IV

Bibliografische notities

Het literaire oeuvre van Georges Simenon is dermate groot dat het wellicht nuttig is een beknopte handleiding te verstrekken om er wegwijs in te worden. Tevens zijn er vele studies over zijn werk gepubliceerd, die eveneens vermeld worden in dit hoofdstuk.

Het verzamelde werk van Georges Simenon

Drie Franse uitgeverijen - Fayard, Gallimard en Presses de la Cité - hebben het werk van Georges Simenon, dat onder zijn eigen naam is gepubliceerd, uitgegeven. Uitgeverij Fayard heeft de romans en Maigrets tijdens de periode 1931-1934 gepubliceerd; dat gebeurde van 1935 tot begin 1946 door Uitgeverij Gallimard. Sinds 1946 heeft Presses de la Cité in Parijs het literaire werk van Simenon, inclusief zijn autobiografische boeken, gepubliceerd.
De Zwitserse uitgeverij Editions Recontre in Lausanne heeft tijdens de periode 1967-1973 het verzamelde werk van Georges Simenon uitgegeven. Dit Oeuvres complètes, dat in 72 delen onder redactie van Gilbert Sigaux tot stand is gekomen, bevat in de Franse taal alle psychologische romans, alle Maigrets en enkele andere boeken met korte detectiveverhalen die onder Simenons eigen naam zijn verschenen.
De Belgische wetenschapper Michel Lemoine heeft in 1985 een zeer waardevol boek, Index des Personnages de Georges Simenon, gepubliceerd. Dit 695 pagina's tellend werk (verschenen in de reeks 'Archives du Futur' van de Belgische uitgeverij Editions Labor in Brussel) is een alfabetische index van alle personen die in Simenons romans en Maigrets voorkomen, tezamen met een korte beschrijving. Michel Lemoine heeft eveneens meegewerkt aan het belangwekkende boek L 'univers de Simenon: Guide des Romans et Nouvelles (1931-1972) de Georges Simenon, dat onder leiding van prof. dr. Maurice Piron in 1983 werd gepubliceerd door Presses de la Cité in Parijs. Dit werk geeft een korte samenvatting van alle romans en Maigrets van Simenon. Maurice Piron is onder meer directeur van het Centre d'Etudes Georges Simenon (Studiecentrum Georges Simenon) van de Franstalige Universiteit van Luik. Dit studiecentrum is ingericht met het doel het werk van Simenon op wetenschappelijke wijze te bestuderen. Het is gehuisvest in het Chateau de Colonster op de campus Sart-Tilman van de Rijksuniversiteit van Luik en bezit een indrukwekkende hoeveelheid documentatiemateriaal over het leven en werk van Georges Simenon. Deze unieke collectie, die beheerd wordt door mevrouw Christine Swings, dankt haar oorsprong aan schenkingen van Georges Simenon. Het Centre d'Etudes Georges Simenon beschikt onder meer over tientallen originele geschreven en getypte manuscripten van allerlei romans en Maigrets en tevens de foto-albums van Simenon. De collectie is, op afspraak, beschikbaar voor serieus onderzoek.

De memoires van Simenon

In het begin van de jaren zestig begon Georges Simenon persoonlijke notities over zijn leven en werk te maken in dictaatcahiers, die in 1970 onder de titel Quandj'étais vieux werd gepubliceerd (Toen ik oud was, in Nederland uitgegeven door Uitgeverij A. W. Bruna & Zoon te Utrecht). Dit autobiogra
fisch werk, dat oorspronkelijk niet voor publikatie bestemd was, verschaft inzicht in Simenons denken in die jaren. Simenon liet het boek voorafgaan door een citaat van Claude Bernard: 'Ik heb slechts gedaan wat ik kon, en niet meer dan ik kon... ' Tijdens de periode 1973-1979 nam Simenon met een bandrecorder allerlei autobiografische notities, alleenspraken en losse gedachten op. Deze geluidsbanden werden, na te zijn uitgetypt, in boekvorm onder de verzameltitel 'Mes Dictées' uitgegeven door Presses de la Cité in Parijs. Georges Simenon heeft in totaal 21 banden met deze 'Dictées' gepubliceerd. Het eerste deel verscheen in 1975 onder de titel Un homme comme un autre (Een man als ieder ander, gepubliceerd door Uitgeverij A. W. Bruna & Zoon). Het laatste deel, Destinées, werd in 1981 gepubliceerd.
Lettre a ma mère (gepubliceerd in 1974; Nederlandse titel: Brief aan mijn moeder) was overigens Simenons eerste zogenaamde gesproken boek, dat hij oorspronkelijk met de bandrecorder had opgenomen. In dit autobiografisch boek analyseert hij de bijna levenslange, slechte verhouding met zijn moeder. Pas gedurende de week die hij (in 1970) aan haar sterfbed in Luik doorbracht - en waarbij moeder en zoon slechts enkele woorden wisselden - is er iets in die houding van onbegrip veranderd. In Brief aan mijn moeder schildert Simenon het portret van zijn moeder, zoals zich dat in die week definitief voor zijn geestesogen vormde.
Het dikke boek Mémoires Intimes van Georges Simenon, dat in 1981 werd gepubliceerd, wordt uitvoerig besproken in hoofdstuk I.
Een aantal dagblad- en tijdschriftreportages die Simenon in de jaren dertig heeft geschreven over zijn reizen in Frankrijk en daarbuiten, is gebundeld in de boeken A la Recherche de l'homme nu en A la découverte de la France, die in 1976 verschenen zijn bij Editions Stock in Parijs.

Vertalingen van Simenons romans en Maigrets in het Nederlands

Het overgrote deel van Simenons Franstalige werk dat onder zijn eigen naam Georges Simenon is verschenen, is gepubliceerd in de Nederlandse taal. Uitgeverij A. W. Bruna & Zoon te Utrecht bezit de uitgeefrechten in de Nederlandse taal van het werk van Georges Simenon. Alle Maigret-romans zijn in het Nederlands vertaald. Sinds 1931 heeft Simenon 76 Maigrets geschreven. De laatste Maigret-roman, Maigret et Monsieur Charles (Maigret en meneer Charles) werd in 1972 gepubliceerd. Het bovengenoemde getal van 76 Maigret-romans varieert overigens, want een aantal korte verhalen met Maigret in de hoofdrol zijn door de verschillende internationale uitgevers in diverse bundels uitgegeven. Zo publiceerde Uitgeverij A. W. Bruna & Zoon bijvoorbeeld de dikke bundel met 19 Maigret-verhalen (die in Frankrijk in 1944 uitgegeven werd onder de titel Les nouvelles enquêtes de Maigret), als drie afzonderlijke pockets getiteld Maigret en meneer Maandag, De stille aanbidder van mevrouw Maigret en Maigret in het Hellegat. De Zwarte Beertje-pocket Maigret en de varkentjes zonder staart bevat negen verhalen van Georges Simenon, hoewel slechts in twee verhalen commissaris Maigret deel heeft aan de gebeurtenissen en het onderzoek.
Met andere woorden, het juiste aantal Maigret-romans (en Maigret-verhalen) dat verschenen is in een bepaald taalgebied varieert. Het aantal gepubliceerde boeken ligt derhalve veelal hoger dan 76.
Uitgeverij A. W. Bruna & Zoon heeft alle Maigrets (en Maigret-verhalen) gepubliceerd in de bekende Zwarte Beertje pocketboek-reeks. Niet alle hieronder vermelde titels zijn echter momenteel verkrijgbaar bij de boekhandel, maar Bruna is al geruime tijd bezig met de herdruk van alle Maigret-titels. Vanaf pag. 75 treft u een overzicht aan van alle op het moment van verschijnen van dit boek (1987) verkrijgbare titels van Georges Simenon. Uitgeverij Bruna publiceerde eveneens de Maigret Compleet-Serie, een reeks van 27 delen. Ieder deel bevat drie Maigret-romans (of korte Maigret-verhalen). Deze speciale reeks is overigens uitverkocht. De Nederlandse schrijver, dichter en essayist Pierre Dubois heeft het werk van Georges Simenon in Nederland geïntroduceerd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog had Dubois het Franstalige werk van Simenon in België goed leren kennen en waarderen. Toen hij na de oorlog een baan bij Uitgeverij Meulenhoff aangeboden kreeg, stelde hij daar voor Simenon in Nederland uit te geven. Meulenhoff was echter niet geïnteresseerd. Het werk van Simenon werd direct daarna geclaimd door Uitgeverij A. W. Bruna & Zoon, die sindsdien alle Maigrets en vele psychologische romans heeft uitgegeven. Pierre Dubois heeft overigens ook een aantal boeken van Simenon in het Nederlands vertaald. Andere vertalers waren onder meer K. H. Romijn, Halbo C. Kool en Francoise Hermans.
Maigret-romans
Met vermelding van de originele titels, het jaar van publikatie in Frankrijk, de titel van de Nederlandse vertaling in de Zwarte Beertje-reeks en het Zwarte Beertje-nummer.
Pietr-le-Letton, 1931, Maigret en de onbekende wreker, 740
M. Gallet décédé, 1931, Maigret in Sancerre, 1267
Lependu de Saint-Pholien, 1931, Maigret en het lijk aan de kerkdeur, 1154
Le charretier de la 'Providence', 1931, Maigret en het lijk bij de sluis, 345
La tête d'un homme, 1931, Maigret en de ter dood veroordeelde, 1201 Le chien jaune, 1931, Maigret en de gele hond, 943
La nuit du carrefour, 1931, Maigret en het huis van de drie weduwen, 1221
Un crime en Hollande, 1931, Maigret in Holland, 539 Au rendez-vous des Terre-Neuvas, 1931, Maigret en de kabeljauwvissers, 1116
La danseuse du Gai-Moulin, 1931, Maigret en het danseresje, 1043 La guinguette a deux sous, 1931, Maigret en de Tweestuiversherberg, 847
Le port des brumes, 1932, Maigret in de mist, 874 L'ombre chinoise, 1932, Maigret en de Chinese schim, 848 L 'affaire Saint-Fiacre, 1932, Maigret en de zaak Saint-Fiacre, 1068 Maigret chez les Flamands, 1932, Maigret en de familie Peeters, 975 Lefou de Bergerac, 1932, Maigret en de dorpsgek, 1117 Liberty-Bar, 1932, Maigret aan de Rivièra, 173 L'écluse no. 1, 1933, Maigret en het gulden vlies, 976 Maigret, 1934, Maigret, 119
Cécile est morte, 1942, Maigret en de moord op de Quai des Oifèvres, 346
Les caves du majestic, 1942, Maigret en het lijk in de kast, 1067 La maison dujuge, 1942, Maigret en het huis van de rechter, 464 Signé Picpus, 1944, Maigret en het geval Picpus, 1136 L'inspecteur Cadavre, 1944, Maigret als ongewenste gast, 1137 Félicie est la, 1944, Maigret en Félicie, 1293 Les nouvelles enquêtes de Maigret, geschreven in 1938, maar gepubliceerd in 1944. Deze bundel met korte Maigret-verhalen is gepubliceerd als drie afzonderlijke pockets onder de titel Maigret en meneer Maandag, 1354, De stille aanbidder van mevrouw Maigret, 1353 en Maigret in het Hellegat, 1383 Maigret a New York, 1947, Maigret in New York, 485 Maigret et l'inspecteur Malgracieux, 1947, Maigret en inspecteur Nurks, 1118. Dit boek, dat oorspronkelijk getiteld was Maigret et l'inspecteur Malchanceux, bevat vier korte Maigret-verha-len.
Maigret se fache. Deze Maigret-roman staat onder de titel Maigret wordt kwaad in de verzamelpocket De pijp van Maigret, 793. Het werd in 1945 geschreven en in 1947 gepubliceerd. De korte roman La pipe de Maigret (Depijp van Maigret, 793) dateert eveneens uit 1945 en werd ook in 1947 uitgegeven. Les vacances de Maigret, 1948, Maigret met vakantie, 579 Maigret et son mort, 1948, Maigret en zijn dode, 646 La première enquête de Maigret, 1949, Het eerste onderzoek van Maigret, 580
Mon ami Maigret, 1949, Mijn vriend Maigret, 509 Maigret chez le coroner, 1949, Maigret in het wilde westen, 62 Maigret et la vieille dame, 1959, Maigret en de weduwe Besson, 541 L'amie de Madame Maigret, 1950, De vriendin van mevrouw Maigret, 540
Maigret et les petits cochons sans queue, Maigret en de varkentjes zonder staart, 539. Dit boek werd geschreven in 1939 maar pas in 1950 gepubliceerd. Het bevat negen korte misdaadverhalen. In slechts twee verhalen - Maigret schaamt zich (L 'homme dans la rue) en Openbare verkoping ( Vente a la bougie) - speelt Maigret een rol.
Un Noël de Maigret, 1951, Maigret viert kerstmis, 713. Dit boek bevat drie verhalen waarvan er slechts één, de korte roman Maigret viert kerstmis, commissaris Maigret in de hoofdrol heeft. De twee andere verhalen hebben ook een gemeenschappelijk thema: kerstmis.
Les mémoires de Maigret, 1951, De memoires van Maigret, 64 Maigret au Picratts, 1951, Maigret op Montmartre, 11 Maigret en meublé, 1951, Maigret op kamers, 42 Maigret et la grande perche, 1951, Maigret en de Lange Lijs, 794 Maigret, Lognon et les gangsters, 1952, Maigret en de gangsters, 81 Le revolver de Maigret, 1952, Het pistool van Maigret, 465 Maigret et l'homme du banc, 1953, Maigret en de gele schoenen, 63 Maigret a peur, 1953, Maigret in het wespennest, 84 Maigret se trompe, 1953, De vergissing van Maigret (ook verschenen onder de titel Maigret en de hooggeleerde pantoffels), 99
Maigret a l'école, 1954, Maigret en de geschaduwde schoolmeester, 38 Maigret et la jeune morte, 1954, Maigret en de blauwe avondjapon, 280
Maigret chez le ministre, 1955, Maigret en de minister, 39
Maigret et le corps sans tête, 1955, Maigret en het lijk zonder hoofd, 238
Maigret tend un piège, 1955, Maigret en de maniak van Montmartre, 238
Un échec de Maigret, 1956, Maigret schiet tekort, 279 Maigret s'amuse, 1957, Maigret incognito, 117 Maigret en voyage, 1958, Maigret op reis, 143 Les scrupules de Maigret, 1958, Maigret en de gifmengster, 237 Maigret et les témoins récalcitrants, 1959, Maigret en de miljoenenerfenis, 251
Une confidence de Maigret, 1959, Maigret en het drama in de Rue Lo-pert, 298
Maigret aux Assises, 1960, Getuige Maigret, 403 Maigret et les vieillards, 1960, Maigret in de wereld van gisteren, 411 Maigret et le voleur paresseux, 1961, Maigret en de luie inbreker, 518 Maigret et les braves gens, 1962, Maigret en de keurige mensen, 616 Maigret et le cliënt du samedi, 1962, Maigret en de bezoeker van zaterdag, 679
Maigret et le clochard, 1963, Maigret en de clochard, 762
La colère de Maigret, 1963, De woede van Maigret, 741
Maigret et le fantóme, 1964, Maigret en het spook, 813
Maigret se défend, 1964, Maigret in de verdediging, 875
La patience de Maigret, 1965, Het geduld van Maigret, 944
Maigret et l'affaire Nahour, 1967, Maigret en de zaak Nahour, 1000
Le voleur de Maigret, 1967, Maigret en de zakkenroller, 1245
Maigret a Vichy, 1968, Maigret in Vichy, 1153
Maigret hésite, 1968, Maigret aarzelt, 1200
L 'ami d'enfance de Maigret, 1968, De klasgenoot van Maigret, 1244
Maigret et le tueur, 1969, Maigret en de killer, 1317
Maigret et le marchandde vin, 1970, Maigret en de wijnhandelaar, 1353
La folie de Maigret, 1970, Maigret komt te laat, 1413 Maigret et l'homme tout seul, 1971, Maigret en het lijk in het sloophuis, 1460
Maigret et l'indicateur, 1971, Maigret en de stille verklikker, 1469 Maigret et Monsieur Charles, 1972, Maigret en meneer Charles, 1538 Naast zijn Maigret-romans en korte verhalen met Maigret als hoofdpersoon, heeft Georges Simenon ook enkele andere boeken geschreven met korte detective-verhalen: Les 13 Mystères, Les 13 Engimes, Les 13 Coupables en Les Dossiers de l'Agence 0. Tevens de roman Le Petit Docteur waarin de huisarts Jean Dol-lent, de 'kleine dokter' uit de titel, als amateur-detective optreedt.