Noten

[1] Zijn sommige termen te vaag? Misschien dat de Vermijdlijst op pagina 153 uitkomst biedt voor de meer obscure benamingen voor gesprekken en vergaderingen.

[2]Pleonasme houdt in dat aan een woord een eigenschap wordt toegekend die het al van nature bezit (nat water). Tautologie betekent ‘het zeggen van hetzelfde’: iets wordt herhaald in verschillende bewoordingen (boos en kwaad).

[3] Een synoniem is een woord met nagenoeg dezelfde betekenis als een ander woord, bijvoorbeeld: faciliteren en ondersteunen.

[4]Rightsizen is zelfs een dubbel eufemisme: het is een eufemisme van het eufemisme downsizen. Maar hier geldt dus niet dat tweemaal min een plus oplevert: het blijft betekenen dat er ontslagen zullen vallen. Kijk in de Vermijdlijst op pagina 153 voor meer voorbeelden van eufemistisch taalgebruik.

[5] Het Nederlandse woord trekker ‘pal van een pistool’ (van trekken ‘naar zich toehalen’) werd door de Engelsen geleend, die er trigger van maakten. Managers leenden trigger vervolgens terug in de betekenis ‘aanleiding, katalysator’.

[6] Een homoniem is een woord dat hetzelfde klinkt als een ander woord, maar dat niet hetzelfde betekent. Bijvoorbeeld: paard ‘zoogdier’ naast paart ‘verenigt’, en school ‘onderwijsinstelling’ naast school ‘menigte vissen’.

[7] Wil je alles weten over steenkolenengels? Kijk dan in Rijkens, Aalbrecht en Wagenaar (2009) voor vermakelijk Denglish en tips om dat te vermijden.

[8] Een translatie is een woord dat in het Nederlands wordt gebruikt, uit het Engels komt, geen Engels meer is, maar waarvan nog wel te zien is dat het uit het Engels komt (Schutz, 2007).

[9] Dit is een taalkundige term en dus iets anders dan het concreet dat de manager in de mond ligt bestorven, hoewel beide betekenissen natuurlijk wel aan elkaar gerelateerd zijn. Zie meer hierover op pagina’s 20 en 57.

[10] Aalbrecht & Wagenaar, 2010: 62.

[11] Meer informatie over verhaspelingen vind je in Aalbrecht & Wagenaar (2010). Je kunt ook een kijkje nemen op www.verhaspeling.nl.

[12] Jan Romein, ‘De Dialektiek van de Vooruitgang.’ In: Forum 4 (1935) 8: 752-777 en 9: 828-855. Geciteerd van dbnl.org (24 september 2011).

[13] De gloeilamp zoals wij die nu kennen, is van 1879.

[14] Soms is ook de versie van Jean de La Fontaine (1621-1695) als basis genomen; de fabels van La Fontaine zijn vaak gebaseerd op verhalen uit de klassieke oudheid, zoals op die van Aesopus.

[15] Dr. George R. Zug, curator van reptielen en amfibieën van het Smithsonian National Museum of Natural History en prof. Doug Melton van de Harvard University Biology Department in: ‘Next Time, What Say We Boil a Consultant.’ In: Fast Company 1 (oktober 1995); geciteerd van fastcompany.com (23 september 2011).

[16] D. Bray, A Willful Volunteer: Examining Conscience in an Unconscious World. Bloomington, 2002: 71. Bray was topmanager bij het Bioterrorism Preparedness and Response Program, een Amerikaanse overheidsorganisatie. Hier is de Engelse versie uit dit boek aangehaald.

[17] Geciteerd van dbnl.org (1 oktober 2011).

[18] Geciteerd van nytimes.com (28 september 2011).

[19] Geciteerd van elmoreleonard.com (28 september 2011).

[20] De eerste kolom bevat steeds slechts een van de in managementboeken aangetroffen varianten op het citaat. De oorspronkelijke citaten zijn, op dat van Wittgenstein na, vertaald door Taalwerkplaats.

[21] Geciteerd van: thenewbusinessofparadigms.com (30 september 2011).

[22] Geciteerd van legalcircles.com (30 september 2011).

[23] ‘Kwantummechanica is heel imponerend, maar mijn innerlijke stem zegt dat dit nog niet de ware jakob is. De theorie levert veel, maar brengt ons nauwelijks dichter bij het geheim van de Oude. Hoe dan ook ben ik ervan overtuigd dat de Oude niet dobbelt.’ Alice Calaprice, Einstein sagt: Zitate, Einfälle, Gedanken. München, 1996: 143 (geciteerd van kunsttherapieforschung.de, 29 september 2011; vertaald door Taalwerkplaats).

[24] Geïnspireerd op het lied Onze Jan is manager geworden van Joop Visser, waarvan de beginregels luiden: Nooit een vak geleerd, zijn handen staan verkeerd, onze Jan is manager geworden. Nergens voor geschikt, heeft-ie het geflikt, onze Jan is manager geworden. Werken lukte nooit zo goed, maar nu vertelt-ie hoe het moet, onze Jan is manager geworden.

[25] Dat was in de jaren zestig van de vorige eeuw. De SWOT-analyse is ontwikkeld door het Stanford Research Institute, op verzoek van een aantal grote Amerikaanse ondernemingen die wilden weten waarom hun langetermijnplanningen steevast mislukten.

[26] Michael E. Porter, ‘How Competitive Forces Shape Strategy’. In: Harvard Business Review (maart/april) 1979: 102-117.

[27] Deze in timemanagementboeken veel aangehaalde uitspraak wordt toegeschreven aan Eisenhower, maar daarvoor is geen bron te vinden.

[28] Oorspronkelijk ontwikkeld door Oracle; Dai Clegg & Richard Barker. Case Method Fast-Track: A RAD Approach. London, 1994.

[29] ‘My motivation theory was published 20 years ago, & in all that time nobody repeated it, or tested it, or really analyzed it or criticized it. They just used it, swallowed it whole with only the most minor modifications.’ Richard Lowry (ed.), The Journals of A. H. Maslow (deel 1). Monterey, 1979: 190 (30 augustus 1965).

[30] Geciteerd van: shop.cruyff-foundation.org (30 september 2011).

[31] D.A. Kolb & R. Fry, ‘Toward an applied theory of experiential learning’. In: C. Cooper (ed.), Theories of Group Process. Londen, 1975.

[32] De smaak te pakken gekregen? Kijk dan in Van Assen (2010) om alles over managementwetten te weten te komen.