Portugees Diverse Auteurs

Prev Next

PORTUGEES

t a a l g i d s

P O R T U G E E S

Samengesteld door

Van Dale Lexicografie bv

Portugees: Jef van Egmond, m.m.v. Lurdes Meyer portugees Boek 1

portugees Boek 1

06-02-2007 10:19:08

Wat & Hoe: wat anders?

Wat & Hoe maakt deel uit van Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen www.kosmosuitgevers.nl

Ook leverbaar in de serie Wat & Hoe:

•

Reisgidsen

•

Wandelgidsen

•

Fietsgidsen

38e druk, 2007

Van Dale Lexicografie bv – Utrecht/Antwerpen Coördinatie vertaalwerk: N. van der Sijs – Utrecht Technische coördinatie: Van Dale Lexicografie bv – Utrecht/

Antwerpen

Technische realisatie en productie: LINE UP boek en media bv Omslagontwerp: Teo van Gerwen Design

Tekeningen: Teo van Gerwen Design / Hans Michielsen ISBN 978 90 215 2811 3

NUR 507

portugees0-p2.indd 2

portugees0-p2 indd 2

06-02-2007 16:07:35

Inhoudsopgave

Woord vooraf 6

Handig om te weten ... 7

1.1 Beknopte

grammatica 7

1.2 Uitspraak 12

1.3 Handige

rijtjes 13

1.4

Datum, tijd en getallen 20

1.5 Persoonlijke

gegevens 27

1.6 Praktische

zaken 28

2 Ontmoetingen

2.1 Plichtplegingen 34

2.2 Iemand

aanspreken 37

2.3 Zich

voorstellen 37

2.4 Een

gesprek 42

2.5

Wat vindt u ervan? 44

2.6

Een compliment geven 45

2.7 Iemand

versieren 46

2.8 Afscheid

nemen 47

3 Onderweg

3.1

De weg vragen 50

3.2 Douane 51

3.3 Bagage 53

3.4 De

auto 54

3.5 Het

benzinestation 54

3.6

Pech en reparaties 55

3.7 De

(brom)fiets 60

3.8 Vervoermiddel

huren 61

3.9 Liften 64

3.10 Algemeen 65

3.11 Inlichtingen 68

3.12 Kaartjes 71

3.13 Vliegtuig 73

3.14 Trein 74

3.15 Taxi 75

portugees Boek 3

06-02-2007 10:19:10

Logeren en kamperen 77

4.1 Algemeen 77

4.2 Kamperen 79

4.3 Hotel/pension/appartement/huisje 83

4.4 Klachten 86

4.5 Vertrek 87

In de stad 89

5.1 Bezienswaardigheden 89

5.2 Bank 92

5.3 Afrekenen 93

5.4 Post 95

5.5 Telecommunicatie 97

5.6 Algemeen 103

5.7 Levensmiddelen 105

5.8

Kleding en schoeisel 106

5.9

Foto en video 108

5.10 Kapper 111

5.11 In het restaurant 114

5.12 Bestellen 115

5.13 Iets

aanbieden 125

5.14 De

rekening 125

5.15 Klagen 126

5.16 Uitnodigen 127

5.17 Iets

afspreken 128

5.18 Uitgaan 129

5.19 Kaartjes

reserveren 132

6 Naar

buiten

134

6.1 Het

weer 134

6.2 Algemeen 136

6.3

Aan het water 137

6.4

In de sneeuw 139

6.5

Wandelen en bergbeklimmen 141

7 Gezondheid

143

7.1

De dokter roepen 143

7.2

Klachten van de patiënt 143

7.3 Het

consult 147

7.4

Recept en voorschriften 151

7.5 De

tandarts 152

portugees Boek 4

06-02-2007 10:19:10

8 In

moeilijkheden

154

8.1

Om hulp vragen 154

8.2 Ongelukken 155

8.3

Er is iemand vermist 156

8.4

Verlies en diefstal 157

8.5 De

politie 158

Woordenlijst 161

Nederlands – Portugees 161

portugees Boek 5

06-02-2007 10:19:11

Woord vooraf

Deze nieuwe editie van de vertrouwde Wat & Hoe Portugees is in samenwerking met Van Dale Lexicografie weer flink verbeterd. De hele tekst is ingrijpend gewijzigd en aangepast aan de moderne toerist. U kunt nu bijvoorbeeld naar een internetcafé vragen, met iemand e-mailadressen uitwisselen of informeren waar u een prepaidkaart kunt kopen. Net als in de vorige druk is er aandacht besteed aan het reizen met kinderen. Verder zijn alle illustraties vernieuwd; om de communicatie met een Portugese arts te vergemakkelijken, zijn er plaatjes van het menselijk lichaam toegevoegd.

Deze taalgids biedt u uitkomst in verschillende situaties. Met de gids in de hand zult u er zeker in slagen om duidelijk te maken wat u bedoelt. In veel gevallen echter zal uw gesprekspartner dan reageren met een vraag of opmerking. En wat dan? U verstaat immers geen Portugees? In de gids vindt u per situatie een groot aantal mogelijke antwoorden (met de Nederlandse vertaling), die u aan uw gesprekspartner kunt voorleggen.

Bijvoorbeeld: u vraagt om een treinkaartje naar X en de lokettist reageert met een wedervraag. Als u hem het boekje voorhoudt, zal hij aanwijzen wat hij bedoelde, bijvoorbeeld Enkele reis of retour? of Met hoeveel personen reist u?

Ook kunt u met deze gids eigen zinnen maken met behulp van de woordenlijst achterin.

Naast contacten met de lokale bevolking hebt u te maken met opschriften of korte teksten die u wilt begrijpen. Denk aan een menukaart, verkeersborden of het weerbericht in de krant. In veel hoofdstukjes is daarom een alfabetische lijst van termen opgenomen.

Bovendien kunt u, aan de hand van de beknopte grammatica, deze gids ook gebruiken als een eerste hulpmiddel bij het leren van het Portugees. Ten slotte vindt u in en achter op deze Wat & Hoe-gids handige lijstjes met dagelijkse uitdrukkingen die u uit het hoofd kunt leren.

Redactie van de Wat & Hoe-taalgidsen

Wat & Hoe-taalgidsen zijn er in de volgende talen: Arabisch

Fins

Indonesisch

Portugees

Tsjechisch

Braziliaans

Frans

Italiaans

Roemeens

Turks

Chinees

Fries

Japans

Russisch

Zweeds

Deens

Grieks

Kroatisch

Slowaaks

Duits

Hebreeuws

Noors

Spaans

Engels

Hongaars

Pools

Thai

portugees Boek 6

06-02-2007 10:19:11

Handig om te weten ...

1.1 Beknopte

grammatica

HANDIG OM TE WETEN ...

1 Het lidwoord

enkelvoud

meervoud

mannelijk

Bepaald

vrouwelijk

mannelijk

uns

Onbepaald

vrouwelijk

uma

umas

bv.:

o senhor / os senhores (de meneer / de meneren) a senhora / as senhoras (de mevrouw / de mevrouwen) um homem / uns homens (een man, enige mannen) uma mulher / umas mulheres (een vrouw, enige vrouwen) Samentrekkingen van voorzetsels met lidwoorden o/os

a/as

um/uns

uma/umas

ao/aos

à/às

---

no/nos

na/nas

num/nuns

numa/numas

do/dos

da/das

dum/duns

duma/dumas

por

pelo/pelos

pela/pelas

---

2 De vorming van het vrouwelijk

-o > -a

bv.:

o menino / a menina (de jongen / het meisje) o bonito / a bonita (de leuke jongen, het leuke meisje)

-or > -ora

bv.:

o professor / a professora (de docent m/v) o senhor / a senhora (de meneer / de mevrouw)

-ês > -esa

bv.:

holandês / holandesa (Hollander / Hollandse) português / portuguesa (Portugees / Portugese) 7

portugees Boek 7

06-02-2007 10:19:11

3 De vorming van het meervoud

1 1. -a > -as bv.: casa > casas (huis)

-e > -es

bv.: verde > verdes (groen)

-i > -is

bv.: boi > bois (stier)

-o > -os

bv.: bolo > bolos (taart)

-u > -us

bv.: pau > paus (stok)

2. -ão > -ões bv.: avião > aviões (vliegtuig) opinião > opiniões (mening)

-ão > -ães bv.: pão > pães (brood)

cão > cães (hond)

-ão > -ãos bv.: mão > mãos (hand)

cidadão > cidadãos (burger)

3. -z > -zes

bv.: rapaz > rapazes (jongen)

luz > luzes (licht)

HANDIG OM TE WETEN ...

4. -r > -res

bv.: doutor > doutores (dokter)

cor > cores (kleur)

5. -s > -ses

bv.: país > países (land)

francês > franceses (Fransman)

6. -al > -ais

bv.: canal > canais (kanaal)

animal > animais (dier)

7. -el > -éis

bv.: hotel > hotéis (hotel)

anel > anéis (ring)

8. -il > -eis

bv.: fácil > fáceis (gemakkelijk)

difícil > difíceis (moeilijk)

9. -ol > -óis

bv.: lençol > lençóis (laken)

portugees Boek 8

06-02-2007 10:19:11

4 De trappen van vergelijking

1. Vergrotend/verkleinend/vergelijkend

HANDIG OM TE WETEN ...

... mais bonito do que ... (mooier dan) uitz.:

maior (groter)

melhor

(beter)

pior

(slechter)

... menos alto do que ... (minder groot dan) met bn. ... tão simpático como ... (even aardig als) met zn. ... tanto dinheiro como ... (evenveel geld als)

... tantos amigos como ... (evenveel vrienden als)

... tanta fome como ... (evenveel honger als)

... tantas qualidades como ... (evenveel goede eigenschappen als) 2. Overtreffend

... o mais bonito / ... a mais bonita (de mooiste m/v)

... os mais bonitos / ... as mais bonitas (idem m mv/v mv)

... o maior / os maiores ... a maior / as maiores (de grootste ...)

... o melhor / os melhores ... a melhor / as melhores (de beste ...)

... o pior / os piores ... a pior / as piores (de slechtste ...)

... o menos alto / ... a menos alta (de minst grote m/v)

... os menos altos / ... as menos altas (idem m mv/v mv) 5 Persoonlijke voornaamwoorden

1. Als onderwerp

jij

você

u (informeel)

o senhor / a senhora

u (formeel)

ele / ela

hij / zij

nós

wij

vós

vocês

jullie

os senhores / as senhoras

eles / elas

zij

portugees Boek 9

06-02-2007 10:19:11

2. Als lijdend voorwerp

1 me

mij

o / a

hem / haar / u

nos

ons

os / as

hen / u

3. Meewerkend voorwerp

De derde persoon is hier lhe / lhes (i.p.v. o/a – os/as) 6 Bezittelijke voornaamwoorden

o meu / a minha

mijn

bv. o meu amigo (vriend) / a minha

amiga (vriendin)

os meus / as minhas

os meus amigos (vrienden) / as minhas

HANDIG OM TE WETEN ...

amigas (vriendinnen)

o teu / a tua

bv. o teu irmão (broer) / a tua irmã (zus) os teus / as tuas

os teus irmãos / as tuas irmãs

o seu / a sua

bv. o seu marido (echtgenoot) / a sua

mulher (vrouw)

os seus / as suas

os seus filhos (zonen of: kinderen) / as

suas filhas (dochters)

dele

zijn

bv. a casa (huis) dele / o carro (auto) dele dela

haar

bv. a casa dela / o carro dela

deles / delas

hun

bv. a casa deles / os carros delas

o nosso / a nossa

bv. o nosso cão (hond) / a nossa cadela

(teef)

os nossos / as nossas onze os nossos gatos (katten) / as nossas gatas (poezen)

o vosso / a vossa

jullie bv. o vosso pai (vader) / a vossa mãe (moeder)

os vossos / as vossas uw

os vossos tios (ooms) / as vossas tias

(tantes)

portugees Boek 10

06-02-2007 10:19:12

7 Aanwijzende voornaamwoorden

este / esta

deze / dit

esse / essa

die / dat (daar bij jou / u) (de aangesprokene) HANDIG OM TE WETEN ...

aquele / aquela

die / dat (daarginder)

bv.: este livro (aqui = hier) é meu (dit boek is van mij) esse livro (aí = daar bij jou/u) é meu (dat boek is van mij) aquele livro (ali = daarginds) é meu (dat boek is van mij) Zelfstandig

isto = dit

O que é isto? (Wat is dit?)

isso = die / dat

O que é isso? (Wat is dat?)

aquilo = die / dat

O que é aquilo? (Wat is dat daar?)

8 Het werkwoord

1. Tijden:

Presente

– Tegenwoordige tijd

Pretérito

– Verleden tijd

Futuro

– Toekomende tijd

Personen:

enkelvoud

meervoud

nós

wij

jij

(vós)

(gij)

ele

hij

eles

zij

ela

zij

elas

zij

você

jij/u

vocês

jullie

o senhor

u (m)

os senhores

u (m/v)

a senhora

u (v)

as senhoras

u (v)

3. Regelmatige werkwoorden:

FALAR

BEBER

PARTIR

(spreken)

(drinken)

(vertrekken)

fal o

beb o

part o

fal as

beb es

part es

ele

fal a

beb e

part e

ela

fal a

beb e

part e

você

fal a

beb e

part e

o senhor

fal a

beb e

part e

portugees Boek 11

06-02-2007 10:19:12

a senhora

fal a

beb e

part e

1 nós

fal amos

beb emos

part imos

vocês

fal am

beb em

part em

os senhores

fal am

beb em

part em

as senhoras

fal am

beb em

part em

eles

fal am

beb em

part em

elas

fal am

beb em

part em

1.2 Uitspraak

We hebben een eigen systeem ontwikkeld, dat in alle Wat & Hoe-taalgidsen wordt gebruikt. Het heeft de volgende kenmerken:

– Het is ondubbelzinnig. Daarmee bedoelen we dat één letter of combinatie van letters altijd één klank weergeeft. In een woord als kenteken staat de e voor drie verschillende klanken. In het Wat & Hoe-systeem zou dit woord worden weergegeven als kenteekən.

– Het sluit zo veel mogelijk aan bij het Nederlands, dus er komen zo min HANDIG OM TE WETEN ... mogelijk accenten en vreemde tekens in voor.

– De klemtoon van elk woord is aangegeven door onderstrepingen van de klinker(s).

– Zogenaamde lange klinkers ( aa, ee enzovoort) worden in de uitspraak-weergave altijd geschreven als een dubbele klinker. Zogenaamde korte klinkers worden altijd weergegeven met een enkele klinker, dat wil zeggen:

als in af

als in mes

als in op

De gebruikte letters en symbolen:

aa tussen u en aa; dit lijkt nog het meeste op een ‘Haagse’ aa ei

tussen ei en ee

genasaleerd; als de a in het Franse jambon ẽ

genasaleerd; als de i in het Franse lapin õ

genasaleerd; als in o in het Franse jambon oe als in boek

als de stomme e in de

als in goal

wordt in het Portugees altijd ‘dik’ uitgesproken; vgl. onze

‘Amsterdamse’ l

ng moet sterker worden genasaleerd dan in het Nederlands het 12

geval is

portugees Boek 12

06-02-2007 10:19:12

wordt achter in de keel uitgesproken, vergelijkbaar met de zgn.

Franse r

als in meisje

als in horloge.

HANDIG OM TE WETEN ...

De overige letters klinken ongeveer zoals in het Nederlands.

De uitspraak van het Portugees dat in Brazilië gesproken wordt, wijkt nogal af van de uitspraak die men in Portugal gewoon is. Ook binnen Brazilië zijn er verschillen in uitspraak. Niettemin zal men de standaard-Portugese uitspraak die in dit boekje vermeld wordt, daar zonder proble-men kunnen gebruiken.

De belangrijkste verschillen tussen de Braziliaanse en de Portugese uitspraak zijn:

-e

De e als eindklank van lettergreep of woord krijgt vaak de waarde van een ie; telefone wordt in Brazilië: telefoonie (in Portugal: tələfõnə)

-te, -de op het einde van een woord krijgen de waarde van resp. tsjie en dzjie; verdade wordt in Brazilië: verdaadzjie (in Portugal: verdaadə)

-r

De -r op het eind van een woord wordt vaak niet uitgesproken; amar wordt in Brazilië: aamaa (in Portugal: aamaar)

-l

De -l op het eind van het woord krijgt vaak de waarde van oe; Brazil wordt in Brazilië: braaziew (in Portugal: brasiel).

1.3 Handige

rijtjes

Hoe stel je een vraag?

Wie?

• Quem?

keing?

Wie is dat?

• Quem é?

keing e

Wat?

• O quê?

oe ke?

Wat is hier te zien?

• O que é que se pode visitar aqui?

oe kə e kə sə podə viezietaar aakie?

Wat voor soort hotel is

• Que tipo de hotel é este?

dat?

kə tiepoe də ootel e esjtə?

Waar?

• Onde?

õndə?

portugees Boek 13

06-02-2007 10:19:12

Waar is het toilet?

• Onde são os lavabos?

õndə saung oesj lavaaboesj?

Waar gaat u naar toe?

• Para onde vai?

paara õndə vaai?

Waar komt u vandaan?

• De onde é?

dõndə e?

Hoe?

• Como?

koomoe?

Hoe ver is dat?

• A que distância fica?

a kə diesjtãnsieja fieka?

Hoelang duurt dat?

• Quanto tempo dura (isso)?

kwãntoe tẽmpoe doera (iesoe)?

Hoelang duurt de reis?

• Quanto tempo dura a viagem?

kwãntoe tẽmpoe doera a viejaazjeing?

Hoeveel?

• Quanto?

kwãntoe?

Hoeveel kost dit?

• Quanto custa isto?

HANDIG OM TE WETEN ...

kwãntoe koesjta iesjtoe?

Hoe laat is het?

• Que horas são?

kə orasj saung

Welk? Welke?

• Qual? Quais?

(enkelvoud/meervoud)

kwaal? kwaaisj?

Welk glas is voor mij?

• Qual é o meu copo?

kwaal e oe meew kopoe?

Wanneer?

• Quando?

kwãndoe

Wanneer vertrekt u?

• Quando é que parte?

kwãndoe e kə partə?

Waarom?

• Porquê?

poerke?

Kunt u me ...?

• Poderia ...?

poedərieja ...?

Kunt u me helpen

• Poderia ajudar-me por favor?

a.u.b.?

poedərieja azjoedaarmə poer favoor?

Kunt u me dat wijzen?

• Poderia indicar-mo?

poedərieja iendiekaarmoe?

Kunt u met me mee-

• Poderia ir comigo por favor?

gaan a.u.b.?

poedərieja ier koemieĝoe poer favoor?

Wilt u ...?

• Poderia ...?

poedərieja ...?

portugees Boek 14

06-02-2007 10:19:13

Wilt u voor mij kaartjes • Poderia reservar-me bilhetes, por favor?

reserveren a.u.b.?

poedərieja Rəzərvaarmə bieljetəsj poer 1

favoor?

Weet u ...?

• Sabe ...?

HANDIG OM TE WETEN ...

saabə ...?

Weet u misschien een

• Conhece outro hotel?

ander hotel?

koenjesə ootroe ootel?

Hebt u ...?

• Tem ...?

teing ...?

Hebt u voor mij een ...?

• Podia dar-me ...?

poedieja daarmə?

Hebt u misschien een

• Tem por acaso um prato sem carne?

gerecht zonder vlees?

teing poer akaazoe oeng praatoe seing

kaarnə?

Ik wil graag ...

• Eu queria ...

eew kərieja ...

Ik wil graag een kilo

• Eu queria um quilo de maçãs

appels

eew kərieja oeng kieloe də masaings

Mag ik ...?

• Posso ...?

posoe ...?

Mag ik dit meenemen?

• Posso levar isto?

posoe ləvaar iesjtoe?

Mag ik hier roken?

• Posso fumar aqui?

posoe foemaar akie?

Mag ik wat vragen?

• Posso fazer-lhe uma pergunta?

posoe fazeer ljə oema pərĝoengta?

Hoe geef je antwoord?

Ja, natuurlijk

• Sim, claro.

Sieng, klaaroe

Nee, het spijt me

• Não, desculpe

naung dəsjkoelpə

Ja, wat kan ik voor u

• Em que posso ser-lhe útil?

doen?

eing ke posoe seer ljə oetiel?

Een ogenblikje a.u.b.

• Um momento se faz favor

oeng moemẽntoe sə fasj favoor

Nee, ik heb nu geen tijd

• Não, agora não tenho tempo.

naung, aĝora naung tẽnjoe tẽmpoe

Nee, dat is onmogelijk

• Não, isso é impossível

naung, iesoe e Imposievel

portugees Boek 15

06-02-2007 10:19:13

Ik geloof het wel

• Creio que sim

kreijoe kə sieng

– denk het ook

• Eu também penso que sim

eew tãmbeing pẽnsoe kə sieng

– hoop het ook

• Também o espero

tãmbeing oe sjperoe

Nee, helemaal niet

• Não, de modo nenhum

naung, də modoe nənjoeng

Nee, niemand

• Não, ninguém

naung, nienĝeing

Nee, niets

• Não, nada

naung, naada

Dat klopt (niet)

• Isso está certo (isso está errado)

iesoe sjtaa sertoe (iesoe sjtaa eeRaadoe) Dat ben ik (niet) met

• (Não) estou de acordo consigo

u eens

(naung) sjtoo də akoordoe kõnsieĝoe

HANDIG OM TE WETEN ... Dat is goed

• Está certo

sjtaa sertoe

Akkoord

• De acordo

də akoordoe

Misschien

• Talvez

talveesj

Ik weet het niet

• Não sei

naung sei

Waar?

Zie ook 3.1 De weg vragen.

hier/daar

• aqui/ali

akie/alie

ergens/nergens

• em algum/nenhum lugar

eing alĝoeng/nənjoeng loeĝaar

overal

• em todo o lado

eing todoe oe laadoe

ver weg/dichtbij

• longe/perto

lõnzjə/pertoe

naar rechts/links

• para a direita/esquerda

paaraa diereita/iesjkjerda

portugees Boek 16

06-02-2007 10:19:13

rechts/links van

• à direita/esquerda de

aa diereita/iesjkjerda

rechtdoor

• em frente

eing frẽntə

HANDIG OM TE WETEN ...

via

• por

poer

• em

eing

• sobre

soobrə

onder

• debaixo de

dəbaaisjoe də

tegen

• contra

kõntra

tegenover

• em frente

eing frẽntə

naast

• ao lado de

au laadoe də

bij

• perto de

pertoe də

voor

• à frente

aa frẽntə

in het midden

• no meio (de)

noe meijoe (də)

naar voren

• para diante

paaraa diejãntə

(naar) beneden

• (para) baixo

(paaraa) baaisjoe

(naar) boven

• (para) cima

(paaraa) siema

(naar) binnen

• (para) dentro

(paaraa) dẽntroe

(naar) buiten

• (para) fora

(paaraa) fora

achter

• para trás

paaraa traasj

vooraan

• à frente

aa frẽntə

achteraan

• atrás

atraasj

portugees Boek 17

06-02-2007 10:19:13

in het noorden

• no norte

noe nortə

naar het zuiden

• para o sul

paaraa oe soel

uit het westen

• do oeste

doewestə

van het oosten

• do leste

doe lestə

ten ... van

• a ... de

a ... də

Valse vrienden

In het Portugees komen woorden voor die op Nederlandse woorden lijken, maar net iets anders betekenen. Deze woorden worden ’valse vrienden’ genoemd. Let dus goed op!

Als u om een cigarro vraagt, zal u een sigaret worden aangeboden. Wilt HANDIG OM TE WETEN ... u een sigaar, dan informeer dan naar een charuto. Een verkouden Portugees heeft last van constipação, terwijl hij bij een moeilijke stoelgang zal klagen over een prisão de ventre. Met een compasso tekent u cirkels, voor uw ontdekkingstochten gebruikt u een bússola. Als iemand u wordt voorgesteld als débil, dan betekent dat niet meer dan dat hij/zij er lichamelijk slecht aan toe is, pas als er sprake is van een débil mental kunt u twijfelen aan zijn geestelijke vermogens. Bij een uitnodiging voor een lanche wordt u rond vier uur ’s middags verwacht voor een kopje koffie en thee met een kleine versnapering, zoals een gebakje of een stukje geroosterd brood. Een lunch is een almoço. Bestelt u een limonada dan krijgt u een glas met een zure citroendrank die u zelf van suiker moet voorzien. Wilt u gewoon een glaasje fris, vraag dan om een refresco.

In een restaurant vraagt u met conta om de rekening, niet met conto.

In het laatste geval zal de ober u verblijden met een verhaaltje. Wanneer u iets koopt ontvangt u een factura, de winkelier zal daarvoor van u een nota ( bankbiljet) verwachten. Als een door u aangeschaft kunst-werk raro blijkt te zijn, is zeldzaam. Als er iets vreemd s aan de hand was geweest had men het als estranho gekwalificeerd. Als u voor iets veel betaalt, is het betreffende artikel niet noodzakelijkerwijs duro ( hard), maar wel caro ( duur). Wilt u tanken, neem dan geen benzina, want dat is wasbenzine, maar gasolina. Een normaal, alledaags verschijnsel wordt in het Portugees als vulgar aangeduid. Pas als iets ordinário is, hoeft u zich ervan te distantiëren.

portugees Boek 18

06-02-2007 10:19:13

Wat staat er op dat bordje?

Zie pagina 28 voor verkeersborden.

HANDIG OM TE WETEN ...

à direita

cruzamente perigoso

naar rechts

gevaarlijke kruising

à esquerda

cuidado com o cão!

naar links

pas op voor de hond

aberto

é favor não incomodar

open (van bergpas)

niet storen a.u.b.

aguardar na fila

é gratis! pode levar!

wacht hier in de rij

gratis mee te nemen

alta tensão

entrada

hoogspanning

ingang

aluga-se

escada de incêndio

te huur

brandtrap

... andar

escada rolante

... verdieping

roltrap

atenção ao degrau

espere

let op het afstapje

wachten

atenção não bater com a

estrada camarária

cabeça!

provinciale weg

stoot uw hoofd niet

extintor

atendimento ao balcão

brandblusser

bediening aan de bar

fechado

atendimento no interior

gesloten

binnen te bevragen

homens

auto-estrada (com portagem)

heren (wc)

autosnelweg (met tol)

horário de abertura

avariado

openingstijden

defect

hospital

bifurcação

ziekenhuis

splitsing

informações

caixa

inlichtingen

kassa

liquidação total

completo

opheffingsuitverkoop

vol

metropolitano

consultório dentário

metro

praktijk tandarts

mudança de sentido

consultório médico

verandering van rijrichting

praktijk huisarts

portugees Boek 19

06-02-2007 10:19:14

não devolve troco

proibido deixar lixo

geen teruggave van wisselgeld

verboden afval te laten liggen

não é permitida a entrada a

proibido fazer lume

animais

open vuur verboden

huisdieren niet toegestaan

proibido fumar

não mexer

verboden te roken

niet aanraken

proibido pisar a relva

ocupado

verboden op het gras te lopen

bezet

propriedade privada

paragem a pedido

privé-terrein

halte op verzoek

puxe/empurre

passagem/entrada proibida

trekken/duwen

verboden toegang

reservado

perigo

gereserveerd

gevaar

saída

perigo de incêndio

uitgang

brandgevaar

saída de emergência

HANDIG OM TE WETEN ...

pintado de fresco

nooduitgang

pas geverfd

saldos

portagem

opruiming, uitverkoop

tol

senhoras

posto de turismo

dames (wc)

VVV

sinal de alarme

(posto de) primeiros socorros

noodrem

eerste hulp

vende-se

te koop

1.4

Datum, tijd en getallen

Vandaag of morgen?

Welke dag is het van-

• Que dia é hoje?

daag?

kə dieja e oozjə?

Vandaag is het maan-

• Hoje é segunda-feira

dag

oozje səĝoengda feira

– dinsdag

• Hoje é terça-feira

oozje teersa feira

– woensdag

• Hoje é quarta-feira

oozje kwarta feira

portugees Boek 20

06-02-2007 10:19:14

– donderdag

• Hoje é quinta-feira

oozje kienta feira

– vrijdag

• Hoje é sexta-feira

oozje seisjta feira

HANDIG OM TE WETEN ...

– zaterdag

• Hoje é sábado

oozje saabadoe

– zondag

• Hoje é domingo

oozje doemiengĝoe

in januari

• em janeiro

eing zjaneiroe

sinds februari

• desde fevereiro

desjdə fəvreiroe

in de lente

• na primavera

na priemavera

in de zomer

• no verão

noe vəraung

in de herfst

• no outono

noe ootonoe

in de winter (’s winters) • no inverno noe iengvernoe

2003

• dois mil e três

doisj miel ie treesj

de 21e eeuw

• o século vinte e um

oe sekoeloe viengt ie oeng

De hoeveelste is het

• Que dia é hoje?

vandaag?

kə dieja e oozjə

Vandaag is het de 24e

• Hoje é dia vinte e quatro

oozje dieja viengt ie kwatroe

maandag, 3 november

• segunda-feira, 3 de Novembro de 1992

1992

səĝoengda feira, treesj də noevẽmbroe de miel novəsẽntoesjie noevẽnta ie doisj

donderdag, 20 februari

• quinta-feira, 20 de Fevereiro de 2003

2003

kiengta-feira, viengtə də fəvreiroe də doisj miel ie treesj

’s morgens

• de manhã

də mãnjaang

’s middags

• de tarde

də taardə

’s avonds

• à noite

aa noitə

portugees Boek 21

06-02-2007 10:19:14

’s nachts

• de noite

də noitə

vanmorgen

• hoje de manhã

oozjə də mãnjaang

vanmiddag

• hoje à tarde

oozjaa taardə

vanavond

• hoje à noite

oozjaa noitə

vannacht (komende

• esta noite

nacht)

esjta noitə

vannacht (afgelopen

• na noite passada

nacht)

na noitə pasaada

deze week

• esta semana

esjta səmaana

volgende maand

• no próximo mês

noe prosiemoe meesj

vorig jaar

• no ano passado

HANDIG OM TE WETEN ...

noe anoe pasaadoe

aanstaande ...

• no próximo ...

noe prosiemoe ...

over ... dagen/weken/

• daqui a ... dias/semanas/meses/anos

maanden/jaar

dakie a ... diejasj/səmaanasj/meezəsj/anoesj

... weken geleden

• há ... semanas

aa ... səmaanasj

vrije dag

• feriado

fəriejaadoe

Hoe laat is het?

• Que horas são?

kə orasj saung

Het is 9.00 uur

• São nove horas

saung novə orasj

– 10.05

• São dez e cinco

saung dezie sienkoe

– 11.15

• São onze e um quarto

saung õnzə ie oeng kwartoe

– 12.20

• É meio-dia e vinte

e meijoe dieja ie viengt

portugees Boek 22

06-02-2007 10:19:14

– 13.30

• É uma e meia

e oema ie meija

– 14.35

• São três menos vinte e cinco

saung treesj meenoesj viengtie sienkoe HANDIG OM TE WETEN ...

– 15.45

• São quatro menos um quarto

saung kwatroe meenoesj oeng kwartoe

– 16.50

• São cinco menos dez

saung sienkoe meenoesj desj

– 12.00 ’s middags

• É meio-dia

e meijoe dieja

– 12.00 ’s nachts

• É meia-noite

e meija noitə

een half uur

• uma meia hora

oema meija oora

Om hoe laat?

• A que horas?

a kə orasj

Hoe laat kan ik langs-

• A que horas é que posso ir/vir?

komen?

a kə orasj e kə posoe ier/vier

Om ...

• Às ...

aasj ..

Na ...

• Depois das ...

dəpoisj dasj ...

Voor ...

• Antes das ...

ãntəsj dasj ...

Tussen ... en ...

• Entre as ... e as ...

ẽntrasj ... ie asj ...

Van ... tot ...

• Das ... às ...

dasj ... aasj ...

Over ... minuten

• Daqui a ... minutos

dakie a ... mienoetoesj

– ... uur

• Daqui a ... horas

dakie a ... orasj

– een kwartier

• Daqui a um quarto de hora

dakie a oeng kwartoe dora

– drie kwartier

• Daqui a três quartos de hora

dakie a treesj kwartoesj dora

te vroeg/laat

• muito cedo/tarde

moeingtoe seedoe/taardə

portugees Boek 23

06-02-2007 10:19:15

op tijd

• a horas

a orasj

zomertijd

• horário de Verão

ooraariejoe də vəraung

wintertijd

• horário de Inverno

oraariejoe də iengvernoe

Een, twee, drie ...

zero

zeroe

(m/v) um/uma

oeng/oema

(m/v) dois/duas

doisj/doewasj

três

treesj

quatro

kwatroe

cinco

sienkoe

seis

seisj

sete

setə

HANDIG OM TE WETEN ... 8

oito

oitoe

nove

novə

dez

desj

onze

õnzə

doze

dozə

treze

treezə

catorze

kaatorzə

quinze

kiengzə

dezasseis

dəzaseisj

dezassete

dəzasetə

dezoito

dəzoitoe

dezanove

dəzanovə

vinte

viengt

vinte e um

viengtie-oeng

vinte e dois

viengtie-doisj

trinta

trienta

trinta e um

trienta ie oeng

trinta e dois

trienta ie doisj

quarenta

kwarẽnta

cinquenta

sienkwẽnta

sessenta

səsẽnta

setenta

sətẽnta

oitenta

oitẽnta

noventa

noevẽnta

portugees Boek 24

06-02-2007 10:19:15

100

cem

seing

101

cento e um

sẽntoe ie oeng

110

cento e dez

sẽntoe ie desj

120

cento e vinte

sẽntoe ie viengt

HANDIG OM TE WETEN ...

200

duzentos

doezẽntoesj

300

trezentos

trəzẽntoesj

400

quatrocentos

kwatroesẽntoesj

500

quinhentos

kiẽnjẽntoesj

600

seiscentos

seisjẽntoesj

700

setecentos

setəsẽntoesj

800

oitocentos

ojtoesẽntoesj

900

novecentos

novəsẽntoesj

1000

mil

miel

1100

mil e cem

mielieseing

2000 (m/v)

dois/duas mil

doisj/doe-aasj miel

10.000

dez mil

desj miel

100.000

cem mil

seing miel

miljoen

milhão

mieljaung

primeiro

priemeiroe

segundo

səĝoengdoe

terceiro

tərseiroe

quarto

kwartoe

quinto

kientoe

sexto

seisjtoe

sétimo

setiemoe

oitavo

oitaavoe

nono

nonoe

10e

décimo

deesiemoe

11e

décimo primeiro

deesiemoe priemeiroe

12e

décimo segundo

deesiemoe səĝoengdoe

13e

décimo terceiro

deesiemoe tərseiroe

14e

décimo quarto

deesiemoe kwartoe

15e

décimo quinto

deesiemoe kientoe

16e

décimo sexto

deesiemoe seisjtoe

17e

décimo sétimo

deesiemoe setiemoe

18e

décimo oitavo

deesiemoe oitaavoe

19e

décimo nono

deesiemoe nonoe

20e

vigésimo

viezjeeziemoe

21e

vigésimo primeiro

viezjeeziemoe priemeiroe

22e

vigésimo segundo

viezjeeziemoe

səĝoengdoe

portugees Boek 25

06-02-2007 10:19:15

30e

trigésimo

trieĝeeziemoe

1 100e

centésimo

sẽnteeziemoe

1000e

milésimo

mieleeziemoe

eenmaal

• uma vez

oema veesj

tweemaal

• duas vezes

doewasj veezəsj

het dubbele

• o dobro

oe doobroe

het driedubbele

• o triplo

oe trieploe

de helft

• a metade

a mətaadə

een kwart

• um quarto

oeng kwartoe

een derde

• um terço

HANDIG OM TE WETEN ...

oeng teersoe

een paar, een aantal,

• uns/umas, alguns/algumas

enkele

oengsj/oemasj, alĝoengsj/alĝoemasj

2 + 4 = 6

• dois mais quatro são seis

doisj maisj kwatroe saung seisj

4 – 2 = 2

• quatro menos dois são dois

kwatroe meenoesj doisj saung doisj

2 x 4 = 8

• dois vezes quatro são oito

doisj veezəsj kwatroe saung oitoe

4 : 2 = 2

• quatro a dividir por dois são dois

kwatroe a dieviedier poer doisj saung doisj even/oneven

• par/impar

paar/iempaar

(in) totaal

• (no) total

(noe) toetal

We zijn met z’n tweeën

• nós somos dois

noosj soomoesj doisj

– drieën

• nós somos três

noosj soomoesj treesj

– vieren

• festejar

festəzjaar

portugees Boek 26

06-02-2007 10:19:15

1.5 Persoonlijke

gegevens

Portugese achternamen bestaan gewoonlijk uit twee delen, die elk uit meerdere namen kunnen bestaan. Het eerste gedeelte wordt ontleend HANDIG OM TE WETEN ...

aan de naam van de moeder, het tweede gedeelte aan die van de vader.

Bij gehuwde vrouwen kan de naam nog worden gevolgd door die van de echtgenoot.

achternaam

• apelido

apəliedoe

voornaam

• nome

noomə

voorletters

• iniciais

ieniesjaisj

adres (straat/nummer)

• morada (rua/número)

moeraada (Roewa/noeməroe)

postcode/woonplaats

• código postal/local de residência

kodiĝoe poesjtal/loekaal də Rezidẽnsiejaa geslacht (m/v)

• sexo (masc./fem.)

seksoe

nationaliteit

• nacionalidade

nasjoenaliedaadə

geboortedatum

• data de nascimento

daata də nasjiemẽntoe

geboorteplaats

• local de nascimento

loekaal də nasjiemẽntoe

beroep

• profissão

proefiesaung

gehuwd/ongehuwd/

• casado/solteiro/vivendo junto/

samenwonend/

divorciado

gescheiden

kazaadoe/solteiroe/vievẽndoe zjoengtoe/

divoersiejaadoe

weduwe/weduwnaar

• viúva/viúvo

viejoeva/viejoevoe

(aantal) kinderen

• (número de) filhos

noeməroe də fieljoesj

nummer identiteits-

• número bilhete de identidade

bewijs (paspoort/

(passaporte/carta de condução)

rijbewijs)

noeməroe bieljetə də iedẽntiedaadə

(pasaportə/karta də kõndoesaung

portugees Boek 27

06-02-2007 10:19:16

plaats en datum van

• local e data de emissão

afgifte

loekaal ie daata diemiesaung

(mobiele) telefoonnum- • número de telemóvel mer

noeməroe də telemoovəl

e-mailadres

• endereço electrónico

ẽndəressoe elekrooniekoe

homepage

• página na net

paazjienaa naa net

1.6 Praktische

zaken

Verkeersregels

Auto’s

Afwijkende verkeersregels:

–maximumsnelheid op auto-estradas (autosnelwegen) HANDIG OM TE WETEN ... 120 km: personenauto’s – motoren 80 km: autobussen – vrachtwagens

60 km: auto’s met caravan

op estradas nacionais (autowegen)

90 km: personenauto’s – motor

80 km: autobussen

60 km: auto’s met caravan – vrachtwagens.

–voorrang: alle verkeer van rechts heeft voorrang, ook het langzame, behalve op voorrangswegen en rotondes.

–motor: het dragen van een helm is verplicht.

–bergwegen: verplicht claxonneren bij onoverzichtelijke bochten.

–autogordels: verplicht buiten de bebouwde kom.

Verkeersborden

àrea de estacionamento

centro

parkeerplaats (langs de

centrum

autoweg)

ciclistas

auto-estrada

fietsers

snelweg

colocar-se na pista

berma baixa

correspondente

zachte berm

voorsorteren

caminho sem saída

conserve-se à direita

doodlopende weg

rechts houden

portugees Boek 28

06-02-2007 10:19:16

conserve-se à esquerda

final de limite de velocidade

links houden

einde snelheidsbeperking

cruzamente perigoso

hospital

gevaarlijke kruising

ziekenhuis

HANDIG OM TE WETEN ...

cruzamento

obras

kruising

werk in uitvoering

curvas acentuadas

o que vem no sentido

gevaarlijke bochten

contrário

dar prioridade

tegenliggers

voorrang verlenen

outras direcções

declive

andere richtingen

helling

paragem proíbida

declive acentuado

wachtverbod

gevaarlijke helling, sterke daling parque de estacionamneto desligue os faróis

subterrâneo

ontsteek uw lichten

ondergrondse parkeergarage

desprendimentos/

passagem de nível

desmoronamento

overweg

vallend gesteente

passagem de pedestres

desvio

oversteekplaats voetgangers

wegomlegging

peões

devagar

voetgangers

langzaam

perigo

diminuir a velocidade

gevaar

snelheid verminderen

pista escorregadia

dimuição develocidade

slipgevaar

verminder snelheid

pista irregular

estrada com pista dupla

slecht wegdek

tweebaansweg met gescheiden

proíbida entrada

rijbanen

inrijden verboden

estrada com prioridade/dê a

proibido estacionar

preferência

verboden te parkeren

voorrangsweg

proibido ultrapassar

estrada fechada

verboden in te halen

weg afgesloten

proibido virar à direita

estreitamento de pista

verboden rechtsaf te slaan

wegversmalling

proibido virar à esquerda

faixa exclusiva para ônibus

verboden linksaf te slaan

rijbaan voor bus

projeção de cascalho

fechado ao trânsito automóvel

steenslag

afgesloten voor alle rijverkeer

portugees Boek 29

06-02-2007 10:19:16

saída

todas as direcções

uitrit (afrit), uitgang

doorgaand verkeer

saída de fábrica

todos os sentidos

fabrieksuitgang

alle richtingen

saída de veículos

velocidade máxima permitida

uitrit vrijlaten

maximum snelheid

sentido obrigatório

vidrado/geada avelão

verplichte rijrichting

ijzel

sentido único

zona de estacionamento com

eenrichtingsverkeer

cartão de estacionamento

siga por outra faixa

parkeerzone (parkeerschijf

gebruik andere rijbaan

verplicht)

Fietsers

In Portugal wordt er over het algemeen weinig rekening gehouden met HANDIG OM TE WETEN ... fietsers op de weg; er zijn dan ook vrijwel geen fietspaden. Voor een bromfiets geldt dat de maximumsnelheid 60 km/uur is. Binnen en buiten de bebouwde kom is het dragen van een helm verplicht. Twee fietsers dienen altijd achter elkaar te rijden.

Benzine

In Portugal zijn de in Nederland gangbare typen benzine en LPG overal te koop.

Trein en taxi

Het spoorwegnet is in Portugal niet zo uitgebreid als bij ons, maar daar staat tegenover dat de trein over het algemeen goedkoper is (althans per kilometer) dan wij gewend zijn. De Portugese Spoorwegen (CP) zijn verantwoordelijk voor het nationale treinverkeer. Tussen de grote steden rijdt een luxe intercitytrein. Deze rijdt ook ’s nachts. Kaartjes zijn verkrijgbaar aan het loket.

Taxi’s zijn er in Portugal in overvloed en ze zijn goedkoper dan bij ons.

Als de taxi vrij is, brandt op het dak een groen licht en een bordje livre.

De gebruikelijke manier om een taxi te nemen is op straat wachten tot er een langskomt en uw hand opsteken. De meeste taxi’s hebben een meter en de ritprijs is afhankelijk van afstand en tijdsduur, maar u kunt ook 30

portugees Boek 30

06-02-2007 10:19:16

vooraf een vast bedrag afspreken. Toeslagen voor bagage, nachtritten en voor ritten naar het vliegveld zijn gebruikelijk.

HANDIG OM TE WETEN ...

Overnachten

Hotelaccommodatie:

Hotels zijn er in vijf categorieën, aangeduid met sterren.

Het Pensão (P) is een eenvoudig pension. Hierin worden vier categorieën onderscheiden, waarvan de laagste (één ster) maar weinig comfort biedt.

De luxere vorm wordt Residência (R) genoemd.

De Estalagens bevinden zich vaak bij de invalswegen van de steden. Ook zij worden onderscheiden in vijf klassen (1-5 sterren).

De Motels (3 of 4 sterren) bevinden zich, net als bij ons, in de onmiddel-lijke omgeving van de autowegen en de stranden.

Pousadas worden aangeduid met de afkortingen CH, C en B. Dit zijn luxueuze hotels die vaak zijn gevestigd in historische gebouwen (kaste-len, paleizen, etc.). De gewoonlijk schitterende ligging en de uitstekende service worden echter wel weerspiegeld in de verblijfskosten.

Aldeamentos zijn te vergelijken met vakantiedorpen en zijn vooral gevestigd langs de kust (Algarve).

Jeugdherbergen zijn overal in het land verspreid te vinden. Zij zijn bedoeld voor mensen in de leeftijd van 12-45 jaar.

Campings zijn er in Portugal in overvloed, vaak prachtig gelegen in een bosrijke omgeving of op een steenworp afstand van het strand.

Uitgaan en eten

In Portugal houdt men meestal drie maaltijden aan: 1 pequeno-almoço (ontbijt) tussen 8.00 en 10.00 uur. Hierbij wordt meestal niet meer dan een kopje koffie met melk gedronken, met een torrada (sneetje geroosterd brood), een caracol (soort koffiebroodje), een croissant of een pãozinho de leite (klein melkbroodje).

2 almoço (lunch) tussen 12.00 en 15.00 uur. Dit is een warme maaltijd en bestaat uit soep, hoofd- en nagerecht. Veel restaurants hebben een zogenaamde prato do dia (menu van de dag), vaak met de keus uit een vlees- en visgerecht. Het voordeel van deze schotel is dat ze reeds is be-reid en dus vrijwel direct kan worden geserveerd.

3 jantar (avondeten) tussen 19.00 en 21.30 uur. Er is weinig verschil tussen de samenstelling van de lunch en van het avondeten. In de toeristische centra hebben veel restaurants een menu turístico, waarbij u zelf een 31

portugees Boek 31

06-02-2007 10:19:16

combinatie kunt maken uit een lijst van voor-, hoofd- en nagerechten 1 voor een vaste prijs.

In de Portugese theaters wordt u meestal naar uw stoel begeleid door een ouvreuse. Een fooi is in dat geval gebruikelijk.

Buitenlandstalige films worden, net als bij ons, ondertiteld.

Banken, postkantoren en winkels

Banken zijn in de regel voor het publiek geopend van 8.30-15.00 uur.

Op zaterdag zijn, behalve in sommige toeristische centra, de banken gesloten.

Openingstijden postkantoren: 9.00-18.00 uur. In grotere steden op zaterdag tot 12.30. In de grote steden zijn de postkantoren de hele dag open.

Selos (postzegels) zijn ook verkrijgbaar in de tabacaria (tabakswinkel).

Aan de kust zijn er in het hoogseizoen vaak hulppostkantoren op het strand.

HANDIG OM TE WETEN ... De rode marco postal (brievenbus) op straat is bestemd voor alle post.

Vanuit alle telefooncellen kunt u rechtstreeks naar Nederland of België bellen (00 – landennummer 31 (N) of 32 (B) – kengetal zonder nul

– abonneenummer) met euromunten. Op veel plekken treft u ook kaart-telefooncellen aan. U kunt ook bellen via een estação telefónica (telefoon-kantoor), waar u eerst belt en daarna afrekent.

Een gesprek paga no destinatário (op kosten van de ontvanger) moet via de telefoniste. Bij het opnemen van de telefoon noemt men in Portugal niet zijn naam, maar meldt men zich met sim? (ja?) of está? (wie is daar?).

Openingstijden winkels: maandag t/m vrijdag 9.00-13.00 uur en 15.00-19.00 uur, zaterdag meestal na 13.00 uur gesloten. Winkels in de z.g.

Centros Comerciais zijn vaak ook ’s avonds open (soms tot 24.00 uur!) en op zondag.

Feestdagen

De belangrijkste nationale feestdagen in Portugal zijn de volgende: 1 jan.

Ano Novo (nieuwjaar)

mrt./april Semana Santa en Páscoa (Goede Week en Pasen) 25 april

Viering van de Portugese ‘Anjerrevolutie’

1 mei

Dia de Trabalhador (dag van de arbeid)

portugees Boek 32

06-02-2007 10:19:17

10 juni

Dia de Portugal (herdenking van de dood van Luís de Camões, de nationale dichter van Portugal) 1

15 aug.

Ascensão de Nossa Senhora (Maria-Hemelvaart) 1 nov.

Dia de Todos-os-Santos (Allerheiligen)

HANDIG OM TE WETEN ...

25 dec.

Dia de Natal (eerste kerstdag)

Tweede paasdag en tweede kerstdag zijn geen feestdagen.

Verder is er nog een aantal regionale feestdagen. De belangrijkste hier-van zijn:

13 juni

Lissabon: Santo António (St. Antonius)

24 juni

Porto, Braga: São João (St. Jan)

portugees Boek 33

06-02-2007 10:19:17

2 Ontmoetingen

2.1 Plichtplegingen

Begroeten

Dag meneer Oliveira

• Olá senhor Oliveira

olaa sənjoor oolieveiraa

Dag mevrouw

• Olá dona Alvarinho!

Alvarinho

olaa dona alvarienjoe

Hallo, Peter

• Olá Peter

olaa peetər

Hoi, Heleen

• Viva, Heleen

vieva heeleen

Goedemorgen mevrouw • Bom dia minha senhora ONTMOETINGEN

bõm dieja mienja sənjoora

Goedemiddag meneer

• Boa tarde senhor

boowa taardə sənjoor

Goedenavond

• Boa noite

boowa noitə

Hoe gaat het ermee?

• Como está?

koomoe sjtaa?

Goed, en met u?

• Bem e o/a senhor/senhora?

being ie oe/aa sənjoor/sənjooraa?

Uitstekend

• Óptimo

otiemoe

Niet zo goed

• Mais ou menos

maisj o meenoesj

Gaat wel

• Vai-se andando

vaai-sə andãndoe

Ik ga maar eens

• Vou andando

voo ãndãndoe

Ik moet er vandoor. Er

• Tenho de ir. Estão à minha espera

wordt op mij gewacht.

tẽnjoe də ier. sjtaung aa mienja sjpera Dag!

• Adeus!

adeejoesj!

We bellen/mailen/

• Vamos telefonar/enviar email/sms

sms’en!

Vaamoesj telefoenaar/ẽnviejaar iemeel/es-emmə-es

portugees Boek 34

06-02-2007 10:19:17

Tot ziens

• Até logo!

ate loĝoe!

– gauw

• Até breve!

ate brevə!

– straks

• Até logo!

ate loĝoe!

ONTMOETINGEN

– zo

• Até já

ate zjaa

Welterusten

• Durma bem

doerma being

Goedenacht

• Boa noite

boowa noitə

Het beste

• Que tudo lhe corra bem

kə toedoe ljə koRa being

Veel plezier

• Divirta-se

Dievierta sə

Veel geluk

• Muita sorte

moeingta sortə

Prettige vakantie

• Boas férias

boowasj feriejasj

Goede reis

• Boa viagem

boowa viejaazjeing

Bedankt, insgelijks

• Obrigado, igualmente

oobrieĝaadoe, ieĝwalmẽntə

De groeten aan ...

• Dê cumprimentos a ...

dee kõmpriemẽntoesj a ...

Dank u wel

Bedankt/dank u wel

• Obrigado/muito obrigado

oobrieĝaadoe/moeingtoe oobrieĝaadoe

Geen dank/graag ge-

• De nada/foi um prazer

daan

də naada/foi oeng prazeer

Heel hartelijk dank

• Muitíssimo obrigado

moeingtiesiemoe oobrieĝaadoe

Erg vriendelijk van u

• Muito amável da sua parte

moeingtoe amaavel da soewa partə

’t Was me een waar

• Foi um verdadeiro prazer

genoegen

foi oeng vərdaadeiroe prazeer

portugees Boek 35

06-02-2007 10:19:17

Dank u voor de moeite

• Agradeço-lhe o incómodo

aĝradesoe ljə oe ienkomoedoe

Dat had u niet moeten

• Não precisava de se incomodar

doen

naung prəsiesaava də sə ienkoemoedaar

Dat zit wel goed hoor

• Não se incomode

naung sə ienkoemodə

Pardon

• Perdão

pərdaung

Sorry!

• Desculpe!

dəsjkoelpə!

Sorry, ik wist niet

• Desculpe, eu não sabia que ...

dat ...

dəskoelpə, eew naung sabieja kə ...

ONTMOETINGEN Neemt u me niet kwa-

• Desculpe-me

lijk

dəskoelpə mə

Het spijt me

• Lamento

lamẽntoe

Ik deed het niet expres, • Não fiz de propósito, foi sem querer het ging per ongeluk

naung fiesj də proepozietoe, foi seing kəreer Dat geeft niet, hoor

• Não faz mal

naung fasj mal

Laat maar zitten

• Deixe lá

deisjə laa

Dat kan iedereen over-

• Pode acontecer com toda a gente

komen

podə akõntəseer kõn toda a zjẽntə

Feliciteren en condoleren

Gefeliciteerd met uw

• Parabéns pelos seus anos

verjaardag/naamdag

paaraabeings peloesj seews anoesj

Gecondoleerd

• Os meus pêsames

oesj meewsj peezaaməsj

Ik vind het heel erg

• Sinto muito

voor u

siengtoe moeingtoe

portugees Boek 36

06-02-2007 10:19:17

2.2 Iemand

aanspreken

Mag ik u wat vragen?

• Posso fazer-lhe uma pergunta?

posoe fazeer ljə oema pərĝoengta?

Neemt u me niet kwa-

• Desculpe-me

lijk

dəskoelpə mə

ONTMOETINGEN

Pardon, kunt u me

• Desculpe, podia ajudar-me?

helpen?

dəsjkoelpə, poedieja azjoedaar mə?

Ja, wat is er aan de

• Sim, o que é?

hand?

sieng, oe kə e?

Wat kan ik voor u doen? • O que deseja?

oe kə dəzeizja?

Sorry, ik heb nu geen

• Desculpe, agora não tenho tempo

tijd

dəsjkoelpə, aĝora naung tẽnjoe tẽmpoe

Hebt u een vuurtje?

• Tem lume?

teing loemə?

Mag ik bij u komen

• Posso sentar-me ao seu lado?

zitten?

posoe sẽntaar mə au seew laadoe?

Wilt u een foto van

• Podia tirar-me/tirar-nos uma fotografia?

mij/ons maken? Dit

Carregue neste botão.

knopje indrukken.

poedieja tieraar-mə/tieraar-noesj oema fotoĝrafieja? kaReĝə nesjtə boetaung

Laat me met rust

• Deixe-me em paz

deisjə mə eing paasj

Hoepel op

• Vá-se embora

vaa sə ẽmbora

Als u niet weg gaat, ga

• Se não se for embora, começo a gritar

ik gillen

sə naung sə foor ẽmbora, koemesoe a

ĝrietaar

2.3 Zich

voorstellen

Mag ik me even voor-

• Posso apresentar-me?

stellen?

posoe aprəzẽntaar-mə?

Ik heet ...

• Chamo-me ...

sjaamoe mə ...

Ik ben ...

• Sou ...

soo ...

Hoe heet u?

• Como se chama?

koomoe sə sjaama?

portugees Boek 37

06-02-2007 10:19:18

Mag ik u even voorstel-

• Apresento-lhe ...

len?

aprəzẽntoe-ljə ...

Dit is mijn vrouw/

• A minha mulher/filha/mãe/amiga

dochter/moeder/

a mienja moeljer/fielja/amieĝa

vriendin

– man/zoon/vader/

• O meu marido/filho/pai/amigo

vriend

oe meew mariedoe/fieljoe/amieĝoe

Hallo, leuk u te ont-

• Muito prazer em conhecê-lo

moeten

moeingtoe prazeer eing koenjəse-loe

Aangenaam (kennis te

• Muito prazer (em conhecê-lo)

maken)

moeingtoe prazeer (eing koenjəse-loe)

Waar komt u vandaan?

• De onde é?

dõndə e?

ONTMOETINGEN Ik kom uit Nederland/

• Sou holandês/belga/flamengo

België/Vlaanderen

soo olãndeesj/belĝa/flamẽnĝoe

In welke stad woont u?

• Em que cidade mora?

eing kə siedaadə mora

In ... Dat is dicht bij ...

• Em ... É perto de ...

eing ... e pertoe də ...

Hoe bent u hier geko-

• Como veio?

men?

koomoe veijoe?

Bent u hier al lang?

• Já está cá há muito tempo?

zjaa sjtaa kaa aa moeingtoe tẽmpoe?

Een paar dagen

• Há uns dias

aa oengs diejasj

Hoelang blijft u hier?

• Quanto tempo fica cá?

kwãntoe tẽmpoe fieka kaa?

We vertrekken (waar-

• Partimos (provavelmente) amanhã/

schijnlijk) morgen/

daqui a duas semanas

over twee weken

partiemoesj (proevavelmẽntə amãnjã/dakie a doewasj səmaanasj

Waar logeert u?

• Onde está hospedado?

õndə sjtaa osjpədaadoe?

In een hotel/

• Num hotel/apartamento

appartement

noeng otel/apartamẽntoe

Op een camping

• Num parque de campismo

noeng parkə də kãmpiesjmoe

In huis bij vrienden/

• Em casa de uns amigos/familiares

familie

eing kaazaa də oengs amieĝoesj

portugees Boek 38

06-02-2007 10:19:18

Ik ben een vriend van ... • sou amigo de...

soo amieĝoe də...

Bent u hier alleen/met

• Está cá sozinho/com a família?

uw gezin?

sjtaa kaa sozienjoe/kõm a famielja?

Ik ben alleen

• Estou sozinho

ONTMOETINGEN

sjtoo sozienjoe

– met mijn partner/

• Estou com a minha amiga/o meu

vrouw/man

amigo/a minha mulher/o meu marido

sjtoo kõm a mienja amieĝa/oe meew

amieĝoe/a mienja moeljer/oe meew

mariedoe

– met mijn gezin

• Estou com a minha família

sjtoo kõm a mienja famielja

– met familie

• Estou com familiares

sjtoo kõm famieljaarəsj

– met een vriend/een

• Estou com um amigo/uma amiga/

vriendin/vrienden

amigos

sjtoo kõm oeng anieĝoe/oema amieĝa/

amieĝoesj

Bent u getrouwd?

• É casado/casada?

e kazaadoe/kazaada?

Heb je een vaste

• Tens namorado/namorada?

vriend(in)?

teingsj namoeraadoe/namoeraada?

Dat gaat u niets aan

• Não tem nada com isso

naung teing naada kõm iesoe

Ik ben getrouwd

• Sou casado/casada

soo kazaadoe/kazaada

– vrijgezel

• Sou solteiro/solteira

soo soelteiroe/soelteira

– gescheiden (van tafel

• Estou separado/separada (de pessoas e

en bed)

bens)

sjtoo səparaadoe/səparaada (də pəsoowasj ie beings)

– gescheiden (officieel)

• Estou divorciado/divorciada

(oficialmente)

sjtoo dievoersiejaadoe/dievoersiejaada (ofiesiejalmẽntə)

portugees Boek 39

06-02-2007 10:19:18

– weduwe/weduwnaar

• Sou viúva/viúvo

soo viejoeva/viejoevoe

Ik woon alleen/samen

• Vivo sozinho/com um companheiro

vievoe sozienjoe/kõm oeng kõmpanjeiroe Hebt u kinderen/

• Tem filhos/netos?

kleinkinderen?

teing fieljoesj/netoesj?

Wanneer verwacht u de • Para quando espera o bébé?

baby?

paaraa kwãndoe əsperaa oe beebee

Hoeveel kinderen hebt

• quantos filhos tem?

kwãntoesj fieljoesj teing?

Wat een leuk kind!

• Que criança engraçada!

ke kriejãnsaa ẽnĝraasaadaa!

Is het een jongen of een • É um menino ou uma menina?

meisje?

e oeng menieno o oema menienaa?

ONTMOETINGEN Zij/hij lijkt op u/uw

• parece-se com o seu marido/a sua

man/vrouw

mulher

paaresse-sə cõng oe seew mariedoe/aa

soewaa moeljer

Hoe heet uw zoon/

• Como se chama o seu filho/a sua filha?

dochter?

komoe sə sjaamaa oe seew fieljoe/aa

soewaa fielja?

Hoe oud bent u?

• Que idade tem?

kə iedaadə teing?

– is zij/hij?

• Que idade tem ela/ele?

kə iedaadə teing ela/elə?

Ik ben ... jaar oud

• Tenho ... anos

tẽnjoe ... anoesj

Zij/hij is ... jaar oud

• Ela/ele tem ... anos

ẽla/elə teing ... anoesj

Wat voor werk doet u?

• O que é que faz?

oe ke kə faasj?

Ik werk op een kantoor

• Trabalho num escritório

trabaljoe noeng sjkrietoriejoe

Ik studeer/zit op school

• Estudo/ando na escola

sjtoedoe/ãndoe na sjkola

portugees Boek 40

06-02-2007 10:19:18

Ik ben hier op vakantie/

• estou aqui a passar férias/a trabalhar/a om te werken/

estudar

studeren

sjtoo akie aa pasaar feriejaas/aa

trabaljaar/aa sjtudaar

Ik ben werkloos

• Estou desempregado

ONTMOETINGEN

sjtoo dəzẽmprəĝaadoe

– gepensioneerd

• Estou reformado

sjtoo Rəfoermaadoe

– afgekeurd, ik zit in de • Estou reformado por invalidez WAO

sjtoo Rəfoermaadoe poer kauza də

ienvaliedeesj

– huisvrouw/huisman

• Sou dona de casa/trato da casa

soo dona də kaazaa/tratoe daa kaazaa

Vindt u uw werk leuk?

• Gosta do seu trabalho?

ĝosjta doe seew trabaljoe?

Soms wel, soms niet

• As vezes sim, às vezes não

aasj veezəsj sieng, aasj veezəsj naung Wat voor geloof hebt u?

• qual é a sua religião?

kwaal e a soewaa rəlizjaung?

Ik ben boeddhist

• sou budista

soo boediesjtaa

– katholiek

• católico

katooliekoe

– protestant

• protestante

protəsjtãntə

– hindoe

• hindu

iendoe

– joods

• judeu

zjoedeew

– moslim

• islamita

iesjlaamietaa

Ik ben ... maar niet

• Eu sou ... mas não pratico

praktiserend

eew soo ... maasj naung pratiekoe

Leuk u te hebben

• Foi um prazer tê-lo encontrado/ter

ontmoet/met u te heb-

falado consigo

ben gesproken

foi oeng prazeer teloe ẽnkõntraadoe/ter 41

falaadoe cõnsieĝoe

portugees Boek 41

06-02-2007 10:19:19

Hoop u snel weer te

• espero voltar a vê-lo/la/escrever-lhe em 2

zien/te schrijven

breve

sjperoe voltaar a veeloe/sjkreveer-lje eing brevə

Ik bel/mail/sms u

• Eu telefono, envio email/sms

eew telefonoe, ẽnviejoe iemeel/es-emmə-es 2.4 Een

gesprek

Ik spreek geen/een

• Não falo/falo um pouco ...

beetje ...

naung faaloe/faaloe oeng pookoe

Ik ben Nederlander/

• Sou holandês/holandesa

Nederlandse

soo olãndeesj/olãndeeza

– Belg/Belgische

• Sou belga/belga

ONTMOETINGEN

soo belĝa/belĝa

– Vlaming/Vlaamse

• Sou flamengo/flamenga

soo flamẽnĝoe/flamẽnĝa

Spreekt u Engels/Frans/ • Fala inglês/francês/alemão?

Duits?

faala ienĝleesj/frãnseesj/aləmaung?

Is er iemand die ...

• Há alguém que fale ...?

spreekt?

a alĝeing kə faalə ...?

Wat zegt u?

• O que é que diz?

oe ke kə diesj?

Ik begrijp het (niet)

• (Não) compreendo

(naung) kõnpriejẽndoe

Begrijpt u mij?

• Compreende-me?

kõnpriejẽndə mə?

Wilt u dat a.u.b. her-

• Podia repetir se faz favor?

halen?

poedieja rəpətier sə fasj favoor?

Kunt u wat langzamer

• Podia falar mais devagar?

praten?

poedieja falaar maisj dəvaĝaar?

Wat betekent dat/dat

• O que significa aquilo/aquela palavra?

woord?

oe kə sieĝniefieka akieloe/akela palaavra?

Is dat (ongeveer) het-

• É (quase) a mesma coisa que ...?

zelfde als ...?

e (kwaazə) ə mesjma koiza kə ...?

Kunt u dat voor me

• Podia escrever?

opschrijven?

poedieja sjkrəveer?

portugees Boek 42

06-02-2007 10:19:19

Kunt u dat voor me

• Podia soletrar?

spellen?

poedieja soelətraar?

(zie pagina 99 voor het telefoonalfabet) Kunt u dat in deze taal-

• Podia indicar aqui no guia?

gids aanwijzen?

poedieja iendiekaar noe ĝieja?

Een ogenblik, ik moet

• Um momento, tenho de procurar

ONTMOETINGEN

het even opzoeken

oeng moemẽntoe, tẽnjoe də prokoeraar

Ik kan het woord/de zin • Não encontro a palavra/a frase niet vinden

naung ẽnkõntroe a palaavra/a fraazə

Hoe zeg je dat in het ...? • Como é que se diz em ...?

koomoe e kə sə diesj eing ...?

Hoe spreek je dat uit?

• Como é que se pronuncia?

koomoe e kə sə proenoengsieja?

Hobby’s

Hebt u hobby’s?

• Tem algum passatempo?

teing algoeng pasaatẽmpoe?

Ik hou van breien/lezen/ • Gosto de fazer tricot/ler/fotografar/sair/

fotograferen/uitgaan/

passear

stappen

ĝosjtoe də fazeer triekoo/leer/foetoeĝrafaar/

sa-ier/passejar

Ik ben gek op ...

• Adoro ...

adooroe ...

Ik hou van muziek

• Gosto de música

gosjtoe də moeziekaa

– gitaar/piano spelen

• ... de tocar guitarra/piano

... də toekaar ĝietaRa/piejaanoe

Ik ga graag naar de

• Gosto de ir ao cinema/ao teatro, a

film/het theater/een

concertos

concert

ĝosjtoe də ier au sieneema/au tejaatroe/aa kõnsertoesj

Ik reis/sport/vis/wandel

• Gosto de viajar/fazer desporto/pescar/

graag

passear

ĝosjtoe də vjazjaar/fazeer dəsjportoe/

pəsjkaar/pasiejaar

portugees Boek 43

06-02-2007 10:19:19

2.5

Wat vindt u ervan?

2 Wat hebt u liever?

• O que prefere?

oe kə prəferə?

Wat vind je ervan?

• Que lhe parece?

kə ljə paresə

Houd je niet van dan-

• Não gosta de dançar?

sen?

naung ĝosjta də dãnsaar?

Het maakt mij niets uit

• É-me indiferente

e mə iendifərẽntə

Goed zo!

• Muito bem!

moeingtoe being!

Niet slecht!

• Não está mal!

naung sjtaa mal!

Uit de kunst!

• Optimo!

ONTMOETINGEN

otiemoe!

Heerlijk!

• Que delícia!

kə dəliesieja!

Wat is het hier gezellig!

• Que bem que se está aqui!

kə being kə sə sjtaa akie!

Wat leuk/mooi!

• Que giro/bonito!

kə zjieroe/boenietoe!

Wat fijn voor u!

• Que bom para si!

kə bõm paara sie!

Ik ben (niet) erg tevre-

• (Não) estou muito contente com ...

den over ...

(naung) sjtoo moeingtoe kõntẽntə kõn ...

Ik ben blij dat ...

• Alegra-me que ...

aleĝra mə kə ...

Ik amuseer me prima

• Divirto-me muito

dieviertoe mə moeingtoe

Ik verheug me erop

• Regozijo-me com

Rəĝoeziezjoe mə kõm

Ik hoop dat het lukt

• Espero que dê resultado

sjperoe kə dee Rəsoeltaadoe

Wat waardeloos!

• Que porcaria!

kə poerkarieja!

– afschuwelijk!

• Que horrível!

kə ooRievel!

– jammer!

• Que pena!

kə peena!

portugees Boek 44

06-02-2007 10:19:19

– vies!

• Que sujo!

kə soezjoe!

Wat een onzin/

• Que disparate!

flauwekul!

kə diesjparaatə!

Ik hou niet van ...

• Não gosto de ...

ONTMOETINGEN

naung ĝosjtoe də ...

Ik verveel me kapot

• Aborreço-me terrivelmente

aboeResoe mə təRievəlmẽntə

Ik heb er genoeg van

• Estou farto/farta

sjtoo faartoe/faarta

Dat kan zo niet

• Assim não pode ser

asieng naung podə seer

Ik had iets heel anders

• Esperava outra coisa

verwacht

sjpəraava ootra koiza

2.6

Een compliment geven

Wij hebben heerlijk

• Comemos muito bem

gegeten

koemeemoesj moeingtoe being

Het heeft ons voortref-

• Soube-nos muito bem

felijk gesmaakt

soobə-noesj moeingtoe being

Vooral de ... was heel

• Principalmente o/a ... estava excelente

bijzonder

priensiepalmẽntə oe/a ... sjtaava eisəlẽntə

Wat ziet u er goed uit!

• Está com tão bom aspecto!

sjtaa kõm taung bõn asjpetoe!

Mooie auto!

• Que lindo carro!

kə liendoe kaRoe!

Leuk skipak!

• Que lindo fato de esqui!

kə liendoe fatoe də sjkie

Je bent een lieve jongen/ • És um rapaz amoroso/uma rapariga meid

amorosa

ẽsj oeng rapasj amoerozoe/oema raparieĝa amoeroza

Wat een lief kindje!

• Que criança amorosa!

kə kriejãnsa amoeroza!

U danst heel goed

• Dança muito bem

dãnsa moeingtoe being

portugees Boek 45

06-02-2007 10:19:20

– kookt

• Cozinha muito bem

koezienja moeingtoe being

– voetbalt

• Joga futebol muito bem

zjoĝa foetəbol moeingtoe being

2.7 Iemand

versieren

Ik vind het fijn om bij je • Gosto de estar contigo te zijn

ĝosjtoe də sjtaar kõntieĝoe

Ik heb je zo gemist

• Senti muito a tua falta

sẽntie moeingtoe a toewa falta

Ik heb van je gedroomd

• Sonhei contigo

sõnjei kõntieĝoe

Ik moet de hele dag aan • Penso o dia inteiro em ti je denken

pẽnsoe oe dieja ienteiroe eing tie

ONTMOETINGEN Je lacht zo lief

• Tens um sorriso lindo

tẽns oeng soeRiezoe liendoe

Je hebt zulke mooie

• Tens uns olhos tão lindos

ogen

Tẽns oengs oljoesj taung liendoesj

Ik ben verliefd op je

• Estou apaixonado/a por ti

sjtoo apaisjoenaadoe poer tie

Ik ook op jou

• E eu por ti

ie eew poer tie

Ik hou van jou

• Amo-te

aamoe tə

Ik ook van jou

• Eu também te amo

eew tãmbeing tə aamoe

Ik heb niet zulke sterke

• Não sinto um grande amor por ti

gevoelens voor jou

Naung siengtoe oeng ĝrãndə amoor poer tie Ik heb al een vriend/

• Já tenho um namorado/uma namorada

vriendin

Zjaa tẽnjoe oeng namoeraadoe/oema

namoeraada

Ik ben nog niet zo ver

• Ainda não cheguei a esse ponto

ajienda naung sjəĝei a essə põntoe

Het gaat me veel te snel

• Eu preciso de mais tempo

eew prəsiezoe də maisj tẽmpoe

Blijf van me af

• Não te metas comigo

naung tə metasj koemieĝoe

Okay, geen probleem

• Está bem, não faz mal

Sjtaa being naung fasj mal

portugees Boek 46

06-02-2007 10:19:20

Kan/mag ik je schrijven/ • Posso escrever-lhe/telefonar-lhe/enviar bellen/e-mailen/

uma email/um sms?

sms’en?

posoe sjkreveer-lje/telefonaar-lje/ẽnviejaar oema iemeel/oeng es-emmə-es?

Ik bel je morgen

• Telefono-te amanhã

telefonoe-tə amãnjã

ONTMOETINGEN

Blijf je vannacht bij

• Ficas esta noite comigo?

me?

fiekasj esjta noitə koemieĝoe

Ik wil graag met je naar • Quero ir contigo para a cama bed

keroe ier kõntieĝoe paaraa kaama

Alleen met een con-

• Só com um preservativo

doom

so kõm oeng prəzərvatievoe

We moeten voorzichtig

• Temos de ser cautelosos por causa

zijn vanwege aids/soa

da SIDA ou doenças sexulamente

transmitidas

teemoesj də seer kautəloozoesj kõm a sieda o dowẽnsaasj seksoelamẽntə trãnsmietiedasj Dat zeggen ze allemaal

• É o que todos dizem

e oe kə todoesj diezeing

Laten we geen risico

• Não podemos correr riscos

nemen

naung poedeemoesj koeReer riesjkoesj

Heb je een condoom?

• Tens um preservativo?

teings oeng prəzərvatievoe?

Nee? Dan doen we het

• Não? Então não podemos

niet

naung? ẽntaung naung poedeemoesj

Kus me

• Beija-me

beizjaa-mə

Vind je dit lekker?

• Gostas disto?

ĝosjtasj diesjtoe?

Dat vind ik niet prettig!

• Assim não não gosto!

assieng naung gosjtoe!

Doe je ... uit

• Tira a/o ...

tieraa aa/oe ...

Dat was lekker

• Foi bom!

foi bõm!

2.8 Afscheid

nemen

Mag ik u naar huis

• Posso levá-lo/la a casa?

brengen?

posoe ləvaa-loe/la a kaazaa?

portugees Boek 47

06-02-2007 10:19:20

Mag ik u schrijven/

• Posso escrever-lhe/telefonar-lhe?

opbellen?

posoe sjkrəveer-ljə/tələfoenaar-ljə?

Schrijft/belt u mij?

• Escreve-me/telefona-me?

sjkrevə-mə/tələfõna-mə?

Ik moet morgen naar

• Amanhã tenho de ir para casa

huis

amãnjã tẽnjoe də ier paaraa kaazaa

Ik zal je missen

• Vou sentir a tua falta

voo sẽntier aa toewaa faltaa

We houden toch wel

• Mantemo-nos em contacto?

contact?

mãnteemoe-noesj eing kõntaktoe?

Hebt u pen en papier?

• Tem uma caneta e papel?

teing oema kaneeta ie papel?

Mag ik uw

• Posso ficar com o seu endereço

(e-mail)adres/

electrónico/número de telefone?

telefoonnummer?

posoe fikaar cõng oe seew ẽnderessoe

ONTMOETINGEN

elektroonikoe/noemeroe də telefonoe?

Bedankt voor alles

• Obrigado por tudo

oobrieĝaadoe poer toedoe

Het was erg leuk

• Gostei imenso

ĝoesjtei iemẽnsoe

Doe de groeten aan ...

• Cumprimentos a ...

koempriemẽntoesj a ...

Ik wens je het allerbeste • Desejo-te o melhor dəzeizjoe-tə oe məljor

Veel succes verder

• Que tudo corra bem

kə toedoe koRa being

Wanneer kom je weer?

• Quando voltas?

kwãndoe voltasj?

Ik wacht op je

• Espero por ti

sjperoe poer tie

Ik zou je graag nog eens • Gostava de voltar a ver-te terugzien

ĝoesjtaava də voltaar a veer-tə

Ik hoop dat we elkaar

• Espero que a gente se volte a ver

gauw weerzien

brevemente

sjperoe kə a zjẽntə sə voltə a veer

brevəmẽntə

Ik stuur de foto’s naar

• Envio-lhe as fotografias

u toe

ẽnviejoo-lje aasj footoografiejasj

Ik geloof niet dat het

• Não creio que nos demos bem

klikt tussen ons

naung kreejoe ke noosj deemoesj being

portugees Boek 48

06-02-2007 10:19:20

Ik wil onze relatie

• Quero acabar com a nossa relação

beëindigen/het uit-

keroe aakaabaar cong nossaa Rəlaasaung 2

maken

Zullen we vrienden

• Vamos ficar amigos?

blijven?

vaamoesj fikaar aamieĝoesj?

Ik stuur je wel een

• Eu envio-te um sms

ONTMOETINGEN

sms’je

eew ẽnviejoe-tə oem es-emmə-es

Dit is ons adres. Als

• Esta é a nossa morada. Se algum dia for

u ooit in Nederland/

à Holanda/Bélgica ...

België bent ...

esjta e a nosa moeraada. sə algoeng dieja foor aa olãnda/belzjieka ...

U bent van harte wel-

• É sempre bem-vindo

kom

e sẽmprə being-viengdoe

portugees Boek 49

06-02-2007 10:19:20

3 Onderweg

3.1

De weg vragen

Pardon, mag ik u iets

• Desculpe, posso-lhe fazer uma

vragen?

pergunta?

dəsjkoelpə, posoe-ljə fazeer oema

pərĝoengta?

Ik ben de weg kwijt

• Perdi-me

WEG

pərdie-mə

Weet u een ... in de

• Conhece um ... perto?

buurt?

kõnjesə oeng ... pertoe?

Is dit de weg naar ...?

• É este o caminho para ...?

ONDER

e esjtə oe kamienjoe paaraa ...?

Kunt u me zeggen hoe

• Poderia dizer-me como devo fazer para

ik naar ... moet rijden/

ir para ...?

lopen/fietsen?

poedərieja diezeer-mə koomoe devoe fazeer paaraa ier paaraa ...?

Hoe kom ik het snelst

• Como é que chego o mais depressa

in ...?

possível a ...?

koomoe e kə sjeeĝoe oe maisj dəpresa

poesievel a ...?

Hoeveel kilometer is

• Quantos quilómetros faltam ainda para

het nog naar ...?

chegar a ...?

kwãntoesj kielomətroesj faltãm ajienda paaraa sjəĝaar a ...?

Kunt u het op de kaart

• Poderia indicar-me aqui no mapa?

aanwijzen?

poederieja iendiekaar-mə akie noe maapa?

Não sei, não conheço isto

Ik weet het niet, ik ben hier niet

aqui.

bekend

Está enganado

U zit verkeerd

Tem de voltar a...

U moet terug naar ...

Aí as placas indicam-lhe o

Daar wijzen de borden u verder

caminho a seguir

Aí deve perguntar de novo

Daar moet u het opnieuw

vragen

em frente

rechtdoor

à esquerda

linksaf

à direita

rechtsaf

cortar

afslaan

portugees Boek 50

06-02-2007 10:19:21

seguir

volgen

atravessar

oversteken

o cruzamento

de kruising

a estrada

de straat

o semáforo

het verkeerslicht

o túnel

de tunnel

a placa de trânsito

het verkeersbord ‘voorrangs-

ONDER

‘cruzamento com

kruising’

prioridade’

o edifício

het gebouw

à esquina

op de hoek

o rio

de rivier

WEG

o viaduto

het viaduct

a ponte

de brug

a passagem de nível/as

de spoorwegovergang/de spoor-

cancelas

bomen

a placa com direcção

het bord richting ...

a seta

de pijl

3.2 Douane

O seu passaporte se faz favor

Uw paspoort a.u.b.

A carta verde se faz favor

De groene kaart a.u.b.

O livrete se faz favor

Het kentekenbewijs a.u.b.

O seu visto se faz favor

Uw visum a.u.b.

Para onde vai?

Waar gaat u naartoe?

Quanto tempo pensa ficar?

Hoelang bent u van plan te

blijven?

Tem alguma coisa a declarar?

Hebt u iets aan te geven?

Pode abrir isto?

Wilt u deze openmaken?

Mijn kinderen zijn

• Os meus filhos estão inscritos neste

bijgeschreven in dit

passaporte

paspoort

oesj meews fieljoesj sjtaung iensjkrietoesj nesjtə pasaportə

Ik ben op doorreis

• Estou de passagem

sjtoo də pasaazjeing

portugees Boek 51

06-02-2007 10:19:21

Ik ga op vakantie

• Vou de férias para ...

naar ...

voo də feriejasj paaraa ...

Ik ben op zakenreis

• Estou em viagem de negócios

sjtoo eing viejaazjeing də nəĝosiejoesj Ik weet nog niet hoelang • Ainda não sei quanto tempo fico ik blijf

ajienda naung sei kwãntoe tẽmpoe fiekoe Ik blijf hier een week-

• Fico aqui um fim-de-semana

end

fiekoe akie oeng fieng-də-səmaana

WEG – een paar dagen

• Fico aqui uns dias

fiekoe akie oengs diejasj

– een week

• Fico aqui uma semana

fiekoe akie oema səmaana

ONDER – twee weken

• Fico aqui duas semanas

fiekoe akie doewasj səmaanasj

Ik heb niets aan te

• Não tenho nada a declarar

geven

naung tẽnjoe naada a dəklaraar

Ik heb – bij me

• Trago comigo ...

traĝoe koemieĝoe ...

– een slof sigaretten

• Trago comigo um pacote de cigarros

traĝoe koemieĝoe oeng pakotə də sieĝaRoesj

– een fles ...

• Trago comigo uma garrafa de ...

traĝoe koemieĝoe oema ĝaRaafa de ...

– enkele souvenirs

• Trago comigo algumas lembranças

traĝoe koemieĝoe alĝoemasj lẽmbrãnsasj Dit zijn persoonlijke

• Isto são coisas pessoais

spullen

iesjtoe saung koizasj pəsowaisj

Deze spullen zijn niet

• Estas coisas não são novas

nieuw

esjtasj koizasj naung saung novasj

Hier is de bon

• Aqui está o recibo

akie sjtaa oe Rəsieboe

Dit is voor eigen ge-

• Isto é para uso pessoal

bruik

iesjtoe e paaraa oezoe pəsoewal

Hoeveel moet ik aan in- • Quanto tenho de pagar de direitos?

voerrechten betalen?

kwãntoe tẽnjoe də paĝaar də diereitoesj?

portugees Boek 52

06-02-2007 10:19:21

Mag ik nu gaan?

• Posso ir agora?

posoe ier aĝora?

Ik wil graag mijn

• Quero telefonar para a minha

ambassade/consulaat

embaixada/o meu consulado

bellen

keroe telefoenaar paaraa aa mienjaa

ẽmbaisjaadaa/oe meew kõnsoelaadoe

ONDER

3.3 Bagage

Kruier!

• Bagageiro!

Baĝazjeiroe

Wilt u deze bagage naar • Podia levar esta bagagem para ..., se faz WEG

... brengen a.u.b.?

favor?

poedieja ləvaar esjta baĝaazjeing paaraa

..., sə fasj favoor?

Hoeveel krijgt u van

• Quanto lhe devo?

mij?

kwãntoe ljə devoe?

Waar kan ik een baga-

• Onde estão os carrinhos para a

gewagentje vinden?

bagagem?

õndə sjtaung oesj kaRienjoesj paaraa a baĝaazjeing?

Kan ik deze bagage in

• Posso dar esta bagagem a guardar no

bewaring geven?

depósito?

posoe daar esjta baĝaazjeing a ĝwardaar noe dəpozietoe?

Waar zijn de bagage-

• Onde estão os cacifos para bagagem?

kluizen?

õndə sjtaung oesj kaasiefoesj paaraa

baĝaazjeing?

Ik krijg de kluis niet

• Não consigo abrir este cacifo

open

naung kõnsieĝoe abrier esjtə kasiefoe

Hoeveel kost het per

• Quanto custa um volume por dia?

stuk per dag?

kwãntoe koesjta oeng voeloemə poer dieja?

Dit is niet mijn tas/

• Isto não é o meu saco/a minha mala

koffer

iesjtoe naung e oe meew sakoe/a mienja maala

Er ontbreekt nog een

• Ainda falta um volume/um saco/uma

stuk/tas/koffer

mala

ajienda falta oeng voeloemə/oeng sakoe/

oema maala

Mijn koffer is bescha-

• A minha mala está estragada

digd

a mienja maala sjtaa sjtraĝaada

portugees Boek 53

06-02-2007 10:19:21

Met eigen vervoer

3.4 De

auto

Zie ook 1.6 Praktische zaken.

Zie voor afbeelding pagina 56.

3.5 Het

benzinestation

WEG Zie ook 1.6 Praktische zaken.

Hoeveel kilometer is

• Quantos quilómetros faltam para a

het naar het volgende

próxima bomba de gasolina?

ONDER

benzinestation?

kwãntoesj kielomətroesj faltãm paaraa a prosjiema bõmba də ĝazoeliena

Ik wil ... liter –

• Quero ... litros

keroe ... lietroesj

– superbenzine

• Quero ... litros de gasolina super

keroe ... lietroesj də ĝazoeliena soepər

– normale benzine

• Quero ... litros de gasolina normal

keroe ... lietroesj də ĝazoeliena normal

– diesel

• Quero ... litros de gasóleo

keroe ... lietroesj də ĝazoliejoe

– loodvrije benzine

• Quero ... litros de gasolina sem chumbo

keroe ... lietroesj də ĝazoeliena seing sjoengboe

Ik wil voor ... euro LPG

• Quero ... euros de ... GLP

keroe ... eewroosj də ... ĝee-el-pee

Vol a.u.b.

• Ateste por favor

atesjtə poer favoor

Wilt u – controleren?

• Não se importava de controlar ...

naung sə iengpoertaava də kõntroelaar ...

– het oliepeil

• Não se importava de controlar o nível

do óleo?

naung sə iengpoertaava də kõntroelaar oe nievel doe oliejoe?

portugees Boek 54

06-02-2007 10:19:22

– de bandenspanning

• Não se importava de controlar a

pressão dos pneus?

naung sə iengpoertaava də kõntroelaar a prəsaung doesj pneusj

Kunt u de olie verver-

• Podia mudar o óleo?

sen?

poedieja moedaar oe oliejoe?

ONDER

Kunt u de ruiten/de

• Podia limpar os vidros e/o párabrisas?

voorruit schoonma-

poedieja liempaar oesj viedroesj ie oe ken?

paarabriezasj?

Kunt u de auto een

• Podia dar uma lavagem ao carro?

wasbeurt geven?

poedieja daar oema lavaazjeing au kaRoe?

WEG

3.6

Pech en reparaties

Ik heb pech. Kunt u me • Tenho uma avaria. Poderia ajudar-me?

even helpen?

tẽnjoe oema avarieja. Poedərieja

azjoedaar-mə?

Ik sta zonder benzine

• Estou sem gasolina

sjtoo seing gazoeliena

Ik heb de sleuteltjes in

• Deixei as chaves dentro do carro

de auto laten zitten

deisjei as sjaavəsj dẽntroe doe kaRoe

De auto/motorfiets/

• O carro/a mota/a motorizada não

brommer start niet

arranca

oe kaRoe/a mota/a moetoeriezaada naung aRãnka

Hebt u startkabels/een

• Tem cabos de arranque/cabo de

sleepkabel?

reboque?

teing oeng kaaboes də aRãnkə/kaaboe də

Rəbokə?

Wilt u me helpen du-

• Podia ajudar a empurrar?

wen?

poediejaa aazjoedaar aa ẽnpoeraar?

Weet u een garage/

• Conhece uma garagem/bomba de

bezinestation in de

gasolina aqui perto?

buurt?

kõnjesə oema ĝaaraazjeing/bõmbaa də

ĝazoliena aakie pertoe?

Kunt u voor mij de

• Poderia avisar o pronto socorro?

wegenwacht waar-

poedərieja aviezaar oe prõntoe soekoRoe?

schuwen?

portugees Boek 55

06-02-2007 10:19:22

10:19:22

Auto

accu

bateria

batərieja

nokkenas

árvore de cames

arvoerə də kaaməsj

06-02-2007 10:19:2206-02-2007

achterlicht

luz da rectaguarda

loesj da Retaĝwarda

oliefilter

filtro do óleo

fieltroe doe oliejoe

achteruitkijk-

espelho retrovisor

sjpeljoe retroeviezoor

oliepomp

bomba do óleo

bõmba doe oliejoe

spiegel

oliepeilstok

vareta

vareta

achteruitrijlamp

farol de marcha

farol də marsja

ontsteking

ignição

ieĝniesaung

atrás

atraasj

pedaal

pedal

pedal

airbag

airbag

erbeĝə

14 portier

porta

porta

antenne

antena

antẽna

15 radiateur

radiador

radiejadoor

autoradio

rádio

Raadiejoe

remlicht

luz dos travões

loez doesj travoingsj

benzinetank

depósito de gasolina dəpozietoe də

16 remschijf

disco do travão

diesjkoe doe travaung

ĝazoeliena

reservewiel

roda subselente

Roda soebsəlẽnte

bougies

velas

velasj

17 richtingaanwijzer pisca-pisca

piesjka-piesjka

brandstoffilter

filtro da gasolina

fieltroe da ĝazoeliena

18 ruit

vidro

viedroe

brandstofpomp

bomba da gasolina

bõmba da ĝazoeliena

19 ruitenwisser

limpa pára-brisas

liempa paara-briezasj

buitenspiegel

espelho exterior

sjpeljoe sjteriejor

20 schokbrekers

amortecedores

amortəsədorəsj

bumper

pára-choques

paara-sjokəsj

schuifdak

janela do tejadilho

zjanela doe

carburateur

carburador

karboeradoor

təzjadieljoe

carter

cárter

kartər

spoiler

spoiler

spoilər

cilinder

cilindro

sieliendroe

startmotor

motor de aranque

moetoor də aRãnkə

claxon

buzina

boeziena

21 stuurhuis

caixa de comando

kaisja də koemãndoe

contactpunten

platinados

platienaadoesj

22 uitlaatpijp

tubo de escape

toeboe də sjkapə

controlelampje

luz de controle

loesj də kõntrolə

23 veiligheidsgordel

cinto de segurança

sientoe də səĝoerãnsa

dynamo

dínamo

dienamoe

ventilator

ventoinha

vəntoewienja

gaspedaal

acelerador

asələradoor

24 verdelerkabels

cabos condutores

kaaboesj kõndoetorəsj

handrem

travão de mão

travaung de maung

25 versnellingshan-

alavanca das

alavãnka dasj

klep

válvula

valvoela

del

mudanças

moedãnsasj

knalpot

cilindro

sieliendroe

waterpomp

bomba de água

bõmba də aaĝwa

koelwaterleiding

tubo do radiador

toeboe də raadie-

26 wiel

pneu

pne-oe

jaadoor

27 wieldop

tampa de roda

tãmpa de Roda

10 kofferbak

mala

maala

zuiger

êmbolo

ẽmboloe

11 koplamp

farol da frente

farol da frẽntə

krukas

cambota

kãmbota

12 luchtfilter

filtro do ar

fieltroe do ar

mistachterlicht

faróis de nevoeiro

faroisj də nəvoeweiroe

da rectaguarda

da retaĝwarda

13 motorblok

motor

moetoor

WEG

ONDER

Boek

portugees Boek 56portugees

10:19:23

ONDERWEG

06-02-2007 10:19:2306-02-2007

Boek

portugees Boek 57portugees

Kunt u voor mij een

• Poderia telefonar para uma garagem?

garage bellen?

poedərieja tələfonaar paaraa oema

ĝaraazjeing?

Mag ik met u meerijden • Posso ir consigo até a ...?

naar –?

posoe ier kõnsieĝoe ate a ...?

– een garage/de stad

• Posso ir consigo até uma garagem/à

cidade?

posoe ier kõnsieĝoe ate a oema ĝaraazjeing/

WEG

aa siedaadə?

– een telefooncel

• Posso ir consigo até uma cabine

telefónica?

posoe ier kõnsieĝoe ate a oema kabienə

ONDER

tələfõnieka?

– een praatpaal

• Posso ir consigo até um telefone de

urgência?

posoe ier kõnsieĝoe ate a oeng tələfõnə də

oerzjẽnsieja?

Kan mijn (brom)fiets

• Posso levar também a minha bicicleta/

ook mee?

motorizada?

posoe ləvaar tãmbeing a mienja biesiekleta/

moetoeriezaada

Kunt u mij naar een

• Poderia rebocar-me até uma garagem?

garage slepen?

poedərieja Rəboekaar-mə ate a oema

ĝaraazjeing?

Er is waarschijnlijk iets • Creio que há qualquer coisa com ...

mis met ... (Zie 56 en

kreijoe ke aa kwalker koiza kõm ...

62.)

Kunt u het repareren?

• Poderia reparar isso?

poedərieja Rəparaar iesoe?

Kunt u mijn band plak-

• Poderia arranjar-me o pneu?

ken?

poedərieja aRãnzjaar-mə oe pneu?

Kunt u dit wiel verwis-

• Poderia mudar esta roda?

selen?

poedərieja moedaar esjta Roda?

Kunt u het zo repare-

• Poderia arranjar isto de maneira que

ren, dat ik ermee naar

possa seguir até ...

... kan rijden?

poedərieja aRãnzjaar iesjtoe də maneira kə

posa səĝier ate ...

Welke garage kan me

• Que garagem me poderá ajudar?

wel helpen?

ke ĝaraazjeing mə poederaa azjoedaar?

portugees Boek 58

06-02-2007 10:19:23

Wanneer is mijn auto/

• Quando fica o meu carro/a minha

fiets klaar?

bicicleta pronto/pronta?

kwãndoe fieka oe meew kaRoe/a mienja

biesiekleta prõntoe/prõnta?

Kan ik er hier op wach-

• Posso esperar aqui?

ten?

Posoe sjpəraar akie?

Hoeveel gaat het kos-

• Quanto é que me vai custar?

ONDER

ten?

kwãntoe e kə mə vaai koesjtaar?

Kunt u de rekening

• Poderia especificar a factura?

specificeren?

poedərieja sjpəsiefiekaar a fatoera?

Mag ik een kwitantie

• Pode dar-me um recibo para a

voor de verzekering?

companhia de seguros?

WEG

podə daar-mə oeng Rəsieboe paara a

kõmpãnjieja də səĝoeroesj?

O carro aqui não está bem,

De auto staat hier te gevaarlijk

assim é perigoso!

Não pode deixar aqui o carro!

U kunt uw auto hier niet ach-

terlaten

Não tenho peças para o seu

Ik heb geen onderdelen voor

carro/a sua bicicleta

uw wagen/fiets

Tenho de ir buscar as peças a

Ik moet de onderdelen ergens

outro sítio

anders gaan halen

Tenho de encomendar as

Ik moet de onderdelen bestellen

peças

Isto leva meio dia

Dat duurt een halve dag

Isto dura um dia

Dat duurt een dag

Isto dura uns dias

Dat duurt een paar dagen

Isto dura uma semana

Dat duurt een week

O seu carro vai para a sucata

Uw auto is total loss

Já não há nada a fazer

Daar valt niets meer aan te

doen

O carro/a mota/a motorizada/

De auto/motor/brommer/fiets is

a bicicleta está pronto/

om ... uur klaar

pronta às ...

portugees Boek 59

06-02-2007 10:19:23

3.7 De

(brom)fi ets

3 Zie ook 1.6 Praktische zaken.

Zie voor afbeelding pagina 62.

Kun je hier veilig fiet-

• Aqui pode-se andar com segurança de

sen?

bicicleta

aakie podə-sə ãndaar cõm səĝoerãnsaa də

biesiekletaa

WEG Ik ga vandaag ... km

• Hoje vou andar ... km de bicicleta

fietsen

oozjə voo ãndaar ... kieloomeetroesj də

biesiekletaa

Hoeveel km heb jij

• Quantos kilómetros é que andou hoje

ONDER

gefietst vandaag?

de bicicleta?

kwãntoesj kieloomeetroesj e-kə ãndoo oozjə

də biesiekletaa

Ik wil per dag zo’n ...

• Eu quero andar cerca de ... km por dia

km fietsen

eew keroe ãndaar serkaa də ...

kieloomeetroesj poer diejaa

Ik heb vandaag ... km

• Hoje fiz ... km de bicicleta

gefietst

oozjə fiesj ... kieloomeetroesj də biesiekletaa Mag mijn fiets van-

• Posso deixar a minha bicicleta cá

nacht binnenstaan?

dentro esta noite?

posoe deisjaar aa mienjaa biesiekletaa kaa dẽntroe esjtaa nojtə?

Kan ik mijn fiets hier

• Posso deixar aqui a minha bicicleta?

achterlaten?

posoe deisjaar akie aa mienjaa

biesiekletaa?

Mag ik hier even schui-

• Posso- me abrigar aqui?

len?

posoe-mə aabrieĝaar akie?

Kan ik een tweede-

• Posso comprar uma bicicleta em

handsfiets kopen?

segunda mão?

posoe kõmpraar oemaa biesiekletaa eing səĝoendaa maung?

Waar kan ik mijn band

• Onde é que posso mandar remendar o

laten plakken/fiets

pneu/reparar a bicicleta?

laten repareren

õndə e-kẽ posoe mãndaar rəmẽndaar oe

pneew/rəpaaraar aa biesiekletaa?

portugees Boek 60

06-02-2007 10:19:24

3.8 Vervoermiddel

huren

Ik wil graag een ...

• Eu gostaria de alugar um ...

huren

eew ĝoesjtarieja də aloeĝaar oeng ...

Heb ik daarvoor een

• Preciso de ter uma carta de condução

(bepaald) rijbewijs

especial?

nodig?

prəsiezoe də teer oema karta də

ONDER

kõndoesaung sjpəsiejal?

Ik wil de ... huren

• Gostaria de alugar o ... por –

voor –

ĝoesjtarieja də aloeĝaar oe ... poer –

– een uur

• Gostaria de alugar o ... por uma hora

WEG

ĝoesjtarieja də aloeĝaar oe ... poer oema ooraa

– een dag

• Gostaria de alugar o ... por um dia

ĝoesjtarieja də aloeĝaar oe ... poer oeng dieja

– twee dagen

• Gostaria de alugar o ... por dois dias

ĝoesjtarieja də aloeĝaar oe ... poer doisj diejasj

Wat kost dat per dag/

• Quanto custa por dia/por semana?

week?

kwãntoe koesjta poer dieja/poer səmaana?

Hoeveel is de borgsom?

• Quanto é o depósito?

kwãntoe e oe dəpozietoe?

Mag ik een bewijs dat

• Pode dar-me um recibo do depósito?

ik de borgsom betaald

podə daar-mə oeng Rəsieboe doe

heb?

dəpozietoe?

Hoeveel toeslag komt er • Quanto tenho a pagar por cada per kilometer bij?

quilómetro extra?

kwãntoe tẽnjoe a paĝaar poer kaada

kielomətroe eisjtra?

Is de benzine erbij inbe- • A gasolina está incluída?

grepen?

a ĝazoliena sjtaa ienkloewieda?

Is de verzekering erbij

• O seguro está incluído?

inbegrepen?

oe səĝoeroe sjtaa ienkloewiedoe?

Hoeveel kost het af-

• Quanto custa cobrir o risco inicial?

kopen van het eigen

kwãntoe koesjtaa koebrier oe riesjkoe

risico?

ieniesiejal?

portugees Boek 61

06-02-2007 10:19:24

10:19:24

Fiets

achterlicht

luz da rectaguarda

loesj da Retaĝwarda

pedaal

pedal

pedal

06-02-2007 10:19:2406-02-2007

achterwiel

pneu de trás

pne-oe de traasj

reflector

reflector

refletor

eixo

eisjoe

remblokje

bloco de travão

blokoe də travaung

bagagedrager

porta bagagem

porta baĝaazjeing

remkabel

cabo de travão

kaaboe də travaung

balhoofd

caixa de esferas

kaisja de sferasj

slot

cadeado

kadiejaadoe

bel

campainha

kampa-ienja

snelbinders

elásticos do porta

elasjtiekoesj doe porta

binnenband

câmara de ar

kaamara də ar

bagagem

baĝaazjeing

buitenband

pneu

pne-oe

spaak

raio

raajoe

crank

crenque

krẽnkə

spatbord

guarda-lamas

ĝwarda-laamasj

derailleur

mola

mola

stuur

guiador

giejadoor

draadje

fio

fiejoe

tandwiel

roda de dentes

Roda də Dẽntəsj

dynamo

dínamo

dienamoe

trapas

eixo do pedal

eisjoe doe pədal

fietspomp

bomba da bicicleta

bõmbaa daa biesie-

trommelrem

travão de disco

travaung də diesjkoe

kletaa

velg

jante

zjãntə

frame

quadro

kwaadroe

ventiel

pipo

piepoe

jasbeschermer

protector (de

proetetoor (də

ventielslangetje

pipo de borracha

piepoe də boeRasja

vestuário

vəstoewaariejoe)

versnellingskabel

cabo de velocidades kaaboe də

ketting

corrente

koeRẽntə

vəloesiedaadəsj

kettingkast

caixa da corrente

kaisja da koeRẽntə

voorvork

forqueta

foerketa

kilometerteller

conta quilómetros

kõnta kielomətroesj

wiel

pneu

pne-oe

kinderzitje

cadeira para criança kadeira paara

zadel

selim

səlieng

kriejãnsa

knijprem

travão de mão

travaung də maung

koplamp

farol da frente

farol da frẽntə

lampje

luz (luzinha)

loesj (loezienja)

WEG

ONDER

Boek

portugees Boek 62portugees

10:19:24

ONDERWEG

06-02-2007 10:19:2406-02-2007

Boek

portugees Boek 63portugees

Zijn de kilometers vrij?

• Os quilómetros estão incluídos?

oesj kieloomeetroesj əsjtaung

iengkloewiedoesj?

Hoe laat kan ik de ...

• A que horas posso passar amanhã a vir

morgen ophalen?

buscar o/a ...?

a kə oorasj posoe pasaar amãnjã a vier boesjkaar oe/a ...?

Wanneer moet ik de ...

• Quando tenho de vir entregar o/a ...?

terugbrengen?

kwãndoe tẽnjoe də vier ẽntrəĝaar oe/aa ...?

WEG Waar zit de tank?

• Onde está o depósito?

õndə sjtaa oe dəpozietoe?

Wat voor brandstof

• Que tipo de combustível consome?

moet erin?

ke tiepoe de kõmboesjtievel kõnsomə?

ONDER Kunt u het zadel/het

• Podia levantar/baixar o selim/o guiador?

stuur verhogen/

poediejaa ləvantaar/bajsjaar oe səlieng/oe verlagen

ĝiejadoor?

Moet ik een helm

• Tenho de usar capacete?

dragen?

teingjoe də oesaar kaapaasetə?

3.9 Liften

Waar gaat u naar toe?

• Para onde vai?

paara õndə vaai?

Mag ik zover mogelijk

• Posso ir também, até onde for possível?

met u meerijden?

posoe ier tãmbeing, ate õndə foor posievəl?

Mag mijn vriend/man/

• O meu amigo/marido/a minha amiga/

vriendin/vrouw ook

mulher também pode ir?

mee?

oe meew amieĝoe/a mienja amieĝa/moeljer tãmbeing podə ier?

Mag mijn rugzak/

• Posso pôr a minha mochila dentro da

bagage in de koffer-

mala do carro?

bak?

posoe por aa mienjaa moesjiela dẽntroe daa maalaa doe kaRoe?

Ik moet naar ...

• Vou para ...

voo paaraa ...

Ligt dat op de weg

• Fica no caminho para ...?

naar ...?

fieka eing kamienjoe də ...?

Kunt u me – afzetten?

• Poderia deixar-me em –?

poedərieja deisjaar-mə eing –?

portugees Boek 64

06-02-2007 10:19:25

– hier

• Poderia deixar-me aqui?

poedərieja deisjaar-mə akie?

– bij de afrit naar ...

• Poderia deixar-me quando se corta

para ...

poedərieja deisjaar-mə kwãndoe sə korta paaraa ...

– in het centrum

• Poderia deixar-me no centro?

ONDER

poedərieja deisjaar-mə noe sẽntroe?

– bij de volgende

• Poderia deixar-me na próxima rotunda?

rotonde

poedərieja deisjaar-mə na prosjiema

Roetoenda?

WEG

Wilt u hier stoppen

• Importa-se de parar aqui, se faz favor?

a.u.b.?

iengporta-sə də paraar akie, sə fasj favoor?

Ik wil er hier uit

• Gostaria de descer aqui

ĝosjterieja də dəsjeer akie

Dank u wel voor de lift

• Muito obrigado pela boleia

moeingtoe oobrieĝaadoe peela boeleija

Met openbaar vervoer

3.10 Algemeen

Omroepberichten

O comboio de ..., das 10.40

De trein uit ... van 10.40 uur

horas tem um atraso de 15

heeft een vertraging van 15

minutos.

minuten.

Na linha 5 vai chegar o

Op spoor 5 komt thans binnen

comboio das 10.40 para ...

de trein van 10.40 uur naar ...

Na linha 5 encontra-se o

De trein van 10.40 uur naar ...

comboio das 10.40, para ...

staat nog gereed op spoor 5

Os passageiros com destino

Reizigers in de richting ... die-

a.... devem mudar de

nen in ... over te stappen

comboio em

Estamos a chegar à estação

We naderen thans station ...

de ...

portugees Boek 65

06-02-2007 10:19:25

Vragen van passagiers

3 Waar gaat deze trein • Para onde vai este comboio?

naartoe?

paaraa õndə vaai esjtə kõmbojoe?

Gaat deze boot naar ...? • Este barco vai para ...?

esjtə barkoe vaai paaraa ...?

Kan ik deze bus nemen

• Posso tomar este autocarro para ir

om naar ... te gaan?

para ...?

posoe toemaar esjtə autokaRoe paaraa ier WEG

paaraa ...?

Stopt deze trein in ...?

• Este comboio pára em ...?

esjtə kõmbojoe paara eing ...?

Is er een bus naar/van

• Há um autocarro para/a partir do

ONDER

het vliegveld?

aeroporto?

aa oeng autoekaRoe paaraa/aa partier doe airoeportoe?

Is deze plaats bezet/vrij/ • Este lugar está ocupado/livre/reservado?

gereserveerd?

esjtə loeĝaar sjtaa okoepaadoe/lievrə/

Rəzərvaadoe?

Ik heb ... gereserveerd

• Reservei ...

Rəzərvei ...

Wilt u hier zitten?

• Quer sentar-se aqui?

ker sẽntaar-sə aakie?

Zullen we van plaats

• Trocamos de lugar?

wisselen?

troekaamoesj də loeĝaar?

Mag het raam/

• Pode-se abrir/fechar a janela/a cortina/

gordijntje/schuifje

portinhola?

open/dicht?

podə-sə abrier/fesjaar aa zjaanelaa/aa koertiena/poertienjoolaa?

Wilt u me zeggen waar

• Pode dizer-me onde devo sair para ...?

ik moet uitstappen

podə diezeer-mə õndə devoe saa-ier

voor ...?

paaraa ...

Wilt u me waarschuwen • Podia avisar-me quando chegarmos als we bij ... zijn?

a ...?

poedieja aviezaar-mə kwãndoe sjəĝaamoesj a ...?

Wilt u bij de volgende

• Podia parar na próxima paragem, se faz

halte stoppen a.u.b.?

favor?

poedieja paraar na prosjiema paraazjeing, sə fasj favoor?

portugees Boek 66

06-02-2007 10:19:25

Waar zijn we hier?

• Onde estamos?

õndə sjtaamoesj?

Moet ik er hier uit?

• Tenho de sair aqui?

tẽnjoe də saa-ier akie?

Zijn we ... al voorbij?

• Já passámos por ...?

Zjaa pasaamoesj poer ...?

Hoelang heb ik gesla-

• Quando tempo é que dormi?

ONDER

pen?

kwãndoe tẽmpoe e kə dormie?

Hoe lang blijft ... hier

• Quando tempo fica ... aqui parado?

staan?

kwãndoe tẽmpoe fieka ... akie paraadoe?

Kan ik op dit kaartje

• Também posso voltar com este bilhete?

ook weer terug?

tãmbeing posoe voltaar kõm esjtə bieljetə?

WEG

Kan ik met dit kaartje

• Posso mudar de transporte com este

overstappen?

bilhete?

posoe moedaar də trãnsportə kõm esjtə

bieljetə?

Hoe lang is dit kaartje

• Por quanto tempo é que este bilhete é

geldig?

válido?

poer kwãntoe tẽmpoe e kə esjtə bieljetə e vaaliedoe?

Vragen aan passagiers

Soort plaatsbewijs

Primeira ou segunda classe?

Eerste klas of tweede klas?

Só ida ou ida e volta?

Enkele reis of retour?

Fumadores ou não?

Roken of niet roken?

Janela ou coxia?

Aan het raam of aan het gang-

pad?

À frente ou atrás?

Voorin of achterin?

Lugar sentado ou cama?

Zitplaats of couchette?

Em cima, no meio ou em

Boven, midden of onder?

baixo?

Turística ou primeira classe?

Toeristenklasse of business

class?

Camarote ou cadeira?

Hut of stoel?

Para pessoa só ou casal?

Eenpersoons of tweepersoons?

Quantas pessoas viajam?

Met hoeveel personen reist u?

portugees Boek 67

06-02-2007 10:19:26

Bestemming

Para onde vai?

Waar gaat u naartoe?

Quando é que parte?

Wanneer vertrekt u?

O comboio para ... às ...

Uw ... vertrekt om ...

O senhor/a senhora tem de

U moet overstappen

mudar

Tem de sair em

U moet uitstappen in ...

Tem de seguir via

U moet via ... reizen

WEG

A ida é a ...

De heenreis is op ...

A viagem de regresso é a ...

De terugreis is op ...

Tem de estar a bordo sem

U moet uiterlijk ... aan boord

falta a ...

zijn

ONDER

In het vervoermiddel

Posso ver o/s seu/s bilhete/s?

Uw plaatsbewijs a.u.b.

A sua reserva se faz favor!

Uw reservering a.u.b.

O seu passaporte se faz favor

Uw paspoort a.u.b.

Este não é o seu lugar

U zit op de verkeerde plaats

Está enganado

U zit in de verkeerde ...

Este lugar está reservado

Deze plaats is gereserveerd

Tem de pagar um suplemento

U moet toeslag betalen

O .... tem um atraso de ...

De ... heeft een vertraging van

minutos

... minuten

3.11 Inlichtingen

Waar is –?

• Onde –?

õndə –?

– het inlichtingen-

• Onde são as informações?

bureau

õndə saung as ienfoermasoings?

– een overzicht van

• Onde está o horário das partidas/

de vertrektijden/

chegadas?

aankomsttijden

õndə sjtaa oe ooraariejoe dasj partiedasj/

sjəĝaadasj?

– het busstation?

• A estação de autocarros?

aa əsjtaasaung də autoekaRoesj?

portugees Boek 68

06-02-2007 10:19:26

– het station?

• A estação?

aa əsjtaasaung?

– de metro?

• O metropolitano?

oe meetroepoelietaanoe?

– de bushalte?

• A paragem de autocarro?

aa paaraazjeing də autoekaRoe?

– de tramhalte?

• A paragem de eléctrico?

ONDER

aa paaraazjeing də elektriekoe?

Waar kan ik een auto

• Onde posso alugar um carro?

huren?

õndə posoe aloeĝaar oeng kaRoe?

Hebt u een plattegrond

• Tem uma planta da cidade com a rede

WEG

van de stad met het

dos autocarros/do metropolitano?

bus-/metronet?

teing oema plãnta da siedaadə kõm

a Reedə doesj autoekaRoesj/doe

mətroepoelitaanoe?

Hebt u een dienstrege-

• Tem um horário?

ling?

teing oeng ooraariejoe?

Moet ik reserveren?

• Tenho de reservar?

teingjoe də rəsərvaar?

Ik wil mijn reservering/

• Queria confirmar/anular/alterar a

reis naar ...

marcação da minha viagem para ...

(her)bevestigen/

kərieja kõnfiermaar/anoelaar/altəraar a annuleren/wijzigen

markasaung/viejaazjeing paaraa ...

Krijg ik mijn geld

• É-me devolvido o dinheiro?

terug?

e-mə dəvolviedoe oe dienjeiroe?

Ik moet naar ... Hoe

• Tenho de ir para ... Como é que lá

reis ik daar (het

chego o mais rapidamente possível?

snelst) naar toe?

Qual é a viagem (mais rápida) para lá?

tẽnjoe də ier paaraa ... Kwaal e a

viejaazjeing (maisj Raapieda) paaraa

laa?

Met welke lijn moet ik

• Qual é o número do autocarro que devo

naar ...

tomar para ...?

kwaal e oe noemeroe doe autoekaRoe ke

devoe toomaar paaraa ...?

Kan ik dat lopen?

• Posso ir a pé?

posoe ier aa pe?

Is dat op fietsafstand?

• Pode-se ir de bicicleta?

posoe ier də biesiekleta?

portugees Boek 69

06-02-2007 10:19:26

Kan ik er ook op een

• Posso ir de outro modo?

andere manier ko-

posoe ier də ootroe moodoe?

men?

Hoeveel kost een enkele • Quanto custa um bilhete de ida/ida e reis/retour naar ...?

volta para ...?

kwãntoe koesjta oeng bieljetə də ieda/ieda ie volta paaraa ...?

Moet ik toeslag betalen? • Tenho de pagar suplemento?

tẽnjoe də paĝaar soepləmẽntoe?

WEG Gaat deze ... recht-

• Este ... é directo?

streeks?

esjtə ... e dieretoe?

Moet ik overstappen?

• Tenho de fazer transbordo? Onde?

Waar?

tẽnjoe də fazeer trãnsbõrdoe? õndə?

ONDER Doet de boot onderweg

Prev Next