Hoofdstuk Twaalf

Hoe nu verder?

‘Neem met vreugde deel aan de zorgen van de wereld. We kunnen de wereld niet van zorgen bevrijden, maar we kunnen wel in vreugde leven. Als de wereld lijkt in te storten, houd je dan vast aan je hoogste goed.’
– Joseph Campbell

‘Enkel en alleen door mijn diepgravende onderzoek heb ik goud en diamanten gevonden. De mens kan iedere waarheid vinden die met zijn wezen is verbonden, als hij maar diep genoeg graaft in de mijn die zijn ziel is.’
– James Allen

Volg je innerlijke stem en je hartenwensen. Als je kompas op de Geest gericht is, zal je de weg worden gewezen. Zelfs als het je niet duidelijk is waar je zal uitkomen, want het gaat erom volledig betrokken te zijn bij het avontuur. Heb je eenmaal door hoe de Map werkt, dan zie je de tekens die je de weg wijzen, of je nu wilt of niet. Je ervaring is altijd van jou, ook al is hij met die van anderen verbonden. Dit is wat het betekent om in de wereld te zijn, maar niet van de wereld. Je zet je routes uit in overeenstemming met je belangrijkste reisgenoot en de medeschepper van je Map, de Geest. Hoe ziet jouw reis er intussen uit?

Je komt uit aan de andere kant van de Onverzettelijke Berg en ziet een groot, met de hand geschreven bord dat waarschuwt: Pas op voor de draak.

Je metgezel zegt: ‘Ach, ik geloof niet in draken. Weet je, ik doe iedere dag affirmaties en richt mijn aandacht dan op het verkrijgen van overvloed en vreugde. Dus er kan onmogelijk een draak op deze weg zijn.’

Zo graag als je zou willen geloven dat positief denken je beschermt tegen welke draak dan ook, voel je je verscheurd door twijfel. De ervaring heeft je geleerd dat je je kunt branden, dat je Map een paar beperkingen heeft die je niet kunt veranderen. Je bent die beperkingen langzaam maar zeker gaan aanvaarden en hebt geleerd om te balanceren tussen acceptatie en cocreatie. Je bent een verantwoordelijke en zich onderscheidende Mapmaker die geen belangstelling heeft voor een tripje naar de stinkende Hoogmoedberg, de plek waar we heengaan als we onze kracht overschatten om alle details van onze reis vast te leggen.

‘Ik denk dat ik een andere route ga zoeken,’ zeg je.

‘Maar we hebben weinig tijd,’ roept je metgezel. ‘Misschien vind je nooit meer de juiste weg, alleen maar omdat je bang bent voor een stom verhaaltje over een draak.’

Je glimlacht. ‘De weg die ik op het punt sta te nemen, moet wel de juiste weg zijn.’

‘Welke weg is dat dan?’ vraagt je metgezel.

‘Ik weet het nog niet. Maar als ik rustig afwacht, wordt hij me vanzelf getoond. Dat weet ik zeker.’

Nu je de kunst van het maken van je eigen routekaart hebt geleerd, zul je gaan voelen dat je interacties met je Map veel meer overwogen zijn, ook al ervaar je een toenemende overgave aan de Geest. Het komt erop neer dat je je lot kunt veranderen in je bestemming als je je gelukzalig voelt, wat een uitdrukkingsvorm is van je hogere zelf en wat je verder doet gaan. Je beseft nu dat je de reisagent kunt ontslaan die je een biljet aansmeerde voor een reisje naar de Stormvelden, of die je genadeloos in een krakkemikkige bus duwde naar het Zompige Moeras. Je hebt geleerd hoe je je innerlijke Kobold in slaap moet sussen, dus je wordt niet langer misleid door zijn ontmoedigende boodschappen.

Je bent nu in staat om te anticiperen op veranderingen. Je voelt het gerommel onder je voeten, merkt de plotselinge daling van de temperatuur op als de wolken voor de zon schuiven en je herkent dat je op het punt staat in een andere omgeving getrokken te worden. Een telefoontje of een opmerking kan een emotionele reactie teweegbrengen, maar je merkt dat je minder heftig reageert en dat je er minder door overrompeld wordt; dat je de tijd hebt om op te merken dat je een ongemakkelijk gevoel krijgt en dat je Kobold aan het stoken is. Nu weet je dat je je niet door je emoties hoeft te laten meeslepen om je ergens te dumpen waar je helemaal niet wilt zijn, want je kunt plaatsnemen in de zetel van de Bewustzijnstovenaar, je toverstok pakken en met je Map gaan werken op een manier die je voldoening schenkt.

Je hebt inmiddels ook een zuurverdiende talisman die de wijsheid uitkristalliseert die je vergaard hebt. Je hoeft het gevecht niet meer aan te gaan, als je iemand ontmoet die tegen je gaat schelden en wil dat je meegaat in het soort drama dat je onherroepelijk in Platstad zal doen belanden, waar alle verhalen gebrek aan nuance vertonen en iedereen zich identificeert met de slachtofferrol. Je kunt in plaats daarvan je hand om je prachtige talisman leggen, want die is van jou, die heb je verdiend. Je kunt de warme gloed ervan voelen. Moed, liefde, compassie en vertrouwen zullen in je ontbranden, want de energie van deze magische talisman is verbonden met al die andere talismans daarbuiten, gecreëerd door al die andere helden die de beproevingen van het landen heldhaftig het hoofd boden en de wijsheid ervan verinnerlijkten.

Je talisman zal je de moed geven om je los te maken uit situaties die je Kobold tot leven zullen wekken. Je zult gewoon weg kunnen lopen, of beproevingen die je niet vermijden kunt het hoofd bieden.

Wat je misschien niet beseft, is dat je de energie van de Kobold ook kunt aanwenden voor iets anders. Energie kan niet worden gecreëerd noch vernietigd, maar het kan wel gebruikt worden als brandstof. Wanneer de Kobold slaapt, kun je over meer energie beschikken om je moed om te veranderen te voeden en de persoon te worden die het leven leidt waar je van droomt. Wanneer je niet langer luistert naar de verwoede pogingen van de Kobold om je te laten zoeken naar macht buiten jezelf, in geld en in invloed, en wanneer je stopt met proberen controle uit te oefenen over alle details van je leven, zul je je authentieke kracht vinden. Het berust op je bereidheid om te leren en wijsheid te vergaren, terwijl je je openstelt voor het onbekende en de wil van de Geest, de Goddelijke Mapmaker die de grenzen en de beperkingen van je Map bepaalt.

Beslissen over je bestemming

Heb je eenmaal je kracht als mapmaker opgeëist, dan is het de vraag of je zult blijven in je huidige landschap of ergens anders heen zult gaan – en als je gaat, wat zal dan je bestemming zijn? Misschien weet je niet welke weg je moet kiezen en twijfel je zelfs nog als de grond onder je voeten al begint te verschuiven.

Misschien moet je wel naar de plek gaan waar we allemaal heengaan als we ambivalent zijn en we onze verwarde emoties en gedachten nog op een rijtje moeten zien te krijgen, zodat onze intuïtie ons kan vertellen welke route we moeten nemen…

Ambivalente gevoelens in de Wandelgangen van de Onzekerheid

Karen Armstrong spreekt in haar boek De kwestie God over een ‘schrijnend verlangen naar zekerheid’ dat we allemaal met elkaar gemeen hebben, ondanks het feit dat onwetendheid is ingebouwd in de menselijke aard; daar kunnen we niet omheen. Zelfs niet als we readings doen en voor veel mensen heel nauwkeurig de toekomst kunnen voorspellen. Ik ben me ervan bewust dat de kracht niet schuilt in het weten wat voor ons ligt, maar in het verwelkomen van de onzekerheid met een gevoel van verwachting, ontzag en geduld – wat de deur naar inzicht en helderheid zal openen.

In de Wandelgangen van Onzekerheid voel je je misschien gehaast, maar het is een vergissing om de eerste de beste deur die niet op slot is binnen te gaan. Wanneer je dat toch doet, is de kans groot dat je in een herhaling van een vorige relatie terechtkomt, of in een baan die helemaal niet overeenkomt met wat je ervan verwachtte. De les hier word je aangereikt door de Bewustzijnstovenaar, die langzaam en mindful beweegt en je verzoekt datzelfde te doen.

Je neemt plaats in zijn zetel en merkt dat je genoeg tijd hebt om nauwlettend te bekijken wat zich allemaal om je heen bevindt. Je vraagt je af of deze activiteit of relatie van waarde is voor je: ‘Waarom doe ik dit? Waarom heb ik de beslissingen genomen die ik genomen heb, en zijn het nog steeds de juiste voor me?’ Je neemt er de tijd voor en denkt na over de inzichten die in je opkomen, terwijl je de toverstok zo vast hebt dat hij tapt uit de stroom van bewustzijn, zodat je toegang krijgt tot informatie die gewoonlijk voor je verborgen is.

Wanneer je halt houdt om je af te vragen waarom je hier bent, hoe je hier gekomen bent en waar je naartoe zou willen gaan, zul je spoedig merken dat je een gevoel van helderheid ervaart. Je intentie wordt je duidelijk en in een mum van tijd weet het universum het dan ook. Op dat magische moment voegt het universum zich bij jouw intentie. Je hoort het geklik van sloten die zich losmaken en je weet dat veel deuren in deze lange Wandelgang van Onzekerheid nu voor je geopend zijn. Maar welke kies je?

Omdat je je verwarring, frustratie en ongeduld aan de kant hebt geschoven, wordt het antwoord je duidelijk. Je weet dat de deur die je kiest je misschien niet onmiddellijk naar een voor jou plezierig landschap zal leiden, maar wel naar het meest geschikte. Als je door die deur gaat en ontdekt dat de weg waarop je je reis begint onverwachte bochten en wendingen heeft, is dat niet omdat je gedwongen wordt een omweg te maken, maar omdat avontuurlijke reizen zich zo ontvouwen. Je kunt niet altijd begrijpen waarom je op een bepaalde weg uitkwam, tot veel later, als je terugkijkt en ziet hoe het geleid heeft tot waar je moest uitkomen.

Onthoud dat je de stem van je intuïtie, die je zal wijzen welke deur je moet openen, altijd kunt vertrouwen. Je kunt hem onderscheiden van de stem van de Kobold door zijn kwaliteit. Als angst, boosheid, impulsiviteit of berusting je gedachten kleuren als je een beslissing overweegt te nemen, is je innerlijke Kobold klaarwakker en bovendien wild aan het dansen. De intuïtie spreekt kalme, overtuigende woorden van moed. Gelukkig weet je hoe je dat kleine, onbesuisde ventje de mond moet snoeren, opdat je de heldere stem van je intuïtie, die altijd begeleid wordt door de Geest, beter kunt horen.

De keus maken om naar een verontrustend landschap te reizen

Wanneer je plezier begint te krijgen in je rol als medeschepper van de Map en de vaardigheid onder de knie krijgt om ermee bezig te zijn, kun je ervoor kiezen om naar een verontrustend landschap af te reizen. Niet dat je er genoegen in schept om je verdrietig of boos te voelen, maar omdat je weet dat je uiteindelijk toch op die emotionele plek zult belanden, en je wilt die reis liever maken als je erop bent voorbereid om met je emoties aan de slag te gaan.

Misschien wil je de Vallei van Verlies wel bezoeken, om je gevoelens over een verbroken relatie te verwerken, of naar de Onverzettelijke Berg, om iets dat je al te lang blokkeert op te ruimen. Soms voelt het goed om naar de Kristalkloof van de Echo’s te gaan, waar je de sterke, ruwe emoties die aan je oude overtuigingen kleven, niet voelt en kunt zien vervagen als je ze vervangt door bemoedigender gedachten. Je kunt er ook voor kiezen om naar de Wandelgangen van Onzekerheid te gaan en er geduld te oefenen, in afwachting van de innerlijke wijsheid die je de juiste deur zal wijzen. Wanneer de emoties die je hebt onderdrukt en vermeden toch opvlammen, weet je dat je ze alleen maar voelt zolang het nodig is.

Kinderen zijn veel wijzer dan wij als het gaat om verdriet of woede. Ze voelen de emotie en gaan na een paar minuten weer door met iets leukers en interessanters… om dan weer plotseling toe te geven aan hun gevoelens. Ze laten ze opkomen en weer wegebben, en gaan dan weer spelen.

Volwassenen hechten zoveel belang aan hun pijnlijke gevoelens dat als ze beginnen af te nemen, we er van alles bijhalen om toch maar vooral verdrietig te kunnen blijven. We maken van ons verdriet een landschap dat ons gevangen houdt. We geven onze gevoelens een veel langer leven dan nodig is. Op een bepaalde manier zijn onze verhalen als sterk water waarin onze emoties tot ver na hun houdbaarheidsdatum worden bewaard.

Wanneer je toelaat dat je innerlijke waarnemer je begeleidt bij je keuzes en je je eigen orakel wordt, zullen jij en je leven veranderen. Sommige van je reisgenoten zullen zich echter verzetten tegen je veranderingen en misschien zul je naar de Vallei van Verlies moeten gaan om afscheid te nemen van relaties die veel voor je betekenden, maar die niet langer stand konden houden.

Toen ik nog volop alcoholist was, had ik vele drinkebroers en toen ik nuchter werd, hadden ze weinig op met die ‘nieuwe mij’. Zelfs mijn moeder stond ambivalent tegenover mijn nuchterheid. Ze had veel tijd met me doorgebracht in Platstad en geloofde in een tweedimensionaal verhaal over een goede moeder die haar ongelukkige, verknipte dochter probeerde te redden. Zolang ik er een puinhoop van maakte, wist mijn moeder dat ik haar nooit in de steek zou laten. Ze moest haar relatie met mij opnieuw vormgeven en vertrouwen op onze verbondenheid, ondanks het feit dat ik haar niet langer nodig had om me te redden uit de een of andere beroerde situatie waarin ik me weer eens gemanoeuvreerd had.

Mensen die onder invloed staan van hun eigen Kobold vinden het vaak helemaal niet fijn als jij vooruitgaat. Ze hebben de moed niet om hun Map bij te stellen en wanneer jij de jouwe verandert, moeten jullie misschien wel ieder een andere kant op. Het kan heel pijnlijk zijn om te erkennen dat de mensen om wie je geeft je niet kunnen helpen om heel te worden en te groeien, maar weet dat je nieuwe reisgenoten zult ontmoeten op je nieuw ingeslagen weg. Neem de tijd in de Vallei van Verlies en rouw om wat je hebt losgelaten.

Soms klampen we ons vast aan onze moeilijke emoties, omdat ze, ook al genieten we er niet bepaald van, ons vertrouwd zijn en een gevoel van behagen geven. We blijven in de Vallei van Verlies, aan de voet van de Onverzettelijke Berg of spartelend in de Razende Rivier, voelen tegenzin om weg te gaan, behalve voor een verdovend dutje in het Papaverveld. We willen graag geloven dat we dit traumatiserende landschap achter ons kunnen laten, maar zijn er huiverig voor in nog weer een ander schokkend landschap terecht te komen… een dat niet zo vertrouwd aanvoelt, maar minstens zoveel narigheid met zich meebrengt. We nemen het per dag, ook al zijn we nog zo ongelukkig. Binnenkort komen we in de Steeg van Berusting en nemen we genoegen met rotzooi die we uit vuilnisbakken halen.

Hoe gaan we verder? In ieder landschap is moed de sleutel om te kunnen ontsnappen. We vinden hem als we onze verwachtingen over hoe het leven behoort te zijn loslaten en ontdekken dat we zonder onze gehechtheden nog steeds het vermogen hebben om vreugde en rust te ervaren. Ik was verbijsterd over de rust die ik voelde toen ik de Bodem van de Put bereikt had. Er ging een ongelooflijke schoonheid schuil in de overgave aan de Geest, een bevrijding die ik nog niet kende.

Loslaten van je overtuigingen over wat je moet hebben of meemaken om je goed te voelen is te doen. De volgende krachtige oefening zal je laten zien dat je beter in staat bent tot overgave dan je misschien wel dacht.

Oefening: De zeven lagen van loslaten

Ik maakte kennis met een erg interessante oefening die afkomstig is van Joseph Campbell, uit de jaren veertig van de vorige eeuw. Hij voerde hem uit met zijn studenten om te toetsen hoe ze zich verhielden tot gehechtheid. Ik nam de oefening over en bracht hem voor het eerst in praktijk met een groep van zestig deelnemers aan een seminar dat ik gaf en dat door mijn uitgever werd gesponsord. Deze oefening kan je helpen de mogelijkheid van verlies tot je door te laten dringen; iets waar we allemaal mee te maken krijgen.

1. Stel eerst een avond vast waarop je zeker weet dat je een paar uur lang niet gestoord zult worden; geen telefoontjes, geen sms’jes. Die twee uur breng je door zonder contact met de buitenwereld of andere inbreuk. Noteer de datum op de kalender; maak er iets bijzonders van.

2. Laat een bad vollopen waar je na de oefening in gaat zitten. Gooi twee handen zeezout en twee handen zuiveringszout in het badwater. Als je het helemaal goed wilt doen, gooi je er ook nog lavendel-, sinaasappel-, basilicum- en eucalyptusolie in, zes druppels uit ieder flesje.

3. Zet een kaars in de badkamer en leg er een aansteker naast. Zoek ook een lege schaal die je kunt gebruiken voor deze oefening en zet hem in de buurt van waar je gaat zitten in de badkamer.

4. Steek de kaars aan. Spreek deze affirmatie hardop uit: ‘Mijn gehechtheden zijn niet de bron waaruit ik put. God is de bron waaruit ik put. Ik ben er klaar voor om los te laten. Ik ben veilig. Alles is in orde.’

5. Pak een notitieboek en een pen. Als je klaar bent om te beginnen, vraag dan aan de Geest om je te helpen zo eerlijk te zijn als maar kan en bereid om te doen wat deze oefening symbolisch van je eist.

6. Scheur zeven velletjes papier uit je schrift en schrijf op ieder vel wat je denkt in je leven nooit te kunnen loslaten. Neem de tijd om na te denken over wat dit betekent. Waar zou je beslist niet zonder kunnen? Zeg je wel eens: Ik zou liever doodgaan dan zonder mijn man, kinderen, mooie huis, goede wijn, gezondheid, financiële zekerheid (en ga zo maar door) te moeten leven? Denk erover na. Wat is het dat je nooit los zou kunnen laten en toch gelukkig zijn?

7. Stel je voor dat je naar een tempel loopt die ligt te glanzen in de zon. Er doemt een enorme aartsengel voor je op die je vertelt dat je elk van de dingen die zo verschrikkelijk belangrijk voor je zijn moet opgeven om naar de hemel te kunnen gaan. Hij vraagt je hem te volgen. Je loopt een lange trap af die naar een richel aan de rand van een klif leidt. Hij zegt dat hij naar een zeker punt in een speciale vallei zal vliegen: de Vallei van Verlies. De enige manier waarop je de heilige grond van de hemel, vrede en heelheid kunt bereiken, is door zijn instructies op te volgen. Als je niet die zeven schatten opgeeft waar je zo sterk aan gehecht bent, zul je voor altijd verloren zijn.

8. Wanneer je er klaar voor bent, orden dan de zeven velletjes in volgorde van belangrijkheid: boven op het velletje waarop dat ene ding van de zeven staat dat je misschien, heel misschien, zou kunnen opgeven. Deze stap heeft tijd nodig, want je zult waarschijnlijk een aantal keren van gedachten veranderen, voor je de definitieve volgorde bepaald hebt. Voorzie de velletjes dan van een nummer.

9. Stel je voor dat de engel je naar de eerste stap in de vallei brengt. Je moet de eerste schat waaraan je gehecht bent volledig loslaten, ook al denk je dat je dan onmogelijk verder kunt leven. De engel geeft je te kennen dat je geen keus hebt. Besteed zoveel tijd als je maar nodig hebt voor de overweging om je geliefde partner, plek, ding of identiteit los te laten. Laat de impact van het loslaten je hele wezen doordringen. Laat je emoties naar de oppervlakte komen. Leg nu het eerste velletje papier in de lege schaal. Voel het gewicht van je verlies.

10. Herhaal deze overdenking en het loslaatproces met elk van de andere zes onderwerpen die je hebt opgeschreven en op volgorde van belangrijkheid gelegd. Voel de emoties van het loslaten van elk ervan volledig.

11. Wanneer je gevoelens van verlies zijn weggeëbd, stel je dan de engel voor die de poort bewaakt van de heilige, hemelse plek van vrede en heelheid. Stel je voor dat hij tegen je zegt: ‘Je bent erg moedig. Je bent er klaar voor om door de poort te gaan en alles wat je verloren hebt te verzamelen.’ Ga in gedachten door de poort.

12. Pak de velletjes papier uit de schaal en druk ze tegen je hart. Onderken dat je elk van deze dingen voor altijd kunt houden, maar dat je ze op een andere manier kunt ervaren dan je gewend was. Ze blijven allemaal van jou, maar ze behoren je niet langer toe. Allemaal hebben ze een goddelijke essentie en ze zullen nooit verdwijnen, maar alleen transformeren. Je zult altijd contact kunnen maken met die essentie.

13. Blijf minimaal een kwartier in bad liggen en overdenk wat het betekent om lief te hebben en toch onthecht te zijn. Je bent vrij. Stel je voor dat je alleen maar aanwezig bent met degene om wie je geeft, in plaats van met hen verknoopt te zijn.

Een van mijn cliënten schreef me dat ze, toen ze dit ritueel deed, ze in bad zat te lachen en te huilen, toen ze de inhoud van haar schaal in het badwater gooide om aan te geven dat ze zich omringd voelde door waar ze van hield, zonder eigendomsrechten. Wanneer je deze oefening uitvoert, doe dan wat je ingegeven wordt. Het is een diepgaande manier van herkennen dat je gehechtheden los moet kunnen laten om je ware zelf authentiek te kunnen ervaren en ‘in de wereld te zijn, en niet van de wereld’.

De keus maken om naar een heerlijke plek te gaan

We klampen ons ook vast aan emoties als we ons schuldig voelen of gelukkig, of als we vinden dat we geen recht hebben op ontspanning, rust of plezier.

Een gevoel van loyaliteit ten opzichte van een echtgenoot die overleden is, of de verkeerde veronderstelling dat je lui bent of onwaardig, kan je ervan weerhouden je wandelstok te pakken en een reisje te maken naar het Spiegelmeer en de Relaxboom of naar actievere, vrolijker plekken als de Pieken van Vreugde, Avonturenland of het Balansstrandje. Net als alle landschappen op de Map zijn deze plekken ervoor bestemd om door je te worden bezocht.

Ronddartelen in Avonturenland

Het leven is een avontuur en als we ervan doordrongen zijn dat dat waar is, worden we opgeladen, hoopvol gestemd, gelukkig en – als we juist een erg moeilijk tijd achter de rug hebben – regelrecht vrolijk. Sommigen zeggen zelfs dat Avonturenland zich op de Pieken van Vreugde bevindt en grenst aan de landen waar ons lijden het hevigst is.

In Avonturenland is overal iets leuks te beleven. Je kunt gaan zitten genieten van een show of theatervoorstelling, je lekker laten verwennen en je koesteren in de wetenschap omringd te zijn door gelukkige mensen. Er zijn plezierritjes, loterijspelletjes waarbij je een grote teddybeer kunt winnen en een park met waterpartijen waar je in een kano kunt stappen en met andere vrolijke metgezellen kunt gaan wildwatervaren.

Maar vergeet niet dat Avonturenland net als alle andere landschappen een magische plek is, dus het kan heel andere kenmerken hebben om dergelijke gevoelens in je op te wekken. Het is een plek waar je je weer kind voelt en waar je volledig opgaat in het pure plezier van te leven.

Iedereen gaat naar Avonturenland op zijn tijd. Je hoeft het niet te verdienen of je opofferingen te getroosten voor de reis, of te wachten tot iemand je vertelt dat het in orde is om deze uitbundige plek te bezoeken. Je gaat er simpelweg naartoe omdat gelukkig zijn en plezier deel uitmaken van het mens zijn, en je verdient het dat te ervaren.

Natuurlijk kun je niet voor altijd in Avonturenland blijven, maar het is een heerlijke plek om in je hoofd en hart te bezoeken. Vooral als je net een pijnlijk landschap achter je hebt gelaten, of dat nu de Vallei van Verlies is of het Bevroren Land, waar je je gevoelens verdoofde en wachtte tot je weer zou opknappen.

Je kunt Avonturenland bereiken wanneer de Kobold een tukje doet. Je kunt erheen gaan door de bewuste keus te maken voor geluk. Vrolijkheid brengt je er in een oogwenk, net als een gezelligheidsfeestje met je vrienden, waarbij je niet de rol van perfecte gastheer hoeft te spelen. Je komt er ook terecht als je een grap deelt met een wildvreemde en je daardoor met hem verbonden voelt, al is het maar voor even, en je beseft dat de Map bevolkt is met veel geweldige mensen die je kunt ontmoeten wanneer je maar wilt. Je kunt de poorten naar Avonturenland openen als je in de bus of in de tram zit, onderweg naar je werk. Bekijk iedereen die je ziet en stel je hen mooi en gelukkig voor. Doe dit een minuut of vijf en je zult dat plezierige, speelse gevoel van Avonturenland gewaarworden.

Janine, een van mijn cliënten, zorgde al maanden voor haar bejaarde moeder die een slechte gezondheid had, toen ze eindelijk de moeilijke beslissing nam om haar moeder te laten opnemen in een verpleegtehuis. Janine bleef haar dagelijks bezoeken, maar op een dag besefte ze dat de zomer verstreek en dat ze er nog niet één keer met haar kinderen een dagje opuit was getrokken om iets leuks te doen.

Hoewel ze het, in de wetenschap dat haar moeder niet zo lang meer te leven had, vervelend vond om een dag over te slaan, besloot Janine dat haar kinderen het verdienden om er samen met haar opuit te trekken. In het zwemparadijs waar ze heen gingen, haalden de kinderen haar over in de kleurrijke, met water gevulde glijbaantunnel te gaan. Toen ze naar beneden begon te glijden, had ze het gevoel door een geboortekanaal te gaan, en herboren te worden in plezier, vrijheid en de zorgeloze wereld van een kind, al was het maar voor een paar minuutjes. Ze gaf zich over aan de zwaartekracht en de hellende bochten die haar in het grote zwembad deden belanden, waarvan het water lekker was opgewarmd door de zon.

Verscheidene van haar vrienden hadden Janine geadviseerd wat meer tijd te nemen voor zichzelf, maar pas nadat ze deze dag met haar kinderen had doorgebracht, begon ze te begrijpen waarom een tripje naar Avonturenland zo belangrijk was. En hoewel ze er in het echte leven niet elke dag heen kon gaan, stond ze zichzelf toe het wel op haar Map te doen.

Om volop te kunnen genieten van Avonturenland, moest Janine het gescheld en gemopper van haar Kobold negeren, want die bleef maar zeggen dat ze een slechte dochter was. In de dagen die erop volgden, begon ze helemaal aanwezig te zijn met haar kinderen, in plaats van altijd ergens anders met haar gedachten; ze begon te voelen dat ze er recht op had haar bezorgdheid en verdriet even opzij te zetten aan tafel, voor ze, zoals iedere avond, naar het verpleeghuis reed. Ze stond zichzelf zelfs toe om zo nu en dan een avond over te slaan, als ze heel erg moe was of emotioneel uitgeput, en ze slaagde erin zich daar niet schuldig of slecht over te voelen. We moeten allemaal de tijd nemen voor pleziertjes. Misschien heb je tijd nodig om stil te zijn of rustig te worden, misschien om je met je vitaliteit, je vrolijkheid en je hoop te verbinden. Wanneer je een tijdlang geworsteld hebt, moet je op zoek gaan naar de weldaad van een heerlijk landschap.

Plezier maken op het Balansstrand

Misschien lijkt de Onverbiddelijke Evenwichtskunstenaar in het Land van Oneerlijkheid een wrede persoonlijkheid, maar hij kan je een waardevolle les leren over evenwicht, waardoor je een fijne tijd kunt beleven op het Balansstrand.

Het is er altijd ideaal weer om te zonnebaden en een dutje te doen in het zonnetje, om een goed boek te lezen of wat te kletsen met oude vrienden. Je kunt er heerlijk luieren, maar je kunt ook de zee in gaan en spelen in de golven, beachbal spelen, een boottochtje maken of snorkelen. Op het Balansstrand heb je de keus tussen actie en rust en je hoeft je niet schuldig te voelen als je het een verkiest boven het ander. Of je nu ligt of actief bezig bent, je voelt je lekker omdat je je in balans voelt. Wat je ook doet: het is op dat moment de perfecte keus voor je.

Maar ook hier moet je, om vrij van emoties dit prachtige landschap te ervaren, de Kobold het zwijgen opleggen. Laat hem maar tieren zonder je iets aan te trekken van wat hij allemaal beweert, en als hij slaperig wordt, wijs je hem op een klein hutje waar hij heerlijk de hele middag weg kan doezelen. En dan kun jij plezier maken op het Balansstrandje.

Behagen scheppen in het heiligdom van je eigen huis

Een gewetensvolle reiziger weet altijd de weg naar huis te vinden en neemt er de tijd voor om te genieten van de vijf kamers van liefde, veiligheid, betekenis, creativiteit en vreugde. Wanneer je een onbewuste reiziger bent die zich door de Kobold – het zelf dat wordt aangestuurd door angst en boosheid – laat rondleiden, eindig je met buiten jezelf kijken naar de kwaliteiten van een thuis, van een plek waar je thuishoort en veilig bent en die dient als uitgangspunt voor je avonturen. Dan zul je niet zozeer een reiziger zijn maar meer een dwaalgast, en je zult je altijd verloren voelen.

In je archetypische huis, goed in je eigen vel, kun je ervaren hoe je co-creatieve aard tot bloei komt. In plaats van ontwijkend gedrag te ontwikkelen dat je nooit echt beschermt tegen moeilijke landschappen, kun je je creatieve krachten aanspreken om je leven in te richten zoals je dat zelf wenst. Hoewel er altijd beperkingen aan de Map kleven, kun je alles ervaren wat je wilt ervaren, in een of andere vorm en op een of ander moment. Wees onbevooroordeeld over ‘hoe’ je dromen ontluiken en geef je over aan de Geest, die zich bekommert om de details. Dan kun je kwantumsprongen maken in heelwording en persoonlijke groei.

Veel te vaak zien we ‘vertrouwdheid’ aan voor ‘thuis’ en voelen we ons ongemakkelijk als we op een positieve manier veranderen. We moeten eraan wennen echt ‘thuis’ te zijn, de plek van ons gevoel van eigenwaarde, van compassie, van bescheidenheid en vrijgevigheid; waar we onszelf volledig accepteren en daardoor de moed hebben om te groeien. Het is moed die ons leidt naar onze bestemming, naar onze unieke manier om de wereld om ons heen van dienst te zijn.

De held keert terug naar huis van zijn reis als hij zichzelf heeft geheeld en, als gevolg van zijn innerlijke werk, iets mee terugneemt dat zijn hele gemeenschap ten goede komt. Hij hoeft niet eens volkomen geheeld te zijn, maar net genoeg om de moed en wijsheid te vinden die hij kan delen met anderen.

Alle veranderingen zijn verwarrend, zelfs wanneer je ernaar verlangd hebt en er hard voor gewerkt hebt. Dat is het natuurlijke gevolg van de chronische menselijke hang naar zekerheid. Maar als je je met jezelf op je gemak voelt, thuis bent bij jezelf, ben je beter in staat om verandering toe te laten en zonder veel weerstand te accepteren. Hoor ik wel thuis in dit leven, in deze geweldige relatie, in deze fijne baan? Je eist je huis op als het jouwe; je herkent dat je er thuishoort, dat het een goede plek is. Je bent emotioneel ontvankelijk, je deur staat op een kier (maar is niet uit zijn scharnieren gelicht), dus iedereen kan altijd binnenkomen. Je nodigt anderen uit aan je tafel en breekt het brood met hen, terwijl jij en je gezelschap een paar nieuwe avonturen bij elkaar dromen.

Omdat je deze veilige zone in je hebt, kun je ook de moed en kracht vinden die je nodig hebt wanneer je in de Dorre Woestijn of de Vallei van Verlies bivakkeert. Je Kobold doet vaak een dutje en je kunt je kracht verzamelen om bewust te kiezen door welke landen je wilt reizen.

Laat thuis je basis zijn voor groei en avontuur – de plek waar schaduwen zijn, maar waar altijd meer licht is, want daarin voorziet de Geest die je altijd nabij is. Steeds als je bang bent of je verloren voelt, grijp dan de hand van de Geest en zeg: ‘Ik weet het niet meer. Wees alsjeblieft mijn gids!’ Je zult een enorme opluchting voelen, want je weet dat je de weg naar huis kunt vinden… en je zult nooit meer verloren zijn.

Het gezegde luidt niet voor niets: Oost west, thuis best.