Ik ben voor mijn volk vader en moeder tegelijk. Ik heb de vervoering van de geboorte ervaren en de vervoering van de dood en ik ken de patronen die jullie je eigen moeten maken. Heb ik niet in een roes rondgedwaald door het heelal van vormen? Ja! Ik heb jullie met lichtende lijnen zien schetsen. Dat heelal dat jullie beweren te zien en te voelen, dat heelal is mijn droom. Al mijn energie richt zich erop en ik bevind mij in alle mogelijke gebieden tegelijk. Zodoende worden jullie geboren.

De Gestolen Verslagen

'Mijn Vissprekers vertellen me dat je onmiddellijk na Siaynoq naar de Citadel bent vertrokken,' zei Leto.

Verwijtend staarde hij naar Idaho, die vlak naast de plek stond waar een uur geleden Hwi nog zat. Zo kort geleden nog maar en toch voelde Leto het als een leegte van eeuwen.

'Ik had tijd nodig om na te denken,' zei Idaho. Hij keek in de donkere kuil waarin Leto's wagen stond.

'En om met Siona te praten?'

'Ja.' Idaho richtte zijn ogen op Leto's gezicht.

'Maar je vroeg naar Moneo,' zei Leto.

'Rapporteren ze elke handeling die ik verricht?' wilde Idaho weten.

'Niet elke handeling.'

'Soms moeten mensen een tijdje alleen zijn.' 'Vanzelf. Maar je moet het de Vissprekers niet kwalijk nemen dat ze zich zorgen over je maken.'

'Siona zegt dat ze een proef zal moeten afleggen.' 'Heb je daarom naar Moneo gevraagd?' 'Wat is dat voor proef?'

'Moneo weet het. Ik nam aan dat je hem daarom wilde spreken.'

'Jij neemt niets aan! Jij weet.'

'Siaynoq heeft je van streek gemaakt, Duncan. Het spijt me.' 'Heb je er enige voorstelling van hoe het is om mij te zijn... hier?'

'Het lot van de ghola is niet makkelijk,' zei Leto. 'Het ene leven is zwaarder dan het andere.'

'Ik heb geen behoefte aan kinds gefilosofeer!' 'Waar heb je dan wel behoefte aan, Duncan?' 'Ik moet een aantal dingen weten.' 'Zoals?'

'Ik begrijp die mensen om jou heen geen van allen! Zonder ook maar een spoor van verbazing vertelt Moneo me dat Siona lid was van een opstandige beweging die tegen jou is gericht. Zijn eigen dochter!'

'Moneo was in zijn tijd ook een rebel.'

'Begrijp je nu wat ik bedoel? Heb je hem ook een proef laten afleggen?'

'Ga je mij ook een proef afnemen?' 'Ik doe niet anders.'

Idaho keek hem kwaad aan en zei toen: 'Ik begrijp je regering niet, ik begrijp je rijk niet, ik begrijp helemaal niets. Hoe meer ik te weten kom, des te meer besef ik dat ik totaal niet weet wat er gaande is.'

'Wat een geluk dat je de weg naar de wijsheid hebt ontdekt,' zei Leto.

'Wat?' In zijn verblufte verontwaardiging verhief Idaho zijn stem tot een slagveldgebrul dat het hele vertrekje vulde.

Leto moest lachen. 'Duncan, heb ik je niet verteld dat de veronderstelling dat je iets weet, de meest volmaakte barriere is tegen het leren van nieuwe dingen?'

'Vertel me dan wat er gaande is.'

'Mijn vriend Duncan Idaho is bezig een nieuwe gewoonte te verwerven. Hij leert om altijd te kijken achter de dingen die hij meent te weten.'

'Al goed, al goed.' Idaho knikte traag op de maat van zijn woorden. 'Wat zit er dan achter dat je mij aan deze Siaynoq-geschiedenis hebt laten meedoen?'

'Ik kweek een band tussen de Vissprekers en de bevelhebber van mijn Garde.'

'En ik moet ze me met geweld van het lijf houden! Het escorte dat me naar de Citadel bracht wilde onderweg stoppen voor een orgie. En het groepje dat me hierheen terughaalde toen jij...'

'Ze weten hoeveel genoegen het me doet om kinderen van Duncan Idaho te zien.'

'Verdomme! Ik ben je dekhengst niet!'

'Je hoeft niet te schreeuwen, Duncan.'

Idaho haalde een paar maal diep adem en zei toen: 'Als ik nee tegen ze zeg, doen ze eerst gekwetst en daarna behandelen ze me als een of andere vervloekte...' hij schudde zijn hoofd, 'heilige of zoiets.'

'Gehoorzamen ze je niet?'

'Ze doen alles zonder vragen... tenzij het tegen jouw bevelen indruist. Ik wilde hier niet terugkomen.' 'Toch hebben ze je hier gebracht.'

'Je weet verdomd goed dat ze jou niet ongehoorzaam zullen zijn!'

'Ik ben blij dat je gekomen bent, Duncan.' 'Ja, dat zie ik!'

'De Vissprekers weten hoe bijzonder jij bent, hoezeer ik op jou gesteld ben. Het is nimmer een kwestie van gehoorzaamheid of ongehoorzaamheid als het tussen jou en mij speelt.'

'Waarvan is het dan wel een kwestie?'

'Van trouw.'

Idaho bleef bedachtzaam zwijgen.

'Voelde je de kracht van Siaynoq?' vroeg Leto.

'Hokus-pokus.'

'Waarom laat je je er dan door van streek brengen?' 'Jouw Vissprekers zijn geen leger, ze zijn een politiemacht.' 'Ik zweer op mijn naam dat dat niet zo is. Een politiemacht is onvermijdelijk altijd corrupt.'

'Je probeerde me met macht te verleiden,' verweet Idaho hem. 'Dat is de proef, Duncan.' 'Vertrouw je me niet?'

'Ik vertrouw jouw trouw aan de Atreides onvoorwaardelijk en zonder enige twijfel.'

'Waar slaat dit gepraat over corruptie en op de proef stellen dan op?'

'Jij was degene die mij ervan beschuldigde dat ik een politiemacht heb. Een politieapparaat ziet er altijd op toe dat het misdadigers goed gaat. Je moet al een behoorlijk domme politieman zijn om niet in te zien dat de gezagspositie de meest welvarende misdadigerspositie is die er bestaat.'

Idaho ging met zijn tong langs zijn lippen en staarde Leto zichtbaar verbaasd aan. 'Maar de zedelijke opvoeding van... ik bedoel de wettelijke... de gevangenissen om...'

'Wat heb je aan wetten en gevangenissen als het geen zonde is om de wet te overtreden?'

Idaho hield zijn hoofd een beetje schuin. 'Probeer je me nu te vertellen dat jouw vervloekte godsdienst...'

'Straf voor zonden kan zeer buitensporig zijn.'

Idaho wees met zijn duim over zijn schouder naar de buitenwereld achter de deur. 'Al dat gepraat over doodstraf... die geseling en...'

'Waar mogelijk probeer ik het zonder dagelijkse wetten en gevangenissen te stellen.'

'Je moet toch minstens een paar gevangenissen hebben.'

'Vind je? Gevangenissen zijn alleen nodig om de illusie te wekken dat gerechtshoven en politieapparaten doelmatig werken. Ze zijn een soort arbeidsplaatsverzekering.'

Idaho draaide zich half om en priemde zijn wijsvinger in de richting van de deur waardoor hij het kleine vertrek was binnen gestapt. 'Jij hebt hele planeten die niks anders zijn dan een gevangenis!'

'Tja, je zou waarschijnlijk alles als een gevangenis kunnen zien als je illusies die kant op werken.'

'Illusies!' Idaho liet zijn hand vallen en bleef als met stomheid geslagen staan.

'Ja. Jij praat over gevangenissen en politie en wettigheid; allemaal prachtige illusies waarachter een welvarende machtsstructuur rustig zijn gang kan gaan terwijl die er ondertussen heel nauwkeurig op toeziet dat hij zelf onder en boven zijn eigen wetten blijft.'

'En jij denkt dat je misdaad kunt bestrijden met...'

'Geen misdaad Duncan, zonde.'

'Jij denkt dus dat jouw godsdienst in staat is...'

'Ken je de hoofdzonden?'

'Wat zijn die?'

'Pogingen om een lid van mijn regering tot corruptie te brengen en corruptie door een lid van mijn regering.' 'En wat houdt die corruptie in?'

'In wezen komt het neer op het nalaten van erkenning en aanbidding van de heiligheid van de God Leto.' 'Van jou?' 'Van mij.'

'Maar je hebt me de allereerste keer zelf verteld dat...' 'Denk je dat ik niet in mijn eigen goddelijkheid geloof? Pas op Duncan!'

Idaho's stem had een boze, vlakke klank. 'Jij vertelde mij dat het onder andere mijn taak was om je te helpen je geheim te bewaren, dat je...'

'Jij kent mijn geheim niet.'

'Dat je een tiran bent? Dat is geen...'

'Een god heeft meer macht dan een tiran, Duncan.'

'Wat ik hier hoor bevalt me helemaal niet.'

'Wanneer heeft een Atreides ooit van je verlangd dat je werk je moest bevallen?'

'Jij vraagt me het bevel te voeren over je Vissprekers die rechter, jury en beul tegelijk zijn en...' Idaho zweeg.

'En wat?'

Idaho bleef zwijgen.

Leto staarde hem aan over de kille ruimte tussen hen in; zo'n kleine afstand en toch zo ver.

Het is net het binnenhalen van een aan de haak geslagen vis,

dacht Leto. ]e moet precies het breekpunt van alle elementen in de strijd weten te berekenen.

Het probleem met Idaho was dat het inhalen van de lijn tot binnen bereik van het schepnet altijd zijn einde verhaastte. En dit keer ging het allemaal veel te vlug. Leto voelde zich treurig.

'Ik weiger jou te aanbidden,' zei Idaho.

'De Vissprekers zien in dat jij een speciale ontheffing hebt,' zei Leto.

'Net als Moneo en Siona?' 'Heel anders.'

'Opstandelingen zijn dus een bijzonder geval.' Leto grinnikte. 'Al mijn meest vertrouwde bestuurders waren ooit opstandelingen.' 'Ik ben nooit een...'

'Jij was een fantastische rebel! Jij hielp de Atreides om een heersend monarch een heel rijk afhandig te maken.'

Er verscheen een peinzende uitdrukking in Idaho's ogen. 'Daar heb je gelijk in.' Hij schudde heftig met zijn hoofd alsof hij iets uit zijn haar wilde schudden. 'En moet je zien wat jij met dat rijk hebt gedaan!'

'Ik heb er patroon in gebracht, een patroon van patronen.' 'Dat zeg jij.'

'Informatie wordt in patronen vastgelegd, Duncan. We kunnen het ene patroon gebruiken om het andere op te lossen. Stromingspatronen zijn het moeilijkst te herkennen en te begrijpen.'

'Nog meer hokus-pokus.'

'Die vergissing heb je al eens eerder gemaakt.'

'Waarom laat je mij telkens weer door de Tleilaxu tot leven brengen - de ene ghola na de andere? Waar is het patroon daarvan?'

'Om de kwaliteiten die jij in overvloed bezit. Ik zal het mijn vader laten zeggen.'

Idaho's mond vertrok tot een verbitterde streep.

Leto sprak met de stem van Muad'Dib en zelfs het overhuifde gezicht kreeg enige gelijkenis met de trekken van zijn vader. 'Jij was mijn echtste vriend, Duncan, beter nog dan Gurney Halleck. Maar ik ben het verleden.'

Idaho slikte moeizaam. 'De dingen die jij doet!'

'Die gaan tegen de Atreides-draad in?'

'Nou en of!'

Leto ging weer over op zijn gewone stem. 'Toch ben ik nog steeds een Atreides.' 'Is dat wel zo?'

'Wat zou ik anders kunnen zijn?' 'Ik wou dat ik het wist!'

'Vind jij dat ik foefjes uithaal met woorden en stemmen?' 'Waar ben je alle duivels nou eigenlijk echt mee bezig?' 'Ik hou het leven in stand terwijl ik het decor opzet voor de volgende cyclus.'

'En je houdt het in stand door te doden?'

'De dood heeft het leven wel vaker een dienst bewezen.'

'Dat is niks voor een Atreides!'

'Zeker wel. Wij zagen vaak de waarde van de dood in. De Ixianen daarentegen, hebben die waarde nooit begrepen.' 'Wat hebben de Ixianen te maken met...'

'Alles. Zij proberen een machine te maken om hun andere kuiperijen geheim te kunnen houden.'

Op peinzende toon zei Idaho: 'Was de Ixiaanse ambassadeur daarom hier?'

'Je hebt Hwi Noree dus gezien,' zei Leto.

Idaho wees omhoog. 'Ze ging net weg toen ik aankwam.'

'Heb je haar gesproken?'

'Ik vroeg haar wat ze hier deed. Ze zei dat ze partij koos.'

Leto barstte in lachen uit. 'O jee,' zei hij. 'Ze is onbetaalbaar. Onthulde ze ook nog op welke partij ze haar keus had laten vallen ?'

'Ze zei dat ze nu de God-Keizer dient. Ik geloofde haar natuurlijk niet.'

'Je zou haar wel moeten geloven.' 'Waarom?'

'Ach ja; ik vergat dat je zelfs een keer aan mijn grootmoeder, Vrouwe Jessica, hebt getwijfeld.' 'Daar had ik een goede reden voor!' 'Twijfel je ook aan Siona?' 'Ik begin aan iedereen te twijfelen!'

'En dan zeg je nog dat je niet begrijpt wat ik aan jou heb,' zei Leto verwijtend.

'Hoe zit dat eigenlijk met Siona?' wilde Idaho weten. 'Zij zegt dat jij ons wilt... ik bedoel, verdomme...'

'Siona heeft een ding waarop je altijd kunt vertrouwen en dat is haar creativiteit. Zij kan iets scheppen dat nieuw is en mooi. Het waarlijk creatieve moet je altijd vertrouwen.' 'Zelfs kuiperijen van de Ixianen?'

'Die zijn niet creatief. Het creatieve is altijd te herkennen doordat het openlijk getoond wordt. Geheimhouding verraadt de aanwezigheid van een totaal andere kracht.'

'Dan vertrouw je deze Hwi Noree dus niet, maar je...'

'Ik vertrouw haar wel en juist om de redenen die ik je net heb opgesomd.'

Idaho trok een bedenkelijk gezicht en zuchtte vervolgens gelaten. 'Dan kan ik maar beter goede vrienden met haar worden. Als zij iemand is die jij...'

'Nee! Jij blijft bij Hwi Noree uit de buurt. Ik heb iets bijzonders voor haar op het oog.'