Reset je relatie

Weet je waar ik moe van word? Van dat gezeur over ‘de vonk’. Ik kom op een leeftijd dat er om mij heen huwelijken beginnen te stranden. Eerst zijn er jaren van vrijgezellenparty’s, grote trouwerijen en babyborrels. Er zijn gezamenlijke vakanties, uitbundige feesten met vrienden en familie en je denkt dat het altijd zo gezellig blijft. Maar dan ontstaan er links en rechts opeens scheuren; mensen van wie je het nooit had verwacht, gaan uit elkaar. Meestal vindt de vertrekkende partij dat ‘de vonk’ er niet meer was. Luister – als je een vonk wil, moet je met een gasfornuis gaan samenwonen. Liefde is een werkwoord: je moet er wat voor dóén. Die kachel brandt niet vanzelf. Alle sprookjes eindigen met: “…en zij leefden nog lang en gelukkig”, maar negen maanden later begint het gelazer al. Met de komst van een kind wordt je hele leven op zijn kop gezet. Om te beginnen moet je de dynamiek van je relatie bijstellen: als jonge ouders verander je binnen de kortste keren van een leuk stel in een bankstel. Een kind ‘nemen’ om je relatie te redden is dan ook bijna net zo’n goed idee als je haar föhnen onder de douche – al levert dat laatste wel die felbegeerde vonk op. Soms dreigt de romantiek inderdaad te verzanden in een moeras van wegwerpluiers, maar het kan nu eenmaal niet alle dagen feest zijn. In het dagelijkse huwelijksleven zul je zelf voor het vuurwerk moeten blijven zorgen.

We leven momenteel in het Because I’m worth it-tijdperk, waarin iedereen schijnt te denken dat hij of zij recht heeft op alles en verplicht is tot niets. Een vriendin van mij werd onlangs geconfronteerd met het treurige feit dat haar man al een jaar een relatie had met iemand anders. Zijn enige verklaring? “Hij miste iets.” Hoe bedoel je – iets? Kun je niet wat specifieker zijn voordat je je vrouw en kinderen zoveel verdriet aandoet? Vroeger trouwde je ‘tot de dood ons scheidt’. Dat heeft veel narigheid veroorzaakt want sommige mensen zijn echt beter af zonder elkaar. Maar tegenwoordig lijken we in het andere uiterste te zijn beland. Doorzetten is zó tweeduizend-nul. Zit het even tegen? Beetje weinig aandacht? Buurvrouw kan zo lekker koffie zetten? Allemaal redenen om de handdoek in de ring te gooien. Het wrange is echter dat je jezelf meeneemt naar die eventuele nieuwe relatie. Als daar de wittebroodsweken voorbij zijn, word je uiteindelijk toch weer met dezelfde problemen geconfronteerd. Sommige mensen doen heel luchtig over een huwelijk. De filmster Burt Reynolds noemde trouwen zelfs “de duurste manier om schoon wasgoed te krijgen”. Best geestig, maar ik vind dat je het aan je kinderen verplicht bent om er alles aan te doen om de familie bij elkaar te houden. Natuurlijk hoef je je niet als een voetveeg te laten behandelen. Maar weglopen kan altijd nog.

Ik vind het ook niet altijd even makkelijk om al meer dan een decennium met Richard samen te zijn. We zijn niet dezelfde mensen die we waren toen we elkaar net leerden kennen. Om de zoveel tijd moet je je computer resetten; dan draait-ie al zo lang hetzelfde programma dat hij vastloopt. Waarom zou dat in een relatie anders zijn? In iedere nieuwe levensfase is het raadzaam om een update te downloaden; bijvoorbeeld in de vorm van een liefdesvakantie (zonder de kids!), waar je een paar diepgaande, goede maar vooral eerlijke gesprekken kunt voeren. In de media is alles gericht op jong en wild, maar in de grotemensenwereld kun je veel voldoening halen uit oud en vertrouwd. Het is niet mijn gewoonte om in mijn eigen column iemand anders het laatste woord te geven, maar zelden heb ik de liefde zo mooi omschreven horen worden als in de film Captain Corelli’s Mandolin: “Liefde is geen ademloosheid, het is niet de opwinding, niet de belofte van eeuwigdurende passie. Dat is niks meer dan verliefd zijn, een gevoel waarvan iedereen zichzelf kan wijsmaken dat hij het is. Liefde is wat overblijft wanneer de verliefdheid is opgebrand. Dit is zowel een kunst als een gelukkig ongeluk. Je moeder en ik hadden het. We hadden wortels die onder de grond naar elkaar toe waren gegroeid. En toen alle mooie bloesem van onze takken was gevallen, ontdekten wij dat we één boom waren, en niet twee.”