VIER

Als Birgit zich op haar zij draait, ziet ze naast haar een lege plek in bed. Het is al helemaal licht en daarom kan ze de cijfers op haar digitale wekker niet goed zien. Ze pakt haar mobieltje van het nachtkastje en ziet dat het 09.13 uur is.

Waarschijnlijk heeft Jef besloten om haar een beetje te laten uitslapen en zit hij met de krant in de woonkamer. Ze hoort hem in ieder geval niet rommelen in de keuken of spetteren onder de douche. In feite hoort ze helemaal niets.

Birgit komt half overeind en zegt vragend: “Jef?”

Geen antwoord.

Ze slingert haar benen over de rand van het bed en loopt in haar nachthemd de slaapkamer uit, het halletje in. Een blik in de keuken vertelt haar dat Jef in ieder geval niet bezig is een ontbijt voor haar klaar te maken. Geeuwend loopt ze door naar de woonkamer en kijkt om zich heen. Niemand.

Dat is vreemd.

Voor de zekerheid werpt ze een blik in de badkamer, maar nee, hij zit niet met een boekje op het toilet. Aan de kapstok in de hal hangen alleen haar eigen jasjes.

Hij is een pakje sigaretten aan het halen, houdt ze zichzelf voor, al heeft ze hem niet zien roken. Hij gaat een krant halen, of een luxe ontbijt voor twee. In dat leuke zaakje in de Koorstraat bijvoorbeeld, waar ze bagels en andere lekkere broodjes verkopen. Ze heeft het Jef gisteren aangewezen, dus het is heel goed mogelijk dat hij straks met een zak verse bagels terugkomt. In afwachting daarvan neemt Birgit een bad, maar niet zo uitgebreid als ze anders graag doet, en vervolgens kiest ze haar kleding met zorg. Ze haalt een limekleurige linnen broek uit de kast en trekt er een bijpassend truitje bij aan. Even een borstel door haar haar, oorbellen in, make-up op, en dan is Jef nog niet terug.

In de keuken kookt ze haar dagelijkse eitje, roostert een paar boterhammen, zet thee en ze brengt alles naar de eettafel in de woonkamer. Terwijl ze voorzichtig de theepot op tafel zet, hoort ze gerommel bij de voordeur en tegelijk valt er iets door de brievenbus. Ze schiet zo snel overeind dat ze haar heup stoot tegen de hoek van de tafel. Ondanks de pijn, die zich later vast in een flinke blauwe plek op haar huid zal aftekenen, loopt ze zo snel mogelijk naar de gang. Er ligt een weekblaadje op de mat.

Birgit raapt het op en loopt langzaam terug naar de eettafel. Tijdens haar ontbijt bladert ze het krantje door. Advertenties, oproepjes, stads- en streeknieuws, ingezonden stukjes en foto’s van huizen die te koop staan. Die foto’s bekijkt ze met wat meer interesse, want het zijn voor het merendeel afbeeldingen van huizen die Vlieger aanbiedt. Advertenties plaatsen voor huizen die niet lopen, net op de markt zijn of recentelijk in prijs gezakt zijn, is haar job.

Met kritische blik bekijkt ze de advertentie van het huis aan het Daalmeerpad, dat een speciale, grotere advertentie heeft gekregen. Het huis staat vrij, heeft een prachtige ligging maar is zo verwaarloosd dat geen mens er een bod op doet. De eigenaar heeft het huis geërfd maar woont in Limburg, zodat het al lange tijd leegstaat. Met het lange gras in de tuin, het hoog opschietende onkruid en de bladderende verf ziet het er weinig aantrekkelijk uit, maar de eigenaar weigert pertinent in prijs te zakken. Aan de makelaar de taak om het huis kwijt te raken…

“Mensen hebben geen zin om voor zo’n hoge prijs zelf nog eens aan de slag te moeten,” legde ze gisteren aan Jef uit. “Zo hebben we wel meer huizen. Op zich heel mooie woningen, maar hoe langer ze te koop staan, hoe wantrouwiger de klant wordt. Op een gegeven moment wordt het echt een probleem om zo’n woning kwijt te raken.”

“Vind je het gek?” zei Jef met een kritische blik op de foto. “Ik zou er nog niet gratis in willen.”

Jef. Wat voert hij uit? Had hij geen briefje kunnen neerleggen?

Birgit ruimt de ontbijttafel af en kijkt eens goed om zich heen, want misschien heeft ze dat briefje over het hoofd gezien. Maar nee, er ligt niets. Ze zet de boter in de koelkast terug en opeens valt haar op dat er geen kaas meer is. Gisteravond was er nog een stukje, precies genoeg voor vandaag en morgenochtend, en nu is hij op.

Ze zet haar voet op de pedaal van de afvalemmer en ziet de korst liggen. En een leeg pak melk. Nu ze beter kijkt, ziet ze ook de kruimels op het aanrechtblad liggen. Jef heeft dus al ontbeten, en dat betekent dat hij niet op weg is om bagels te halen. Terwijl ze sliep heeft hij snel een boterham aan het aanrecht gegeten, een aangebroken pak melk aan zijn mond gezet en leeggedronken, en is hij vertrokken.

Verslagen leunt Birgit tegen de deurpost van de keuken.

“Stommeling,” zegt ze zacht tegen zichzelf.

Ze kan maar één ding bedenken: wegwezen. Ze is niet van plan om de hele dag op de bank te zitten treuren.

Op momenten als deze is het goed om een vriendin te hebben bij wie je kunt binnenvallen. Bij Eline kan ze altijd terecht. Ze heeft, net als Birgit, niet veel contact met haar familie. Niet omdat ze problemen met hen heeft, maar omdat ze te ver uit elkaar wonen.

Eline en zij zijn er altijd voor elkaar geweest en ze zal nog eerder geloven dat de wereld plat is dan dat hun vriendschap wordt verbroken. Ze kent Eline nog van de middelbare school en toevallig zijn ze na hun studie allebei in Alkmaar beland. Of eigenlijk was dat niet zo heel toevallig. Elines ouders hebben het fiscaal aantrekkelijke klimaat van België opgezocht en broers of zussen heeft ze niet, dus besloot ze bij Birgit in de buurt te gaan wonen. In tegenstelling tot de vrienden die Birgit na de middelbare school en haar studie heeft gemaakt, kent Eline Birgits familie heel goed. Ook Selma.

Niet dat ze het vaak over haar hebben. Wat er gebeurd is, is voelbaar in de dingen waar ze over zwijgen.

Ze ziet dat haar antwoordapparaat knippert. Op haar hoede drukt Birgit de afluistertoets in, en hoewel ze erop voorbereid was, schrikt ze toch als de stem van haar moeder de huiskamer binnendringt.

“Dag lieverd, ik vroeg me af hoe het met je ging. We hebben al zo lang niets van je gehoord…” Stilte. “Heb je de kaart voor je verjaardag gekregen? Ik weet dat je het niet vierde, maar ik heb de hele dag aan je gedacht. Ik hoop dat je iets leuks hebt gedaan met het geld dat erbij zat.” Weer een stilte, waarin ze duidelijk naar woorden zoekt. “Ik hoop dat het goed met je gaat. We denken aan je. Dag lieverd!”

De klik waarmee het gesprek verbroken wordt komt toch nog onverwacht, zo gespannen staat Birgit te luisteren. Geen verwijten, geen verkapt verzoek om contact op te nemen, gewoon een levensteken.

Ze heeft haar verjaardag twee weken geleden niet gevierd. Nou ja, ze is met Eline een hapje gaan eten, maar van haar eigen geld. De vijftig euro die haar ouders bij de felicitatiekaart hadden gevoegd, heeft ze aan de Kankerstichting overgemaakt.

Haar vader en moeder bellen iedere week. Zelf gebruikt Birgit voornamelijk haar mobieltje om te bellen, en als haar vaste telefoon gaat, wacht ze eerst tot het antwoordapparaat aanslaat voor ze eventueel opneemt.

Ze kan haar ouders niet verbieden haar te bellen of haar kaartjes te sturen, wat ze veelvuldig doen, maar ze beantwoordt ze niet.

Om de stilte te verdrijven zet Birgit de tv aan. Terwijl ze met een half oor naar een satirisch programma luistert, ruimt ze wat op in huis. Haar oog valt op de foto van haar zus.

Ze denkt aan Jefs verbazing dat ze geen fotoalbum bezit. Natuurlijk heeft ze wel foto’s, maar ze had geen zin om ze aan hem te laten zien. Ze bekijkt ze zelf nauwelijks. Zoveel zijn het er trouwens niet. Selma heeft albums vol, vooral van haar babytijd, terwijl Birgits hele jeugd op een paar bladzijden past. Van Selma’s eerste jaren zijn rolletjes vol geschoten, maar na haar vierde verjaardag zijn er ook van haar niet veel meer gemaakt. Birgit neemt aan dat haar ouders geen foto’s nodig hadden om het beeld met zich mee te dragen van Selma, bleek en mager in het ziekenhuisbed, haar huid een landkaart van blauwe aders, haar huid gebarsten van het eczeem. Er waren niet veel momenten meer die je enthousiast naar een camera deden grijpen. Het verdriet uit die tijd heeft een scheurtje in hun hart veroorzaakt. Selma’s portret in de kast helpt Birgit eraan herinneren dat niets zo erg kan zijn als een dodelijke ziekte. Daarom is ze niet van plan om zich lang druk te maken over Jef.