27

'Nu ik u eindelijk hier heb,' zei Mrs. Oliver, 'wil ik alles weten.' Ze keek Poirot vastberaden aan en vroeg streng: 'Waarom bent u niet eerder gekomen?'
'Mijn excuses, Madame. Ik ben bijna voortdurend bezig geweest de politie te assisteren bij het onderzoek.'
'Hoe bent u in vredesnaam op de gedachte gekomen dat Rowena Drake bij een moord betrokken was? Niemand anders zou ook maar op het idee gekomen zijn.'
'Het was eenvoudig nadat ik de definitieve aanwijzing gekregen had.'
'Wat noemt u de definitieve aanwijzing?'
'Water. Ik moest iemand hebben die op het feest was geweest en die nat was en dat niet had mogen zijn. Wie Joyce had vermoord, moest wel nat zijn geworden. Als je een sterk kind met het hoofd in een volle emmer water houdt, volgt er een worsteling en zal het water naar alle kanten spatten en zul je zeker nat worden. Dus moet je zorgen dat er iets gebeurt dat daar een onschuldige verklaring voor geeft. Toen iedereen zich verdrong om in de eetkamer te komen voor de vuurspuwende draak nam Mrs. Drake Joyce mee naar de bibliotheek. En Joyce koesterde natuurlijk geen achterdocht. Het enige dat Miranda haar had verteld, was dat ze ooit een moord had gezien. En zo werd Joyce dus vermoord en degene die haar vermoordde, werd goed nat. Daar moest een reden voor zijn en ze begon een reden te ensceneren. Ze moest een getuige hebben van de manier waarop ze nat was geworden. Ze wachtte op de overloop met een grote vaas bloemen vol met water. Een tijdje later kwam miss Whittaker uit de eetkamer; daar was het erg warm. Mrs. Drake deed alsof ze schrok en in haar zenuwen de vaas liet vallen waarbij ze er wel voor zorgde dat het water over haar heen stroomde voordat de vaas beneden in de hal terechtkwam. Ze rende de trap af en zij en miss Whittaker raapten de scherven en de bloemen op en intussen jammerde Mrs. Drake over het verlies van haar mooie vaas. Ze slaagde erin miss Whittaker de indruk te geven dat ze gezien had hoe iets of iemand uit de kamer kwam waar de moord was gepleegd. Miss Whittaker accepteerde de verklaring zonder er verder over na te denken, maar toen ze het aan miss Emlyn vertelde, besefte miss Emlyn dat dit toch wel uiterst interessant was. En daarom drong ze er bij miss Whittaker op aan mij dat voorval te vertellen.
En dus,' zei Poirot terwijl hij aan zijn snor draaide, 'wist ook ik wie Joyce had vermoord.'
'En dat terwijl Joyce helemaal niet gezien had dat er een moord werd gepleegd!'
'Dat wist Mrs. Drake niet. Maar ze had altijd het vermoeden gehad dat er iemand in de steengroevetuin was geweest toen zij en Michael Garfield Olga Seminoff hadden vermoord en dat misschien wel had gezien.'
'Wanneer wist u dat het Miranda was geweest en niet Joyce?'
'Zodra m'n gezonde verstand me dwong het algemene oordeel te accepteren dat Joyce een leugenaarster was geweest. Toen wees alles duidelijk in de richting van Miranda. Ze was vaak in de steengroevetuin om naar vogels en eekhoorns te kijken. Miranda had me verteld dat Joyce haar beste vriendin was. Ze zei: "We vertelden elkaar alles." Miranda was niet op het feest, dus maakte Joyce, ziekelijke leugenaarster als ze was, gebruik van het verhaal dat haar vriendinnetje haar verteld had over een moord die ze gezien had - waarschijnlijk om indruk te maken op u, Madame, de bekende schrijfster van misdaadverhalen.'
'Toe maar, geeft u mij er maar de schuld van.'
'Nee, nee.'
'Rowena Drake,' peinsde Mrs. Oliver. 'Ik kan het nog steeds niet van haar geloven.'
'Ze had alle benodigde eigenschappen. Ik heb me altijd afgevraagd,' voegde hij eraan toe, 'wat voor soort vrouw Lady Macbeth was. Hoe zou ze zijn als je haar in werkelijkheid zou ontmoeten? Ik geloof dat ik haar nu heb ontmoet.'
'En Michael Garfield? Je zou niet verwachten dat die twee een paar vormden.'
'Het is interessant... Lady Macbeth en Narcissus, een ongewone combinatie.'
'Lady Macbeth,' mompelde Mrs. Oliver nadenkend.
'Ze is een knappe vrouw, efficient en bekwaam, een geboren leidster en een onverwacht goede actrice. U had haar eens moeten horen jammeren over de dood van die jongen Leopold en hevig horen snikken in een droge zakdoek.'
'Walgelijk.'
'Herinnert u zich nog dat ik u heb gevraagd wie in uw ogen aardige en wie geen aardige mensen waren?'
'Was Michael Garfield verliefd op haar?'
'Ik betwijfel of Michael Garfield ooit van iemand anders dan van zichzelf heeft gehouden. Hij wilde geld hebben, veel geld. Misschien geloofde hij in het begin dat hij Mrs. Llewellyn-Smythe zo aan zich kon binden dat ze een testament te zijnen gunste zou maken, maar Mrs. Llewellyn-Smythe was daar het type niet voor.'
'En die vervalsing dan? Dat begrijp ik nog steeds niet. Wat was daar nu eigenlijk de zin van?'
'Het was in het begin nogal verwarrend. Er was sprake van te veel vervalsingen, zou je kunnen zeggen. Maar als je er goed over nadacht, werd het doel duidelijk. Je hoefde alleen maar voor ogen te houden wat er echt gebeurd was.
Het vermogen van Mrs. Llewellyn-Smythe was in z'n geheel naar Rowena Drake gegaan. Het codicil dat voor den dag kwam, was zo overduidelijk vervalst dat elke notaris dat zou merken. Het zou aangevochten worden en de verklaringen van de deskundigen zouden tot gevolg hebben dat het nietig werd verklaard en dat het oorspronkelijke testament van kracht zou blijven. Aangezien de man van Rowena Drake kort tevoren was overleden, zou zij alles erven.'
'En het codicil dat die werkster heeft getekend dan?'
'Ik vermoed dat Mrs. Llewellyn-Smythe ontdekte dat Michael Garfield en Rowena Drake een verhouding hadden... waarschijnlijk al voor haar man overleed. In haar woede maakte Mrs. Llewellyn-Smythe een codicil bij haar testament waarbij ze alles aan die au pair naliet. Waarschijnlijk heeft het meisje er met Michael over gesproken; ze hoopte met hem te trouwen.'
'Ik dacht dat het die jonge Ferrier was?'
'Dat was een aannemelijk verhaal dat me door Michael
verteld werd. Ik heb er geen bevestiging van kunnen vinden.'
'Als hij dan wist dat er een echt codicil was, waarom trouwde hij dan niet met Olga om op die manier het geld in handen te krijgen?'
'Omdat hij het betwijfelde of zij het geld inderdaad zou krijgen. Er bestaat altijd nog zoiets als onbehoorlijke beinvloeding. Mrs. Llewellyn-Smythe was een bejaarde vrouw en bovendien ziek. Al haar vorige wilsbeschikkingen waren ten gunste van haar eigen familie geweest, goede en verstandige wilsbeschikkingen die elke rechtbank zou goedkeuren. Dit meisje uit een vreemd land kende ze nog maar een jaar, en het meisje kon geen enkel recht laten gelden. Dat codicil, al was dat dan echt, zou nietig verklaard kunnen worden. Bovendien betwijfel ik of Olga de aankoop van een Grieks eiland had kunnen doorzetten, of dat zelfs maar had gewild. Ze had geen invloedrijke vrienden of relaties in de zakenwereld. Ze voelde zich wel tot Michael aangetrokken, maar ze beschouwde hem vooral als een geschikte huwelijkskandidaat, die haar in staat zou stellen in Engeland te blijven wonen, en dat wilde ze graag.'
'En Rowena Drake?'
'Die was verliefd. Haar man was al jarenlang invalide. Ze was van middelbare leeftijd, maar het was een hartstochtelijke vrouw en toen verscheen er een buitengewoon knappe jonge man binnen haar gezichtsveld. Veel vrouwen vielen onmiddellijk voor hem, maar mooie vrouwen deden hem niets -hij wilde alleen maar de mogelijkheid hebben om zijn eigen creatieve hang naar schoonheid uit te oefenen. Daar had hij geld voor nodig, veel geld. En wat de liefde betreft, hij hield alleen van zichzelf. Hij was een narcissus. Jaren geleden heb ik eens een oud Frans liedje gehoord...'
Hij neuriede zachtjes:
'Regarde, Narcisse
Re garde dans l'eau
Regarde, Narcisse, que tu es beau
II n'y a au monde
Que la Beaute
Et la Jeunesse,
Helas! Et la Jeunesse...
Regarde, Narcisse
Re garde dans 1'eau...'
'Ik kan het niet geloven; ik kan eenvoudig niet geloven dat iemand een moord pleegt alleen om een tuin op een Grieks eiland te kunnen aanleggen,' zei Mrs. Oliver.
'Nee? Kunt u zich niet indenken hoe hij zich dat voorstelde? Kale rotsen misschien, maar zo gevormd dat ze mogelijkheden hadden. Aarde, ladingen vol vruchtbare aarde om de kale rotsen te bedekken... en dan planten, zaden, heesters en bomen. Misschien had hij weieens in de kranten gelezen over een scheepsmagnaat die een eilandtuin had geschapen voor de vrouw die hij liefhad. En zo kwam hij op het idee, hij zou een tuin scheppen, niet voor een vrouw, maar voor zichzelf.'
'In mijn ogen is het nog steeds iets krankzinnigs.'
'Ja. Toch gebeurt zoiets. Ik betwijfel het zelfs of hij zijn eigen motieven slecht vond. Hij beschouwde ze alleen als onvermijdelijk voor de schepping van nog meer pracht. Hij was bezeten van zijn scheppingsdrang. De prachtige steengroevetuin, de andere schitterende tuinen die hij had ontworpen en aangelegd; en nu stelde hij zich nog iets veel grootsers voor, een heel eiland vol schoonheid. En toen was daar Rowena Drake, die verliefd op hem was. Ze betekende voor hem alleen maar de bron van het geld waarmee hij iets moois kon scheppen. Ja, hij was misschien wel krankzinnig. Degene die de goden willen vernietigen, drijven ze eerst tot waanzin.'
'Verlangde hij echt zo vreselijk naar z'n eiland? Zelfs als hij Rowena Drake dan constant op z'n nek zou hebben, die de baas over hem zou spelen?'
'Er gebeuren ongelukken. Ik denk dat Mrs. Drake te zijner tijd wel iets overkomen zou zijn.'
'Nog een moord?'
'Ja. Het was eenvoudig begonnen. Olga moest uit de weg geruimd worden omdat ze op de hoogte was van dat codicil, en ze moest ook de zondebok zijn, gebrandmerkt als iemand die valsheid in geschrifte had gepleegd. Mrs. Llewellyn-Smythe had het originele document verborgen; daarom denk ik dat iemand de jonge Ferrier geld heeft gegeven om een gelijkluidende vervalsing te vervaardigen. Zo duidelijk vervalst dat het onmiddellijk achterdocht zou wekken. Daarmee tekende Ferrier zijn eigen doodvonnis. Ik was er al gauw van overtuigd dat Lesley Ferrier geen verhouding met Olga had gehad. Michael Garfield zinspeelde daarop, maar ik denk dat hij Lesley het geld gaf. Michael Garfield bespeelde de gevoelens van dat buitenlandse meisje, maar waarschuwde haar er niet over te praten en het zeker niet aan haar werkgeefster te vertellen. Hij sprak over een mogelijk huwelijk in de toekomst, maar had haar tegelijkertijd al koelbloedig voorbestemd als het slachtoffer dat hij en Rowena Drake nodig hadden als ze het geld in hun bezit wilden krijgen. Het was niet nodig dat Olga Seminoff aangeklaagd werd wegens vervalsing of gerechtelijk werd vervolgd. Ze hoefde er alleen maar van verdacht te worden. Ze zou voordeel hebben van de vervalsing. Zij kon die gemakkelijk hebben gemaakt; er waren bewijzen dat ze inderdaad het handschrift van haar werkgeefster had nagebootst, en als ze plotseling zou verdwijnen, zou men denken dat ze zich niet alleen schuldig had gemaakt aan valsheid in geschrifte, maar dat ze eventueel ook op de een of andere manier de hand had gehad in de plotselinge dood van haar werkgeefster. En zo stierf Olga Seminoff toen zich een geschikte gelegenheid voordeed. Lesley Ferrier vond de dood zogenaamd doordat een bende of een jaloerse vrouw hem had neergestoken. Maar het mes dat in de put is gevonden, vertoont een sterke overeenkomst met de steekwonden die hij opliep. Ik wist dat Olga's stoffelijk overschot ergens in deze buurt verstopt moest zijn, maar ik had er geen idee van waar dat kon zijn totdat ik Mrs. Goodbody ontmoette en ik zei dat ik me afvroeg waar dat meisje zo spoorloos naartoe was gegaan en ze zei: "Rit, rat, rut, poesje zit in de put." Kort daarna hoorde ik Miranda vragen naar een wensput. Ze drong er bij Michael Garfield op aan dat hij haar ernaartoe zou brengen, en dat weigerde hij. Toen wist ik absoluut zeker dat het lijk van het meisje in de wensput lag. Ik ontdekte die put in het bos, in het steengroevebos, op een helling niet ver van het villaatje van Michael Garfield, en ik bedacht dat Miranda of de moord zelf kon hebben gezien of er getuige van was geweest dat men zich van het lijk ontdeed. Mrs. Drake en Michael waren bang dat iemand iets had gezien, maar ze hadden er geen idee van wie het was, en omdat er niets gebeurde, begonnen ze zich langzamerhand veilig te voelen. Ze maakten hun plannen, ze hadden geen haast, maar ze brachten de zaak wel op gang. Zij sprak erover dat ze grond in het buitenland wilde kopen, dat ze uit Woodleigh Common weg wilde. Te veel trieste associaties. Ze zinspeelde altijd op haar verdriet om de dood van haar man. Alles verliep naar wens, en toen kwam ineens de schok van dat Halloween-feest en die onverwachte bewering van Joyce dat ze een moord had gezien. Nu wist Rowena dus, of dacht ze te weten, wie er die dag in het bos geweest was. Dus handelde ze snel. Maar daar zou het niet bij blijven. De jonge Leopold vroeg om geld... hij wilde allerlei dingen kopen, zei hij. Wat hij vermoedde of wist is onzeker, maar hij was de broer van Joyce en dus dachten ze waarschijnlijk dat hij veel meer wist dan in werkelijkheid het geval was. En dus... stierf ook hij.'
'U verdacht haar vanwege het water op haar kleren,' zei Mrs. Oliver. 'Hoe kwam u ertoe Michael Garfield te verdenken?'
'Hij paste in het geheel,' zei Poirot eenvoudig. 'Maar de laatste keer dat ik met Michael Garfield sprak, was ik er helemaal zeker van. Hij zei lachend tegen me: "Ga weg van mij, Satan. Ga naar uw vrienden van de politie." Toen was ik er helemaal van overtuigd. Het omgekeerde was het geval. Ik zei bij mezelf: "Jij gaat weg bij mij, Satan". Een Satan, even jong en mooi als Lucifer in de ogen van stervelingen maar zijn kan...'
Er was nog een vrouw in de kamer. Tot nu toe had zij gezwegen, maar nu bewoog ze zich in haar stoel.
'Lucifer,' zei ze. 'Ja, zo zie ik het nu ook. Zo is hij altijd geweest.'
'Hij was erg mooi,' zei Poirot, 'en hij hield van schoonheid. De schoonheid die hij schiep met zijn brein en zijn verbeeldingskracht en zijn handen. Daarvoor zou hij alles opofferen. Ik geloof dat hij op zijn eigen wijze van de kleine Miranda hield, maar hij was bereid haar op te offeren om zichzelf te redden. Hij beraamde haar dood zorgvuldig, hij maakte er een ritueel van en je zou zelfs kunnen zeggen dat hij haar met het idee vertrouwd maakte. Ze moest het hem laten weten als ze uit Woodleigh Common weg zou gaan - hij gaf haar opdracht hem te ontmoeten bij het restaurant waar u en Mrs. Oliver lunchten. Ze zou op Kilterbury Ring gevonden worden... bij het teken van de dubbele bijl met een vergulde beker naast zich, een ritueel offer.'
'Hij moet krankzinnig zijn geweest,' zei Judith Butler.
'Madame, uw dochter is nu veilig, maar er is iets dat ik graag zou willen weten.'
'U verdient het alles te weten wat ik u kan vertellen, Monsieur Poirot.'
'Het is uw dochter... was ze ook de dochter van Michael Garfield?'
Judith zweeg even en toen zei ze: 'Ja.'
'Maar dat weet ze niet?'
'Nee, ze heeft er geen idee van. Dat ik hem hier ontmoette was puur toeval. Ik heb hem leren kennen toen ik een jong meisje was. Ik werd krankzinnig verliefd op hem en toen... toen werd ik bang.'
'Bang?'
'Ja, ik weet niet waarom. Niet voor iets dat hij misschien zou doen of zo, maar ik was gewoon bang voor z'n karakter. Achter z'n vriendelijkheid ging een kille meedogenloosheid schuil. Ik was zelfs bang voor zijn passie voor schoonheid en voor zijn scheppingsdrang. Ik heb hem niet verteld dat ik een kind verwachtte. Ik ben bij hem weggegaan... ik ben weggegaan en de baby werd geboren. Ik bedacht dat verhaal over mijn man, die piloot was geweest en was verongelukt. Ik trok nogal rusteloos van de ene plaats naar de andere. Min of meer door toeval kwam ik in Woodleigh Common terecht. Ik had relaties in Medchester, waar ik werk vond als secretaresse.
En toen op een dag kwam Michael Garfield hier om te gaan werken in de steengroevetuin. Ik geloof niet dat ik het erg vond. Hij ook niet. Aan alles was lang geleden al een einde gekomen, maar later, hoewel ik me niet realiseerde hoe vaak Miranda naar dat bos ging, maakte ik me wel zorgen...'
'Ja,' zei Poirot. 'Er was een band tussen hen. Een natuurlijke verwantschap. Ik zag hoeveel ze op elkaar leken, alleen was Michael Garfield, aanhanger van de mooie Lucifer, slecht terwijl uw dochter onschuld en wijsheid bezit, en er geen kwaad in haar steekt.'
Hij nam een envelop uit z'n binnenzak en haalde er een potloodschets uit.
'Uw dochter,' zei hij.
Judith keek ernaar. De tekening was gesigneerd Michael Garfield.
'Hij heeft haar bij de beek getekend,' zei Poirot, 'in de steengroevetuin. Hij zei dat hij de tekening maakte zodat hij haar niet zou vergeten. Hij was bang dat hij haar zou vergeten. Maar het zou hem er niet van weerhouden hebben haar te doden.'
Toen wees hij op een met potlood geschreven woord bovenaan in de linkerhoek.
'Kunt u dat lezen?'
Ze spelde het langzaam. 'Iphigeneia.'
'Ja,' zei Poirot. 'Iphigeneia. Agamemnon offerde zijn dochter zodat hij voldoende wind zou krijgen om z'n schepen naar Troje te brengen. Michael zou z'n dochter hebben geofferd zodat hij een nieuwe Hof van Eden zou hebben.'
'Hij wist wat hij deed,' zei Judith. 'Ik vraag me af of hij er ooit spijt van zou hebben gehad.'
Poirot gaf geen antwoord. In gedachten zag hij een bijzonder knappe man die naast een voorhistorische steen lag waarin het teken van de dubbele bijl was gekerfd, en die nog steeds in z'n dode vingers de gouden beker geklemd hield, die hij had gepakt en leeggedronken toen de gerechtigheid plotseling te voorschijn was gekomen om zijn slachtoffer te redden en hem aan de justitie over te leveren.
Zo was Michael Garfield gestorven - een passende dood, dacht Poirot - maar helaas zou er geen tuin in bloei staan op een eiland in de Griekse Zee. In plaats daarvan zou Miranda er zijn - in leven, en jong en mooi.
Hij pakte Judiths hand en kuste die.
'Tot ziens, Madame, en doe mijn groeten aan uw dochter.'
'Ze zou u en alles wat ze aan u te danken heeft nooit mogen vergeten.'
'Beter van wel... sommige herinneringen kunnen beter begraven worden.'
Hij liep door naar Mrs. Oliver.
'Goedenavond, chere Madame; Lady Macbeth en Narcissus. Ik heb het bijzonder interessant gevonden. Ik ben u dankbaar dat u deze zaak onder m'n aandacht hebt gebracht.'
'Ja, ja,' zei Mrs. Oliver op geergerde toon, 'geef mij maar weer van alles de schuld zoals gewoonlijk!'