P.S. Ik verlang toch zo naar de vacantie. Nog vijftien en een halve dag of nog drie honderd zeventig uren! Nu daaaag, je

JAN.

Voorzichtig schoof hij het vloei weg en begon de brief nog eens over te lezen, doch op dat ogenblik besefte hij allerminst, welk gevaar hem dreigde. De Bolle, die achter in de zaal zat en al enige minuten wantrouwend naar Jan had gekeken, was heel langzaam opgestaan en — op zijn tenen lopend — naar hem toegekomen. Plotseling zag Kees de Bolle vlak naast zijn bank staan.
„Pas op, Jan!” waarschuwde hij haastig.
Helaas, het was te laat; de heer Leder bukte zich vlug over Kees heen en had de brief reeds onder de ogen van de dodelijk verschrikte Jan weggegrist.
„Noem jij briefjes schrijven studeren?” klonk ’t hatelijk.
Jan sprong op; zijn ogen schitterden en hij was vuurrood geworden. Stel je voor, dat de Bolle zijn portret herkende, dat-ie het versje las! Die gedachte vloog bliksemsnel door zijn hoofd. Maar nog erger: verbeeld je, dat de Bolle de brief aan Suus inzag, dat hij hem misschien aan de jongens voor las en belachelijk maakte! De tranen sprongen hem in de ogen.
„’k Wil m’n brief terug!” riep hij plotseling.
Alle jongens keken vol spanning naar de heer Leder en Jan.
„Ik wil? Ik wil? Jouw wil staat achter de deur!”
Jan begreep, dat hij op die manier niet verder kwam.
„Mag ik de brief terug, meneer?” vroeg hij nu zachter. De heer Leder keek de brief in, zag thans tot zijn grote ver bazing de pentekening, zijn eigen portret.
„Zo, moet jij plaatjes tekenen, als je te werken hebt?” vroeg hij weer schamper. Het begon de secondant blijkbaar te interesseren: die bril, die pijp, dat baardje, het was alles erg verdacht; hij wilde weten, wat dat betekende.
Plotseling fluisterde Jan — doodsangstig — Kees in het oor:
„Pak hem de brief af, ’t is ’n brief aan Suus!”
Dat was voor de trouwe vriend voldoende.
Voordat de heer Leder eigenlijk wist wat er gebeurde, had Kees de brief uit zijn handen gerukt en hem aan Jan overgegeven. Pats!… een flinke draai om de oren was de beloning voor deze vriendendienst, maar zij hadden het belangrijke document tenminste terug.
Haastig sprong Jan — zijn epistel krampachtig vasthoudend — de bank uit.
„Geef hier de brief, dadelijk!” schreeuwde de heer Leder. Jan antwoordde niet, frommelde alleen zijn brief haastig in elkaar.
„Wil je die brief teruggeven ?” klonk het nogmaals dreigend.
„’t Is mijn brief!” was het enige antwoord.
Plotseling wrong de Bolle zich door de bank van Kees heen, maar Jan, de beweging ziende aankomen, was op het zelfde ogenblik langs Johnny, die aan de andere kant zat, heengewipt; hij rende het lokaal door, de brief daarbij in snippers scheurend. De Bolle holde achter Jan aan, maar telkens, als hij vlak bij hem was, schoof Jan door een bank heen, zonder dat het de heer Leder mogelijk was zijn kleine vijand bij zijn jasje te trekken. Het was een allerzotste wed loop; nu eens sprong Jan over een lessenaar heen, dan schoot hij er weer vlug onder door, telkens zijn achtervolger achter zich latend.
Eindelijk bleef de heer Leder staan; hij stond — hijgend naar adem — aan de ene kant van een bank, Jan aan de andere.
„Kom hier, ogenblikkelijk!” schreeuwde hij hees.
„Als u belooft mij niet te zullen slaan!” antwoordde Jan, die nu werkelijk bang voor de onderwijzer was geworden.
„Niet? Danne”… Op hetzelfde ogenblik wilde de heer Leder over de hindernis heenspringen, doch hij nam zijn sprong te kort, haakte met zijn linkervoet achter de leuning en daar lag hij in zijn hele lengte over de bank uitgestrekt, tevergeefs nog trachtend Jan te grijpen.
Op dat moment werd de deur geopend; de Baas stond op de drempel en maakte een einde aan deze vreemdsoortige hinderniswedren.
„Wat is hier te doen?” vroeg hij verbaasd.
De Bolle, die van drift nauwelijks uit zijn woorden kon komen, legde — al blazend en hijgend — het hele geval uit. De heer Hovink keek zeer ernstig; de jongens meenden zelfs te bespeuren, dat hij de secondant ontevreden en streng aan keek; hij sprak echter geen woord, bleef stil maar luisteren naar het verhaal, dat de heer Leder hem deed. Eindelijk verbrak hij het zwijgen.
„’t Is goed! Van Beek en Rijger, gaan jullie maar mee! Ge wone straffen schijnen voor jullie niet meer te helpen. Dan zal ik tot andere maatregelen moeten overgaan.”
Angstig-gespannen kwamen de twee vrienden naar de heer Hovink toe. Zij begrepen zeer goed er deze keer niet met een paar uurtjes schoenensalon te zullen af komen. De Baas riep Kobus, die uit de schoenkamer kwam aansloffen met een schoen in zijn linker en een schoenborstel in zijn rechterhand.
Kobus tikte met zijn borstel even tegen zijn voorhoofd en vroeg:
„Wil ik de jongeheren maar naar de schoenkamer brengen, meneer?”
„Nee, Kobus, naar de zolder, allebei; jongeheer van Beek rechts en jongeheer Rijger links.”
„Naar zolder?” waagde Kobus verbaasd te vragen.
Het was nog nooit voorgekomen, dat hij ’s avonds, bij donker, jongeheren in de nor of het hokkie had opgesloten; die straf was tot heden alleen overdag toegepast. Wanneer het begon te schemeren, werden de misdadigers geregeld ontslagen en naar het schoenensalon beneden getransporteerd; daar brandde een lampje en waren zij niet zo van de wereld af gezonderd als hoog boven op zolder. Kobus bleef niet lang in onzekerheid, want de Baas bevestigde nogmaals:
„Ja zeker, naar zolder!”
„Uitstekend, meneer! Ga maar mee!” — en Kobus wenkte de vrienden met zijn gelaarsde hand om hem te volgen.
Kobus slofte naar boven, gevolgd door Jan en Kees, die dit uitstapje allesbehalve aangenaam vonden.
Kobus had beneden bij de zoldertrap het electrische licht aangedraaid. De zolder werd door dat licht heel flauw be schenen.
Bij de twee bekende vertrekjes bleef Kobus met de jongens staan.
„Dat is wat, bij avond op zolder! Wat doen jullie ook met die kwajongensstreken! Zeker weer bij meneer Leder, he? Ja, ja, dat dacht ik wel!” en hij knikte bevestigend met het hoofd, om te bewijzen, dat hem dit allerminst verwonderde; toen opende hij de deuren en piepte, net alsof het dag was:
„Asjeblieft, jongeheer, stap maar in!” Hij sloot daarna de twee vertrekjes af en sjokte weg, als altijd waarschuwend:
„Als je me nodig hebt, dan bel je maar. Nou, saluut, jonge heren !”
Een ogenblik zag Jan nog het flauwe schijnsel van het lichtje bij de zoldertrap, toen ging het lichtje uit en hoorde hij een deur beneden dichtslaan. Beide jongens zaten in diepe duisternis, geheel alleen, boven op zolder.
Jan zat onbeweeglijk op zijn bankje bij de tafel; hij zag niets van de deur, niets van de tralies; hij zag alleen maar één grote donkerte overal.
Het was luguber-stil om hem heen. Hij stond ineens op … Wat kraakte dat bankje vreemd in die stilte! Jan ging dadelijk weer zitten en bleef nu, zich nauwelijks verroerend, al maar staren in het duister naar de plaats, waar de deur moest zijn, en naar het gat met de tralies, waarachter hij de zolder wist.
Plotseling schrikte hij op; daar hoorde hij iets, daar kraakte het achter de deur, heel duidelijk! Wat kon dat wezen? Hij durfde zich niet bewegen, zat angstig-gespannen maar te luisteren. Wie kon daar op dit ogenblik op de zolder zijn? Zij waren toch maar met hun beiden, Kees en hij. Zou Kees het ook hebben gehoord? Hij zou het hem wel graag willen vragen, maar hij durfde niet; hij was bang voor zijn eigen stem in deze geheimzinnige, doodse stilte.
Een schok ging door hem heen,… daar had hij het wéér gehoord, heel duidelijk nu, een vreemd geluid, dicht bij de deur, alsof iemand heel voorzichtig over de zolder liep. Het angstzweet brak hem uit; hij staarde onafgebroken in de richting van de zolder, vast overtuigd, iemand achter het gat, dat voor hem onzichtbaar bleef, te zullen zien verschijnen. Zo bleef hij minuten lang zitten, roerloos, al zijn zenuwen gespannen om elk geluid te kunnen op vangen.
Een koude rilling liep over zijn rug; wat was dat voor een griezelig lawaai? Het was of er vreemdsoortige wezens langs de zolder renden; toen hoorde hij een ellendig gepiep, daarna was het stil. Jan zat op zijn bankje te hijgen. Hij had nooit aan spoken geloofd, maar nu hij hier in die grote, donkere ruimte al die geheimzinnige geluiden hoorde, begon hij zich plotseling de verschillende verhalen te herinneren, die Keetje, de vorige dienstbode, hem had verteld van weerwolven en heksen op bezems en van rode en zwarte duivels. In zijn gedachten zag hij de heksen daar achter die deur op bezems rondvliegen, de weerwolven met vurige ogen heen en weer springen en de duivels een rondedans maken. Sssr!… wat was dat? Weer hoorde hij dat geren, dat ellendige gepiep. Zou hij Kees roepen, zou hij Kobus bellen? Alles trilde aan Jan; nog nooit had hij zich zó angstig gevoeld.
Daar hoorde hij in het hokkie naast zich Kees zachtjes roepen: „Zeg, Jan!”
Het was of Jan een stem uit de hemel hoorde; al zijn zenuwen ontspanden zich en hij durfde weer adem te halen toen hij dat bekende geluid naast zich had gehoord. Toch bleef hij nog op zijn bankje zitten.
„Wat is er, Kees?” antwoordde hij zacht.
„Hoor je niks?” vroeg Kees weer.
„Ja, wat is dat?” Jan keek angstig naar de deur, erg onge rust, dat de weerwolven op zijn menselijke stem zouden af komen; maar het bleef rustig op de zolder en hij zag niets.
„Ik geloof, dat er iemand op de zolder is,” riep Kees nu heel zacht. Jan bewonderde Kees om zijn moed, dat hij dit zo maar durfde schreeuwen, doch vergat, dat Kees nog wat licht door het raam opving en dus niet zó in het donker zat. Toch kreeg Jan, door de zekerheid, dat Kees daar naast hem zat en door de nu weer ingetreden stilte, zijn kalmte lang zamerhand terug en waagde het nu een ogenblik op te staan en voorzichtig naar de deur te schuiven. Hij tastte met zijn handen voor zich uit, tot hij eindelijk de tralies voelde; daarna probeerde hij of hij iets op de zolder kon ontwaren, maar zag niets; het was alles even donker als in zijn cel.
Plotseling sprong hij verschrikt terug. Wat was dat? Duidelijk zag hij twee gloeiende ogen als een paar vurige karbonkels naar hem loeren. Nu had hij ze toch zelf gezien, de ogen van de weerwolf, daar vlak voor zich, op zolder, geen tien passen van zich af. Dan was het dus geen verhaaltje, geen sprookje. Hij hield zijn adem in, zag angstig al maar naar die twee glinsterende en schitterende karbonkels voor zich. Hij wilde Kees roepen maar kon niet.
„Miauw!” klonk het ineens heel zacht van de zolder; een zucht van verlichting ontsnapte Jan. Hè, gelukkig!… het was geen weerwolf geweest, geen heks, geen duivel het was … de poes! die poes, die altijd op zolder huisde en waarmee hij zo dikwijls had gespeeld, als hij stilletjes uit zijn cel was gekropen. Dat hij van dat lamme beest zó had kunnen schrikken! Nu begreep hij ook dadelijk, waar al die geluiden vandaan kwamen, dat ellendige gepiep, dat geren over de zolder; het was de kat geweest, die met een muis had gespeeld en in zijn vreugde over deze ontdekking, riep Jan veel harder dan zoéven:
„Is niets geweest, Kees, ’t was de poes maar! Ik kan haar hier duidelijk zien!”
„Waar zit je op ’t ogenblik?” vroeg Kees, die zich door deze mededeling ook veel veiliger voelde.
„Ik sta bij de deur!” Jan had al zijn kalmte teruggekregen, nu hij de oorzaak van die mysterieuze geluiden had ontdekt en telkens de stem van Kees naast zich hoorde.
„Kun je d’r niet uit?” vroeg Kees erg geheimzinnig.
„Jawel, maar ik zie niks,” antwoordde Jan, die niet wilde bekennen, dat hij zo’n ontsnapping in de duisternis toch wel een beetje griezelig vond.
„Nou, da’s niks! Vooruit, dan zitten wij samen, da’s veel gezelliger in ’t donker!” moedigde Kees aan.
Dit argument was beslissend; vlug schoof Jan de bekende losse tralie weg en even daarna wrong hij zich reeds door de opening heen. Toch was dit een heel angstig moment voor hem, want hij verwachtte ieder ogenblik, dat men hem in het donker bij zijn voeten of zijn haren zou pakken.
Zodra hij dan ook op de zolder stond, haastte hij zich om bij zijn buurman te komen, die hem achter de deur van het hokkie met verlangen stond op te wachten; voor Kees was het een even grote geruststelling als voor Jan om zijn vriend zo dicht bij zich te weten. Jan voelde zich, alsof hij bij de Prins op visite kwam en had onmiddellijk al de doorgestane ellende vergeten. Zijn grote vreugde uitte hij in een hart grondig : „Nou wordt-ie echt, Kees!”
Gedurende enige minuten zaten de twee vrienden heel geheimzinnig samen te praten; Jan vertelde Kees, wat hij aan Suus had geschreven.
„Dan is ’t ’n geluk, dat ik hem de brief heb af gepikt!” meende Kees.
„Nou en of!” bevestigde Jan. „Verbeeld je, dat-ie had gelezen:

„Op zijn neus draagt de Bolle een ijzeren bril,
„Hij is zó lelijk, dat geen meisje met hem trouwen wil.”

De twee jongens merkten langzamerhand niet eens meer, dat het pikdonker om hen heen was. Nu zij daar bij elkander zaten, was de overdreven angst verdwenen en reeds heel spoedig stelde Jan voor om thans ook bij avond een onder zoekingstocht op de zolder te maken. „Dat is nog veel fijner dan overdag,” meende hij, „nu we toch met ons beiden zijn!” Kees vond dit ook, maar was bang, dat zij in ’t donker overal tegenaan zouden lopen en de weg naar de nor niet terug zouden vinden, doch toen Jan op het idee kwam om lucifers uit het dienstbodenkamertje te halen, besloten zij samen op expeditie te gaan.
Heel langzaam, met de handen langs de muur tastend, schoven de jongens de zolder over. Kees bleef bij de deur van het dienstbodenkamertje staan; Jan sloop voorzichtig naar binnen en kwam spoedig daarop terug met twee doosjes lucifers, die hij op de tafel had gevonden. Aan Kees gaf hij het ene doosje, terwijl hij het andere zelf hield. Jan stak het eerst een lucifer aan, hield het vlammetje onder Kees’ neus en riep toen met een grafstem: „Boe!” Zij zagen er beiden spookachtig uit bij het schijnsel van dat ene lucifertje midden op die grote, lege zolder.
Voorzichtig gingen zij, op hun kousen lopend, verder, zich telkens met een vlammetje bijlichtend, tot zij eindelijk bij een zolderraampje kwamen, waar zij halt hielden om eens op straat te gluren.
Dat was voor beiden een eigenaardige, heel nieuwe gewaar wording. De jongens gingen niet naar buiten dan onder toezicht van een secondant en dan alleen nog maar bij het volle daglicht; zij zagen het dorp dus nooit bij avond. Toen zij de straat daar zo beneden zich zagen liggen, enkel verlicht door de lantaarn voor het instituut Hovink, voelden zij iets van de vrijheid van al die jongens, die niet op kostschool waren. Kees en Jan zaten beiden stil naar buiten te turen en zonder het elkander te bekennen, dachten zij terug aan de tijd, dat óók zij ’s avonds bij donker wel eens over straat gingen, geheel alleen of met andere vrienden, zonder een altijd surveillerende secondant als de Bolle of de Pierewiet achter zich. Voor het eerst besefte Jan nu goed, dat hij op kostschool feitelijk al zijn vrijheid miste.
„Kijk, daar loopt ’n jongen!” zei Kees ineens.
Jan gluurde over Kees’ schouder; hij zag de jongen ook; het was een armoedig gekleed kereltje, ongeveer even oud als zij waren.
„Toch lollig, hè, als je zo ’s avonds op straat mag lopen! ’k Wou, dat ik die jongen was!” zei Jan.
„Zal ik hem eens roepen?” vroeg Kees, die plotseling be hoefte kreeg aan gemeenschap met de buitenwereld.
Op hetzelfde ogenblik opende hij heel voorzichtig het raampje en dadelijk daarop hingen beide jongens reeds half naar buiten.
„Hela, hela, pst! Hei daar!” riepen de vrienden geheim zinnig.
De jongen van beneden keek op, zag de twee hoofden uit het raampje steken.
„Zeg, wil je vijf cent verdienen?” riep Jan zachtjes.
„Jawel, wat mot ik er voor doen?” vroeg de jongen op de straat.
„Hier aan de kostschool belletje trekken, zó hard, alsof er brand is!” legde Jan uit.
„Da’s goed, maar eerst de centen!”
Jan haalde een stuiver uit zijn portemonnaie.
„Echt doen!” waarschuwde Jan nog eens, die in ieder geval waar voor zijn geld wilde hebben.
„Natuurlijk, gooi maar op!”
Jan gooide zijn stuiver naar beneden. Vlug raapte de jongen het muntstuk op, stopte het in zijn zak en ging toen naar de bel, waaraan hij uit alle macht begon te trekken; luid en schril weerklonk dat door de hele kostschool. Dadelijk daarop sprong de jongen van de stoep af, holde de straat op en terwijl hij vluchtig naar de twee vrienden in ’t zolderraampje keek, schreeuwde hij, zó hard hij kon:
„Pas maar op, dat ze je niet in de gaten krijgen!”
Verschrikt doken Kees en Jan naar beneden, bang, dat die waarschuwing op kostschool gehoord zou zijn, doch dadelijk daarop hingen zij weer uit het raampje, behoedzaam naar buiten turend.
De deur beneden werd haastig geopend; het licht uit de gang scheen over de straat. De twee vrienden zagen Mina op de stoep naar alle kanten gluren en hoorden de Baas uit de gang duidelijk roepen:
„Wat was dat, Mina?”
„Niks, meneer… belletje trekken!” antwoordde Mina.
Toen hoorden zij de Baas nog zeggen: „Die lamme kwajongens!” waarop de deur dicht viel en de straat weer enkel verlicht werd door de lantaarn voor het instituut Hovink.
Beide vrienden proestten van het lachen. Dat moest de Baas eens weten, dat zij, hier boven, de „lamme kwajongens” waren, die aan zijn deur hadden gebeld!
„Ik zit bij avond veel liever hier dan in het schoenensalon,” meende Jan, die zijn angst van zoéven al weer helemaal vergeten had.
„Wat zullen we nou doen?” vroeg Kees.
„Ja, wat nou?” knikte Jan.
Dat er nog iets gedaan moest worden, stond bij beiden vast; de dorpsstraat lag daar al te verleidelijk beneden hen. Zouden zij gedurende hun hele kostschooltijd ooit zo’n gelegenheid terugkrijgen? Enige ogenblikken zaten zij peinzend tegen over elkander, totdat Kees opsprong met de woorden: „Ik weet wat!”
„Wat dan?” vroeg Jan nieuwsgierig.
„We laten iets naar beneden hangen; ik heb wel ’n stuk touw in m’n zak!”
Dit voorstel vond dadelijk bijval bij Jan. Maar wat zou het zijn? Zij voelden in hun zakken, keken om zich heen, doch vonden niets. Toen kwam Jan op het idee om maar weer op het dienstbodenkamertje te gaan zoeken, daar zou den zij zeker wel iets vinden.
Behoedzaam slopen zij naar het kamertje van Mina en Neeltje terug. Eerst wilde Kees, die door het succes van het belletje trekken erg overmoedig was geworden, ’n heel kussen naar beneden laten zakken, maar Jan was bang, dat dit dadelijk los zou schieten, waarom zij dat plan maar weer lieten varen. Eindelijk vond Kees een grote, zwarte mof van Neeltje, die bijzonder geschikt voor dit doel bleek te zijn, daar zij voldoende zeker aan het touw was te bevestigen.
Even later zaten de jongens weer bij het zolderraampje; Kees hield de mof vast, Jan het eind van het touw. Beiden hingen half naar buiten, al maar kijkend of er nog niemand langs de dorpsstraat kwam aanwandelen. Daar zag Jan in de verte een oude juffrouw aankomen; zij slof te langzaam, een beetje voor overgebogen, langs de straat, het gelaat al maar naar de grond gericht.
„Stil, daar heb je d’r!” fluisterde hij.
„Heb je het touw goed vast?” vroeg Kees.
„En of! Je kunt ’em gerust laten val len!” antwoordde Jan.
De beide jongens hingen nu zo ver mogelijk buiten het raam; de juffrouw kwam al nader en nader.
„Klaar?” vroeg Kees nog eens.
Jan antwoordde niet, knikte alleen maar heel betekenisvol, zijn ene oog dichtgeknepen, als wilde hij zeggen: „Ga je gang maar!”
Nu was de juffrouw vlak onder ’t raam. „Daar dan!” zei Kees en tegelijk schoot de mof als ’n grote, zwarte roofvogel loodrecht naar beneden en kwam vlak voor de juffrouw op de grond neer.
„Heremijntijd, wat is dat?” gilde ’t goede mens en sprong — dodelijk verschrikt — een paar pas achteruit! Op hetzelfde moment zag zij tot haar stomme verbazing het zwarte gedrocht weer vlug naar boven stijgen en hoorde duidelijk een onderdrukt gegiechel boven zich. Voorzichtig ging zij achteruit, tuurde vol woede naar de langzaam verdwijnende mof, maar de jongens zag zij niet, want die waren beiden even vlug naar beneden gedoken.
Jan trok het touw in … Wat was dat? het wilde niet verder! Strak-gespannen lag het over het kozijn.
„’t Zit vast!” fluisterde hij verschrikt.
„Vooruit, trek dan!” zei Kees angstig.
„Dat doe ik al — — — ’t Wil niet!” antwoordde Jan, die al maar zenuwachtig zat te rukken.
Kees stak voorzichtig zijn hoofd naar buiten.
„Wel verdraaid, ’t Touw zit vast aan de goot!” fluisterde hij. Op hetzelfde ogenblik kreeg de juffrouw beneden, die al maar stond te turen naar de mof, welke daar boven haar onder de dakgoot uitdagend slingerde, Kees in de gaten.
„Lelijke kwajongen! Lelijke kwajongen!” gilde zij, zo hard als zij kon, terwijl zij met haar gebalde vuistjes tegen Kees stond te dreigen.
„Vooruit Jan, trek dan toch, trek dan toch!” riep Kees, die deze toestand allesbehalve veilig begon te vinden. Jan rukte uit alle macht; ..rits! daar schoot het touw naar binnen, maar tegelijk zag Kees de mof naar beneden vallen, vlak voor de voeten van de juffrouw. Het touw was allerongeluk kigst juist bij de dakgoot doormidden geknapt; Jan had de ene helft in de handen; de andere helft met de mof had … de juffrouw beneden, die haar prooi triomfantelijk van de straat had opgeraapt.
Verschrikt keken de jongens elkander aan. Wat nu te beginnen?
„Vraag ’m terug?” zei Jan, die nog aan de goedertierenheid van de juffrouw geloofde. Kees hing weer uit ’t raam.
„Juffrouw! Juffrouw!” riep hij zó dringend, doch tevens zó zacht mogelijk, „mogen wij de mof terug? Gooi ’m maar op, wij zullen ’m wel opvangen!”
„Dat zou je wel willen!” antwoordde de woedende dame beneden, „’k Zal jullie leren om ’n ordentelijk mens aan ’t schrikken te maken!”
„Zeg, dat ze ’n kwartje krijgt!” ried Jan weer aan. Dit leek Kees de laatste en enige oplossing, want wat deed een mens al niet voor vijf-en-twintig centen?
„Juffrouw, juffrouw!” schreeuwde hij nog eens. „Mogen we ’m terug … voor ’n kwartje?”
„Voor geen gulden!” gilde de wraaklustige juffrouw en op hetzelfde moment zag Kees haar het hekje binnensloffen. Als een kat zo vlug, schoof hij naar binnen en met angstige stem fluisterde hij:
„Nou zal je ’t hebben, ze gaat klagen!”
Weer klonk hard en schril de bel door de kostschool, maar nu waren het de twee vrienden, die opschrikten door dit nare geluid. Ineens schoot Jan het dreigement van de heer Hovink door het hoofd; hij begreep, dat de brief aan zijn ouders nu zeker geschreven zou worden en voelde, thans niets tot zijn verdediging te kunnen inbrengen, omdat hij zelf alle schuld had.
Een ogenblik bleven zij als verlamd staan; toen vlogen zij de donkere zolder weer op, in hun angst geheel vergetend het zolderraampje te sluiten. De lucifers, die zij aanstaken, gingen telkens door hun zenuwachtige haast uit, zodat zij ten slotte maar in het duister achter elkaar aanstrompelden; Jan liep voorop, Kees achter hem aan. Duidelijk hoorden zij de schrille stemmen van de nijdige juffrouw en de Baas beneden. Ze liepen, wat ze lopen konden.
„Vooruit, Jan, vooruit, Jan!” riep Kees, om zijn vriend maar tot spoed aan te zetten.
„Ik kan niet harder, ik zie niks!” antwoordde deze. Nu waren ze dicht bij de nor en het hokkie, doch plotseling viel Jan languit op de grond, terwijl Kees over hem heen buitelde. In zijn haast was hij over een kachelpijp gestruikeld en met zijn rechterarm juist op de rand van een kist terecht ge komen. Vlug sprongen beide jongens weer op; Jan merkte in zijn angst bijna niet, dat de arm hem hevig pijn deed. Met zijn linkerhand langs de muur tastend liep hij door, tot hij eindelijk de sleutel van de nor voelde. Kees ging naar binnen en vlug deed Jan de deur van het hokkie achter hem dicht; daarop wilde hij door zijn eigen deuropening kruipen, toen hij ineens een gil gaf van pijn. De plek, waarop hij gevallen was, gloeide verschrikkelijk en het was onmogelijk de arm op te heffen.
Daar hoorde hij iemand naar boven komen; hij zag duidelijk het schijnsel van een licht op de trap en zonder zich te bedenken, draaide hij de sleutel in het slot met zijn linker hand om, opende haastig de deur, stapte de nor binnen en had juist de deur weer achter zich gesloten, toen de Baas, gevolgd door Kobus, op zolder zichtbaar werd.
Jan bleef bij de tafel staan, — hij wilde gelaten zijn lot afwachten — doch op dat ogenblik voelde hij zulk een hevige, brandende pijn in zijn arm, dat hij zich plotseling op zijn bankje vallen liet. Toen werd de deur geopend en trad de heer Hovink — de bewuste mof in zijn hand houdend — de nor binnen; doch Jan zag niets meer, want, zijn ogen gesloten, lag hij kreunend tegen de tafel aangeleund.