Welk wetenschappelijk onderzoek is daaraan vooraf gegaan?'

Hij deed zijn mond open en weer dicht, bewoog zijn hoofd en schouders zo dat het leek alsof zijn kleren hem opslokten. 'Delaware, je begrijpt werkelijk helemaal niets van de situatie. '

'Maakt u me dan maar eens wat wijzer. Hoeveel heeft u gekregen?' Hij draaide zich om, staarde naar de boeken, deed net alsof hij een rug aandachtig bestudeerde.

'Zal ik u dan maar eens even op weg helpen?' zei ik. 'Kruse heeft die bandjes en de advertentiecampagne gefinancierd. Met zijn eigen geld, of dat van mevrouw Blalock. Waar zal het alles bij elkaar op zijn neergekomen? Een duizendje of tien? Vijftien? Hij gaf aan zijn zomergarderobe nog meer geld uit. Maar voor u moet het een behoorlijk werkkapitaaltje zijn geweest. '

Hij zei niets.

'Hij zal dat hele plan trouwens wel hebben bedacht, ' zei ik, 'want de advertenties voor die banden stonden in een tijdschrift waarin een column van hem werd gepubliceerd. ' Nog meer stilzwijgen, maar hij was wel bleek geworden.

'Voeg daar het feit aan toe dat Blalock voortdurend geld leverde voor uw onderzoek, en dan hebben we een aardig plaatje. U hoefde niet langer naarstig op zoek te gaan naar geldschieters en niemand vroeg zich meer af of uw onderzoek nog wel relevant was of niet. Kruse kreeg de aanstelling tot faculteitshoofd en werd daarmee meteen respectabel. Om te voorkomen dat mensen gingen roddelen of jaloers werden, zal hij nog wel een aantal andere docenten wat geld hebben toegeschoven. Daarna konden jullie onderzoekers verder dan gewoon lekker doen waar jullie zin in hadden. Ik denk dat dit alles heel wat stof zou doen opwaaien als er een officiële faculteitsvergadering werd belegd waarin dit alles voor alle leden aan de orde werd gesteld. Denkt u ook niet, professor?'

'Ik hoef me nergens voor te schamen, ' zei hij zwakjes. 'Mijn regime om van het roken af te komen is gebaseerd op gezonde principes. Het verkrijgen van privé-kapitaal voor onderzoek is een traditie die al heel lange tijd bestaat. Gegeven de toestand van onze nationale economie zal die trend in de toekomst alleen nog maar sterker worden. ' 'Frazier, jij hebt je nooit druk gemaakt over de toekomst. Kruse had dat alles bekokstoofd. '

'Delaware, waarom doe je dit alles? Waarom val je de faculteit zo aan? Wij hebben je gemaakt. '

'Ik heb het niet over de faculteit. Alleen over jou. En Kruse. '

Met zijn lippen maakte hij kauwbewegingen, alsof hij trachtte met het juiste woord te komen. Toen hij eindelijk weer sprak, klonk zijn stem zwak. 'Je zult hier geen schandaal kunnen ontdekken. Alles is via de juiste kanalen geregeld. '

'Die stelling zou ik wel eens op haar waarheid willen onderzoeken. '

'Delaware... '

'Frazier, ik heb vanmorgen een fascinerend document gelezen. De Stille Vennoot. Identiteitscrisis... etcetera. Gaat er daardoor een belletje bij jou rinkelen?'

Hij keek echt onbegrijpend.

'De dissertatie van Sharon Ransom, voor de psychologische faculteit. Goedgekeurd door jou. De bestudering van één enkele casus, geen enkel empirisch onderzoek... een duidelijke schending van iedere regel die jij er hebt doorgedrukt. Jij hebt er verdomme je naam aan verbonden. Hoe heeft ze dat kunnen fiksen? Hoeveel heeft Kruse je betaald om je eigen stelregels zoveel geweld aan te doen?'

'Soms moet je wel eens concessies doen, ' zei hij.

'Dit ging verder dan concessies. Hier was sprake van fraude. '

'Ik kan niet begrijpen wat je nu precies... '

'Ze heeft over zichzélf geschreven. Over haar eigen psychopathologie. Ze heeft die gecamoufleerd als een casus en het zaakje vervolgens gepresenteerd als wetenschappelijk onderzoek. Wat denk je dat de Raad van Bestuur daarvan zou vinden? Om nog maar te zwijgen over onze eigen ethiek-commissie en bladen als Time en Newsweek. '

Opeens leek hij volledig in te storten en werd hij lijkbleek. Ik herinner me wat Larry me had verteld over een hartaanval en vroeg me af of ik te ver was gegaan.

'Ga hier alsjeblieft niet verder op door, ' zei hij. 'Ik zweer je dat het nooit meer zal voorkomen. '

'Dat is waar, want Kruse is dood. '

'Delaware, laat de doden dan alsjeblieft verder rusten!'

'Ik wil alleen wat inlichtingen hebben, ' zei ik zacht. 'Als je bereid bent me de waarheid te vertellen, zal ik hier verder niet op doorgaan. '

'Wat wil je dan weten?' vroeg hij, bijna smekend.

'Wat de connectie was tussen Ransom en Kruse. '

'Daar weet ik weinig van en ik zweer je dat dat de waarheid is. Ik weet alleen dat zij een beschermelinge van hem was. '

Ik herinnerde me dat Kruse Sharon al heel kort na haar aankomst had gefilmd.

'Hij heeft haar meegenomen, nietwaar? Hij heeft ervoor gezorgd dat ze hier werd geplaatst. '

'Ja, maar... '

'Waar kwam ze vandaan?'

'Waar hij vandaan is gekomen, neem ik aan. '

'En waar kwam hij vandaan?'

'Florida. '

'Palm Beach?'

Hij knikte.

'Kwam zij ook uit Palm Beach?'

'Ik heb er geen idee van. '

'Dat zouden we kunnen nagaan aan de hand van haar inschrijvingsformulier. '

'Wanneer is ze gepromoveerd?'

'Eenentachtig. '

Hij pakte de telefoon op, belde de administratie en gaf een paar opdrachten. Even later fronste hij zijn wenkbrauwen en zei: 'Ben je daar zeker van? Controleer dat nog eens. ' Stilte. 'Oké, oké. ' Hij legde de hoorn op de haak en zei: 'Haar dossier is verdwenen. '

'Wat komt dat handig uit!'

'Delaware... '

'Bel dan de decaan. '

'Die heeft alleen haar voorgeschiedenis. '

'Juist. Iedere school en universiteit die ze heeft bezocht voordat ze hierheen kwam. '

Hij knikte, draaide een nummer, noemde zijn functie en wachtte. Toen pakte hij de gele stift en schreef iets in de marge van het manuscript, waarna hij ophing. 'Niet Florida. Long Island, New York. Forsythe Teachers College. '

Ik gebruikte zijn papier en viltstift om dat op te schrijven.

'Ze had, tussen twee haakjes, uitstekende cijfers, ' zei hij. 'Zowel voor als na haar kandidaats. Leek een perfecte wetenschapper te zijn. Het kan heel goed zijn dat ze hier is toegelaten zonder dat hij daar een handje bij heeft moeten helpen. '

'Wat kun je me verder nog over haar vertellen?'

'Waarom wil je dat allemaal weten?'

Ik staarde hem aan, zei niets.

'Ik had niets met haar te maken, ' zei hij. 'Kruse had privé belangstelling voor haar. '

'En hoe persoonlijk was die belangstelling?'

'Als je uitgaat van iets... corrupts... kan ik je niet wijzer maken. '

'Waarom zou ik daarvan uitgaan?'

Hij aarzelde, keek alsof hij zich misselijk voelde. 'Het is geen geheim dat hij soms... gedreven was. '

'En dat gold ook voor Sharon Ransom?'

'Nee, ik... Aan dergelijke dingen besteed ik nooit zoveel aandacht. '

Ik geloofde hem. 'Denk je dat ze daardoor hier zulke goede resultaten heeft behaald?' 'Beslist niet. Dat is eenvoudigweg... '

'Hoe kan het hem gelukt zijn haar hier binnen te halen?'

'Dat is geen kwestie van lukken. Zoals al gezegd, behaalde ze uitstekende cijfers. Hij heeft zich toen opgeworpen als haar mentor en dat is niet meer geweest dan een bijkomende factor, al zal die wel wat in haar voordeel hebben gewerkt. '

'Mensen die hier een vaste aanstelling hebben, kunnen als mentor optreden. Kruse had in die tijd nog geen gesubsidieerde aanstelling. Hoe is het hem dan toch gelukt, al was hij dan slechts een klinisch assistent?'

Een lange stilte. 'Het antwoord op die vraag moet jou beslist bekend zijn. '

'Vertel het me toch maar. '

Hij schraapte zijn keel, alsof hij wilde gaan spugen. Kreeg toen een enkel woord over zijn lippen. 'Geld'.

'Geld van Blalock?'

'En van hemzelf. Hij kwam uit een rijke familie en verkeerde in dezelfde maatschappelijke kringen als mevrouw Blalock en de haren. Je weet dat het heel zelden voorkomt dat academici dergelijke connecties hebben. Dus werd hij geacht iets meer te zijn dan gewoon een klinisch assistent. '

'Een klinisch assistent met een opleiding in psychologische oorlogvoering achter de rug. '

'Wat zeg je?'

'Laat maar, ' zei ik. 'Dus hij zorgde voor contacten tussen universiteit en upper ten. '

'Inderdaad. Op zich niets om je voor te schamen, nietwaar?'

Ik herinnerde me wat Larry me had verteld over het feit dat Kruse een van de kinderen Blalock had behandeld. 'Had hij met mevrouw Blalock alleen een sociaal contact?'

'Zover ik weet wel. Delaware, ga haar er alsjeblieft niet ook nog eens bij betrekken. De faculteit had het financieel heel erg moeilijk. Kruse nam veel geld mee en beloofde zijn connecties te gebruiken om van mevrouw Blalock ook een grote schenking los te krijgen. Die belofte heeft hij waargemaakt. In ruil daarvoor kreeg hij hier in eerste instantie een onbetaalde baan. ' 'Onbetaald in termen van geld gesproken. Hij kreeg de beschikking over een lab, voor zijn pornografisch onderzoek. Echt academisch, nietwaar?'

Hij rilde. 'Zo eenvoudig was het niet. De faculteit is niet zomaar door de knieën gegaan. Het heeft máánden geduurd voordat zijn aanstelling officieel was. Er werd nogal wat protest legen aangetekend, en niet in de laatste plaats door mij. De man stelde in academisch opzicht ontzettend weinig voor. Zijn column in dat tijdschrift was een belediging voor iedere wetenschapper. Maar... '

'Maar uiteindelijk hebben financiële overwegingen de doorslag gegeven. '

Hij draaide baardharen om zijn vingers. 'Toen ik over dat... onderzoek hoorde, besefte ik dat het een ernstige beoordelingsfout was geweest hem toe te laten, maar wel een fout die niet ongedaan kon worden gemaakt zonder ons veel negatieve publiciteit op de hals te halen. '

'Dus is hij in plaats daarvan benoemd tot faculteitshoofd. '

Hij bleef met zijn baard spelen. Meerdere witte haren landden op het bureau.

'Terug naar de dissertatie van Ransom, ' zei ik. 'Hoe heeft die er in vredesnaam doorheen kunnen komen?'

'Kruse kwam naar me toe met het verzoek een van zijn studenten vrij te stellen van de eis dat er experimenten moesten worden uitgevoerd. Toen hij me vertelde dat ze van plan was met een casus te komen, weigerde ik dat meteen. Hij hield echter vol, wees op haar perfecte academische dossier. Zei dat ze in klinisch opzicht ongewoon begaafd was - wat dat dan ook waard mag zijn - en dat de casus die ze in gedachten had, uniek was en het onderzoek nog wel eens een doorbraak zou kunnen betekenen. ' 'Een doorbraak?'

'Ja, op zijn minst iets dat publikatie in wetenschappelijke tijdschriften verdiende. Toch kon hij me niet overtuigen. Maar hij bleef me dagelijks onder druk zetten, kwam mijn kantoor in, stoorde me bij mijn werk. Op een gegeven moment heb ik toen toegegeven. '

'Heb je spijt gehad van die beslissing toen je die dissertatie had doorgelezen?' vroeg ik.

'Ik vond het onzin, maar niet anders dan alle andere klinische studies. De psychologie had nooit het laboratorium uit mogen komen. Daardoor is het contact met de wetenschappelijke wortels verloren gegaan. Psychiaters moeten zich maar bezig houden met al die dwaze behandelingsmethoden. '

'Je had er geen idee van dat het autobiografisch was?'

'Natuurlijk niet! Hoe zou dat hebben gekund? Ik heb haar slechts éénmaal ontmoet, tijdens het mondeling. '

'Zal me een lastig mondeling zijn geweest. Kruse, jij en een buitenstaander, Sandra Romansky. Herinner je je haar?'

'Absoluut niet. Weet je wel in hoeveel commissies ik zitting heb? Als ik ook maar een vermoeden van bedrog had gehad, zou ik op mijn strepen zijn gaan staan. Daar kun je zeker van zijn. '

Geruststellend.

'Ik was er slechts heel vaag bij betrokken, ' zei hij.

'Hoe grondig heb je die dissertatie doorgelezen?' vroeg ik.

'Helemaal niet grondig, ' zei hij meteen, alsof dat ontlastend bewijsmateriaal was. 'Geloof me, Delaware, ik heb dat kreng nauwelijks doorgebladerd!'

-----

Ik ging naar het faculteitskantoor, zei tegen de secretaresse dat ik voor professor Frazier werkte, constateerde dat het dossier inderdaad weg was en belde inlichtingen om het telefoonnummer van het Forsythe College in Long Island op te vragen. Daar werd bevestigd dat Sharon Jean Ransom van 1972 tot 1975 aan dat instituut had gestudeerd. Van Peter Paul Kruse hadden ze nog nooit gehoord.

Ik belde mijn dienst en vroeg of er nog telefoontjes voor me binnen waren gekomen. Niets over Olivia of Elmo Castelmaine. Wel van dr. Small en rechercheur Sturgis.

'De rechercheur heeft gezegd dat u hem niet moest bellen. Dat hij wel weer contact zou opnemen met u. '

Ze giechelde. 'Rechercheur. Bent u bij iets opwindends betrokken geraakt, dr. Delaware?'

'Nauwelijks, ' zei ik. 'Niets bijzonders. '

'Een prettige dag verder, dr. Delaware. '

Eén uur drieënveertig. Ik wachtte zeven minuten en belde Ada Small, aannemend dat ze nu tussen twee consulten in zat. Ze nam op en zei: 'Alex, bedankt dat je me zo snel terugbelt. Die jonge vrouw die je hebt doorverwezen, Carmen Seeber? Ik heb verschillende keren getracht haar te bellen, heb haar eindelijk thuis kunnen bereiken en geprobeerd er met haar over te praten. Maar ze hield vol dat het prima met haar ging en dat ze verder geen therapie meer nodig had. ' 'Het gaat ook prima met haar. Ze woont samen met een junkie en zal hem waarschijnlijk wel iedere cent geven die ze heeft. '

'Hoe weet je dat?'

'Van de politie. '

'O. ' Stilte. 'Nu, in ieder geval bedankt voor het verwijzen. Het is jammer dat er niets van terecht is gekomen. '

'Ik ben degene die zou moeten zeggen dat het me spijt dat ik haar heb doorverwezen naar jou. '

'Hindert niet, Alex. '

Ik wilde haar vragen of Carmen nog iels naders had verteld over de dood van D. J. Rasmussen, maar wist dat ik het recht niet had een vertrouwensrelatie te schenden.

'Ik zal haar volgende week nog eens bellen, ' zei Ada, 'maar ik ben niet optimistisch gestemd. Jij en ik weten beiden dat er niets te beginnen valt met een patiënt die zich verzet. '

Ik dacht aan Denise Burkhalter. 'We kunnen het alleen proberen. '

'Inderdaad. Alex, vertel me eens hoe het met jóu gaat. '

Ik antwoordde te snel. 'Prima. Hoezo?'

'Vergeef het me als ik me er niet mee mag bemoeien, maar de twee keren dat we elkaar de laatste tijd hebben gesproken, klonk je... gespannen. '

'Ada, ik ben alleen een beetje moe, maar in ieder geval dank voor je belangstelling. '

'Alex, je weet dat ik er ben als je bepaalde dingen eens wilt bespreken. '

'Dat weet ik, Ada. Nogmaals bedankt en pas goed op jezelf. '

'Jij ook, Alex. Pas héél goed op jezelf. '

Ik liep naar de noordelijke punt van de campus en nam een kopje koffie uit de automaat voordat ik de bibliotheek inliep.

Weer pakte ik de index van de tijdschriften. Ik vond niets anders over William Houck Vidal, dan zakelijke citaten uit de periode voor de publikatie van The Basket-Case Billionaire. Toen ik verder in het verleden groef, vond ik een stuk in Time over de hoorzittingen van de Senaat, getiteld 'Hollywood ontmoet D. C. te midden van allerlei geruchten over een schandaal' - een artikel dat ik over het hoofd had gezien toen ik op zoek was naar materiaal over Belding.

Vidal was net voor de eerste maal voor de commissie verschenen en het tijdschrift probeerde zijn achtergrond te achterhalen.

Een foto van hem, minder rimpels, dik, blond haar. Een verblindende glimlach - de gouden tanden die Crotty zich had herinnerd. Vidal werd beschreven als 'een tot de mondaine kringen behorend persoon, zakelijk zeer slim, met veel connecties en een behoorlijke hoeveelheid charme'. Bronnen in Hollywood suggereerden dat hij degene was geweest die Leland Belding ertoe had overgehaald zich met de filmindustrie te gaan bezighouden.

Beide mannen hadden in Stanford gestudeerd. Vidal was voorzitter geweest van een dispuut waartoe Belding eveneens had behoord. Men ging echter van de veronderstelling uit dat ze elkaar toen slechts oppervlakkig hadden gekend. De toekomstige multimiljonair liet zich ook toen al zelden in het openbaar zien.

In 1941 gingen ze een vaste werkrelatie aan. Vidal fungeerde als 'tussenpersoon' bij een contract tussen Belding en Blalock Industries, dat voor een lage prijs in oorlogstijd staal aan de Magna Corporation leverde. Vidal stelde Leland Belding voor aan Henry Abbot Blalock, zijn zwager, getrouwd met Vidals zuster, Hope Estes Vidal.

De Vidals werden beschreven als de laatste afstammelingen van een oude, eerbiedwaardige familie. Mayflower-afkomst, maar met een snel slinkend familiefortuin. Henry Blalock, geboren in Londen als zoon van een schoorsteenveger, was in 1943 na zijn huwelijk met Hope opgenomen in het Blauwe Boekje. De naam Vidal bracht nog steeds een hoge maatschappelijke status met zich mee, maar Time vroeg zich af of dat door de hoorzittingen van de Senaat zou veranderen.

Billy en Hope, broer en zus. Dat verklaarde Vidals aanwezigheid op dat feest, maar niet zijn relatie met Sharon. Waar hadden zij toen in vredesnaam over gesproken?

Ik zocht verder, kon over Hope niets ontdekken, zag alleen wat zakelijke verwijzingen rond Henry A. Hij had fortuin gemaakt met staal, spoorwegen en onroerend goed. Net als Leland Belding was hij nooit de aandelenbeurs op gegaan. Anders dan Belding had hij nooit de voorpagina's van de kranten gehaald.

In 1953 was hij op negenenvijftigjarige leeftijd overleden aan de gevolgen van een beroerte, terwijl hij in Kenia op safari was, en had hij een treurende weduwe achtergelaten, de vroegere Hope Estes Vidal. In plaats van bloemen gaarne een bijdrage aan de Hartstichting...

Geen kinderen genoemd. En het kind dat Kruse had behandeld, dan? Ik bleef de index doorbladeren, vond nog iets, zes maanden na de dood van Henry Blalock gedateerd. De verkoop van Blalock Industries aan de Magna Corporation, voor een niet nader genoemd bedrag, dat volgens de geruchten een koopje was geweest. Er werd melding gemaakt van een achteruitgang van Blalock Industries, als gevolg van een gebrek aan aanpassing aan een veranderende werkelijkheid, vooral ten aanzien van het intercontinentale luchttransport. Bij implicatie was duidelijk: Beldings vliegtuigen hadden Blalocks treinen geleidelijk aan vrijwel overbodig gemaakt. Toen was Magna er met de restanten vandoor gegaan.

Te zien aan het huis van Hope Blalock moesten die restanten toch nog wel het een en ander waard zijn geweest. Ik vroeg me af of broer Billy weer als 'tussenpersoon' was opgetreden om ervoor te zorgen dat haar belangen werden beschermd.

Nog een uur verder zoeken leverde niets meer op. Ik liep naar de begane grond en vroeg aan een van de bibliothecaressen of ze ook sociale registers hadden. Ze keek het na en vertelde me dat het Blauwe Boekje van Los Angeles er wel was, maar in een zaal die voor de rest van die dag al was gesloten.

Ik ging in gedachten de maatschappelijke ladder af, naar een andere broer en zus, en probeerde krantenartikelen te vinden over de inval bij Linda Lanier.

Dat bleek moeilijker te zijn dan ik had gedacht. Van alle plaatselijke kranten kwam alleen de Times op de index voor, en pas vanaf 1972. De index van The New York Times ging terug tot 1851, maar daarin stond niets over Linda Lanier.

Ik ging naar de tweede verdieping, waar alle kranten op microfilm werden bewaard. Ik liet mijn faculteitskaart zien, ondertekende enige formulieren en kon banden ophalen.

Ellston Crotty had verteld dat die inval in 1953 had plaatsgevonden. Ik ging uit van de veronderstelling dat Linda Lanier Sharons moeder was geweest, en dus moest die vrouw nog hebben geleefd op 15 mei, de dag dat Sharon werd geboren. Ik keek de lente van '53 door, beginnend met de Times en met de Herald, Mirror en Daily News als reserve.

Het duurde meer dan een uur voordat ik het verhaal had gevonden: 9 augustus. In de Times, een krant die nooit uitgebreid verslag van misdaden deed, stond het verhaal ergens middenin, maar in de andere kranten werd er op de voorpagina melding van gemaakt, met gezwollen proza, foto's van de gedode 'dealers' en de agenten die hen hadden doodgeschoten.

De artikelen kwamen aardig met Crotty's verslag overeen, al misten ze dan ook zijn cynisme. Linda Lanier/Eulalee Johnson en haar broer, Cable Johnson, bekende 'heroïnehandelaren', hadden het vuur geopend op rechercheurs van Metro Narcotics en waren gedood door kogels van de politiemensen. De rechercheurs Royal Hummel en Victor DeGranzfeld hadden in één klap een einde gemaakt aan een van de ergste drugsketens in de geschiedenis van L. A.

Er waren foto's van de rechercheurs afgedrukt, die grijnzend naast baaltjes wit poeder geknield zaten. Hummel was breedgebouwd en dik, droeg een licht pak en een breedgerande strooien hoed. Ik meende in de smalle kaak en mond iets van Cyril Trapp te herkennen. DeGranzfeld was peervormig, had een snor en spleetogen en droeg een double-breasted kostuum met krijtstreep en een donkere Stetson. Hij leek zich slecht op zijn gemak te voelen, alsof glimlachen voor hem

iets heel ongewoons was.

Ik hoefde de foto van Linda Lanier/Eulalee Johnson niet uitgebreid te bestuderen om te zien dat zij het blonde stuk was dat op de film dr. Donald Neurath had verleid. De foto was van een heel goede kwaliteit, duidelijk door een vakman gemaakt, van het soort dat aankomende actrices graag uitdelen aan studio's.

Sharons gezicht, met een platinablonde pruik.

Van Cable Johnson zag ik een in de gevangenis gemaakte foto. Hij oogde er gemeen op, leek hangogen te hebben en een vette kuif, met een kippekontje. De ogen keken lui, maar toch wees zijn blik erop dat hij een zekere slimheid moest hebben om in leven te kunnen blijven. Slimheid, geen abstracte intelligentie. Iemand die telkens weer struikelde, door een te hoge eigendunk en het onvermogen geduld te oefenen.

Er werd geschreven dat hij een 'uitgebreid' strafblad had, wegens afpersing, openbare dronkenschap, wanordelijk gedrag, roof en diefstal. Een trieste, maar in wezen vrij onbeduidende litanie, niets dat de opmerkingen van de kranten rechtvaardigde dat het ging om 'zeer belangrijke drugshandelaren, meedogenloos, wereldwijs, die de stad met verdovende middelen zouden hebben overspoeld wanneer ze niet waren doodgeschoten'.

Er werden anonieme politieke zegslieden geciteerd, die verklaarden dat de Johnsons connecties onderhielden met 'Mexicaanse gangsterbazen'. Ze waren opgegroeid in Port Wallace, een grensstadje in het zuidelijke deel van Texas, 'een hard dorp, bij de politie bekend als een van de plaatsen waar bruine heroïne het land in komt' en waren kennelijk naar L. A. verhuisd om die rommel te slijten aan schoolkinderen in Brentwood, Pasadena en Beverly Hills.

Als dekmantel hadden ze een baan aangenomen in een niet met name genoemde filmstudio. Cable als toneelknecht, Linda als actrice voor kleine rolletjes. Daardoor konden ze 'hun handel ook slijten binnen het filmwereldje, een deel van de maatschappij waarvan het al lang bekend is dat het dweept met illegale drugs en waarbinnen men non-conformistische persoonlijke gewoonten toejuicht'. Van beiden was bekend dat ze vaak naar 'links georiënteerde feesten toe gingen, die ook werden bezocht door communisten'.

Drugs en bolsjewisme, de grootste demonen van de jaren vijftig. Voldoende om het doodschieten van een mooie jonge vrouw verteerbaar en zelfs bewonderenswaardig te maken.

Ik bekeek nog een aantal films. Geen woord over feesten, niets dat Linda Lanier met Leland Belding in verband bracht.

En niets over kinderen. Gewone kinderen of een tweeling.