5
‘Onnatuurlijk’: de seksueel perverse en dwingende man
Toen dacht ze na over de manier waarop hij haar had gemanipuleerd, de hele avond in elkaar had gezet alsof hij bij zijn komst al een plan had gehad, een fantasie die hij van tevoren had uitgewerkt en vervolgens gestalte had gegeven. Hij had de avond geregisseerd alsof hij een script in zijn hand had. Er was over de hele linie een volslagen gemis aan spontaniteit in hem. Toen de seks. Sodomie. Ze dacht erover na wat het betekende. Volgens alle aanvaarde ideeën over het onderwerp was het een vernederende handeling. Een vrouw van achteren neuken hield verachting in; de beeldspraak voor stront, ontkenning van het vrouwelijke – hij had geen behoefte aan wat essentieel vrouwelijk aan haar was, haar kut, maar nam net zo lief genoegen met het gat dat iedereen bezat. Het was mannelijke machtsvertoon en agressiviteit, een poging om te vernederen. Zeker, dat was waarschijnlijk allemaal waar, maar er was meer. Er was bijvoorbeeld het feit dat ze het gewild had, dat het pijn had gedaan en dat ze dat prettig had gevonden, en dat het haar seksueel bevredigd had.’28
De seksmaniak
Er zijn reisgenoten die niet veel van hun omgeving zien omdat ze in hun hoofd voortdurend met seks bezig zijn. Volgens sommigen zouden alle mannen elke twee minuten aan seks denken. Dit lijkt sterk overdreven, maar voor de seksmaniak is het dat waarschijnlijk niet. Hij wil bij elke rustpauze neuken; wil jij dat niet dan dramt hij door of neemt je desnoods tegen je zin. Hij heeft slechts één gespreksonderwerp, hij wil alles uitproberen wat hij kan bedenken en dat is veel! Alles wat rechtop staat is voor hem een fallus, in elke bloem of vrucht ziet hij een vagina en in elke ronde vorm ziet hij een borst. De meest gore grapjes zijn aan hem besteed, elke sekssite weet hij te vinden en hij kent de weg in hoerenland. Wanneer je als zijn partner pech hebt neemt hij met een snelle wip geen genoegen. Elke ‘sessie’ moet minimaal drie uur duren en hij masturbeert minimaal tien keer per dag. Kan dat? Ja, dat blijkt te kunnen.
Sommige mannen zijn in hun seksualiteitsbeleving ernstig ziek. Ze verzinnen op dat gebied van alles wat een psychisch gezond mens nooit zou bedenken. Het blijft bovendien niet bij verzinnen: ze voeren hun fantasieën ook nog uit. Een deel van deze mannen komt dan ook met justitie in aanraking wegens het plegen van seksuele vergrijpen. Ze worden meestal behandeld in t.b.s.-klinieken. Anderen lopen, hoewel net zo ziek, helaas vrij rond.
Minder extreme seksmaniakken hoeven niet per se schade toe te brengen aan hun omgeving; de porno-industrie vaart er wel bij en op deze manier leveren ze dus een belangrijke bijdrage aan de economie. Van een oversekste partner kun je echter flink wat last hebben. Wanneer je zelf ook veel van seks houdt en op dit gebied ook nog dezelfde smaak hebt als je partner, dan zit je goed met deze man. Veel vrouwen staan echter psychisch onder druk omdat hun man veel vaker seks wil dan zij en daarbij bovendien allerlei perverse wensen heeft.
Iedereen is baas over zijn eigen lijf en zijn eigen bed. Het is dan ook onmogelijk om voor een ander te bepalen wat hij of zij prettig of niet prettig mag vinden. Moet je het echter normaal vinden dat je man je naakt aan de zoldering wil hangen en je wil slaan? Moet je erin meegaan wanneer hij per se honderd standjes wil uitproberen en het risico wil lopen een hernia te krijgen? Ook op het gebied van seks kun je behoorlijk de weg kwijt zijn en in verwarring raken. Vrouwen die op een dwingende, seksbeluste man zijn gevallen doen vaak allerlei dingen tegen hun zin, onder druk van die man en omwille van de relatie. Ze geven toe om de relatie te redden, maar ze verliezen daarbij zichzelf.
Normaal en abnormaal
We noemen niet snel iets abnormaal. Voor je het weet ben je een moralist die met opgeheven vinger zedenpreken houdt. Op seksgebied is er steeds meer mogelijk. Veertienjarigen wordt op tv de kunst van het pijpen bijgebracht alsof het niets is. Er bestaan apparaten die je op de computer kunt aansluiten, waardoor iemand met wie je aan het chatten bent jou op afstand kan bevredigen. Het televisieprogramma ‘Seks voor de Buch’ waar ‘gewone’ mensen hun seksuele fantasieën op de buis mochten waarmaken trok veel belangstelling. Porno is in allerlei soorten en maten te koop en in de prostitutie is ook geen wens meer te dol. Ook op het gebied van de seks is de klant koning en elke gekte dient bevredigd te worden, en van al die waanzin mag iedereen meegenieten. Wanneer je nietsvermoedend aan het zappen bent zit je voor je het weet met je neus in het kruis van een of andere dame of wordt je beeld gevuld met onsmakelijke seksscènes. De zin in vrijen zou je voor altijd vergaan. Dit werkt echter niet bij iedereen zo. Er zijn mensen die steeds extremere vormen van seks willen. Tref je een man die van extreme seks zijn hobby maakt terwijl jij zelf meer van borduren houdt, dan heb je een groot probleem. In hoeverre de behoefte aan steeds extremere vormen van seks beïnvloed wordt door de media is moeilijk te zeggen, maar dat die invloed er is lijkt wel duidelijk. Maar het is ook bekend dat veel mensen die onsmakelijke overvloed onverschillig laat. Ze houden het bij ‘gewone’ huis-tuin-en-keukenseks – ‘vanilleseks’, zoals dat in SM-kringen heet – en zijn daar tevreden mee.
Mascha (25)
Ik heb een tijdje een vriend gehad die volgens mij seksverslaafd was. Hij kon het eigenlijk nergens anders over hebben en wilde alles uitproberen wat hij op internet zag. Je wilt niet weten wat er allemaal op internet staat, de meest gore dingen zijn er te vinden. Ik wist het zelf ook niet maar ik ben er achter gekomen via mijn vriend. Hij vond het een onschuldige hobby, maar ik niet. Hij dwong me tot niets, maar toch…! Hoe kijkt hij naar mij wanneer hij vijf uur per dag allemaal mooie dames op de seks-site aan het beloeren is die zich voor hem in de meest wilde standjes persen. Ik vind het toch een vorm van vreemdgaan. Elke keer wanneer we seks hadden moest ik daaraan denken, het maakte me zo onvrij in bed dat ik met de relatie gestopt ben. Ik ben blij dat ik van hem af ben.
Waar ligt nu de grens tussen normale en abnormale seks? Over het antwoord op die vraag zijn de deskundigen het niet eens en dat is ook moeilijk te geven: wat ‘normaal’ is wordt immers mede bepaald door cultuur, de tijdgeest, waarden en normen. Vroeger werden alle niet-coïtale seksuele handelingen abnormaal gevonden. Het clitoraal orgasme werd twintig jaar geleden nog als onvolwassen beschouwd en seks met iemand van hetzelfde geslacht was een kwalijke ziekte waarvan je moest genezen. Gelukkig denkt men daar tegenwoordig anders over. Het Leerboek seksuologie hanteert de volgende definitie:
Seksueel normaal gedrag wordt gedefinieerd als consensuele seksualiteit tussen partners die tot consensus in staat geacht worden. Deviante (afwijkende) seksualiteit wordt gedefinieerd als parafiele (perverse) seksualiteit waardoor consensuele seksualiteit belemmerd of onmogelijk gemaakt wordt, of als seksueel geweld/misbruik waardoor consensus instrumenteel met de voeten getreden wordt.
En het begrip ‘parafiele seksualiteit’ definieert het boek als volgt:
Terugkerende, seksueel intens opwindende fantasieën, impulsen of gedragingen, die betrekking hebben op: niet-menselijke objecten; het lijden of vernederen van zichzelf of de partner; kinderen en andere niet instemmende personen. De seksuele fantasieën, impulsen of gedragingen moeten minstens zes maanden bestaan en ze leiden tot een significante mate van onwelzijn of een belemmering in het sociale of beroepsmatige leven, of tot een aantasting van andere belangrijke levenssferen.29
Met andere woorden: seksueel geweld c.q. misbruik en perverse seksuele handelingen die tegen de zin van de partner gebeuren, waar dus geen consensus over bereikt is, zou je abnormaal kunnen noemen, evenals seks met mensen die niet tot consensus in staat zijn ook (kinderen en verstandelijk gehandicapten).
Met andere woorden: wanneer je het er echt samen over eens bent dat slaan en geslagen worden de pret in bed verhoogt, dan is er geen reden om dit gedrag als abnormaal te betitelen. Wanneer je man opgewonden wordt van het likken van jouw schoenzolen en jij hebt daar niets op tegen, dan is dat geen probleem. Heeft hij het echter per se nodig jou te slaan om opgewonden te raken, dringt hij die wens aan je op en leidt dit ook nog eens tot (relatie)problemen, dan kun je volgens deze definitie wél spreken van ‘abnormaal’ gedrag. Op alle definities van normaal en abnormaal valt wel iets af te dingen, maar omdat hier de overeenstemming tussen de partners centraal staat, is bovenstaande omschrijving goed bruikbaar als uitgangspunt van dit hoofdstuk.
Vies is lekker?
Begin januari 2003 werd in Limburg een zogenaamde ‘sekstherapeut’ veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf voor het plegen van ontucht met cliënten. Tevens was hem ook verkrachting en het afhandig maken van geld ten laste gelegd, maar daarvan is hij vrijgesproken omdat de vrouwen niet tot de seks gedwongen zouden zijn. Tot zijn ‘slavinnengroep’ hoorden vijftien hoogopgeleide vrouwen. Ze lieten zich afranselen, bestelen en neuken en deden volgens een artikel in het tijdschrift Opzij mee aan het afranselen van een prostituee uit Antwerpen.30
Hoe wanhopig moet je als vrouw zijn om je in te laten met dit soort praktijken?
De ‘meester’ om wie het hier gaat is een foute man van de ergste soort op wie ongetwijfeld de diagnose ‘psychopaat’ van toepassing zou zijn. Hij is doelbewust bezig geweest om jonge vrouwen in zijn macht te krijgen, waarschijnlijk door ze eerst goed te selecteren op geschiktheid, door daarna op een vaderlijke manier hun vertrouwen te winnen en vervolgens steeds extremere eisen aan ze te gaan stellen. Hij maakte video-opnames waardoor ze ook nog eens chantabel werden. Zo hield hij sommige vrouwen jarenlang in zijn wurggreep.
Gelukkig zijn de meeste SM-beoefenaars geen psychopaten. Integendeel, vaak zijn het in het gewone leven uitermate vriendelijke en zachtaardige en soms zelfs verlegen mensen waar niets op aan te merken is. Wanneer partners hun seksleven met wederzijdse instemming met behulp van allerlei spelletjes spannender maken is daar niets mis mee, ook al zijn dat SM-spelletjes. Er zijn echter ook mensen die lijden aan hun seksuele neigingen; soms is vooral de partner degene die lijdt. Voor die mensen vormt het seksleven een steeds groter wordende bron van frustratie. Wanneer de man zijn vrouw steeds wil verleiden of wil dwingen tot een tak van ‘sport’ die haar niet ligt, kan dat enorm veel spanningen opleveren.
Roos (37)
In mijn relatie met Boy gebeurde van alles op seksgebied dat nooit had moeten gebeuren. Nu ik erop terugkijk, denk ik: hij was hartstikke gek en ik was net zo gek dat ik het allemaal liet gebeuren. Hij stopte van alles in mijn vagina, ik moest hem soms vastbinden en slaan en hij kickte op lingerie en hoge hakken. Hij verzon steeds wat anders en hij kwam op ideeën via internet. Zijn grootste wens was dat ik me door de hond zou laten neuken, maar dat werd me te gortig. Hij begon er steeds vaker over en hij dreigde mij vast te binden op bed zodat de hond zijn gang zou kunnen gaan. Ineens realiseerde ik me dat ik dan verkracht zou worden door mijn eigen hond. Ik zou die vernedering niet overleven, ik zou mezelf daarna van kant maken. Toen besloot ik eindelijk om bij hem weg te gaan. Het moeilijkste was dat ik er met niemand over kon praten. Ik kreeg het mijn strot niet uit. Zoiets vertel je niet aan je vriendinnen, maar daardoor bleven die herinneringen in mijn kop zitten. Toen ik uiteindelijk ernstig depressief werd en opgenomen moest worden, kon ik mijn therapeute in vertrouwen nemen. Nu gaat het langzamerhand wat beter met me.
Vrouwen die in dergelijke relaties gevangen zitten, kunnen ernstig getraumatiseerd worden en blijven omdat ze nergens met hun verhaal naar toe kunnen. Ze schamen zich kapot en voelen zich schuldig en slecht. Ze denken dat ze zelf ook pervers zijn en zijn meestal ook erg in de war. Ze vragen zich voortdurend af waarom ze het allemaal hebben toegelaten. Vrienden en familie maar ook hulpverleners hebben lang niet altijd begrip voor wat zij hebben meegemaakt. ‘Ze was er toch zelf bij, ze heeft het toch toegelaten, dan zal ze er ook wel plezier aan beleefd hebben.’ Zo wordt er vaak gedacht, ook door de vrouw zelf en al helemaal door haar perverse partner, maar zo simpel ligt het niet. Natuurlijk draagt de vrouw ook verantwoordelijkheid voor hetgeen er gebeurde, maar in de simpele redenering ‘eigen schuld, dikke bult’ worden zaken als machtsongelijkheid, emotionele chantage, emotionele en financiële afhankelijkheid et cetera buiten beschouwing gelaten. Daarmee wordt de situatie geen recht gedaan en de slachtoffers van dit perverse drama al helemaal niet.
Het kan ook zijn dat de man zijn neigingen niet op zijn eigen partner wil uitleven maar buiten de relatie zijn bevrediging zoekt. Je hebt er dan als partner in zekere zin minder last van, maar wanneer je van zijn – in jouw ogen – rare neigingen weet zal het je wellicht toch belasten. Het hangt er ook van af om wat voor neigingen het gaat. Wil hij zich zo nu en dan voor de spiegel mooi maken met jou make-up en wil hij een keer jouw ondergoed dragen, dan is dat misschien nog te verdragen. Komt echter de politie aan de deur om te vertellen dat je man is opgepakt wegens exhibitionisme of aanranding, dan zal het lachen je wel vergaan. Iedere vrouw moet voor zichzelf bepalen wat ze kan en wil verdragen, maar veel vrouwen zijn geneigd zich daarbij te overvragen.
Wilma (55)
De laatste tijd ben ik erg somber. Mijn man en ik zitten in een crisis. Ik ben erachter gekomen dat hij gluurt bij alleenstaande vrouwen. Wij wonen in een dorp en ’s avonds laat hij altijd nog even de hond uit. Hij dringt dan de achtertuinen binnen van bepaalde dames en kijkt hoe ze zich uitkleden. Hij is laatst betrapt door een van die dames toen hij zich stond af te trekken achter een boom. Ik vind het te gênant voor woorden. Ik vind het vreselijk zielig voor hem maar ik ben ook razend. Met onze seksuele relatie was tot nu toe nooit iets mis. Ik krijg het nu niet meer voor elkaar. De vrouw heeft beloofd niet naar de politie te gaan, ze kent ons goed en ze vindt het ook zielig voor hem. Maar het moet natuurlijk niet weer gebeuren. Misschien moeten we wel verhuizen, want volgens mijn man is hij wel vaker gezien. Ik schaam me kapot.
Meesters
Je spreekt van perversie wanneer mensen op een dwangmatige manier steeds hetzelfde moeten doen om seksueel opgewonden te raken en daar zelf onder lijden. Elke dwangmatigheid is een vorm van een verslaving en houdt dus een bepaalde mate van onvrijheid in, hetgeen tot problemen kan leiden voor de persoon in kwestie dan wel zijn partner. Stel dat een man alleen opgewonden kan raken wanneer zijn vrouw lingerie van leer en hoge hakken draagt en zij daarmee wulps tientallen rondjes om het bed moet heupwiegen en hem uiteindelijk met de wc-borstel om de oren moet slaan alvorens hij kan klaarkomen. Dit ritueel moet vervolgens keer op keer herhaald worden anders werkt het niet en o wee wanneer er iets spontaan gebeurt, dan zakt zijn opwinding weer tot het nulpunt en moet ze weer van voor af aan beginnen. Beetje veel gedoe misschien? Voor sommigen wel en voor sommigen niet. Eén ding is zeker: wanneer je niet beiden van dit ritueel kunt genieten, zal deze manier van vrijen je al snel met afschuw vervullen.
In haar boek Mannen en moeders legt Iki Freud31 uit hoe perversies ontstaan. Mannen zouden vaker neigen tot pervers gedrag dan vrouwen omdat de band van jongens met hun moeders zo anders is dan die van meisjes (zie ook hoofdstuk twee). Bij deze mannen was vader veelal de grote afwezige in de opvoeding, waardoor ze niet goed konden loskomen van hun moeder. De jongen blijft te veel aan haar gebonden en ervaart haar als machtig. Hij kan zich niet identificeren met zijn afwezige vader en daarom blijft zijn mannelijke identiteit zwak. Met een vrouw naar bed gaan is in zijn latere leven per definitie beangstigend voor hem want hij moet iets presteren, hij moet een erectie krijgen en haar vagina is in zijn beleving misschien een ‘eng zwart harig gat’: wanneer je ‘hem’ erin steekt moet je maar afwachten of je ‘hem’ weer terugkrijgt. Voelt een man zich door een vrouw bedreigd, dan vindt hij het eng om haar dichtbij te laten. Op het moment van penetratie is hij het meest kwetsbaar, hij zit als het ware dan aan haar vastgekoppeld en kan daardoor een gevoel van machteloosheid ervaren. Neuken wordt dan ook vaak vermeden door mensen die lijden aan een perversie. Rituelen kunnen helpen die angst te neutraliseren en het angstige of pijnlijke om te zetten in iets lustvols. Door een vast patroon van handelen heeft de man controle over zichzelf en zijn partner en dus over zijn angst, en kan hij opwinding toelaten. Zich zonder enige structuur overgeven kan hij niet. Zo kan lingerie er bijvoorbeeld toe bijdragen dat het geslachtsorgaan van de vrouw er minder bedreigend uit ziet. Het kan ook zijn dat ze met deze lingerie meer op een hoer dan op zijn machtige moeder lijkt, waardoor hij gemakkelijker seks met haar kan hebben. De huidige trend de schaamstreek van alle beharing te ontdoen heeft mogelijk ook te maken met de wens van sommige mannen het vrouwelijke geslachtsorgaan minder machtig te maken. Het ‘vleesetende monster’ dat vagina heet lijkt dan ineens minder bedreigend.
Dirk (35)
Sinds kort ben ik erachter dat ik de vagina maar eng en akelig vind. Je zult mij geen loflied op het vrouwelijke geslacht horen zingen. Vroeger bij mijn exechtgenote werd er alleen maar geneukt, dat was nog wel te doen ook al had ik regelmatig last van erectieproblemen. Nu heb ik een nieuwe vriendin, een geëmancipeerde tante die van alles wil in bed en ik zal je zeggen, ik kom mezelf ontzettend tegen. Ze wil dat ik haar vagina kus en lik en bekijk en prijs en bewonder en ik kan dat niet! Ik wil het wel, want ik weet inmiddels ook wel dat dat allemaal heel normaal is, maar wanneer we daarna willen neuken, krijg ik hem niet meer omhoog. Ze voelt zich dan beledigd en afgewezen en elke vrijpartij eindigt in een huilpartij. Wat een toestand, hè? Zou ik eraan kunnen wennen denk je… aan dat likken bedoel ik?
Het centrale thema bij perversie is de angst van de zoon voor de macht van zijn moeder, angst die in de relatie met de latere seksuele partner door blijft spelen. In zijn beleving was zijn moeder degene die hem kon ‘verslinden’, ‘opvreten’, ‘absorberen’ en op wie hij zijn verboden seksuele verlangens richtte; de moeder die hem misschien aantrok en afwees, de moeder die hem nodig had voor zichzelf. De moeder die de grote verbieder in zijn leven was, die machtige vrouw die voortdurend zijn autonomie bedreigde. De zoon heeft onder haar macht geleden en in zijn perverse scenario draait hij de zaak om – hier zien we weer het al eerder genoemde mechanisme ‘turning passive into active’. Hij laat de seksuele partner, in wie hij onbewust zijn moeder ziet, lijden zoals hij graag zijn moeder zou laten lijden. Hij wil zich wreken door haar te slaan, pijn te doen, te vernederen. Haar pijn is zijn genot.
Hoe meer respect deze man heeft voor zijn seksuele partner, hoe minder hij in staat is om met haar te vrijen. Vroeger mocht hij niet met moeder vrijen, nu mag en moet hij zelfs met zijn ‘moeder’ vrijen en om dat te kunnen heeft hij zijn perverse scenario nodig. Iki Freud formuleert het als volgt:
Vrijwel altijd voelt de man dat respect voor de vrouw hem in zijn seksuele handelingen beperkingen oplegt; zijn potentie komt pas tot volle ontplooiing wanneer hij een moreel vernederd seksueel object voor zich heeft, en dit weer wordt mede veroorzaakt door de omstandigheid dat in zijn seksuele doelen perverse componenten worden opgenomen die hij niet durft te bevredigen bij de vrouwen die hij respecteert.
Het is voor alle mannen ingewikkeld om te wisselen van een intieme lichamelijke band met hun moeder, waarin seks uitdrukkelijk verboden was, naar een intieme band met een vrouwelijke partner die wel allerlei seksuele kanten heeft. Voor de kwetsbare en zeer angstige man is dit conflict nog vele malen sterker. De man die op een symbiotische manier met zijn moeder verbonden blijft – omdat hij haar nog zeer frequent ziet, of omdat zij nog ‘in hem zit’ – idealiseert haar onbewust. De negatieve aspecten en de agressie in deze moeder-zoonrelatie kan en mag hij niet voelen en dus draagt hij ze over op een andere vrouw, vaak zijn partner – want hoewel hij zijn moeder misschien liefheeft haat hij haar nog meer, omdat hij nooit aan haar verstikkende greep heeft kunnen ontkomen. Tegelijkertijd is hij extreem afhankelijk van haar, wat zijn gevoelens van haat en angst jegens haar nog versterkt. Deze haat en angst worden op een andere vrouw geprojecteerd, waardoor zijn moeder de ‘heilige’ blijft en hij niet zijn eerste liefdesobject verliest. Alle andere vrouwen inclusief zijn eigen partner staan bij zijn moeder in de schaduw. Zijn vrouw krijgt nooit de plaats die haar toekomt en bovendien wordt zij met enige regelmaat door hem vernederd. Daarmee houdt hij zijn moeder op de troon en maakt hij zijn partner klein, onmachtig en afhankelijk en hoeft hij zijn eigen afhankelijkheid niet te voelen.
Er zijn ook mannen die om deze redenen alleen maar kunnen vrijen wanneer ze zich ten opzichte van de vrouw in kwestie in een machtspositie bevinden. De therapeut die zijn cliënte misbruikt, is daarvan een voorbeeld, evenals de leraar die met het knapste meisje van de klas naar bed gaat, de baas die het doet met z’n secretaresse en de coach die het doet met de vrouw die hij begeleidt. Hun macht is gevestigd en daarom zijn zij minder bang. Seks met iemand die naast hen staat en dus gelijkwaardig is, is voor hen te bedreigend, laat staan dat ze opgewonden kunnen raken van een vrouw die machtiger, rijker en ouder is. Dit is een van de redenen dat hoogopgeleide en machtige vrouwen moeilijker aan een man kunnen komen dan jonge, lager opgeleide, ‘onschuldige’ en vooral onmachtige meisjes. Voor de angstige man is seks met een veel jongere dame ook nog wel eens een oplossing. Hij heeft dan een machtspositie op grond van zijn leeftijd en ‘wijsheid’. Deze angstige man kan ook vallen op een vrouw met zo min mogelijk vrouwelijke kenmerken, een vrouw met kortgeknipt haar die broodmager is, nauwelijks borsten heeft en altijd een lange broek draagt. Een mollige vrouw met grote borsten zou hem met afschuw vervullen, ze zou hem onbewust te veel aan zijn moeder doen denken en hij zou nooit met haar kunnen vrijen.
De vrouw die samenleeft met een man die op een dergelijke manier aan zijn moeder gebonden is gebleven, zal de vernederingen regelmatig voelen. Hij kan haar tot object reduceren door bijvoorbeeld niet in haar geïnteresseerd te zijn. Hij maakt haar tot een soort van ‘onpersoon’ en daarmee anonimiseert en ‘ontheiligt’ hij haar. Het kan ook zijn dat hij alles wat zij doet moet afkraken, of dat hij haar daadwerkelijk verbaal vernedert. Ook kan hij haar in bed vernederen, bijvoorbeeld door haar te willen slaan, door haar vagina te vullen met allerlei voorwerpen die daar niet thuis horen, door haar tot hoer te degraderen, door over haar heen te willen poepen en plassen. Er zijn ontelbare manieren om een ander te vernederen. Wie nog om een ideetje verlegen zit – en een sterke maag heeft! – leze het boek De 120 dagen van Sodom van D.A.F. de Sade.32
Anonieme vormen van seks, waarbij de macht van de vrouw en de intimiteit gereduceerd worden, is om bovenstaande reden ook voor veel mannen aantrekkelijk. De porno-industrie speelt daar handig op in. Er wordt wel een illusie van verbondenheid en warmte gecreëerd door steeds met hetzelfde favoriete meisje te kunnen ‘vrijen’ via de sekssite, maar het meisje is met één druk op de knop weg. Ze heeft totaal geen macht over hem, behalve dan over zijn portemonnee. De verbondenheid in een gewone relatie met een seksuele partner is bedreigend voor de seksueel angstige man en bovendien kan hij op een anonieme sekspartner veel beter zijn perverse fantasieën botvieren. Hij hoeft zich niet te schamen, want hij ziet haar na die ene nacht wellicht toch nooit meer terug.
Monica (34)
Ik begrijp niets van mannen. Sinds kort heb ik een vriend die zich misdraagt door mij ongeveer eenmaal per week verbaal zo te vernederen dat ik er niet goed van word. Hij zegt dan de vreselijkste dingen, waar altijd wel een kern van waarheid in zit, maar de manier waarop hij mij die waarheid wil laten zien is niet normaal. In zijn vorige relaties had hij hetzelfde gedrag weet ik inmiddels en wanneer hij mij dan helemaal over de rooie heeft en ik ga huilen, wil hij met me naar bed. Dan troost hij me en is hij de liefste man die ik ooit gehad heb. Hij zei laatst: ‘Vrouwen zijn altijd boos op mij.’ Maar hij maakt het er zelf naar. Volgens mij draait hij het om: diep in zijn hart haat hij vrouwen.
De seksueel perverse man is dus wederom een beschadigde man, evenals de jaloerse en bezitterige man en evenals de gewelddadige man, die in het volgende hoofdstuk aan de orde zal komen. In feite zouden het broers uit hetzelfde nest kunnen zijn. Ze willen allen de gevreesde vrouw onder controle krijgen, haar macht neutraliseren. De een doet dat misschien wat meer op het gebied van de seks, de ander via geweld, maar de mechanismen zijn hetzelfde. Niet zelden gaan ook alle uitingsvormen van dit controlerende gedrag hand in hand. De gewelddadige man is in bed vaak ook dwingend en gewelddadig en hij is zeker jaloers en bezitterig. De perverse man is misschien van alle drie de types nog wel de meest creatieve. Van iets smerigs als poep en van iets pijnlijks als slaan iets lustvols maken is op zich een knappe en creatieve prestatie. De perverse man weet van iets wat voor hem bedreigend is, zoals een vrouwelijk geslachtsdeel, iets vrolijks en liefs te maken door een aardig lingeriesetje met kant voor zijn vrouw te kopen. In deze onschuldige vorm kan zij er misschien ook nog wel lol aan beleven: veel vrouwen zullen een aardig setje ondergoed immers met plezier dragen.
Slavinnen
Helaas blijft het in sommige relaties niet bij een spannend en opwindend spel dat met beider goedvinden plaatsvindt. Er zijn wel degelijk vrouwen die zich van alles laten welgevallen omdat ze zich niet durven verweren, of die niet weten wanneer de grens van het normale wordt overschreden. Seks wordt meestal binnenskamers bedreven, er wordt niet veel over gesproken met derden en wanneer een seksueel onervaren, afhankelijke vrouw een man treft die haar wijs maakt dat ze een preutse trut is wanneer ze niet dit of dat wil, is het voorstelbaar dat zij haar grenzen gaat verleggen. En net als de vrouw die regelmatig geslagen wordt, komt ook deze vrouw in een neerwaartse spiraal terecht waarin haar zelfvertrouwen steeds meer aangetast wordt. Stelselmatig dingen doen die je eigenlijk niet wilt en die niet bij je passen tast altijd je zelfvertrouwen aan, ook al heb je er ogenschijnlijk nog zulke goede redenen voor. Dat is het gevolg van het verraad aan jezelf.
Bij een meester hoort een slavin, bij een sadist een masochist. Is de vrouw die een man met perverse neigingen als bedgenoot uitkiest, altijd masochistisch?
Zoals eerder gesteld is het voor de vrouw in kwestie niet altijd direct duidelijk dat haar man perverse neigingen heeft. Sommige mannen weten dit zeer goed te verbergen. Ze zou het kunnen vermoeden als ze haar ogen goed openhield, maar de waarheid is te bedreigend, dus sluit ze haar ogen liever.
Er zijn natuurlijk ook vrouwen die wel genieten van SM-spel en harde en extreme seks. Hoewel er volgens Iki Freud minder vrouwen dan mannen lijden aan perversie zijn ze er wel degelijk. Voor veel vrouwen is genieten uit den boze. Hadden ze een moeder die niet kon genieten, dan is het voor de dochter misschien ook verboden omdat ze loyaal is aan haar moeder. In een SM-spel gaat genot gepaard met pijn en straf. Pijn en straf zijn hier echter gekoppeld aan een strak scenario, waarbij de gestrafte ook macht heeft. De vrouw die opgewonden wordt van slaag en pijn kan slechts opwinding beleven in de combinatie met geregisseerde pijn en slaag, alsof het dan pas mag. Zomaar genieten kan niet, dat levert te veel schuldgevoelens op. De straf moet tegelijkertijd toegediend worden, dan mag het wel. Voor een masochist is zomaar genieten van intimiteit, seksualiteit of tederheid ten strengste verboden. Alleen onder dwang en dus machteloos kan iemand ervan genieten en levert het geen schuldgevoel op. Het zijn ingewikkelde psychische manoeuvres van onze geest om te overleven en we leren ze al als kind. Elke wens van het kleine meisje werd de kop in gedrukt. ‘Ik wist niet dat je iets kon willen,’ zei een cliënte. Kinderen die vragen worden overgeslagen, is een variatie op dit thema. Ook een vrouw kan dus gebukt gaan onder de sterke band die ze met haar moeder heeft. Mag zij van haar moeder haar eigen leven leiden? Mag zij haar eigen keuzes maken of blijft moeder haar leven lang haar supervisor? Mag zij gelukkig zijn terwijl moeder dat niet was? Verraadt zij moeder niet wanneer zij kiest voor een leuke man?
Wanneer een vrouw tot SM wordt aangetrokken kan zij zich in het masochistische spel ook op moeder wreken door zich te ‘laten slaan’ door haar latere sekspartner in wie zij onbewust de moeder ziet. Een masochiste heeft in het seksspel ook macht en kan zelfs soms genieten van de macht die op haar uitgeoefend wordt. Het lijden aan moeder wordt in het perverse scenario omgezet in iets lustvols.
Shanna (45)
Ik ben thuis vroeger als kind vreselijk geslagen door mijn vader. Mijn vader heeft in het jappenkamp gezeten en terroriseerde de hele familie. Hij sloeg me werkelijk bont en blauw, maar ik was de enige die nooit huilde… niet één keer heb ik gehuild, met als resultaat dat mijn vader helemaal gek werd en niet meer ophield. Ik kan het je nog sterker vertellen. Wanneer hij mijn moeder het leven weer eens zuur gemaakt had treiterde ik hem net zolang totdat hij mij sloeg en wanneer hij dan bezig was, bleef ik lachen. Ik had een grijns op mijn smoel die hij er niet af kon slaan. Mijn moeder werd dan helemaal hysterisch, die was altijd bang dat mijn vader mij dood zou slaan omdat hij van geen ophouden wist. Mijn grijns was mijn macht over mijn vader. Ik weet nu dat ik gevoelens van triomf had. Ik had de macht in me om hem tot wanhoop te drijven, ik kon maken dat hij zich een slechte vader voelde na afloop. Ik haatte die man al intens toen ik nog heel klein was en het feit dat ik me liet slaan was mijn wraak op hem. Het zal je niet verbazen, maar ik doe nu aan SM. Ik laat me inderdaad slaan en hetzelfde spel wordt nu opnieuw gespeeld, maar nu veel meer onder controle uiteraard. Mijn SM-partner put ik helemaal uit omdat ik nooit stop zeg. Ik drijf hem tot wanhoop omdat hij door mij zijn grenzen zo moet verleggen en tegelijkertijd windt het ons vreselijk op. Wie heeft wie in de macht? Drie keer raden!
Voor Shanna is het SM-spel met haar partner in zekere zin plezierig. Je zou kunnen stellen dat het niet de juiste manier is om je jeugdtrauma te verwerken, maar zij is vrij voor het SM-spel te kiezen. Een aardige man die bij haar seksuele wensen past, kan voor haar een heel geschikte partner zijn.
Zij is een masochiste, maar ze weet dat haar gedrag ook een sadistische kant heeft. Hoe zit het nu met de vrouw die zich niet laat slaan en zich niet leent voor de perverse wensen van haar man? Is zij per definitie geen masochiste? Wanneer ze snel de benen neemt nadat hij zijn wensen kenbaar heeft gemaakt is ze dat waarschijnlijk inderdaad niet. Blijft ze bij hem, dan is er bij haar wellicht sprake van een zeker masochisme, dat zich misschien niet zozeer uit in het seksuele spel als wel op andere terreinen. Psychoanalytici noemen dit ‘moreel masochisme’. De bereidheid van vrouwen om ongelukkig te zijn met een foute man is bijvoorbeeld een vorm van moreel masochisme. Vernederingen tolereren, genoegen nemen met de kruimeltjes die overblijven – sommige vrouwen schuwen geluk en lijken talent te hebben voor het ongeluk, en ook dat is masochisme. Geluk maakt hen bang, als ze gelukkig zijn voelen ze zich schuldig. Geluk kan maar in kleine porties worden toegediend; te veel geluk in één keer kunnen ze niet aan. Er is soms veel moed voor nodig om succesvol en gelukkig te durven zijn, vooral wanneer je altijd de boodschap meekreeg dat geluk niet voor jou weggelegd was. De keuze voor een foute reisgenoot kan een moreel-masochistisch trekje hebben. Je hebt het noodlot nog een beetje in de hand, want wanneer het je te dol wordt kun je altijd nog vertrekken. De masochistische slachtofferpositie heeft ook voordelen. Door over je heen te laten lopen, door je als dweil te laten gebruiken, heb je ook macht over degene die over je heen loopt. Je hebt als slachtoffer namelijk de macht om de ander tot dader te maken, zoals Shanna macht had over haar vader door hem tot het uiterste te drijven. Het slechtste komt soms in mensen boven wanneer ze alle ruimte krijgen om de ander te misbruiken. Het is niet voor iedereen weggelegd om goed met macht en verantwoordelijkheid om te gaan. Wanneer je als masochistisch ingestelde vrouw de verantwoordelijkheid voor je leven totaal in handen legt van je partner en hem alle kans geeft jou te misbruiken, in bed of daarbuiten, dan vraag je hem heel zorgvuldig met de gegeven macht om te gaan en die verantwoordelijkheid is een zware last. Faalt hij daarin, dan valt hij door de mand en heb jij het recht hem daarop af te wijzen door te steunen en te kreunen, door te verwijten en te oordelen. Deze valkuil graaft de masochistisch ingestelde vrouw vaak voor haar foute man en hij zou geen foute man zijn wanneer hij daar niet in trapte. Een man die deugt stapt niet in die valkuil. Hij wil meer tegenspel. Wanneer zij grenzen stelt, voor zichzelf opkomt en niet voor hem kruipt, is het voor hem ook veiliger. Hij hoeft niet voortdurend voor twee te denken, hij kan erop vertrouwen dat hij wanneer hij uit eigenbelang misschien iets meer druk uitoefent dan wenselijk is door haar wordt teruggefloten. Dat bezorgt hem minder schuldgevoelens en maakt het leven voor hem een stuk eenvoudiger.
Tinie (45)
Tot mijn achttiende ben ik misbruikt door mijn dertig jaar oudere oom. Toen ik mijn man leerde kennen speelde het misbruik nog en door zijn toedoen is het gestopt. Maar daarna begon mijn man me voor hoer uit te schelden, soms sloeg hij me ook en was hij heel dwingend in bed. Hij kon maar niet begrijpen dat ik het tot mijn achttiende toe heb gestaan, ik zou het dan toch wel zelf ook lekker hebben gevonden! Hij heeft mij dit mijn hele huwelijk lang voor de voeten geworpen, ik heb erg geleden onder zijn scheldtirades en zijn dwingende gedrag in bed.
Tinie heeft masochistisch geleden in haar huwelijk. Haar eigen schuldgevoel over het feit dat ze het misbruik zo lang had laten duren was niet te verdragen, daarom had ze het uitbesteed aan haar man. Hij verwoordde als het ware wat zij onbewust zelf ook dacht en hij veroordeelde haar en strafte haar ervoor. Zij verzette zich daar wel tegen, maar haar verzet was weinig overtuigend en ze ging niet bij hem weg, met andere woorden: diep vanbinnen was ze ervan overtuigd dat ze die straf eigenlijk verdiende. Toen Tinie met behulp van individuele therapie steeds meer zicht kreeg op haar eigen geschiedenis en haar eigen schuldgevoel en zeer verboden lustgevoelens, maar daarnaast ook de intense woede op de dader kon voelen, begon ze zich meer te verzetten tegen haar partner en uiteindelijk is ze bij hem weggegaan.
Er zijn ook echtparen die de sadomasochistische strijd niet tussen de lakens uitvechten, maar in het dagelijkse leven. In het hoofdstuk over de dwangmatige man werd het echtpaar beschreven dat in een heftige strijd verwikkeld was. Zo’n echtpaar kun je ook sadomasochistisch noemen. De ruzies, valsheden en beschuldigingen duren dagen voort en verpesten de sfeer voor allen die ermee te maken krijgen. Soms is het maar beter om je sadomasochistische neigingen uit te leven in de slaapkamer, dan hebben anderen er in ieder geval weinig last van.
Incest en seksueel misbruik
Sommige mannen beperken hun seksuele escapades helaas niet tot vrouwen van eigen leeftijd maar vallen er minderjarigen mee lastig. Deze minderjarige kan deel uitmaken van zijn eigen gezin of familie, maar het kan ook iemand van de straat zijn, of van de club, dat maakt niet uit. De pedoseksuele man heeft niet zelden ook een gezinsachtergrond waarin de moeder de boventoon voerde en de vader afwezig was. Omdat seksualiteit met een volwassen vrouw te bedreigend is voor deze man richt hij zich op kinderen. Dat dit altijd een kwalijke zaak is moge duidelijk zijn. Kinderen worden geconfronteerd met seksuele handelingen die niet bij hun leeftijd passen, en zijn bovendien vanwege het leeftijdsverschil uiterst manipuleerbaar. Is je partner een foute seksueel geobsedeerde man, dan kan dat betekenen dat je kinderen niet veilig zijn. Het is naïef te veronderstellen dat hij wel met zijn tengels van hen af zal blijven omdat het zijn eigen kinderen zijn, de hoge cijfers van seksueel misbruik binnen het gezin zijn daar het schrijnende bewijs van. Wanneer je zo’n man als partner of in je familie hebt, is het beter om een oogje in het zeil te houden. Een gepast en vaak terecht wantrouwen is op zijn plaats. Nichtjes en neefjes kunnen dus niet logeren bij die o zo aardige vrijgezelle oom, en jouw jonge kinderen kunnen niet een dagje mee op de vrachtwagen van de buurman die je nog niet zo goed kent, kortom: oppassen voor oppassen! Moet je overal spoken zien en kun je niemand meer vertrouwen? Helaas lijkt het daar soms wel op. Alert zijn, goed kijken naar je kind en naar diegenen met wie het omgaat en niet je kop in het zand steken voor de problemen in je eigen gezin kunnen veel ellende voorkomen. Naïviteit is nooit een excuus.
Het is natuurlijk een enorme belasting als je je kind niet kunt toevertrouwen aan je eigen man. De keuze voor een foute man heeft veel consequenties, te veel.
Ankie (45)
Toen mijn dochter thuiskwam met het verhaal dat ze jarenlang misbruikt was door mijn man zakte alle grond onder mijn voeten vandaan. Ik heb het niet geweten, maar wanneer ik werkelijk de problemen in mijn gezin had durven zien had ik het kunnen weten. Mijn ex-man deugde niet, vooral op het gebied van de seks was hij raar. Wij hadden zelf nauwelijks seks meer, maar de manier waarop hij naar jonge meisjes keek stond mij niet aan. Hij maakte regelmatig opmerkingen over meisjes van nog geen twaalf en ik strafte dat min of meer af door steeds te zeggen: ‘Doe normaal, viezerik, jij brengt immers op het gebied van de seks helemaal niets voor elkaar.’ Hij was al jaren impotent, dacht ik, maar later bleek dus dat hij mijn dochter heeft misbruikt vanaf haar achtste tot haar vijftiende. Ik ben direct van hem gescheiden en heb mijn dochter aangemoedigd aangifte te doen en hij is ook veroordeeld. Maar de schade die hij bij mijn dochter heeft aangericht, kan hij nooit meer goed maken. Ik ook niet. Ik had het moeten zien. Ik had nooit met hem moeten trouwen. Ik heb een rothuwelijk gehad, maar dit is het ergste. Een grotere straf voor mijn foute beslissing zal ik nooit krijgen. Dat mijn dochter slachtoffer moest worden van mijn foute partnerkeuze vergeef ik mezelf nooit.
Perversies zijn niet aangeboren, maar aangeleerd. Er zijn kinderen die opgroeien in heel zieke en perverse gezinnen waarin men geen grenzen kent. Iedereen doet het met iedereen, de kinderen zijn noodgedwongen getuige van de seksuele escapades van hun ouders of erger nog, ze worden erbij betrokken. De machtsbalans is op alle fronten zoek, bladen met harde porno liggen op tafel alsof het de Viva is. Achtjarigen draaien de pornobanden van vader op zondagmorgen wanneer de ouders liggen te slapen en hebben op dit gebied al meer gezien dan anderen in een heel mensenleven onder ogen krijgen. Het komt echter ook voor dat kinderen opgroeien in een gezin met strenge normen en waarden waar ondertussen ‘onder de tafel’ alles gebeurt wat God verboden heeft. Het is niet vreemd dat deze kinderen een verwrongen beeld krijgen van vrouwen en mannen, van intimiteit en seksualiteit. Hoe kun je immers een normale seksuele identiteit ontwikkelen wanneer je opgroeit in zo’n gezin? Is het verwonderlijk wanneer je dan later een foute reisgenoot wordt dan wel kiest?
De man met ‘hoofdpijn’
Er zijn mannen die helemaal niet met seks bezig zijn. Ze willen geen seks, niet met jou en niet met een ander. Moet je daar nu blij mee zijn? Niet bepaald, want dat is weer het andere uiterste. Steeds meer mannen kloppen bij de seksuoloog aan met het probleem dat ze geen zin meer hebben in vrijen, ze worden meestal door hun partner gestuurd omdat zíj er een probleem van maakt. De moderne vrouw wil seks en weet ook hoe ze seks wil. Ze wil voorspel en naspel, ze wil over seks kunnen praten en natuurlijk wil ze klaarkomen. Niet één keer, maar misschien wel twee of drie keer. Kortom: de moderne vrouw wil geen minkukel van een minnaar. De damesbladen beloven orgasmen waar de ruiten van uit de sponningen vliegen, ze heeft de G-plek ontdekt, ze wil niet meer passief geneukt worden, maar ook bovenop liggen. Haar vibrator ligt voor het grijpen bij gebrek aan mannelijk vlees en ze bespreekt de seksuele prestaties van haar minnaar – tot zijn grote schrik – met haar vriendinnen. Een moderne meid is goed op het bed voorbereid zou je kunnen zeggen, en dat is nu net wat sommige heren wellicht wat afschrikt. Is een man toch al niet helemaal zeker van zijn ‘zaak’, dan giert de faalangst hem nu wellicht helemaal door het lijf met zo’n vrouw in bed, en op sommige mannen werkt dat dusdanig verlammend dat ze helemaal niet meer willen en seks gaan vermijden. Op den duur kan zo’n situatie leiden tot forse relatieproblemen, zeker als de partners er ook niet over kunnen praten. Meestal komen ze dan in een neerwaartse spiraal terecht: zij voelt zich afgewezen, gaat zeuren en trekken en hoe meer zij zeurt hoe minder hij wil. Ze raken steeds meer verkrampt en gaan uiteindelijk beiden alle intimiteit uit de weg.
Mannen zitten opgescheept met het vooroordeel dat ze altijd zouden moeten willen en kunnen. Vrouwen mogen wel eens niet willen – die zijn altijd wat grillig geweest op dit gebied, hebben van tijd tot tijd nu eenmaal last van hun hormonen – maar mannen zouden zogenaamd altijd zin moeten hebben, terwijl dat natuurlijk onzin is. Misschien is het wel een daad van mannenemancipatie dat een man ook het recht claimt op ‘geen zin hebben’. Heeft hij een rampzalig slechte relatie dan is zijn ‘niet willen’ in feite zeer adequaat gedrag. Meestal heeft het echter toch te maken met de hiervoor beschreven angst van de man voor de geëmancipeerde en machtige vrouw die steeds meer weet wat ze wil.
Vrouwen en mannen zijn in de loop der jaren steeds dichter naar elkaar toe gegroeid. Hun werelden zijn minder gescheiden. Ze komen elkaar tegen op de werkvloer, in de kroeg, zelfs in het leger zijn mannen niet meer veilig voor vrouwen. De mannenbolwerken brokkelen af en juist dit ‘dichter bij elkaar zijn’ zou het er voor vrouwen wel eens gemakkelijker op kunnen maken om met mannen te willen vrijen. Vrouwen hebben intimiteit en nabijheid nodig om met een man naar bed te willen. Mannen hebben juist behoefte aan een zekere mate van anonimiteit en superioriteit om te kunnen vrijen. De algehele feminisering – het vrouwvriendelijker worden – van de maatschappij zou er wel eens toe kunnen leiden dat de man minder wil en vooral ook durft. Haar seks onthouden kan ook een uiting van wraak zijn op de macht die zij heeft. Menige machtsstrijd wordt tussen de lakens uitgevochten. Door haar niet te geven wat zij graag wil maakt hij haar klein en afhankelijk en zo herstelt hij de machtsbalans dan weer. Ten slotte kan het ‘geen zin’-probleem van de man ook te maken hebben met bindingsangst: door zich seksueel af te sluiten, sluit hij zich ook emotioneel af, waardoor zijn vrouw niet te dichtbij komt en hij met zijn kwetsbare identiteit overeind kan blijven.
Sneu is het wel! Eindelijk mogen en willen de vrouwen vaker en weten ze wat ze leuk vinden in bed en nu willen en durven mannen niet meer. Zou het ooit nog goed komen tussen de seksen?
Vrouwen mogen misschien ook wel de hand in eigen boezem steken. Soms overdrijven ze een beetje in de eisen die zij aan hun bedgenoot stellen. Mannen laten zich mogelijkerwijs ook erg opfokken door de heersende moraal dat ze fantastische minnaars moeten zijn. Wanneer hij er alleen maar op gericht is het haar naar de zin maken in bed, verdwijnt zijn eigen verlangen naar de achtergrond. Is hij steeds bezig met de vraag: ‘Doe ik het wel goed?’ dan is klaarkomen onmogelijk en gaat de lol er voor beiden snel af.
Dorien (34)
Mijn vorige man wilde te vaak seks, maar deze man wil helemaal geen seks. Niet leuk hoor, helemaal niet, ik word er erg onzeker van. Hij zegt er ‘gewoon’ niet zoveel zin in te hebben, maar ik vind dat niet gewoon. ‘Wat is er mis met mij dat jij niet met mij naar bed wil?’ vraag ik hem dan en hij zegt dan altijd wel dat het niet aan mij ligt maar ik geloof dat niet. In zijn vorige huwelijk had hij geen problemen met seks maar toen wilde zijn vrouw vaak niet. Idioot hoe nu de rollen omgedraaid zijn. Hij heeft wel eens laten doorschemeren dat ik hem te veel wil sturen in bed. Wanneer ik hem vertel hoe ik het graag wil hebben kan hij daar niet goed tegen. Laatst draaide hij ineens midden in een vrijpartij zijn rug naar mij toe en was er niet meer met hem te praten. Ook daarna niet. Hij loopt steeds weg wanneer ik erover wil beginnen. Ik weet niet wat ik ermee aan moet.
Er is voor dit probleem maar één oplossing: het serieus nemen. De partners moeten het onderwerp niet langer vermijden en ophouden elkaar allerlei eisen op te leggen. Wanneer de man gemotiveerd is de seksuele relatie op gang te houden of te krijgen kan het probleem meestal opgelost worden, eventueel met hulp van een seksuoloog. De prestaties moeten minder centraal staan en de pret moet (opnieuw) ontdekt worden. Seks is allereerst lichamelijkheid, warmte, contact en ontspanning en het zou ook wat vrolijk mogen zijn. Als je van het vrijen een bloedserieuze zaak maakt, druk je de opwinding de kop in.
Geëmancipeerd of niet, vrouwen en mannen hebben nauwelijks geleerd wat ze zelf echt prettig vinden op seksgebied, maar ze willen wel voldoen aan de heersende moraal. Er wordt ons in de opvoeding een seksueel kunstje opgedrongen en dat wordt door tijdschriften verfijnd en vergroot en uitgebreid misschien, maar nog steeds gaat het vooral om het uiteindelijke ‘heilige’ doel: de geslachtsdaad, het orgasme! Mensen leren niet beter te voelen, meer te proeven, rustig te genieten, beter adem te halen, contact te maken en te houden tijdens het vrijen, steeds beter je lijf en dat van een ander te leren kennen.
Je zou eigenlijk moeten leren vrijen op de manier waarop je leert eten. Je begint met babyhapjes, en op den duur lust je misschien ook wel boerenkool met worst. Wat de seks betreft beginnen veel mensen direct met een flinke portie boerenkool met veel worst. Om van seks te leren genieten zou je misschien de ‘zware kost’ een tijdje moeten laten staan en weer moeten leren genieten van kleine babyhapjes.
Een enkele keer kan aan het ‘geen zin’ bij mannen een ander ernstig probleem ten grondslag liggen. Het kan zijn dat hij onbewust last heeft van agressieve seksuele en perverse impulsen die hij moet verdringen. Door alles te vermijden wat met seks te maken heeft, lukt hem dat. Wanneer zo’n man min of meer gedwongen wordt om zich met seks bezig te houden, is dat niet zonder gevaar. Het kan zijn dat zijn agressieve impulsen ‘doorbreken’ en hij aan het verkrachten slaat. Het kan ook zijn dat er sprake is van een depressie of van een ernstig contactprobleem.
Ten slotte is het mogelijk dat de man die ‘geen zin’ heeft, homoseksueel is, al dan niet bewust. Het is een bekend fenomeen dat veel homoseksuelen getrouwd blijven, hun homoseksuele contacten verzwijgen voor hun vrouw en seks binnen het huwelijk zoveel mogelijk vermijden. Hij heeft dan in feite geen seksueel probleem, maar een relatieprobleem en een dubbelleven.
Een bekwame therapeut/seksuoloog weet meestal wel in te schatten hoe ernstig het probleem is en of het te behandelen is. Voor een succesvolle behandeling van dit probleem is het van belang te weten waaróm de man geen zin meer heeft en hoe groot zijn motivatie is om weer zin te krijgen. In de meeste gevallen wordt zijn vrouwelijke partner bij de behandeling betrokken.
Tussen verleiden en verkrachten
Stel nu dat de man wel zin heeft, veel zin zelfs, en de vrouw veel minder, of steeds minder. Hij is niet pervers in zijn wensen, maar wil wel vaak en kan geen nee verdragen. Herkenbaar? Veel vrouwen vrijen tegen hun zin met hun man, veel vaker dan mannen tegen hun zin met hun vrouw vrijen. Voor een man is het tegen zijn zin vrijen ook iets moeilijker dan voor vrouwen, omdat een man immers een erectie moet krijgen en wat moet presteren. Een vrouw kan meestal nog wel doen alsof, een man veel minder.
Joop Beelen deed in 1989 onderzoek naar de mate waarin mannen bij hun vrouwen aandringen op seks en bereid zijn met haar te vrijen terwijl ze geen zin heeft; hij beschrijft ook wat vrouwen en mannen van dit ‘aandring’-gedrag vinden.
Voor heel veel mannen is het heel normaal om flink aan te dringen op seks, ook als hun partner duidelijk aangeeft er geen zin in te hebben. Dit aandringen kan verschillende vormen aannemen. Beelen beschrijft in zijn boek Tussen verleiden en verkrachten33 hoe mannen zeuren, drammen en toch doorgaan terwijl zij geen zin meer heeft (even de vrijpartij afmaken), dreigen, kwaad worden en mokken, dwingen, chanteren en slijmen om hun zin te krijgen. Er zijn ook mannen die een stap verder gaan en hun vrouw met geweld tot seks dwingen. Verkrachting binnen het huwelijk komt veel vaker voor dan wordt verondersteld; vrouwen die door hun man worden verkracht, zullen dit niet gauw toegeven.
Ondanks de vrouwenemancipatie leeft de aloude opvatting dat je als man recht hebt op seks nog steeds bij bepaalde mensen, zowel mannen als vrouwen. Krijg je niet waar je recht op hebt dan neem je het, is voor sommige mannen het motto. Wanneer een vrouw het daar bewust of onbewust mee eens is zal ze eerder toegeven, maar ook vrouwen die het onzin vinden,geven nog al eens toe.
Beelen noemt in zijn onderzoek verschillende redenen waarom vrouwen toegeven terwijl ze geen zin hebben: onervarenheid, niet weten wat ze zelf wil en waar haar behoeften liggen, geen nee durven zeggen, rekening willen houden met zijn behoeften ten koste van de hare. ‘Van het gezeur af willen zijn’ noemt hij niet, terwijl dit waarschijnlijk een belangrijke reden is. Vrouwen en mannen denken helaas vaak ook nog dat wanneer een man eenmaal opgewonden is, hij niet meer ‘terugkan’ – dat hij dus klaar móét komen. Wanneer de vrouw meegeholpen heeft aan die eerste opwinding vindt de man dat ze het ‘karwei’ ook af moet maken: eerst zijn kop gek maken en zich dan terugtrekken, dat kan natuurlijk niet! Dit soort mythes blijken erg hardnekkig.
De belangrijkste reden waarom vrouwen vrijen met hun man terwijl ze er geen zin in hebben is waarschijnlijk hem gunstig te stemmen. Wanneer je man dagenlang niet te genieten is, je niet aankijkt, niet met je praat, je uitmaakt voor kouwe kikker, dreigt naar een ander te gaan, dan doe je ten slotte wat om ervanaf te zijn en je mag dan hopen dat hij snel klaarkomt. Hopelijk heb je zelf geleerd goed orgasmen te ‘faken’, want mogelijk eist hij dat je het zelf ook nog ‘leuk’ vindt en stopt hij niet vooraleer je drie keer klaargekomen bent. Wellicht is het echter beter te overwegen bij hem weg te gaan, want de man die vindt dat hij te allen tijde recht heeft op seks, is een foute reisgenoot, die je op den duur niet meer zult kunnen luchten of zien.
Waarom kunnen sommige mannen zo slecht verdragen dat hun vrouw een keer geen zin heeft? Er zijn nu eenmaal mannen die domweg gewend zijn altijd hun zin te krijgen, maar ook de man kan zich afgewezen en in de steek gelaten voelen. Veel seks bevestigt zijn zwakke mannelijke identiteit. ‘Een echte kerel neukt minimaal drie keer per week.’ Voor veel mannen gaat het niet om de seks alleen. Seks is voor hen de enige manier om teder te zijn, om even klein te zijn. Seks kan een manier zijn om zich te ontladen. Is een man kwaad en heeft hij zich druk gemaakt op zijn werk, dan is seks voor hem de manier om zich te ontspannen. Seks kan voor sommige mannen een uitlaatklep zijn van alle emoties die ze op een andere manier niet kunnen uiten. Wanneer je zo’n man zijn uitlaatklep onthoudt, slibt hij een beetje dicht van binnen, hij kan zijn ei niet kwijt en zelfs somber worden. Moet je als vrouw daarom altijd maar toegeven? Dat lijkt toch niet de goede oplossing, het zal wellicht tijd worden dat hij wat alternatieve uitlaatkleppen gaat zoeken. Misschien moet hij gaan sporten of kan hij wat vaker masturberen. De mannen die vinden dat ze recht hebben op seks, vinden masturbatie vaak maar een ‘slap aftreksel’. Ze doen het wel, maar altijd met een verongelijkt gevoel, wat de lust meestal niet ten goede komt.
Een man onderschat vaak wat het voor een vrouw betekent om tegen haar zin te vrijen. Hij doet toch ook wel eens wat voor haar terwijl hij er niet zo’n zin in heeft? Denkt ze dat hij het altijd leuk vindt om elke zondag mee naar haar moeder te moeten? Wanneer hij dat op kan brengen dan kan zij toch wel wat terug doen? Met seks werkt dat echter toch anders. Natuurlijk kun je wel eens wat minder zin hebben. Er is op zich niks mis mee om een keer te vrijen om hem een plezier te doen zolang je er maar niet van walgt. Tussen met tegenzin naar je schoonmoeder gaan en met tegenzin vrijen zit echter een wereld van verschil. Het vrijen gebeurt aan, in en op jouw lijf, je kunt er niet omheen, je moet het meemaken. Bij het verplichte bezoek aan je schoonmoeder kun je nog de krant doorbladeren, tijdens het vrijen kun je hooguit nog in gedachten het bekende boodschappenlijstje samenstellen, maar je echt aan een vrijpartij onttrekken terwijl er van alles met je gebeurt is moeilijk. En waarom zou je dat eigenlijk willen? Waarom kan ‘nee’ niet gewoon ‘nee’ zijn? Waarom zou een man nog willen neuken met iemand die dat niet wil?
Het verschil in verlangen tussen beide partners kan een groot probleem zijn en de man mag zeker ook voor zijn wensen opkomen. Natuurlijk mag hij haar proberen te verleiden, misschien krijgt zij door zijn verleiderskunsten wel zin om zin te maken! Maar verleiden is iets anders dan aandringen, drammen, kwaad worden, dwingen of verkrachten. Verleiden is een sfeer creëren waarin iets mogelijk wordt, maar nooit iets moet. Verleiden is liefdevol aanraken, je liefde betuigen, intimiteit en contact zoeken en wie weet ontstaat dan wel de behoefte om te vrijen, maar misschien ook niet. Ook goed. Verleiden heeft niets te maken met een greep en een kneep richting kruis om zo snel mogelijk het neuken mogelijk te maken. De man die dat onder verleiden verstaat, zal merken dat zijn vrouw steeds minder ‘verleid’ wil worden. Ze zal steeds minder zin in seks krijgen en uiteindelijk kan het voor haar de aanleiding zijn om te vertrekken en zichzelf te bevrijden van die vreselijke druk.
Elfride (40)
Jan was altijd dol op seks, ik was dat in het begin ook. Maar na mijn bevalling werd bij mij de zin ineens een stuk minder, ik weet niet hoe dat kwam, ik denk gewoon door de vermoeidheid. Hij maakte zich daar vreselijk kwaad over en ik heb hem toen pas goed leren kennen. Hij dramde elke avond zolang door dat ik ten slotte maar toegaf, maar daardoor kreeg ik een ontzettende hekel aan hem. Ik moest regelmatig braken na het vrijen, waar hij zich niets van aantrok overigens. Hij had een sterke lichaamsgeur en op het laatst rook ik die overal. Wanneer ik de was stond uit te zoeken rook ik hem, wanneer hij even voorbij liep gruwelde ik. Ik heb ook nooit begrepen waarom hij het nog wilde. Mijn weerzin was zo overduidelijk. Hij verweet me dat dan ook weer natuurlijk, ik was nooit eens enthousiast in bed zei hij dan. Ja, dank je de koekoek. Ik was altijd weer blij dat het erop zat. Na mijn scheiding was ik vreselijk opgelucht dat dat tenminste niet meer hoefde. Ik denk dat ik seks nooit meer leuk zal vinden. Ik ben er voorgoed van genezen. Aan mijn lijf geen polonaise meer.
Als een vrouw structureel geen zin in vrijen heeft, dan is daar een reden voor. Die redenen kunnen met haar zelf te maken hebben, maar ook met de relatie. Wanneer een vrouw niet wil vrijen met haar foute echtgenoot is dat geen teken dat er iets mis is met haar. Integendeel: het is een gezonde reactie van haar psyche en haar lichaam, die ze beter niet kan negeren, ook al levert dat nog meer problemen in de relatie op. Alles is immers beter dan je laten verkrachten.
’Goede’ seks in slechte relaties
Sommige mensen kunnen zich erover verwonderen, maar het komt voor dat echtelieden een rampzalig slechte relatie met elkaar hebben en beiden toch zeer tevreden zijn over hun seksleven. Dat is dan in feite nog het enige waar ze tevreden over kunnen zijn en waarover ze geen ruziemaken. Seks wordt niet altijd uit liefde bedreven, maar ook uit wanhoop. Er zijn vele redenen te bedenken om seks te willen hebben en liefde hoeft er helemaal niet aan te pas te komen. Seks kan een manier zijn om troost te vinden na een heftige ruzie of na geweld. Seks kan een manier zijn om hem aan je te binden of – hoop je – te veranderen. In de seks kun je misschien de bevestiging vinden die je anders zo mist, wellicht is hij voor het vrijen wat zachtaardiger. Seks kan een tijdelijke oplossing zijn voor verlatingsangst en een poging om de verloren macht terug te winnen.
De spanning in een relatie komt maar al te vaak tussen de lakens tot ontlading, daarom is de seks in gespannen relaties vaak hartstochtelijker dan in gewone, rustige en liefdevolle relaties. Maar omdat de bevrediging vaak van korte duur is, moet er steeds frequenter gevreeën worden. Deze behoefte steeds vaker te willen vrijen kan verward worden met liefde: ‘Ik houd blijkbaar toch nog wel van hem anders zou ik toch niet met hem willen vrijen.’ Helaas, deze wanhopige seks heeft meer te maken met afhankelijkheid en haat dan met liefde en wederzijds respect. In dergelijke relaties kunnen vrouwen zo de kluts kwijt zijn dat ze wanhoop en afhankelijkheid verwarren met liefde.
Wanneer de vrouw heeft ingezien dat haar seksverslaafde reisgenoot vermoedelijk niet van zijn obsessie zal genezen, zal ze hem dan laten gaan? Zal ze op zoek gaan naar een aardige man, die haar wil bijstaan in goede en slechte tijden, haar tot niets dwingt maar haar uitnodigt tot pret in bed, die haar wel tot seks probeert te verleiden maar door wie ze zich ook maar wat graag laat verleiden omdat ze weet dat haar ‘nee’ altijd gerespecteerd zal worden? Dat zal ervan afhangen hoeveel geluk ze zichzelf inmiddels gunt. De vrouw die structureel op foute mannen valt wekt de indruk niet voor het geluk geboren te zijn, maar dat is niet waar: ze heeft de gave het geluk te vinden verloren. Om opnieuw gelukkig te worden moet ze er eerst volledig van overtuigd zijn dat ze geluk verdient, en vervolgens op haar levensreis leren het ongeluk te herkennen en te weren. Wanneer zij dat systematisch doet, wanneer zij echt bereid is haar les te leren, dan zal hij misschien wellicht een keer op haar pad komen. Hij zal geen prins zijn, maar een ‘gewone’ man van vlees en bloed, met ongetwijfeld zijn kwalen en gebreken. Hij hoeft ook geen heilige te zijn, als hij maar een leuke en betrouwbare reisgenoot is.