DEEL 7

ANTWERPEN EN PARIJS
58
De Blue Lady maakte me rijk, maar deed niets om mijn levensverwachting te rekken, toen de broze vrede - wat Cross een vervloekte vrede noemde - tussen Savimbi's guerrilla's en de regering langzaam in rook opging.
Het kostte een jaar om de kimberlietlaag van blauwe aarde te bereiken. Toen dat gebeurde, begon de hoorn des overvloeds te overstromen.
'We moeten zorgen dat we wegkomen uit deze hel die doorgaat voor een land, voordat we te ziek zijn om van onze rijkdom te genieten,' zei Cross, nadat er voor onze deur een vuurgevecht was geleverd tussen strijdende krijgsheren die dezelfde 'pacht' verlangden.
De enige troost die ik in Angola had was het feit dat het moeilijker zou zijn voor Joao om me daar te vermoorden. Ik had alles gedaan behalve pissen op zijn graf, en dat zou ik doen als ik hem overleefde. Eén ding wist ik door het bloed dat ik van mijn moeder geërfd had: de Portugezen vergeven niet en vergeten niet. En ze houden van een goede vete, zoals ik de strijd om de vuurdiamant was gaan beschouwen.
Ik wist dat ik weer iets van Joao zou horen. Ik hoopte alleen maar uit de grond van mijn hart dat ik het mes zou zien aankomen voor hij het in mijn rug stootte.
'We gaan,' zei ik tegen Cross. 'Zorg voor een vliegtuig.'
'Waar gaan we naartoe?'
'Antwerpen.'
'Waar ligt dat in godsnaam?'
'Frankrijk, Nederland, België, god mag het weten, een van die landen, ik ben nooit zo goed geweest in aardrijkskunde. Het enige wat ik weet is dat de meeste van de beste diamanten ter wereld daar worden verhandeld. Bernie en mijn vader hadden zaken gedaan met een diamanthandelaar aan de beurs in Antwerpen. Ik heb hem onlangs gebeld en hem gevraagd een koper voor de mijn te vinden. Hij heeft een bod.'
'Wie wil in vredesnaam een diamantmijn kopen in een oorlogsgebied?'
'Bernie deed het.'
Cross charterde een grote directiejet van een Franse maatschappij. Toen ik aan boord kwam ontdekte ik dat hij er een gehuurd had met franje. Er waren champagne, kaviaar, een chef-kok, slaapkamersuites en vier vrouwen van lichte zeden. 'Vier?' vroeg ik aan Cross.
'Twee voor mij, twee voor jou.' Hij grinnikte en blies rook in mijn gezicht. 'Je misgunt een uitgehongerde man toch ook geen twee steaks, of wel? Bubba, het is zo lang geleden sinds ik ben gepijpt of heb geneukt, dat mijn penis in staat is één vrouw dood te stoten, dus heb ik een reserve nodig.' Hoe zou ik een uitgehongerde man iets kunnen misgunnen?
59

In het vliegtuig liet ik Cross de vuurdiamant zien.
'Slimme klootzak,' zei hij. 'Waarom heb je me niks verteld?'
'Ik vertel het je nu.'
Op de luchthaven van Antwerpen werden we opgewacht door een ontvangstcomité. Asher van Franck, mijn contact van de diamantbeurs, kwam aan boord met een douane-inspecteur. Hij sprak Engels met een zwaar accent. Hij had geregeld dat we privé door de douane konden in verband met de waarde van de vuurdiamant.
'Ik heb de gepantserde auto, extra bewakers, en zelfs de tv-camera ploeg van cnn waar je om gevraagd hebt. De mensen met camera's waren moeilijker te krijgen dan de mensen met revolvers.'
Franck was een lange, magere man van zeker een meter vijfennegentig. Hij was nu in de zestig, maar ik dacht zo dat hij in zijn jeugd een basketballer kon zijn geweest, toen blanken dat spel nog speelden - als iemand het spel ooit gespeeld had in België, in welk land overigens Antwerpen lag, zoals ik hoorde van de steward in het vliegtuig. De tweede aardrijkskundeles die ik leerde was dat de stad de op een na grootste haven in Europa was, ondanks het feit dat het aan een rivier lag, vijfenzeventig kilometer verwijderd van de Noordzee.
Francks baard, bakkebaarden en keppeltje lieten er geen twijfel aan bestaan dat hij een orthodoxe jood was, niet zo'n verbazingwekkend cultureel feit omdat het merendeel van de Antwerpse diamanthandel van oudsher in joodse handen was.
Ik stelde Cross aan hem voor en zag dat Franck achterdochtig naar de vier vrouwen keek die stonden te wachten tot ze van boord konden gaan.
'Wees maar niet bang, ik zal ervoor zorgen dat ze pas uitstappen als de nieuwscamera's verdwenen zijn,' stelde ik hem gerust.
'Waar is al die opwinding voor nodig?' vroeg Cross. 'Zou het niet beter zijn als we stilletjes de stad waren binnengekomen?'
'Publiciteit heeft nog nooit een diamant kwaad gedaan. Ik heb er
een die in een koningskroon hoort. Ik zal het zoveel mogelijk uitbuiten. Verrek, laten we die verslaggevers vertellen dat een koning een bod heeft gedaan.'
'Welke koning?' vroeg Franck.
'Dat is vertrouwelijk. Zo vertrouwelijk dat ik nog niet heb uitgedokterd welke het is.'
Cross keek me aan met een blik die me zei dat hij niet erg blij was met het feit dat ik hem niet van mijn plannen op de hoogte had gesteld. Maar hij had duidelijk gemaakt dat hij genoeg had van diamanten en ze alleen maar aan de vingers van een vrouw wilde zien - om zijn penis geklemd. Hij wees met zijn duim naar me. 'Toen ik die knaap leerde kennen, was hij zo onwetend als een pasgeboren kind. En moet je hem nu zien, de sjoemelaar.'
Arme Franck. Hij keek een beetje ontsteld. Ik denk niet dat het verscheidene decennia lang werken met Bernie en mijn vader hem had voorbereid op de entourage waarmee ik arriveerde.
Ik had nog steeds niet besloten wat ik zou gaan doen als ik opgroeide. Als de verkoop van de mijn doorging zou ik de Blue Lady achterlaten met meer dan veertig miljoen dollar op zak. En een van de waardevolste diamanten ter wereld - een die niet te koop was. De vuurdiamant was een band met mijn vader.
Ik was niet meer dezelfde man die ik geweest was. Angola had me veranderd. Ik wist niet wat er met me gebeurd was in dat geteisterde land. Misschien veranderde je als je moest werken voor de kost. Ik had het in werking houden van de mijn spannender gevonden dan de betaaldag. En nu mijn bloed was opgewarmd, wist ik niet zeker of ik wel bereid was weg te lopen en terug te keren tot de irrelevante, onverantwoordelijke klootzak voor wie Marni me aanzag. Niet dat ze ongelijk had of dat ik om die reden had willen veranderen. Voornamelijk hield ik van het gevoel dat ik wat presteerde. Het gaf zin aan mijn leven. Mijn vader en moeder zouden trots zijn geweest op de manier waarop ik de mijn beheerd had en tot een succes gemaakt. Dat betekende meer voor me dan het geld of de opinie van wie dan ook.
'De diamant zit in deze aktekoffer,' zei ik tegen het hoofd van de beveiliging toen hij aan boord kwam. Ik sprak Frans tegen hem, en Franck vertaalde mijn woorden in iets dat een beetje op Frans leek, maar de man van de veiligheidsdienst begreep me. 'Ik wil dat u de automatische wapens gereedhoudt als u de trap afloopt en de diamant in de gepantserde auto legt.'
'We hebben geen probleem met de beveiliging, uw diamant is veilig hier in Antwerpen,' zei hij.
'Ik maak me geen zorgen over beveiligingsproblemen. Ik wil dat het transport ervan dramatisch genoeg is om het avondnieuws en de kranten van morgen te halen. U hoeft uw wapens niet op de mensen van het nieuws te richten, alleen maar duidelijk te maken dat u klaarstaat om lood in het rond te verspreiden.'
Toen we veilig en wel in de limo zaten, op weg naar het hotel, vertelde Franck me over de regeling die hij had getroffen op de Antwerpse diamantbeurs.
'Uw diamant is het gesprek van de dag op de beurs. Ik heb met opzet het aantal uitnodigingen beperkt voor de receptie waarop de diamant zal worden tentoongesteld. Er wordt gevochten om een uitnodiging alsof het voor een vorstelijk huwelijk is. Het zal uw vraagprijs omhoogjagen.'
Ik wil de diamant niet verkopen.'
Franck trok zijn wenkbrauwen op. 'Echt niet? Waarom dan al dat promoten en die publiciteit? Ik heb gehoord dat u een bod hebt van die Amerikaanse computertycoon van wie beweerd wordt dat hij de rijkste man ter wereld is.'
'Ja, als hij niet te koop is, waarom dan al die heisa?' vroeg Cross.
Ik denk erover in de diamanthandel te gaan. Het Hart van de Wereld zou het middelpunt ervan zijn.' Ik had Cross niet verteld wat ik wilde doen.
'Maar u bent uw hele leven in de diamanthandel geweest,' zei Franck. 'U bent erin geboren.'
'Het zat me in het bloed, maar niet in het hoofd. Ik denk erover het House of Liberte nieuw leven in te blazen, het misschien zelfs uit te breiden tot de detailhandel.'
Franck keek me aan of ik hem zojuist had verteld dat ik van plan was een slangenfarm te beginnen.
'De detailhandel? Dat is een heel andere wereld dan waarmee uw vader of ikzelf ooit te maken heeft gehad. Cartier, Tiffany, Winston, Bulgari, ze liggen jaren - eeuwen - voor op de concurrentie. Ik kan het begrijpen als u een sight holder wilt worden...'
'Nooit. Ik hou niet van de beperkingen ervan.' Ik vertelde hem niet dat het me te veel leek op handelen. Diamanten kunnen opwindend zijn, maar onderhandelen, sjacheren, was niet echt iets voor mij. Ik wilde iets opbouwen, zoals ik met de mijn had gedaan. Net zoals Leo mijn dagen doorbrengen met een telefoon aan mijn oor, met kopen en verkopen, trok me minder aan dan die slangenfarm.
'U houdt misschien niet van de beperkingen van een De Beers sight holder, maar het zou een manier zijn om op grootse wijze uw entree te maken in de diamanthandel. Als eigenaar van een diamantmijn en iemand die een van de grootste diamanten ter wereld bezit, zou u geen enkele moeite hebben met het krijgen van een uitnodiging om u aan te sluiten.'
Ik kende de routine van de sight holder. Het waren de enigen die permissie hadden om de tien sights - verkopen - van De Beers bij te wonen. Een groot percentage van de diamanten in de wereld vond zijn weg via die tien verkopen die De Beers jaarlijks in Londen hield. Vandaar kwamen de meeste diamanten naar Antwerpen om gekloofd en geslepen te worden, al ging een deel ook naar Israël en New York. In India werden meer diamanten geslepen dan in enig land ter wereld, tot tachtig of negentig procent, maar hun grootste omzet bestond uit kleine diamantjes en gruis.
Er was maar een beperkt aantal sight holders, ongeveer honderdveertig of honderdvijftig. Met duizenden diamanthandelaren ter wereld stond je in hoog aanzien als je een van de weinigen was die het voorrecht hadden van De Beers te mogen kopen. En het was winstgevend. Leo zou zijn linkerbal hebben gegeven om sight holder te worden. Maar het was niets voor mij. Het was te veel het oude liedje, elke dag opnieuw. En er waren regels die je moest opvolgen. Net als het leger was het gereglementeerd - en ik was niet erg goed in salueren. Bovendien had ik de non-conformistische houding van mijn vader ten opzichte van De Beers en hun wurggreep op de wereld van de diamanthandel. Ik wilde mijn eigen imperium scheppen en niet onder de duim zitten van De Beers.
Ik word geen sight holder en ik ga niet exclusief van De Beers kopen. Ik wil het opnemen tegen De Beers.'
'Jezus.' Cross floot zachtjes. 'Je bent stapelgek.'
Franck liep paars aan. 'U praat over een onderneming die de meeste diamanten ter wereld bezit of onder controle heeft. Het tegen hen opnemen, zoals u het uitdrukt, zou gelijk zijn aan een fietser die racet tegen een Ferrari.'
'U ziet ze als heersers van de weg, ik zie ze als vadsig en kwetsbaar. Ze kunnen zelfs geen zaken doen in Amerika omdat ze een monopolie hebben.'
'Toch beheersen ze nog steeds het grootste deel van Amerika's diamanthandel. Ze mogen geen diamanten verkopen in het land, maar de diamanten die worden ingevoerd en verkocht staan merendeels onder controle van De Beers.'
'Hoe ben je van plan dit aan te pakken?' vroeg Cross.
Ik weet het nog niet zeker, maar wat ik wel weet is dat als je een grote hap van de diamanthandel wilt veroveren, je niet achter de kleine jongens aan moet gaan - en niet in de pas moet lopen en bevelen opvolgen van De Beers. De Beers heeft de business in handen - miljarden ervan. Ik wil er een deel van.'
'Hoe is De Beers in staat de diamantindustrie van de hele wereld te beheersen?' vroeg Cross aan Franck. 'Er zijn meer grote ondernemingen op de markt.'
'Waar het op neerkomt: ze beheersen de wereldprijs door beheersing van productie en distributie.'
'Ze beheersen Wins mijn niet. We verkopen die diamanten zonder toestemming van De Beers.'
'Dat is zo,' zei Franck,'je kunt overal ter wereld diamanten kopen en verkopen zonder toestemming van De Beers, maar je doet het letterlijk op hun voorwaarden.'
'Zeg dat nog eens?' zei Cross.
'Diamanten zijn een product, vooral in de groothandel. Net als voor maïs of tarwe of benzine, betalen groothandelaars in wezen dezelfde prijs voor dezelfde kwantiteit en kwaliteit van diamanten. Ze worden overal ter wereld op dezelfde manier gedolven en gegradeerd en getaxeerd. Om de honderd jaar kan iemand met een unieke diamant komen, een enorme steen of de zeldzame robijnrode diamant die Win heeft, maar verder zijn ruwe diamanten van dezelfde kwaliteit niet van elkaar te onderscheiden, evenmin als maïskolven of tarwestengels. Ze kunnen een modeartikel zijn als ze zijn geslepen en in een unieke zetting geplaatst, maar in tegenstelling tot de kleren die een vrouw draagt, is de redelijke prijs van een diamant niet gebaseerd op de naam van de verkoper of de fraaie zetting, maar op de grootte en kwaliteit van de diamant.
Op groothandelsniveau wordt een diamant van dezelfde grootte en helderheid voor dezelfde prijs verkocht als miljoenen andere diamanten van dezelfde kwaliteit. Diamanten uit Afrika worden voor exact dezelfde prijs verkocht als die uit Rusland, Canada of de maan. Omdat diamanten een product zijn, net als varkensvlees en katoen, zijn ze onderhevig aan de grillen van vraag en aanbod. Na een re-cordoogst gaan letterlijk alle diamanten van dezelfde grootte en kwaliteit in prijs omlaag. Als er weinig aanbod is, gaat de prijs omhoog. Je kunt de grillen van de markt niet vermijden omdat jouw diamanten beter zijn dan die van een ander.'
'En dat is de manier waarop De Beers de markt beheerst,' zei ik. 'Ze kunnen vraag en aanbod manipuleren.' Mijn commentaar was tegen Cross gericht.
'Precies,' zei Franck. 'Laten we aannemen dat het House of Liberte met hen wil concurreren. De Beers beschikt over enorme middelen, het is een multimiljardenonderneming. Ze kunnen het aanbod van diamanten op de markt verlagen, de prijs per karaat verhogen die House of Liberte voor zijn diamanten moet betalen.'
'En,' zei ik, 'als ik eenmaal de topprijs heb betaald, kunnen ze de markt overstromen met diamanten en de prijs per karaat omlaag laten donderen, zodat ik met lege handen achterblijf - letterlijk.'
Cross schudde zijn hoofd. 'Hebben ze zoveel in de melk te brokkelen?'
'Zoveel hebben ze in de melk te brokkelen,' zei Franck. 'Niet dat ze op die manier van hun macht gebruikmaken. We praten nu over een hypothetische situatie. Laten we zeggen dat het House of Liberte ze uitdaagt en een deel van de wereldgroothandelsmarkt wil veroveren. Het manipuleren van vraag en aanbod zou een machtig wapen zijn in hun arsenaal tijdens die strijd.'
Cross gaf me een por. 'Misschien zou je beter de markt in varkensvlees kunnen verschalken, bubba. Dat kun je in ieder geval eten als je ermee opgescheept zit.'
Ik haalde mijn schouders op. 'Wie weet? Misschien ga ik wel naar Rusland. Daar hebben ze diamantmijnen waar De Beers niets over te zeggen heeft.'
Franck schudde zijn hoofd. 'Vriend, als je dacht dat het gevaarlijk was in Angola, zou je het nog heel wat gevaarlijker vinden in Rusland. Angola is een jong land, bevolkt door onervaren mensen die niet weten hoe ze met hun natuurlijke bronnen moeten omgaan en wie plotseling regeringsverantwoordelijkheid is opgedrongen. Rusland is een oud land dat in de loop der eeuwen hebzucht en moord tot een grote kunst heeft geperfectioneerd.'
60

De volgende dag wandelde ik met Franck door de Hoveniersstraat in het centrum van Antwerpen. Net als de beurs in New York was de Bourse in Antwerpen onopvallend. Het gebouw stond tussen drie of vier smalle straten in, geen glamour, geen glitter, niets om de wijk te onderscheiden van andere wijken in het centrum.
'Je kunt je moeilijk voorstellen dat de meeste diamanten ter wereld, misschien wel negentig procent, via Antwerpen zijn verhandeld,' zei ik.
'Ja, maar we hebben al meer dan vijfhonderd jaar diamanten gekloofd, lang voordat Amerika was ontdekt - en geplunderd. New York, Hongkong, Taiwan, Thailand, de Ramat Gen buiten Tel Aviv, de grote productie van Mumbai en Surat in India hebben allemaal van de taart geproefd, maar Antwerpen is nog steeds de koningin van de diamantdames.'
We waren op weg naar een afspraak met de makelaar die een koper had voor de Blue Lady. Ik had aangenomen dat de makelaar een orthodoxe jood zou zijn, net als Franck, omdat ze de Antwerpse industrie beheersten. Maar dat bleek niet het geval te zijn.
'Je zult de Prins van de Sinjorens ontmoeten,' zei Franck. 'Sinjoren is een uitdrukking die teruggaat tot de tijd dat Antwerpen deel uitmaakte van het wijdvertakte Spaanse imperium. De aristocratie in de stad werd Sinjorens genoemd, een woord dat afstamt van het Spaanse woord sehores. De mannen van de oude families met geld in de stad worden ook nu nog sinjorens genoemd. Maurice Verhaeven heeft het oudste bloed en de dikste portemonnee. Verrassend genoeg heeft hij veel van dat geld zelf verdiend, want behalve zijn stamboom en patriciërsneus heeft hij weinig geërfd.'
'Je zei dat een jood niet als makelaar kon optreden om de mijn te verkopen. Ik neem dus aan dat het een Arabier is.'
'Ja, ja, dat is correct.' Hij keek me van terzijde aan. 'Een schrandere opmerking. Ik heb het bericht verspreid op de beurs dat je de mijn eventueel wilde verkopen, maar er waren geen kopers vanwege de situatie in Angola. Ik heb het ook Verhaeven laten weten, omdat hij contacten heeft in Oost-Europa, Rusland en het Midden-Oosten. Ik weet niet wie de koper is, maar ik vermoed dat het een Rus of een Arabier is. Dat zijn de enige twee nationaliteiten die over voldoende geld beschikken om een diamantmijn te kunnen kopen. Verhaeven heeft veel diamanttransacties geregeld tussen Arabieren en joden, dus zou het me niet verbazen als hij een Arabier blijkt te zijn.'
De ontmoeting had plaats in een kantoor in de Beurs voor de Diamanthandel, de diamantenclub, 'Het casino' genaamd.
Franck bleef even staan voor we naar binnen gingen. 'Ik moet je waarschuwen voor Verhaeven. Wees voorzichtig. Ik herinner me een gezegde in je land over zaken doen met een sluwe onderhandelaar, iets over je vingers tellen nadat je hem een hand hebt gegeven. Hetzelfde geldt voor Verhaeven. Maar in Antwerpen moet je je handen tellen.'
Hij grinnikte en legde het uit terwijl we verder liepen. 'Antwerpen heeft een legendarische reus, Antigoon. Antigoon bewaakte onze rivier de Schelde in de oude tijd en verlangde tolgeld van alle boten die erop voeren. Als de kapitein weigerde te betalen, hakte Antigoon een van de handen van de kapitein af. Daar komt de naam "Antwerpen" vandaan. Het betekent zoiets als het nemen of weggooien van een hand.'
Ik dacht dat Antigoon de reus misschien nog beter zijn koffers had kunnen pakken en verhuizen naar Angola of Siërra Leone. Savimbi en zijn kornuiten hadden hem een paar dingen kunnen leren over het inzamelen van tolgelden.
Verhaeven had inderdaad een patriciërsneus. En hij keek langs de brug ervan neer op de rest van de wereld. Hij vervulde de rol van Prins van Sinjorens met flair. Hij droeg een pak van grijze zijde, een lichtblauw hemd met witte kraag, een gele das en donkerbruine brogues. Hij zag eruit of hij van de set kwam van een film uit de jaren '40. Zijn handdruk was warm, zijn ogen doordringend, zijn Frans perfect.
Ik mocht hem onmiddellijk. Maar ik kon zien waarom Franck me gewaarschuwd had. Er waren twee manieren om te verkopen in deze wereld: de softe en de harde. Verhaeven kwam duidelijk uit de school van de softe verkoop. Ik had onmiddellijk mijn oordeel over hem gevormd, want mijn vader kwam uit dezelfde school.
Ik heb een koper,' zei hij. 'Een prijs die u, naar Franck dacht, zou accepteren.'
'Ik heb tegen Franck gezegd dat hij het moest beschouwen als een brandschadeverkoop. Ik heb geld nodig voor iets anders. Wat zijn de voorwaarden?'vroeg ik. 'Contant.'
Ik grinnikte. 'Dat is een voorwaarde waar ik nooit bezwaar tegen maak. Wie is de koper?'
Hij kuchte beschaafd in zijn zakdoek.
'Natuurlijk zijn uw commissie en die van Franck in de prijs inbegrepen.'
'Dank u. De koper is een Arabier, Saoediër. Hebt u wel eens gehoor van de familie Bin Laden?'
Ik schudde mijn hoofd. 'Nee.'
'Een heel vooraanstaande familie in Saoedi-Arabië, wat betekent dat ze banden heeft met de koninklijke familie, zoals de meeste vooraanstaande families verwant zijn met de koninklijke familie. Ik geloof dat de moneymaker een ongeletterde kamelenkoopman was die een moeilijke weg bouwde voor een vorige koning, en vervolgens de voornaamste bouwondernemer werd van het olierijke koninkrijk. Een van zijn vele zoons, Osama, is de koper. Hij weet wat hij zich op zijn hals haalt, iedereen kent de situatie in Angola en hij zou bijzonder gevoelig zijn voor de chaos. Ik heb begrepen dat hij een tijd in Afghanistan heeft doorgebracht met vechten tegen de Russen.'
Ik wist niet waarom een rijke Arabier een diamantmijn zou willen hebben in een oorlogsgebied en het kon me ook niet echt schelen.
'Hoe snel kunnen we die transactie afhandelen?'
'Heel snel. Een overboeking van de koopsom wordt al geregeld, evenals de wettelijke documentatie. Er kan één probleem zijn. Als de Angolese regering de verkoop moet goedkeuren...'
Ik schudde mijn hoofd. 'Geen probleem, alles in Angola heeft zijn prijs en is snel te krijgen als de betaling wat omhooggekrikt wordt. Daar heb ik al aan gedacht voordat ik uit Luanda vertrok. De vergunning voor de verkoop ligt in mijn hotel. Ik zal hem u toesturen. We hoeven alleen de naam van de koper maar in te vullen.'
Ik weet zeker dat een corporatie als eigenaar optreedt,' zei Verhaeven. ik zal het uitzoeken en het u laten weten.'
We bespraken de details, waarvan de voornaamste was de overdracht van het geld. Het ging allemaal verbazingwekkend gemakkelijk, gezien het feit dat ik een probleem verkocht in een oorlogsgebied.
Verhaeven dronk wijn en veegde zijn mond kies af met zijn servet. 'Wat betreft uw robijnrode diamant...'
'Die is niet te koop.'
Ik zou een heel hoge prijs voor u kunnen krijgen.'
Ik heb besloten hem te houden. Ik zie u op de receptie.'
Op de terugweg naar het hotel zei ik tegen Franck: 'Ik heb begrepen dat er een beroemde schilder uit Antwerpen komt, ene Rubens.'
Hij glimlachte. 'Ja, er was een Vlaming die Rubens heette en die schilderde.'
'Koop een van zijn schilderijen voor me.'
Hij bleef staan en staarde me aan. 'Zomaar een schilderij voor u kopen? Hebt u een speciaal doek op het oog? Een bepaalde periode van zijn kunst...'
'Koop gewoon een schilderij voor me met Rubens' naam erop.'
Ik begrijp het. Iets met Rubens' naam erop,' mompelde hij. 'Hebt u enig idee wat het zou kosten om iets te kopen met Rubens' naam erop?'
'Het kan me niet schelen wat het kost. Het is zakelijk. Ik ga terug naar Amerika met een diamant van wereldklasse. Een schilderij van wereldklasse zou daarnaast een goede indruk maken. Amerikanen zijn snobs, speciaal wat oude Europese kunst betreft.'
We namen afscheid bij het hotel, Franck nog steeds in zichzelf mompelend.
61
De oprit voor het hotel waar de receptie voor de vuurdiamant zou plaatsvinden leek op de rode loper voor Cannes of de Academy Awards. Limo's reden voor en loosden goedgeklede lichamen, onder wie vrouwen met meer juwelen dan kleren. Er had zich een menigte verzameld, de camera's draaiden.
Binnen leek Franck high genoeg om te hebben geproefd van de ecstasy, de pil waar de naburige stad Amsterdam bekend om was.
'Het is het sociale evenement van het jaar,' zei hij in zijn handen wrijvend. 'Het sociale evenement van de eeuw.'
Hij stelde me voor aan een jonge Vlaamse kunstenaar, een vriend van zijn dochter, die de receptie had gepland en opgesierd met persoonlijkheden uit de Europese filmwereld. 'Hugo heeft bij Nederlandse en Duitse filmopnamen gewerkt als artdirector,' zei Franck. 'Hij is ook binnenhuisarchitect. Doet het geweldig. Je zei dat je een Hollywoodsfeertje wilde; Hugo komt er het dichtst bij in Antwerpen.'
Franck giechelde bijna toen hij hen voorstelde. 'Meneer Liberte zei vandaag tegen me dat ik een Rubens voor hem moet kopen. Alsof hij me vroeg het nieuwste merk auto te kopen.'
Ik stond met Hugo voor het pièce-de-milieu dat hij had ontworpen om de diamant te huisvesten zodra die arriveerde. Het was een kristallen kom vol 'diamantijs', stukjes helder, glinsterend kristal.
Ik had de diamant niet gezien, behalve op een foto die je Asher had gestuurd, dus heb ik een pièce-de-milieu ontworpen waarin ik dacht dat hij het best zou uitkomen.'
'Ik vind het een goed design.'
'Als de rode diamant in de kom wordt geplaatst,' zei hij,'zal hij een enorme indruk maken. Eronder,' hij wees naar de bodem van de kom, 'verborgen in het voetstuk, bevindt zich een krachtige lichtstraal, die ik aan zal zetten als de diamant in de kom ligt. Die leidt het licht van de kristallen en de rode diamant naar de ronddraaiende bol,
die het op zijn beurt in het vertrek verspreidt.'
Het Hart van de Wereld was een klein voorwerp, ongeveer zo groot als een walnoot. Het was moeilijk zoiets kleins te appreciëren, zelfs al was het een diamant. Hugo's ontwerp om de rode glinstering van de diamant in het vertrek te verspreiden beviel me. Zo zou de diamant een diepe indruk maken op de aanwezigen.
'Pas op,' fluisterde Hugo, 'de twee vrouwen die hierheen komen, hebben in de roddelbladen gelezen dat je de voormalige vriend bent van Katarina Benes.'
Cross kwam naar ons toe en keek met een wellustige grijns naar de vrouwen om me heen. 'Het bezit van een diamantmijn roept gegarandeerd de wellust op in de kilste vrouwen ter aarde.'
Ik hoorde mijn naam en draaide me verrast om.
Leo - de lul, klootzak, etter, schurk van een stiefbroer van me -grijnsde naar me. Hij omhelsde me stevig.
'Win, ik kan je niet zeggen hoe blij de familie is met je succes.'
Hij gaf me een klopje op mijn schouder.
'Het succes van mijn broer is mijn succes, dat vertel ik de beursmensen in New York. Weet je nog dat papa die altijd de bourse noemde? Maar hij was eigenlijk ook een Fransman, hè?'
Mijn broer? Die klootzak noemde mij zijn broer in het openbaar?
Papa? Die etter noemde mijn vader 'papa'?
De familie is trots op me? Ik had hem willen vragen of dat dezelfde familie was die zich mijn naam niet meer kon herinneren toen ze ontdekten dat ik failliet was.
Dit was de eerste keer dat ik die schoft had gezien of gehoord sinds ik uit New York was vertrokken naar Lissabon en Angola.
'Wat doe jij in de stad, Leo?'
'Ben overgekomen om mijn geld in Zwitserland een bezoek te brengen.' Hij knipoogde naar me. Ik herkende die knipoog. Het was dezelfde die hij en Bernie gebruikten als ze het hadden over geheime Zwitserse bankrekeningen. Leo maakte een paar keer per jaar een reis naar Zwitserland, met contant geld op zak dat hij wegstopte voor de belastingdienst. Diamant- en narcoticahandelaren deelden een gelijke voorkeur voor contante betalingen.
'Feitelijk heb ik de rekening overgebracht naar Luxemburg - hogere rente. En je weet, de belastingdienst snuffelt altijd rond bij de Zwitsers, vooral na al die schandalen met nazi-goud. Ik wist niet dat je in Antwerpen was, tot ik vanmiddag Francks secretaresse sprak.'
Ik stelde hem aan Cross voor en vroeg: 'Doe je aankopen in Antwerpen?'
'Je weet het. Het gebruikelijke leveringsplan.' Hij grinnikte.
O, ja, het oude holle-schoenhakplan. Ik herinnerde me dat Leo zijn aankopen door de douane kreeg via een gat in de hak van zijn schoenen. Die knaap had het bedriegen van de douane en belastingen tot een wetenschap verheven.
'We hebben een vrachtlading gave ruwe diamanten meegebracht uit de mijn,' zei ik tegen Leo. 'Loepzuivere d's, allemaal driekaraats of meer.'
'Eh,misschien zouden we eens moeten praten...'
'Geen gepraat, geen onderhandelingen.' Ik sloeg mijn arm om zijn schouders en kneep erin. 'Je bent familie, kerel. Ik wil dat je er zoveel hebt als in je schoenen passen. Ik zal tegen Franck zeggen dat hij ze je voor de helft van de marktprijs geeft.'
Leo viel bijna flauw in mijn armen. Het duurde vijf minuten voor ik me van hem kon losmaken.
Toen hij weg was, keek Cross me bevreemd aan.
'Wat mankeert jou? Is dat niet de stiefbroer die je altijd gehaat hebt?'
'Het is kontneuktijd.'
'Man, op die manier kun je mijn kont neuken wanneer je maar wilt. Die vent verdient een fortuin aan wat je hem zo goedkoop verkocht hebt.'
'Hij zal het nodig hebben,' zei ik grimmig.
De komst van de gepantserde auto deed het gebabbel in het vertrek verstommen. Een vertegenwoordiger van de firma van de gepantserde auto bracht een aktekoffer binnen. Ik moest een grijns onderdrukken bij het zien van de bewakers die hun wapens droegen alsof ze werden aangevallen.
De vertegenwoordiger volgde me naar een aangrenzende kamer, waar ik de aktekoffer van hem overnam en hem liet vertrekken. Alleen in de kamer, maakte ik de aktekoffer open en haalde het buideltje eruit.
Het was leeg.
Ik haalde een ander buideltje uit een geheime zak in mijn jas en schudde het Hart van de Wereld eruit. Ik had zelfs Cross niets verteld over mijn misleiding.
Ik dacht dat, met alle aandacht gevestigd op de bewakers en de pantserauto, niemand zou denken dat ze een lege aktekoffer bij zich hadden en dat ik de diamant in mijn zak had. Het was niet iets dat ik zelf verzonnen had - waardevolle diamanten werden de hele wereld rondgestuurd in pakjes die gemarkeerd waren als andere producten.
Hugo was een genie. Toen het Hart van de Wereld in de glinsterende kom werd geplaatst en de lichtstraal werd aangeknipt, gloeide de diamant als het hart van een vulkaan.
Ik luisterde naar de 'ah's' en 'o's' toen een ober een draagbare telefoon in mijn hand stopte. 'Sorry, sir, maar degene die belde zei dat het dringend was.'
'Hoe gaat het, Win? Ik heb je gemist.'
Er was een slang in elk paradijs.
'Het enige wat je gemist hebt is het schieten van een kogel door mijn hart, Simone. Ik hoop dat je belt om me te vertellen dat Joao dood is en naar de hel is vertrokken.'
'We zijn je familie, Win. Joao en je vader waren als broers, zo mag je niet praten over familie,' zei Simone.
'Je bent een moordzuchtig, bedrieglijk, stelend, vervloekt kreng. Wat wil je?'
'Je weet wat we willen. Je exposeert Joao's vuurdiamant en we kregen niet eens een uitnodiging. We moeten naar de receptie kijken op
cnn.'
'Laten we geen spelletjes spelen, Simone. Joao heeft die diamant van mijn vader gestolen. Zelfs al zou ik hebben besloten het verleden te laten rusten en Joao een paar dollar te geven om de pijn te verzachten, na de manier waarop je me in Angola hebt belazerd krijgen jullie geen rooie rotcent van me.'
'Je begrijpt het niet, Win. Het gaat niet om geld. Joao houdt meer van die diamant dan van wat ook, meer dan van mij. Nu gaat het om bloed. Jouw bloed.'
62
jfk , New York City
Leo vloog eersteklas. Hij had geen idee wat het Win gekost had om hem te laten upgraden van de economy class, waarin hij altijd reisde, maar hij zou tegen Win zeggen dat hij dat niet meer moest doen. Het was verspilling. Hij had liever dat Win hem in plaats daarvan het geld gaf. Hij had gehoord over een man, een van de grootste handelaren aan de New Yorkse diamantbeurs, die altijd economy vloog en het verschil tussen een eersteklas ticket en zijn goedkope ticket aan goede doelen schonk.
Zo'n mentaliteit kon Leo niet begrijpen.
Maar nu hij toch in de eersteklas zat, deed hij zich te goed aan champagne en hors d'oeuvres. Het eten werd geserveerd op porselein in plaats van op de plastic rotzooi die je in de economy class kreeg, en het bestek was van zilver.
Grote klasse, dacht hij.
Hij stopte een mes, vork en lepel in zijn aktetas, samen met een fles wijn en champagne. In zijn aktetas bevonden zich ook overzichten van zijn Zwitserse bankrekening en zijn nieuwe Luxemburgse rekening. Hij had in de laatste vijfjaar een miljoen dollar aan belastingen bespaard door veel van zijn zakelijke transacties in het buitenland onder te brengen. Hij sloot de verkoop in New York en liet de andere partij telegrafisch geld van hun overzeese rekening overboeken naar zijn overzeese rekening. En wat de belastingdienst niet wist kon hem niet deren.
De hakken van zijn schoenen zaten vol met de diamanten die Win hem tegen de helft van de marktprijs had verkocht, hem letterlijk vrijwel cadeau had gedaan. Hij had Win altijd als een arrogante vlerk beschouwd, maar Leo hing overal een prijskaartje aan en wat hem betrof, was Win nu familie.
Hij stopte nog een fles champagne in zijn aktetas.
Het leven was goed.
Hij overhandigde zijn douaneverklaring aan de paspoortcontrole.
'Niets aan te geven, meneer?'
'Nee, ik moest naar een huwelijk in Parijs.'
Zo reisde hij altijd, vloog via Parijs in plaats van Antwerpen of Zwitserland. Als de douanebeambten de diamanthoofdstad of de naam van de geldhoofdstad van de wereld op de aangifteformulieren zagen, betekende dat letterlijk een striptease en een onderzoek van de lichaamsholten. Maar niemand ging voor zaken naar Parijs.
Hij liep door het douanegebied naar de hal toen hij door twee mannen werd aangehouden.
'Agent Wilson, douane,' zei de man en liet een identiteitsbewijs zien. 'Dit is agent Bernstein van de belastingdienst.'
'Wa-wat wilt u?'
'We zullen beginnen met uw aktetas. En uw schoenen.' Wilson grinnikte. 'Daarna zal het interessant worden als we de tangen erbij moeten halen.'
Leo staarde hem met open mond aan.
'Hoe... hoe weet u...'
Iemand heeft het ons in het oor gefluisterd.'
63
Parijs
Ik haalde dezelfde stunt uit op het vliegveld van Orly in Parijs als in Antwerpen door een pantserauto een lege aktetas te laten ophalen terwijl de camera's draaiden en ik de diamant in mijn zak had.
De reputatie van het Hart van de Wereld was hem uit Antwerpen gevolgd en trok nu veel meer aandacht van de media. Een public relations-man die door Franck in de arm was genomen kwam naar het vliegtuig en sprak met de pers, deelde een videoband uit waarop de diamant tijdens de receptie op spectaculaire wijze werd getoond.
Op het vliegveld nam ik afscheid van Cross. Hij ging met een taxi naar het Charles de Gaulle, vanwaar hij terugvloog naar de States, ik ga niet terug naar Indiana, daar heb ik niks te zoeken. Mijn zus woont in L.A. en ze zegt dat het er nooit vriest en zelden regent. Ik ga me installeren op het strand met bier en een lekkere meid. Herstel: meiden.'
Ik wenste hem veel geluk en zei dat hij contact moest houden.
Een limochauffeur stond op me te wachten toen ik door de douane kwam.
'Bonjour, monsieur,' zei de chauffeur.
'Mijn nichtje wordt verondersteld hier te zijn,' zei ik.
'Het spijt me, monsieur, maar er was enige verwarring en mijn baas heeft verzuimd me te vertellen dat ik haar af moest halen. We halen haar onderweg op.'
Er was iets vreemds aan de jas van de chauffeur - hij paste niet om zijn gespierde armen en schouders, en evenmin om zijn buik. Hij had een Zuid-Europees uiterlijk, donkere ogen en een donkere huid, en hij sprak slecht Frans met een zwaar accent. Ik wist niet zeker waar het vandaan kwam, het had iets Europees, maar ik bofte dat ik zijn Frans begreep - meestal als ik in Parijs kwam hadden de taxichauffeurs Zuid-Aziatische voorouders, en ging er altijd iets verloren in de vertaling als ik probeerde te communiceren.
Ik stapte achter in de auto. Er stond een koelemmer met champagne voor me klaar. Ik pakte een van de kranten die in de limo lagen en keek die snel door om te zien of er ook artikelen in stonden over de diamant. Mijn Frans was vrij goed, stukken beter dan wat ik van de chauffeur had gehoord. Als tiener logeerde ik vaak bij mijn Parijse familie, mensen die als 'neven en nichten' werden aangeduid, al was hun familierelatie slechts vaag omschreven.
De familie zat in de juwelenbusiness en ik had geregeld dat ze me her en der zouden introduceren en de gastenlijst zouden opstellen voor de galareceptie die ik van plan was te geven. Ik had Yvonne, de nicht die me zou komen afhalen, in jaren niet gezien. Ik herinnerde me haar als een serieuze jonge vrouw die hard werkte in de familiezaak in het district St. Cloud. Ze had onlangs het management van de firma overgenomen toen haar vader met pensioen ging.
Ik pakte de fles champagne en begon hem open te maken toen de limo plotseling aan de kant van de weg stopte, waar een man stond te wachten. Het portier aan de kant van het trottoir werd geopend en een man stapte in.
'Wat...'
Hij had een pistool en een opvliegend temperament.
'Hou je verdomde bek.'
Hij sprak Portugees. Ik besefte nu de oorsprong van het accent van het Frans van de chauffeur.
'De groeten van Joao.'
Ik heb de diamant niet.'
Ik schrok me ongelukkig. De hand waarmee die vent het pistool vasthield trilde hevig. Hij was niet bang. Zijn doffe ogen en strakke gelaatsspieren leken van iemand die te veel crack gebruikte.
Hij sloeg me in het gezicht met het pistool.
'Luister goed, amigo, dan heb je een kans om in leven te blijven. We gaan ergens heen waar een telefoon is. Je gaat het regelen dat de diamant aan ons wordt overgedragen. Als je een vergissing maakt aan de telefoon hak ik je neus eraf. Als degene die je belt een vergissing maakt, hak ik een stukje van je af voor elk uur oponthoud, te beginnen met je ballen. Entender?'
Ja, ik begreep het. Mijn verdomde briljante plan om de aandacht van me af te leiden met de routine van de pantserauto maakte me kwetsbaar. Ik had met de diamant, die ik in mijn zak had, in die verdomde pantserauto moeten zitten. Zodra dit straatschorem de diamant op me vond, of ik overhandigde hem als ze begonnen mijn neus af te snijden, zouden ze me vermoorden.
'Hou op met denken.'
Ik dacht niet. Ik was high van de adrenaline omdat ik in paniek was. De klootzak hief het pistool op en sloeg op mijn knie. Ik gaf een gil en boog me voorover van de pijn. Toen ik overeind kwam, duwde ik zijn hand met het pistool opzij en draaide me bliksemsnel om, zwaaiend met de champagnefles. Ik trof hem in het gezicht, tegen zijn neus, en bespatte mij en het interieur met bloed.
Zijn hoofd viel met een klap achterover en het doffe licht in zijn ogen verduisterde.
De chauffeur trapte op de rem en draaide zich met een pistool in de hand om toen ik me naar hem toe draaide. Ik bukte me. Ik kreeg het portier te pakken en trok aan de hendel, bonkte tegen de deur met mijn hoofd en schouder en vloog met het gezicht omlaag naar buiten. Ik kwam met een smak op mijn buik en elleboog op het asfalt terecht, rolde om, met fladderende armen en benen.
Toen bleef ik stil liggen, duizelig en met suizende oren. Ik ging op mijn knieën zitten. Ik voelde geen pijn - mijn lichaam was gevoelloos door de schok. Het geluid van piepende banden joeg mijn adrenaline omhoog - ze gingen me overrijden.
Er waren auto's genoeg op de snelweg, maar ik lag aan de kant op een bovenkruising - er kwamen geen auto's mijn richting uit. Een auto achter me gaf gas en schoot vooruit. Ik draaide me met een ruk om. De limo - de schoft kwam terug. Ik kwam overeind en dook naar de reling, hing er op mijn buik overheen, starend naar een diepte van tien of twaalf meter naar de snelweg onder me. Ik kon nergens heen en bleef me met beide handen vasthouden toen de limo achteruitreed, schurend langs de kant van de reling. Toen hij stopte op de plaats waar ik lag, verscheen een bloederig gezicht met platgedrukte neus in het zijraam.
De kerel probeerde het portier te openen, maar de auto stond te dicht bij de reling. Hij schreeuwde tegen me, hief het pistool omhoog en begon te schieten. Ik bukte me, maar bleef me vasthouden toen het raam explodeerde. Het duizelde me nog steeds en in mijn oren klonk een vage sirene.
Ik keek op toen hij het glas wegsloeg en het pistool naar buiten stak en op mij richtte. De limo zwenkte plotseling weg van de muur en de gangster verdween uit het gezicht toen de limo zich in het verkeer mengde en een hevige zwaai maakte om een botsing te vermijden. Hij was ongeveer vijftien meter bij me vandaan toen hij weer met de bumper aan de passagierskant tegen de reling sloeg en vervolgens stuiterde en op de snelweg dook.
Een paar seconden gingen voorbij voordat ik besefte dat wat ik gehoord had een echte sirene was. De chauffeur van de limo moest het ook hebben gehoord.
Maar het was geen politieauto. Een ambulance kwam snel aangereden en de verpleger die voorin zat staarde naar me terwijl ik me vastklampte aan de reling.
64
♦
'Heel, heel slim van je,' zei mijn Franse nicht Yvonne. 'Dat is precies wat je moet doen als je ontvoerd wordt, onmiddellijk terugvechten.' Ze sprak sneller dan een afgeschoten kogel en mijn Frans werd op de proef gesteld, want ik moest mijn best doen om haar bij te houden.
Ik heb een ontvoeringscursus gevolgd,' zei ze. ik moest wel toen ik een reis naar Japan maakte met diamanten in de zoom van mijn jas genaaid. De enige manier waarop de verzekeringsmaatschappij me wilde verzekeren tegen ontvoering tijdens de reis was door die cursus te volgen. Daar vertelden ze me dat de beste en waarschijnlijk enige keer dat je de kans hebt om te ontsnappen in de eerste paar ogenblikken van de ontvoering is. Dat is het moment waarop de ontvoerders je net gegrepen hebben, ze zich nog in een vreemde omgeving bevinden die ze niet onder controle hebben, en afgeleid worden omdat ze op moeten passen voor politie en eventuele getuigen. Zodra ze je eenmaal hebben meegenomen naar hun schuilplaats ben je verloren. Dat is hun territorium, een veilige, gecontroleerde omgeving zonder getuigen.'
'Ik ben bang dat ik er niet mee kan pochen dat ik slimmer was dan zij. Ik had toevallig een fles champagne in mijn hand, toen ik in paniek raakte en reageerde op een klap met een pistool tegen mijn knie. Zonder de champagne, een Taittinger Blanc de Blanc negentien...'
Ze begon te lachen. Yvonne was degene die verondersteld werd in de limo te zitten die me afhaalde. Gelukkig voor ons allebei hadden de gangsters haar met rust gelaten. De limo werd gevonden op een afslag van de snelweg. De chauffeur lag gebonden en gekneveld, maar verder ongedeerd, op de achterbank van de limo.
Het was al laat in de middag toen ik eindelijk klaar was bij de politie. Ik vertelde hun de waarheid over alles wat ik had waargenomen of gehoord tijdens de poging tot ontvoering - behalve Joao's naam. Er zou niets met Joao gebeuren als ik zijn naam noemde, want hij was duidelijk niet uit zijn rolstoel gekomen om persoonlijk de ontvoering te leiden, en hij zou een waterdicht alibi hebben. Ik wilde vermijden dat ik een miljoen vragen zou moeten beantwoorden over mijn eigen connecties met Joao, van bloeddiamanten tot een vuurdiamant.
Het verhaal dat ik vertelde hoe ik in het bezit was gekomen van het Hart van de Wereld - dat ik hem had gekocht van een geheimzinnige zwerver die me op een avond had aangehouden toen ik terugkeerde naar de Blue Lady-mijn - bevatte geen greintje waarheid, maar niemand kon bewijzen dat het een leugen was. Niet dat iemand naar Angola zou gaan om erachter te komen.
Yvonne had me afgehaald van het politiebureau en me meegenomen om wat te eten en te drinken. Ik had dat drinken hard nodig.
'Het heeft één positieve kant,' zei ik. 'De publiciteit als gevolg van de poging tot diefstal zal de diamant geen kwaad doen.'
'Heb je het daarom op touw gezet?'
Ik wreef over mijn zere knie. 'Als ik dat had gedaan zou ik die klap op mijn knie hebben overgeslagen. Vertel eens wat over Rona. Ik heb gelezen dat ze hetero is, een lesbienne, een nymfomane, een hermafrodiet, biseksueel, en dat ze een sekseverandering heeft ondergaan en oorspronkelijk Ron heette.'
We waren op weg naar een modeshow. Rona, zonder achternaam, was een van de beroemdste modeontwerpsters ter wereld.
'De verhalen over haar sekse en seksuele voorkeur zijn waarschijnlijk waar - stuk voor stuk. Ze beweert dat haar seksuele voorkeur en verlangens veranderen met de stand van de maan. Of is het haar astrologisch teken dat maandelijks verandert? Hoe dan ook, Rona begon met de neus te hebben en eindigde met het oog.'
'De neus en het oog?'
'Voor parfum moet je een neus hebben, zo is ze begonnen. Ze werkte voor Nicholas Romanov, de parfumeur, die beweert dat hij een afstammeling is van de tsaren. Toen Romanov stierf, nam zijn vrouw de zaak over en Rona ging weg toen de vrouw haar min of meer aan de kant begon te zetten. Een grote fout, want het was Rona die de neus had. Rona kwam met haar eigen parfumlijn, die een hit werd. Toen ze bekend was geworden met haar parfums deed ze de overstap naar de mode en daar bleek ze een oog voor te hebben. Ze doet het pas een paar jaar, maar haar kleren zijn het onderwerp van gesprek in de mode-industrie. Je hebt waarschijnlijk wel een paar van haar ontwerpen gezien die nauwelijks bleven kleven aan het lijf van sommige bijna-naakte actrices tijdens de Academy Award-uitreiking verleden jaar.'
Ik vrees dat ik diep in de modder van de mijn zat tijdens de Academy Awards.' Ik keek even naar het juwelenkistje achter in de auto. Ze bracht juwelen naar de modeshow, 'rent-a-gem' noemde Yvonne haar overeenkomst met Rona. Ze leende de juwelen aan de ontwerpster, die ze door de modellen liet dragen op de catwalk, en
Yvonne kreeg op haar beurt gratis publiciteit voor haar juwelierszaak.
'Zijn er juwelen bij die wat waard zijn?' vroeg ik.
'Niets. Ik riskeer geen waardevolle stukken bij die modellen. Ze zijn in staat na de show door de zijdeur naar buiten te glippen en met het eerstvolgende vliegtuig terug te gaan naar Barbados of waar ze ook rondhangen tussen de shows in. Nee, het is allemaal mooi en opvallend, maar de meeste zijn kopieën van onze betere ontwerpen.'
'Een geurtje met een waarde van vijftig cent kun je voor vijftig dollar verkopen.'
'Wat bedoel je?'
Ik dacht aan een gesprek dat ik heb gehad met zakenrelaties over een plan om in de diamanthandel te gaan. Ik wil een nieuwe benadering van die oude handel. Geurtjes van penny's kun je verkopen voor penny's of voor veel dollars, afhankelijk van het feit hoe ze worden verpakt en geadverteerd, maar het probleem met diamanten is dat ze een product zijn als karbonades.'
Yvonne krijste. 'Karbonades?'
'Die zijn allemaal hetzelfde.'
'Niet voor de varkens.'
'Wel voor de consumenten. Maar goed, het voorbeeld dat ik gaf over diamanten is dat ze geen modeartikel zijn, althans niet op grossiersniveau, omdat ze allemaal hetzelfde zijn. Maar parfum en kleren zijn anders. Geurtjes van vijftig cent kun je verkopen voor...'
'Vijfhonderd.'
'En van katoen ter waarde van een dollar kun je een jurk maken van vijftig dollar voor een wandelingetje naar de supermarkt of van vijfduizend voor een wandelingetje naar de Academy Awards.'
Ik snap het. Diamanten zijn onderhevig aan de wetten van vraag en aanbod, mode niet,' zei Yvonne. 'Mode creëert zijn eigen vraag, maar een diamant is een diamant is een diamant. Behalve natuurlijk als het een vlammende robijnrode is die niemand ooit nog gezien heeft.'
'Jij bent verwend. Met het Hart van de Wereld krijg je een proefje van het soort prijsstijging dat je in de modewereld vindt. De diamant is het honderd- of duizendvoudige waard van de gewone karaat-waarde omdat hij uniek is. Maar zo'n diamant, een die de karaat-waarde gigantisch te boven gaat omdat hij uniek is, komt eens in een eeuwigheid voor. Je probeert een manier te vinden om andere diamanten meer waard te maken dan hun boekwaarde en het lukt je niet. Dat proberen ze al heel lang.'
Ik gaf haar een duwtje met mijn elleboog. 'Er is een oud gezegde: Zeg nooit nooit.'
'Win, als jij een nieuwe manier weet te verzinnen orn diamanten op de markt te brengen, laat het me dan weten. Ik wil er ook van profiteren.'
65
In mijn ogen was Rona van onbepaalde leeftijd en seksuele voorkeur. Misschien als ik haar zonder haar kleren zag, zou ik een beter idee hebben van wie en wat ze was. We gingen achter de coulissen en Yvonne stelde me voor.
'Dus jij bent de man met de vuurdiamant die dieven van zich afslaat,' zei Rona. 'Ik heb het op de televisie gezien. Je moet hem na de show meenemen naar mijn party. Het was dom van je om met die dieven te vechten. Laat hem meenemen en incasseer het verzekeringsgeld. Breng hem vanavond mee, dan steel ik hem van je.'
Ze sprak twee keer zo snel als Yvonne en haar Frans was maar half zo goed. Ze was alweer weg, zonder op antwoord te wachten. Ze was half tornado, half tiran. Op de modeshow ging ze achter de schermen van model naar model, trok kleren recht, gilde bevelen, ruziede met de meisjes, schreeuwde tegen haar assistentes. Ze functioneerde op adrenaline met een hoog octaangehalte, het soort dat een Concorde in de lucht houdt.
Het gerucht verspreidde zich dat ik de man was die een diamantmijn en de kostbaarste diamant ter wereld bezat, en vrouwen die me op straat nog geen glimlach gegund zouden hebben, keken naar me of ik een filmregisseur was die op zoek was naar een hoofdrol - via de castingmatras.
Yvonne vond het grappig. 'Wij vrouwen voelen ons aangetrokken tot de rijkdom en macht van een man, dat vinden we sexy. Vroeger was het de holbewoner met de grootste knots, nu is het de man met de grootste bankrekening. Maar in ieder geval zit er een praktische reden achter die aantrekkingskracht. Mannen zijn veel elementairder en lichtzinniger - geef ze een paar tieten en een kontje, en het kan ze niet schelen wat ze op de bank of in hun hoofd hebben.'
Het zien van de modellen in diverse stadia van chaotische ontkleding deed me denken aan de keren dat ik naar Katarina ging kijken als ze een modeshow liep. Preutsheid hoorde er niet bij. Wat ik zo
verbazingwekkend vond aan het beroep was dat veel vrouwen er beter uitzagen met kleren aan dan uit. Hun lange, slanke lijven met bescheiden borstomvang waren uitstekend geschikt voor designers die hun kleding presenteerden, maar mij waren ze te mager. Een enkele keer was er een Katarina met een weelderig, gevuld lichaam dat met of zonder kleren perfect was. Het topmodel van de show, een Italiaanse vrouw met wie Katarina had gewerkt en van wie ze had gezegd dat ze temperamentvol was, beantwoordde aan haar reputatie. Net als Katarina wilde ze niet zomaar alles dragen, en ze had het recht te weigeren als ze vond dat de kleren haar niet goed stonden.
'Dit is niet de outfit die ik zou dragen,' zei ze tegen Rona. 'Je hebt er op het laatste moment iets aan veranderd.'
'Je draagt het, of je loopt nooit meer een show.'
Dat lokte een explosie uit van Italiaanse, Franse en Engelse scheldwoorden. De vrouwen stonden recht tegenover elkaar, met een rood, kwaad gezicht. Het was de grote finale van de show. Rona probeerde de jurk recht te trekken en de vrouw duwde haar handen weg.
Ik zie eruit als een koe.'
'Je bént een koe! Je hebt een contract getekend voor drie keer lopen. Je draagt die outfit of je kunt naakt en loeiend over de catwalk lopen!'
'Oké, goed, barst jij, loeder. Ik ga naakt.'
Ze begon de kleren uit te trekken, gooide alles van zich af tot ze spiernaakt was.
'Zo! Klaar om de catwalk op te gaan!'
Rona keek haar aan. Ze was vuurrood en balde haar vuisten.
Ik kwam tussenbeide en haalde het buideltje met de vuurdiamant uit mijn zak.
Ik heb het perfecte sieraad om de show mee te eindigen,' zei ik tegen Rona. 'Je mag dit dragen.'
Ik hield de diamant op. Ik had hem in een simpele zetting laten monteren met een dun gouden kettinkje, zodat hij gemakkelijker te hanteren was en moeilijker te verliezen.
Ze staarden allebei met open mond naar de diamant.
'O, mijn god,' zei het model. 'Het is de vuurdiamant.'
Rona schudde haar hoofd. 'Dat zegt niets over mijn ontwerpen.'
'Dat doet het wél. Het lanceert je nieuwe lijn van modieuze diamanten.'
Ik hing de diamant om de hals van het model.
'Dit is de kostbaarste diamant ter wereld,' zei ik. 'Je draagt honderd miljoen dollar om je hals. Als je in de richting van de deur rent, schieten mijn bewakers je in de rug.' Ik verzon de prijs, maar het was een aardig rond bedrag.
'O, mijn god.' Ze hief de diamant op om hem te bekijken en keek toen naar mij. 'Ik ben dol op diamanten,' kirde ze.
66

'Karbonades?'
Rona trok een zuur gezicht.
We waren alleen in haar appartement op het ïle St.-Louis dat uitzicht bood op de Seine en de Rive Gauche. Het publiek had de zaal afgebroken tijdens de modeshow toen het Hart van de Wereld werd getoond. Daarbij kwam nog het feit dat het alles was wat het model droeg. Rona kwam vlak achter het model aan en kondigde haar nieuwe lijn van modediamanten aan. Dat was alles wat ze zei, wat slim was, want we hadden nog niet bedacht wat precies een lijn van 'modediamanten' was.
'Karbonades!' herhaalde ze.
Ik lachte. Ik had haar de les 'diamanten zijn een artikel' gegeven elke keer dat ik het had over het beginnen van een modelijn.
'Maar dat hoeven ze niet te zijn,' zei ik. 'Ik realiseerde me dat toen ik zag hoe je een handvol stof nam en met een knip hier en een plooitje daar het hele uiterlijk van een jurk veranderde.'
'We hebben unieke kleren,' zei ze. 'Elk model is anders. Is dat mogelijk?'
'Binnen zekere grenzen. De meeste diamanten krijgen achtenvijftig facetten, dat heet een 'briljant' slijpsel. Dat aantal werd gekozen omdat daardoor het licht gemaximaliseerd wordt en de diamant een felle schittering krijgt. Maar er zijn andere slijpsels die kunnen worden gebruikt. DeTiffany Diamond heeft negentig facetten. Kortom, er zijn tientallen manieren om een diamant te slijpen. Achtenvijftig wordt het meest gebruikt omdat het een goed resultaat geeft. Soms bepaalt de diamant zelf hoe hij moet worden geslepen.'
Ik kon haar hersens zien werken, ze had me niet onderbroken. Ik ging door.
Ik wil niet de indruk wekken dat alle diamanten van dezelfde grootte en helderheid tegen dezelfde prijs worden verkocht als ze geslepen zijn en in de detailhandel komen. Een voorname juwelier zal vergelijkbare artikelen tegen een hogere prijs verkopen dan een discountzaak. Maar op groothandelsniveau - onder handelaren - zijn de prijzen aardig gestandaardiseerd, gebaseerd op grootte en kwaliteit. De ene diamant kan voor meer geld worden verkocht dan een andere met dezelfde kleur en helderheid en slijpsel omdat hij meer schittert - misschien was de diamant in het begin groter en verwijderde de slijper meer ervan om een beter resultaat te krijgen. Het hangt ervan af hoeveel speling hij heeft om te slijpen, omdat de glans vaak te subtiel is om te worden gezien, tenzij de diamant heel zorgvuldig onderzocht wordt.'
'Maar je kunt een Rona-diamant op de markt brengen, een uniek slijpsel dat niemand anders gebruikt?'
'Ja.'
'Dan moeten we een uniek slijpsel hebben,' zei ze. 'Daar gaat de mode per slot om. Vrouwen kopen mijn kleding niet bij Bon Marché of Macy's, ze kopen ze in zaken waar slechts unieke exemplaren worden verkocht.'
Ik zal zorgen voor de beste diamantslijper ter wereld en voor een uniek ontwerp en een schitterende glans. Misschien zullen we het aantal facetten drastisch moeten vermeerderen, meer dan negentig misschien, om de juiste glinstering te krijgen. Het zal meer kosten en alleen kunnen worden toegepast op de grotere stenen.'
Ze wuifde de extra kosten weg. 'Productiekosten betekenen niets in de mode. Je zei dat de mensen bereid zijn voor dezelfde diamant meer te betalen in een chique zaak als Bulgari en Tiffany's dan in een discountzaak.'
'Dat klopt, in de detailhandel zijn mensen bereid meer te betalen voor het privilege van het winkelen in zaken waar snob-appeal in de koopprijs is verwerkt. Maar de prijzen zullen niet radicaal verschillend zijn voor precies dezelfde diamant met precies dezelfde schittering. Chique zaken verkopen betere kwaliteit. Zoals ik al zei, twee diamanten met dezelfde helderheid en hetzelfde slijpsel hoeven niet per se dezelfde schittering te hebben.'
'Mensen zijn allemaal malloten als het op mode aankomt,' zei Rona. 'Elke vrouw denkt dat als ze een jurk van me koopt er maar één exemplaar van bestaat. Van mijn duurdere ontwerpen stuur ik er maar één naar een winkel, maar er zijn duizenden winkels van Parijs tot San Francisco tot Tokyo. Als een actrice in een jurk gezien wordt in een nationaal tijdschrift of op een awards-show, stop ik de winkels vol met dat ontwerp. Vrouwen vinden het oké om een vrouw te imiteren die als goedgekleed en sexy wordt beschouwd.'
'Misschien zullen we de koper het ontwerp laten bepalen,' zei ik.
'Pardon?'
'Dat zou het pas echt exclusief maken.'
'Hoe wil je dat met diamanten doen?'
'De mensen zijn gewend een winkel binnen te lopen en een diamant uit te zoeken die al is geslepen en gezet. Maar als we eens iets echt unieks boden? Laat hen de zaak binnenkomen, een ruwe diamant kiezen, gebaseerd op de grootte en helderheid die ze zich kunnen permitteren en dan de vorm en het slijpsel kiezen dat ze willen.'
'Is dat mogelijk?'
'Met dure stenen wel, ja. En het gebruik van een geautomatiseerd programma om het ontwerp te bepalen zou niet alleen indruk maken maar onmiddellijk resultaten opleveren. We zullen alleen maar handelen in ruwe diamanten van een bepaalde vorm, en waarvan de helderheid kan worden aangetoond met een beperkt aantal verschillende slijpsels. We kunnen computermodellen tonen die de klant het eindresultaat laten zien van de diverse slijpsels. Ze kunnen een Rona-diamant kiezen, de standaardbriljant met achtenvijftig facetten, of iets volkomen unieks.'
Ik laat het slijpen aan jou over. We moeten nog drie belangrijke dingen bespreken. Ten eerste, waarom wil je mij hierbij betrekken?'
'Exclusiviteit. Kleren en parfum zijn naar mensen genoemd. Niemand heeft ooit iets met diamanten gedaan. Zoals de beste reclameslogan in de geschiedenis zegt: Diamonds are forever. Ze zijn de hardste substantie op aarde, harder dan staal. Als je parfumlijn vervlogen is en de door jou ontworpen kleren versleten zijn, zullen de diamanten die je naam dragen blijven bestaan. Over duizend jaar zal een Rona-diamant even fel glinsteren als vandaag.'
Haar ogen begonnen te schitteren bij het idee van een onsterfelijke naamsbekendheid. Wat ik er niet bij vertelde was dat ik van plan was op de lange duur heel wat meer uit het gebruik van haar naam te halen dan ze zich kon voorstellen. Natuurlijk zouden we winkels hebben in New York, Londen, Parijs en Beverly Hills, en ons richten op de rijke klanten. Maar op een dag zou ik zelfs nog meer geld verdienen met het verkopen van een Rona-lijn aan zaken als Wal-Mart. Het was nu niet het moment om met dat idee te komen. Rona had een enorm snob-appeal omdat ze de grootste snob ter wereld was. Haar te strikken voor massaproductie zou moeten wachten tot ze het geld nodig had.
'Goed, de tweede vraag is: hoeveel krijg ik voor het gebruik van mijn naam?'
Ik grinnikte, ik dacht dat je ons je naam zou laten gebruiken ter wille van de kunst, een soort geschenk aan de wereld.' Ik stak mijn handen op om een stroom profane woorden te stoppen, ik maak maar gekheid, maar je kunt je hier nooit een buil aan vallen. In wezen verleen je een licentie voor het gebruik van je naam en laat je al het werk aan mij over. We zullen andere licentieverdragen bekijken en voorwaarden bedenken die heel gunstig zullen zijn.'
'De overeenkomst zou niet alleen over geld gaan; mijn naam is
mijn handelsmerk. Ik zal absoluut willen weten hoe mijn naam gebruikt wordt - dat die niet misbruikt wordt of voor iets wat een smet op mijn reputatie zou werpen.'
'Dat is niet meer dan eerlijk. Wat is het derde?'
'Laat me die rode diamant zien.'
We hadden op veilige afstand van elkaar gezeten, maar nu kwam ze dichterbij, zat bijna boven op me.
'Die ligt weer in de kluis...'
'Hij zit in je zak. Je bent er veel te verliefd op om hem uit het oog te verliezen.'
Slimme meid. Ik overhandigde haar het Hart van de Wereld.
Ze draaide de diamant rond in haar hand, ving het licht op.
'Ongelooflijk. Het lijkt werkelijk of er een vuur in brandt.'
Ze legde haar hand op mijn schoot. Ze kneep met één hand in mijn penis en met de andere in de diamant.
'We zullen de deal met een wip bezegelen,' zei ze. 'Mars staat in Steenbok, Mercurius is in stijgende lijn. Ik ben heteroseksueel en geil in deze tijd van de maand.'