DE GEVENDE MAN

Ja, ik heb veel gezien in deze wereld. Ik ben getuige van de grootste rampen en werk voor de allergrootste schurken.

Maar er zijn ook andere momenten.

Er is een veelheid van verhalen waar ik mij tijdens mijn werkzaamheden door laat afleiden, net als door de kleuren. Ik verzamel ze op de ongelukkigste, ongelooflijkste plekken en denk er graag aan terwijl ik werk. De Boekendief is zo’n verhaal.

Toen ik naar Sydney reisde om Liesel op te halen, kon ik eindelijk iets doen waarop ik al heel lang had gewacht. Ik zette haar neer en wij liepen over Anzac Avenue, vlak bij het voetbalveld, en ik haalde een stoffig zwart boekje uit mijn zak.

De oude vrouw wist niet wat ze zag. Ze pakte het aan en zei: ‘Is dit het echt?’

Ik knikte.

Met bevende handen opende ze De Boekendief en sloeg de pagina’s om. ‘Ongelooflijk…’ Ook al was de tekst verbleekt, toch kon ze haar woorden nog lezen. De vingers van haar ziel beroerden het verhaal dat ze lang geleden had geschreven in haar kelder in de Himmelstraat.

Ze ging op de stoep zitten en ik volgde haar voorbeeld.

‘Heb jij het gelezen?’ vroeg ze, maar ze keek me niet aan. Ze kon haar ogen niet van de woorden afhouden.

Ik knikte. ‘Heel vaak.’

‘Begreep je het?’

En op dat moment viel er een lange stilte.

Er reden een paar auto’s voorbij. Hun bestuurders waren Hitlers en Hubermanns, en Maxen, moordenaars, Dillers en Steiners…

Er waren heel veel dingen die ik de boekendief wilde vertellen, over schoonheid en wreedheid. Maar wat kon ik haar over die dingen vertellen wat ze zelf nog niet wist? Ik wilde haar uitleggen dat ik voortdurend bezig ben het menselijk ras te overschatten en te onderschatten – dat ik het maar zelden gewoon schat. Ik wilde haar vragen hoe één en hetzelfde tegelijkertijd zo lelijk en zo prachtig kon zijn, en zijn woorden zo vernietigend en zo briljant.

Geen van die dingen kwam echter over mijn lippen.

Het enige wat ik kon doen, was mij naar Liesel Meminger omdraaien en haar de enige waarheid te vertellen waarvan ik echt zeker ben. Ik zei het tegen de boekendief en ik zeg het nu tegen jou: